سردار علي‌قلي‌خان اسعد بختیاری


 






 
علي‌قلي‌خان ايلخاني (سردار اسعد بختياري) پسر سوم و چهارمین فرزند حسين‌قلي خان ايلخاني از تیره هفت لنگ بختیاری و نوه‌ي دختري نجف خان در سال 1274 ق در چهارمحال در منطقه‌اي قشلاقي دیده به جهان گشود.
او مدّتی از ملازمان ناصرالدّين شاه بود و هنگامی كه حادثه ترور ناصرالدّين شاه رخ داد، سردار اسعد با سواران خود ملازم رکاب بود و در فاصله مرگ ناصرالدّين شاه تا به روي کار آمدن مظفّرالدّین شاه که چهل و چند روز به طول انجامید، حفاظت کاخ گلستان و ابنیه سلطنتی را بر عهده داشت .
پس از آن سردار اسعد مدّتی به بختیاری رفت و در سال 1323 ق به دستور مظفّرالدّین شاه لقب سردار اسعد و نشان حمایل به وی اعطا شد و را مأمور استقرار امنیّت و جلوگیری از ناامنی در لرستان نمودند.و پس از درگذشت مظفرالدّین شاه رهسپار اروپا شد.
سردار اسعد كمي بعد راهي اروپا شد. در ایّام اقامتش در پاریس از به توپ بستن مجلس آگاه شد.در دوره استبداد صغیر ، سردار اسعد در مقابله با آن کوشش زيادي كرد.

در این ميان محمّدعلی شاه صمصام‌السلطنه برادر سردار اسعد را از حکومت بختیاری معزول كرد.صمصام‌السلطنه این فرمان را نپذیرفت و زمینه را براي شورش بختياريان پدید آورد؛ او بلافاصله مراتب را به گوش برادرش سردار اسعد که در پاریس حضور داشت رساند.در این اوقات، خبر سقوط اصفهان باعث شد تا سردار اسعد عزم خود را جزم نماید و به ایران بيايد. غلامحسین خان پسر عمّه‌ي سردار اسعد از او استقبال باشکوهی نمود. سردار اسعد عازم بختیاری شد و سپس مهيّاي حرکت به سوي تهران شد.گفته مي‌شد که بهتر است سردار اسعد در اصفهان بماند و صمصام‌السلطنه ریاست اردو را عهده‌دار شده و روانه تهران گردد، ولی سردار اسعد مصمّم شد که خود ریاست آن سفر جنگی را عهده‌دار گردد و صمصام‌السلطنه همچنان در حکومت اصفهان باقی بماند.در این ميان اخبار تصرف قزوین به رهبری محمّدولي خان تنکابنی منتشر شد.
سردار اسعد در 27 خرداد وارد قم شد.در همين زمان خبر نزدیک شدن قشون مشروطه خواهان، دولت را به وحشت انداخت.در این اوضاع و احوال نیروهای شمال از قزوین حرکت نمودند و زمانی كه تمام شرایط مهیّا شد به سرعت عازم تهران شدند و در 23 تير‌ماه 1288 در‌حالي‌که پرچم سفید در دست داشتند وارد تهران شدند.
پس از فتح تهران و پناهنده شدن محمّدعلی شاه به سفارت دولت روسیه‌ي تزاري در بهارستان مجلسی با حضور رؤسای دوره اوّل مجلس شورای ملّي و سرداران قشون ملي و عده‌اي از تجار و وزرا و شاهزادگان تشکیل شد.در این مجلس به اتّفاق آرا محمّدعلی شاه از سلطنت خلع و سلطنت به پسرش احمد‌میرزا واگذار شد؛ چون احمد میرزا کوچک بود و بيش از دوازده سال نداشت علیرضا خان (ملقب به عضدالملک) به سمت نيابت سلطنت تعیین شد.در کابينه‌اي تشکیل شد سردار اسعد به مقام وزارت جنگ منصوب گشت.در این ایّام محمّدعلی شاه مخلوع تصمیم به مراجعت گرفت.حاج‌ عليقلي‌خان سردار اسعد که در آن ایّام در پاریس زندگی مي‌کرد، اوّلین کسی بود که دولت ایران را از سوء‌نیّت محمّدعلی شاه آگاه ساخت و با تلگراف به صمصام‌السلطنه که ریاست بختیاری‌ها را برعهده داشت توصیه کرد براي حفظ مشروطیّت و آزادی ملّت ایران از هیچ گونه فداکاری خودداری نکنند .
سردار اسعد مدّتی بعد دچار سکته و فلج گشت و پس از چهار سال در روز پنج شنبه 7 محرّم 1336 ق درگذشت و جنازه‌اش از طرف دولت با تشریفات رسمی در حالي که جسد او روي توپ حمل مي‌شد تشییع گشت و به اصفهان منتقل شد و در مقبره خانوادگی در تخت فولاد اصفهان مدفون گشت .
منبع:سايت موسسه مطالعات تاريخ معاصر
ارسال مقاله توسط کاربر محترم سايت :hadisafari