تشخيص آلزايمر


 

نويسنده:دکتر احمدعلي اکبري کامراني، متخصص طب سالمندي




 

پزشکان چگونه آلزايمر و شدت آن را تشخيص مي‌دهند؟
 

همه ما ايراني‌ها بسيار عاطفي هستيم و به‌خصوص نسبت به سالمندان خانواده حساسيت‌ خاصي داريم. وقتي ما مي‌خواهيم بيمار سالمندي را که مبتلا به اختلال حافظه خفيف شده است ارزيابي کنيم، بسيار حايز اهميت است که با يکي از نزديکان وي که با او زندگي مي‌کند و در جريان احوالات روزانه وي است مصاحبه کنيم. اگر شکايت از ضعف حافظه فقط به‌وسيله خود بيمار سالمند عنوان شود و از خانواده وي کسي اين ادعا را تاييد نکند، بيشتر مواقع ممکن است مساله افسردگي يا بي‌قراري خلق و خو در کار باشد؛ به‌خصوص اگر ميزان ضعف حافظه فرد در حد قابل اعتنايي نباشد.
از طرفي ديگر، بيماران مبتلا به زوال عقل، چون فقدان کفايت در بينش فرد نسبت به موقعيت خودش نيز وجود دارد، اين موضوع حتي موجب مي‌شود که فرد ناآگاهانه به اختلالات حافظه خود بي‌توجه باشد و اين گروه سالمندان برعکس گروه اول کمتر شکايت دارند. اعضاي خانواده يک سالمند که با او زندگي مي‌کنند ولي به‌‌طور‌معمول اهميت زيادي به او نمي‌دهند يا به‌طور نسبي با او آمد و شد دارند، قطعا به‌طور نسبي از او اطلاعات دارند. حتي گاهي سطح توقعات اعضاي خانواده از سالمند و انتظاراتي که از او دارند، موجب مي‌شود تخمين بالاتري را نسبت به واقعيت امر درباره اختلالات پيش‌ آمده براي سالمند داشته باشند. در اينجا پزشک طي گفتگو با بيمار و همراه او متوجه اين مسايل خواهد شد اما براي کساني که نگران فرد سالمند خانواده هستند عرض مي‌کنم شما در 6 قلمرو از موارد شناختي مي‌توانيد توانمندي سالمند‌تان را ارزيابي کنيد:

1) جهت‌يابي زماني و مکاني:
 

در چه سال و ماه و روزي هستيم؟ در کدام محله زندگي مي‌کنيم؟ کدام ساختمان؟ طبقه چندم؟

2) ثبت و ضبط اطلاعات جديد:
 

از او بخواهيد سه کلمه مانند سيب، ميز و کفش را تکرار کند. کلمه ليوان را برعکس هجي کند. پنج بار متوالي عدد هفت را از 100 کسر نمايد. پس از مدتي آن سه کلمه که تکرار کرده بوديد را دوباره يادآوري کند.

3) زبان:
 

آيا مي‌تواند يک جمله مانند «تاجر تجارت توپ مي‌کند» را تکرار کند؟ آيا قادر است يک دستور سه مرحله‌اي را اجرا نمايد. براي مثال کاغذ را با دست راست بردار از وسط تا کن و روي زمين بگذار يا رويش بنويس اسمت چيست.

4) قدرت توجه:
 

روي يک کاغذ بنويسيد: «لطفا چشم‌هايتان را ببنديد» حالا از سالمندتان بخواهيد آن را بخواند و تعبير کند.

5) سنجیدن ديد سه بعدي و عملکرد اجرايي :
 

ديد سه بعدي و عملکرد اجرايي او را بسنجيد تا قدرت حافظه او را دريابيد. براي مثال تصوير دو مثلث يا شش‌ضلعي درهم را بکشيد و از او بخواهيد آن را کپي کرده و رسم کند.
اين تست براي طبقه‌بندي شدت بيماري در بيماران مبتلا به آلزايمر نيز به کار مي‌رود و امتيازات در نظر گرفته شده براي ما مفهوم شدت بيماري را دارد. گذشته از اين شما بايد ميزان توانايي سالمند را در فعاليت‌هاي زندگي بسنجيد. براي مثال آيا داروهايش را مستقل مي‌خورد يا کمک لازم دارد؟ خريد روزانه، حمام کردن، مديريت مالي‌اش بدون کمک شماست يا استقلال و توانايي انجام آن را دارد؟
منبع: www.salamat.com