پرسشهاي متداول هواشناسی(2)

كلاله‌ پوشن (سيرواستراتوس ) چگونه ابري است؟
 

پرده ابر سفيدگون شفاف با جلوه‌اي ريش‌ريش ( موي‌گونه ) يا يكنواخت ، كه تمام يا بخشي از آسمان را مي‌پوشاند و معمولاً پديده‌هايي هاله‌اي پديد مي‌آورد .
گاه كلاله پوشن چنان نازك است كه تنها رنگ آبي آسمان را اندكي به سفيدي گرايش مي‌دهد . در موارد ديگر جلوه پوشش سنگين سفيد رنگي دارد . گاهي داراي رشته‌هاي نامنظم است . لبه پوشش كلاله پوشن معمولاً نامشخص است ، و اغلب به تكه‌هايي از كلاله‌اي ( سيروس ) يا كلاله كومه‌اي ( سيروكومولوس ) ختم مي‌شود . گاه به ندرت لبه اين پوشش خطي راست با برش روشن است . كلاله پوشن هرگز ، يا دست‌كم هنگامي كه خورشيد نسبتاً بالاست ، جلو خورشيد را چنان نمي‌گيرد كه سايه اشياء روي زمين نيفتد .

فراز كومه‌اي ( آلتو كومولوس ) چگونه ابري است؟
 

تكه ، ورقه يا لايه ابر سفيد يا خاكستري ، يا سفيد و خاكستري ، غالباً با سايه روشن ، مركب از برگه‌ها ، توده‌هاي گرد ، توپهاي ورقه‌اي ، و مانند آن ، كه گاه بخشي از اين ابرها ريش‌ريش يا پخشيده است و ممكن است در هم فرو رفته يا نرفته باشد ؛ بيشتر عناصر كوچك با نظم آرايش يافته معمولاً داراي پهناي ظاهري يك تا پنج درجه است .
شكل ابرهاي فراز كومه‌اي تا حدودي مانند شكلهاي كلاله كومه‌اي است ؛ با اين همه ، از ابرهاي اخير از اين رو متمايزند كه بزرگترند و معمولاً در زير و ميانه هر عنصر ابر سايه روشن تيره بارزي دارند . اين ابرها پديده‌هاي هاله‌اي توليد نمي‌كنند . لبه‌هاي عناصر غالباً نازك ونيم‌شفاف‌اند و نمودهاي رنگي روشني را به نمايش مي‌گذارند كه تنها در اين نوع ابرها يافت مي‌شود .
فراز كومه‌اي تراز پايين را مي‌توان از روي اندازه عناصر از كلاله كومه‌اي متمايز ساخت . فراز كومه‌اي در بيش از يك تراز ممكن است همزمان روي دهد . اين حقيقت كه ابرهاي فراز كومه‌اي هاله توليد نمي‌كنند نبايد بدين معني گرفته شود كه در دماهاي زير نقطه يخ رخ نمي‌دهند . در واقع ، ابرهاي فراز كومه‌اي ، همچنين فراز پوشن ( آلتواستراتوس) ، غالباً از ريز قطره‌هاي مايعي تركيب مي‌شوند كه تا دماهاي كاملاً زير نقطه يخ‌زني ابر سرد شده باشند .

فراز پوشن ( آلتواستراتوس ) چگونه ابري است؟
 

ورقه يا لايه ابر مايل به خاكستري يا آبيگون با جلوه خط‌دار ، ريش‌ريش يا يكنواخت ، كه تمام يا بخشي از آسمان را مي‌پوشاند ، و داراي بخشهايي چندان نازك است كه خورشيد ، دست‌كم به صورت مبهم ، به گونه‌اي كه از پشت شيشه تگرگي پيداست ، از پشت آن ديده مي‌شود .
فراز پوشن گاه نازك ، به صورت تكه‌هاي روشن ميان بخشهاي بسيار تيره است ، ولي هرگز پيكربنديهاي مشخص نشان نمي‌دهد . زير ورقه‌اي از فراز پوشن ، هرگز سايه اشياء روي زمين قابل رؤيت نيست .
فراز پوشن را از پوشني ( استراتوس ) يا بارا پوشن ( نيمبواستراتوس ) به اعتبار رنگ خاكستري تيره‌تر و يكنواخت‌تر شكلهاي پايين و ساختار ريش‌ريش و روشنايي ضعيف مايل به سفيدي كه اغلب در فراز پوشن ديده مي‌شود ، مي‌توان متمايز ساخت . در جو بسيار دودآلود ، اين تمايز بدون اندازه‌گيري مستقيم ارتفاع تقريباً ناممكن است . اگر خورشيد يا ماه در تمام مدت كاملاً پنهان باشد ، يعني ، اگر حتي لكه روشني در مجاورت اين اجسام نوراني پيدا نباشد ، مي‌توان نتيجه گرفت كه پوشش در آن نقطه آسمان پوشني يا بارا پوشن است .
فراز پوشن ممكن است حاصل تبديل لايه‌اي از فرازكومه‌اي باشد ، و از سوي ديگر ، شايد فرازكومه‌اي نمايانگر مرحله‌اي از پراكنده شدن فراز پوشن باشد .

باراپوشن ( نيمبواستراتوس ) چگونه ابري است؟
 

لايه ابر خاكستري ، كه ظاهر آن با ريزش كم و بيش پيوسته باران يا برف ، كه در اغلب موارد به زمين مي‌رسد ، پخشيده جلوه مي‌كند . در تمامي گستره‌اش چندان ضخيم است كه خورشيد را كاملاً ناپديد مي‌كند .
اغلب ابرهاي پايين پراكنده‌اي زير اين لايه تشكيل مي‌شوند، كه ممكن است با آن در هم فرورفته يا فرونرفته باشند . بارش هميشه هم نبايد به زمين برسد . باران يا برف ممكن است در هوا تبخير شود ، كه در اين حالت معمولاً پايه ابر به خوبي مشخص نيست و نمودي (( نمناك )) دارد كه از خطهاي بارش و ابرهاي (( سبك‌روان )) ( پاره‌پوشن ( فراكتواستراتوس )) ناشي مي‌شود .
باراپوشن غالباً شكلي از اشكال ابر پايين است . از اين رو ، از پوشن كومه‌اي ( استراتوكومولوس ) متمايز است كه داراي عناصر ابر ناپيوسته يا ، دست‌كم منظم نيست و به اين اعتبار نسبت به پوشني متمايز است كه تيره‌تر است ، شرايط باراني را نشان مي‌دهد و سطح پايين‌تر بسيار متغيري دارد .
در توفانهاي معمول عرضهاي ميانه ، غالباً باراپوشن از ضخيم‌تر شدن و پايين‌تر رفتن فرازپوشن پديد مي‌آيد . رگه‌هاي برف يا باراني كه به زمين نمي‌رسد شفشابه خوانده مي‌شود . پاره‌پوشن يا ابرهاي سبك‌روان ، و گاه پاره‌كومه‌اي ، در زير باراپوشن تشكيل مي‌شود و به آسمان منظره سيستم درهم‌آميخته تيره‌اي از ابرهاي پايين مي‌دهد كه مشخصه هواي بد است . به ندرت ممكن است باراپوشن از پوشن‌كومه‌اي تشكيل شود .

پوشن كومه‌اي ( استراتوكومولوس ) چگونه ابري است؟
 

تكه ، برگه يا لايه خاكستري يا مايل به سفيد ، يا خاكستري و مايل به سفيد ، ابر كه تقريباً همواره داراي بخشهاي تيره است ، مركب از منگوله‌ها ، توده‌هاي گرد ، نوردهاي ورقه‌اي ، و مانند آنها ، كه غيرريش‌ريش‌اند ( مگر در شفشابه ) و ممكن است درهم فرورفته يا نرفته باشند ؛ اغلب عناصر كوچك با نظم آراسته پهناي ظاهري بيش از پنج درجه دارند .
آرايش اين عناصر ابر به صورت گروهها ، خطها يا موجهايي است كه در يك يا دو راستا قرار گرفته‌اند . اغلب نوردهاي ورقه‌اي پديدار مي‌شود ، و گاه چنان به هم نزديك‌اند كه لبه‌هاي آنها به هم مي‌پيوندند ، ولي حتي هنگامي كه همه آسمان را مي‌پوشانند سطح زيرين آنها جلوه موجي دارد .
ابرهاي پوشن كومه‌اي اغلب گسترش قائم محسوسي دارند و از اين رو احتمال دارد با كومه‌ايهاي كوچك اشتباه شوند . با اين همه ، شكلي نرمتر و نامنظم‌تر از كومه‌اي دارند و در مشاهده از بالا ديده مي‌شود كه قله‌هاي آنها در ارتفاع يكنواخت قرار دارد و نقش لحاف‌گونه‌اي را به نمايش مي‌گذارند . گاه اين ابرها با توده‌هاي بزرگ پوشني اشتباه مي‌شوند ، كه از متلاشي شدن برگه پوشني يكنواختي پديد آمده است يا از پراكندگي يا پيش از تشكيل برگه پوشني حاصل شده باشند .گاه پوشني به پوشن كومه‌اي تبديل مي‌شود ، ليكن اين عمل با متلاشي شدن ساده توده‌هاي پوشني پيش نمي‌آيد . بايد نقشهاي منظم و توده‌هاي بارزي وجود داشته باشد .
گاه انتقالي از پوشن كومه‌اي به بارا پوشن مشاهده مي‌شود . عناصر پوشن كومه‌اي ضخيم به طور كامل به هم جوش مي‌خورند ، و ابر هنگامي باراپوشن خوانده مي‌شود كه ، پس از ناپديدي عناصر ابر ، خطهاي ريزان بارش مرز صاف سطح زيرين را از هم مي‌پاشد . شامگاهه‌هاي پوشن كومه‌اي ، عبارتند از ابرهاي تخت و دراز كه غالباً مشاهده مي‌شود حوالي غروب آفتاب به صورت محصول نهايي تغييرات روزانه كومه‌اي ، شكل مي‌گيرند . نوع ديگر ، كومه‌اي‌گن ( كومولوجنيتوس ) است كه با پراكنده شدن قله‌هاي ابرهاي كومه‌اي ، كه ناپديد شده‌اند ، تشكيل مي‌شود .

پوشني ( استراتوس ) چگونه ابري است؟
 

غالباً لايه ابري خاكستري با پايه نسبتاً يكنواخت ، كه ممكن است زير باران ، منشورهاي يخ يا برف دانه‌اي بدهد . هنگامي كه خورشيد از پشت اين ابر مرئي است ، نماي آن به روشني قابل تشخيص است . پوشني پديده‌هاي هاله توليد نمي‌كند ، مگر ، در صورت امكان ، در دماهاي بسيار پايين . گاه پوشني به شكل تكه‌هاي ناهموار پديد مي‌آيد .

هنگامي كه از بالا مشاهده مي‌شود ، پوشني همواره قله يكنواخت دارد ، كه معمولاً با وارونگي دما يا لايه ديگري كه به صورت گرمايي پايدار است مشخص شده است . پوشني همان مشخصه‌هاي مه را مي‌تواند داشته باشد ، جز اينكه در سطح زمين پديد نمي‌آيد .

كومه‌اي ( كومولوس ) چگونه ابري است؟
 

ابرهاي جدا از هم ، غالباً چگال با لبه‌هاي تيز ، كه به طور قائم ، به شكل تپه ، گنبد يا برج در حال برآمدن ، گسترش مي‌يابند و جزء زبرين برآمده آن غالباً به گل‌كلم مي‌ماند . بخشهاي آفتابي اين ابرها غالباً سفيد درخشان است ؛ پايه آنها نسبتـاً تيره و تقريباً افقي است . گاه كومه‌اي ناهموار است .
بر فراز خشكيها ، كومه‌اي اغلب به هنگام روز ظاهر مي‌شود ، و غالباً به هنگام شب از ميان مي‌رود . كومه‌اي فقط مي‌تواند بارشهاي سبكي را توليد كند . با اين همه ، اغلب به كومه‌اي‌بارا ، كه ابر رگباري سنگين است ، تبديل مي‌شود .
ابرهاي كومه‌اي نمايانگر جريانهاي همرفتي قائم شديدند ؛ از اين رو در هوايي پديد مي‌آيند كه از پايين گرم يا از بالا سرد مي‌شود ، به گونه‌اي كه هواي گرم با هواي سرد پيرامون جابه‌جا مي‌شود . (( جوشش )) قله‌هاي آن غالباً به چشم مي‌خورد ، كه نشانگر جريانهاي شديد قائم است .
چهار نوع كومه‌اي در اطلس جهاني ابر داده شده است . اين چهار نوع عبارت‌اند از پايين‌كومه‌اي ، ميان‌كومه‌اي ، انبوه‌كومه‌اي ، و پاره‌كومه‌اي . پايين‌كومه‌اي‌ها ، كه اغلب از آنها به كومه‌اي هواي خوب ياد مي‌شود ، گسترش قائم اندكي دارند . با اين همه ، داراي قله‌هاي گرد و پايه‌هاي تخت هستند . اغلب به فاصله‌هاي كم و بيش برابر قرار دارند ولي به سوي افق ، به اعتبار منظر سه‌بعدي ، انباشته‌تر جلوه مي‌كنند . همچنين ، در نگاه به سوي افق ، پايه‌هاي تخت آنها به صورت رشته‌اي از پله‌ها يا به شكل نردبان ديده مي‌شود . گسترش قائم انبوه‌كومه‌اي بارز است ، ولي به پاي كومه‌اي‌بارا نمي‌رسد . قله‌هاي آنها در حال (( جوش )) شديد ديده مي‌شود . مشخصات ابرهاي ميان‌كومه‌اي و پاره‌كومه‌اي از نامشان پيداست .

كومه‌اي بارا ( كومولونيمبوس ) چگونه ابري است؟
 

ابر سنگين و چگال ، با گسترش قائم قابل ملاحظه ، به شكل كوه يا برجهاي كوه‌پيكر . بخشي از قسمت زبرين آن معمولاً هموار ، يا ريش‌ريش ، يا خط‌خط ، و تقريباً همواره تخت است ؛ اين بخش اغلب به شكل سندان يا قارچ عظيم گسترش مي‌يابد .
زير‌پايه اين ابر كه بسيار تيره است ، بسياري از مواقع ابرهاي پايين و پاره‌پاره در آن فرورفته يا فرونرفته ، و گاه بارشي به شكل شفشابه ، وجود دارد .
از دور ، كومه‌اي بارا به صورت پرجرمترين و بلندترين ابرها قابل تشخيص است . تكوين آن از مجموعه‌اي از انبوه كومه‌اي نشانگر جريانهاي قائم شديدي است كه حضور دارند . قله اين ابر غالباً به تراز كلاله‌اي مي‌رسد يا از زيرين مرز سر در مي‌آورد .
پايه اين ابر ، از پايين ، مانند باراپوشن است ، كه داراي ابرهاي سبك‌روان پايين با خصيصه پاره‌كومه‌اي است . در حالت كلي ، حركت تلاطمي اين ابرهاي پايين پاره‌پاره خيلي بارزتر از آن است كه در باراپوشن پيش مي‌آيد . كومه‌اي بارا شكل رشد يافته كومه‌اي است ، در حالي كه باراپوشن از ابرهايي كه گسترش قائم اندكي دارند پديد مي‌آيد .
كومه‌اي بارا ابر تندري وسيعي است كه در هواي تابستاني در قسمت اعظم ايالات متحده ، و در ساير فصلها در مدارگان ، به اين نام معروف است . همواره ، دست‌كم رگباري قابل ملاحظه توليد مي‌كند . توسعه آن ياخته‌اي است ، و همواره ميان دو ابر مجاور از اين نوع فضايي كم و بيش صاف وجود دارد ، مگر در برخي شرايط توفان كلي . هرگاه ابر بالاي سر باشد و ويژگيهايي را كه از دور قابل تشخيص است نتوان ديد ، ريزش رگباري واقعي و تيره شدن ناگهاني آسمان گواهي كافي براي كومه‌اي بارا گونه‌هاي بسياري از ابرهاي وابسته را پديد مي‌آورد . آسمان در ترازهاي پايين جلوه‌اي شكافته و تهديدآميز به خود مي‌گيرد ، و پراكنده شدن يا از ميان رفتن بخشهاي بالا لايه‌هايي از ابرهاي كلاله‌شكل و فرازشكل را تشكيل مي‌دهد . در قسمت جلو كومه‌اي باراي شديد ، ابر سبك‌روان نوردشكلي درست در زير پايه ابر ديده مي‌شود . همچنين در قسمت جلو ، گاه شكلهاي پستاني ، كه مانند نوكهاي پستان يا پستانهاي گاو از ابرهاي ميانه يا پايين آويخته است مشاهده مي‌شود.
منبع:www.cloudysky.ir