عوامل موثر بر ترک سيگار

استعمال دخانيات يکي از شايع‌ترين عوامل قابل پيشگيري مرگ و مير و ناتواني در دنيا است. در قرن گذشته حدود صد ميليون نفر به دليل استعمال دخانيات جان خود را از دست داده‌اند و در قرن حاضر اين رقم به حدود يک ميليارد نفر خواهد رسيد بنابراين براي پيشگيري از اين معضلات ترک سيگار را از همين امروز شروع کنيد. در مورد روش‌هاي ترک بايد گفت بهترين، موفق‌ترين و رايج‌ترين روش‌هاي ترک، ترک‌هاي انفرادي است. بايد بدانيد فقط پنج درصد جمعيت دنيا به سرويس تخصصي ترک سيگار دسترسي دارند، پس ترک‌هايي مهم‌اند که خود فرد انجام مي‌دهد که البته فقط بين دو تا سه درصد آنها موفق خواهند بود.
يک عامل مهم براي ترک سيگار شناختن فاکتورها و عواملي است که بتواند نوع درمان را تعيين کند. اين عوامل عبار‌ت‌اند از: سن، جنس، وضعيت تحصيلي، وضعيت تاهل، بيماري‌هاي همراه شامل بيماري‌هاي قلبي، تنفسي، ديابت و... سوءمصرف ساير مواد مخدر، تعداد مصرف سيگار در طي روز، مدت زمان استفاده از سيگار و... که تمام اين عوامل مي‌تواند ضريب موفقيت فرد را کم يا زياد کند. حتي کشيدن يک نخ سيگار هم، به دليل تغييراتي که در مغز به وجود مي‌آورد اعتياد به سيگار است، پس اقدام درماني را بايد براي فرد انجام داد که حتي سمت آن يک نخ هم نرود.

سن يکي از فاکتورهاي بسيار مهم در ترک سيگار است. به طور معمول سن را در ترک سيگار به سه دسته تقسيم‌بندي مي‌کنند.
 

1- از زمان شروع سيگار تا 29 سالگي
2- افراد 29 تا 50 سال
3- افراد 50 سال به بالا
بهترين کساني که سيگار را کنار مي‌گذارند افرادي هستند که بالاي 50 سال دارند و بدترين کساني که سيگار را ترک مي‌کنند افرادي هستند که زير 29 سال سن دارند. علت اين امر، مراحل فکري اين افراد است.
تا 29سالگي فرد در مرحله پيش تذکر است و هيچ ذهنيتي نسبت به عواقب سيگار کشيدن ندارد و مضرات حاد و مزمن سيگار کشيدن را درک نکرده است. هنوز تنگي‌نفس، درد قفسه‌سينه و مشکلات ديگر را ندارد، پس ما نمي‌توانيم فقط فرد را بمباران اطلاعاتي کنيم بلکه بايد از انگيزه‌هاي مثبت فرد استفاده کرده و اين سوالات را مطرح کنيم که:
- آيا اگر سيگار بکشي در کنکور موفق مي‌شوي؟
- چند درصد افرادي که رتبه‌هاي اول کنکور را آورده‌اند از سيگار يا ساير مواد مخدر استفاده کرده‌اند؟ و ...
گروه بعدي افرادي هستند که بالاي 50 سال سن دارند و مشکلات ناشي از سيگار کشيدن را درک کرده‌اند. زماني که خود را با هم سالان خود مقايسه مي‌کنند، متوجه مي‌شوند که مشکلات بيشتري را نسبت به آنها دارند اما مشکلي که اين افراد دارند اين است که مي‌‌گويند ما 30، 40 سال سيگار کشيده‌ايم و حال ديگر نمي‌توانيم آن را کنار بگذاريم. اين حرف دليل بر ناتواني براي ترک نيست. ما افراد بسياري را داشته‌ايم که با سابقه بالاي مصرف سيگار موفق به ترک آن شده‌اند.
گروه ديگري از افراد که سيگار مصرف مي‌کنند و مايل به ترک هستند و جزو جمعيت‌هاي خاص محسوب مي‌شوند عبار‌ت‌اند از: افراد مسن، افرادي که بيشتر در منزل سکونت دارند، زنان باردار، افرادي که مشکل‌ تردد و مراجعه به کلينيک‌هاي ترک را دارند. به اين افراد توصيه مي‌کنيم با خط تلفني مشاوره ترک تماس گرفته و راهنمايي‌هاي لازم را در اين زمينه بگيرند.
در مورد جنس، در خانم‌ها مصرف مواد قانوني از جمله سيگار کمتر است و گروهي از خانم‌ها به دليل وابستگي اقتصادي که دارند کمتر به سيگار روي آورده و يا تمايلشان براي ترک بيشتر است. ترک سيگار در خانم‌ها ظريف‌تر و دقيق‌ است و بايد بسيار در آن دقت کرد. ثابت شده است بعضي از داروهاي ترک سيگار در خانم‌ها اثر ندارد و بايد از داروهاي کمکي ديگر استفاده کرد. نکته‌اي که بايد به آن توجه کرد اين است که در طول عادات ماهيانه به‌خصوص در وسط و انتهاي آن ترک سيگار پيشنهاد نمي‌شود. پس مهم‌ترين مساله‌اي که در ترک سيگار خانم‌ها بايد به آن دقت کنيم همين است. نکته ديگر اينکه اگر خانمي يک بسته سيگار بکشد ميزان موفقيت ترکش حدود 13 برابر کاهش پيدا مي‌کند ولي اگر همين خانم‌ بتواند مقدار سيگارش را از 20 نخ در روز به 10 نخ برساند مانند آقايان ترک دادن سيگارش آسان‌تر خواهد شد.
روش‌هاي ترک براي قليان هم به کار مي‌رود اما بايد بدانيد هر قليان برابر با 100 نخ سيگار است يعني 5 بسته سيگار. بنابراين روش ترک آن سخت‌تر است.
به همه افراد سيگاري توصيه مي‌شود يک تاريخ دقيق براي ترک سيگار مشخص کرده و ترک سيگاري را انتخاب کنند که براي‌شان کارايي دارد. با ترک سيگار ديگر نفس شما بوي بد نخواهد داد، ذائقه‌اتان برگشته و غذا خوشمزه‌تر مي‌شود. با ترک سيگار در مصرف پول خود هم صرفه‌جويي مي‌کنيد.
منبع:www.salamat.com