تغذيه بي‌نظم، شما را چاق مي‌کند

هشدارهاي دكتر محمدرضا وفا به آنهايي که غذاخوردن‌شان حساب و کتاب ندارد
اين روزها شيوه زندگي خيلي‌ها، به‌خصوص در شهرهاي بزرگ، به‌گونه‌اي است که تا ديروقت بيدار مي‌مانند و صبح‌ها دير از خواب بيدار مي‌شوند و بعضا براي جبران کمبود وقت‌شان، عطاي صبحانه را به لقايش مي‌بخشند.
بي‌نظمي در وعده‌هاي غذايي، يکي از مشکلات تغذيه‌اي است که اين روزها شيوع زيادي پيدا کرده. شما به اين مشکل مبتلا نيستيد؟
دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذيه و رژيم درماني، نداشتن دانش و توجه کافي به وعده‌هاي اصلي غذا و ميان‌وعده‌ها را از عوامل مهم بي‌نظم غذا خوردن مي‌داند و مي‌گويد: «همه افراد براي تامين نيازهاي بدن‌شان به کليه گروه‌هاي غذايي نيازمندند. مصرف کليه گروه‌هاي غذايي هم تنها وقتي ميسر است که هيچ وعده اصلي يا ميان‌وعده‌‌اي حذف نشود.»

چاقي، اولين عارضه
 

يکي از اصول صحيح غذا خوردن، آهسته و با نظم خوردن آن است. اين طرز غذا خوردن از بروز مشکلاتي نظير اضافه وزن و چاقي جلوگيري مي‌کند. دکتر وفا در اين خصوص مي‌گويد: «بدن يک فرد در شرايط نياز، او را متقاعد به غذا خوردن مي‌کند و به موقع هم هشدار سيري را به او مي‌دهد اما اگر فردي به دليل مشکلات يا شرايط زندگي‌اش، صبحانه نخورد و وقت مصرف ميان‌وعده ساعت 10 را هم نداشته باشد، طبيعتا هنگام صرف ناهار قند‌خون‌اش بيش از حد طبيعي افت کرده و به همين دليل حجم بيشتري از غذا را به يک‌باره وارد بدن‌اش مي‌کند. از طرف ديگر، گرسنگي بيش از اندازه باعث مي‌شود که او تندتند غذا بخورد و در نتيجه بدن‌اش در زمان مناسب نتواند پيغام سيري را به او منتقل کند و به همين دليل فرد بيشتر از ظرفيت و نياز روزانه بدن خود، غذا بخورد.» به اين ترتيب، حذف يک وعده‌ غذايي مثل صبحانه، شام يا حتي ميان‌وعده‌ها، نه تنها باعث کاهش وزن نمي‌شود؛ بلکه سبب دريافت کالري بيش از حد نياز و در نهايت چاقي خواهد شد و تکرار همين عادت به مرور زمان چاقي‌هاي موضعي و عمومي را در پي خواهد داشت. دکتر وفا چاق شدن برخي افراد بعد از ماه رمضان را هم زاييده همين طرزفکر غلط مي‌داند: «ما حتي به افراد توصيه مي‌کنيم بين وعده‌هاي سحر تا افطار حداقل 5 ميان‌وعده‌ بخورند. آن‌وقت عجيب است که خيلي‌ها براي لاغر شدن يک وعده اصلي يا ميان‌وعده‌‌شان را کلا حذف مي‌کنند!»

مشکلات گوارشي
 

حجم معده محدود است و وقتي که فرد در يک وعده غذايي بيش از حد فيزيکي معده‌اش غذا مي‌خورد، باعث به وجود آمدن اختلال در سيستم گوارشي خودش مي‌شود. به عقيده دکتر وفا، پرخوري باعث مختل شدن ترشح اسيد معده و حرکات دودي‌شکل آن مي‌شود و اين اختلال بر روند هضم صحيح غذا و دستگاه گوارش تاثير مستقيم دارد: «سوءهاضمه، سوءجذب، درد و التهاب و زخم معده همگي از عوارض بد غذا خوردن و پرخوري هستند. حتي شيوه نادرست غذا خوردن مي‌تواند سبب ايجاد سوءتغذيه در آنها شود. اين بدخوري مانع از رسيدن تمامي املاح، ويتامين‌ها و مواد موردنياز به بدن خواهد شد و از طرف ديگر، تداخل مواد مغذي در يک وعده غذايي و جذب نامناسب آنها را در پي خواهد داشت.»

منظم غذا خوردن يعني چه؟
 

از دکتر محمدرضا وفا پرسيديم که اصلا غذا خوردن منظم و صحيح چه تعريفي دارد. پاسخ او اين بود: «مي‌دانيد که هدف از غذا خوردن، رساندن موادمغذي و مورد نياز به بدن است که تامين کليه نيازهاي بدن به مواد مغذي جز با مصرف گروه‌هاي مختلف غذايي در وعده‌هاي متفاوت، ميسر نيست؛ مثلا شير و لبنيات حاوي مقادير مناسبي از کلسيم و ويتامين B2 هستند که فردي که از صبح تا شب لب به شير و لبنيات نمي‌زند، نمي‌تواند نياز بدن‌اش به کلسيم و ويتامين B2 را با خوردن خوراکي‌هاي ديگر به‌طور کامل تامين کند. ميوه و سبزيجات تازه هم که مصرف‌شان در ميان‌وعده‌ها توصيه مي‌شود، سرشار از ويتامين C هستند و فرد در صورت نگنجاندن آنها در رژيم غذايي‌اش، بدن خود را از دريافت مقادير مناسبي از اين ويتامين مفيد محروم مي‌کند. انواع گوشت‌ هم حاوي مقادير مناسبي از آهن و روي است؛ ريزمغذي‌هايي که به ندرت در خوراکي‌هاي ديگر يافت مي‌شود. پيشنهاد کلي من، مصرف3 وعده‌ غذاي اصلي شامل صبحانه، ناهار، شام و 3 ميا‌ن‌وعده‌ شامل ساعت 10 صبح، عصرانه و حتي ميان‌وعده قبل از خواب است؛ مثلا نوشيدن يک ليوان شير گرم، درست پيش از خواب، به افزايش سروتونين خون و ايجاد آرامش بيشتر در طول خواب شبانه منجر مي‌شود.»

4 توصيه غذايي به آدم‌هاي گرفتار هر شب
 

1. يک لقمه نان و پنير و گردو يا هر چيز ديگري که دوست داريد، براي فرداصبح‌تان تهيه کنيد و صبح در مسير رفتن به محل کارتان آن را ميل کنيد.
2.از سوپرمارکت نزديک محل کارتان يک بسته شير پاستوريزه بخريد و در طول روز آن را بنوشيد؛ البته اگر در محل کار شما يخچالي براي نگهداري آن وجود داشته باشد.
3.چند عدد ميوه را پوست بگيريد و به همراه يک چنگال درون ظرفي قرار بدهيد و به عنوان ميان‌وعده صبح و عصر آنها را ميل کنيد.
4.اگر حوصله گرم کردن غذا در محل کارتان را نداريد، يک ساندويچ گوشت يا مرغ به همراه مقداري قارچ و سبزي يا کاهوي تازه در خانه آماده کنيد و براي ناهارتان به همراه ببريد.
منبع:www.salamat.com