چرا درد باعث خواب‌آلودگي مي‌شود؟


 





 
افراد زيادي به علت درد در هنگام شب در به خواب رفتن يا تداوم خواب مشکل دارند. به طور کلي دردهاي خفيف در خواب تاثيري ندارند. از طرف ديگر درد متوسط تا شديد (مانند درد ناشي از سرطان، درد ناشي از التهاب مفاصل و درد ناشي از التهاب عصب) مي‌تواند به نحو بارزي با خواب تداخل کند. بيش از همه درد پشت به دنبال آن سردرد و ديگر وضعيت‌هاي دردناک با اختلال در خواب مرتبط هستند. درد يک جزء هيجاني نيز دارد. بعضي از بيماران ساده‌تر از ديگران دچار درد مي‌شوند. عوامل هيجاني با تحريک سيستم برانگيختگي (سيستم بيداري) در مغز باعث مشکل بي‌خوابي مي‌شوند.
ما نيازمنديم تا آرام بگيريم، به آسودگي در بستر دراز بکشيم، مشکلات دنياي بيداري را فراموش کنيم، پس آن‌گاه براي به خواب رفتن آماده شويم. درد شديد باعث ناراحتي جسماني شده و به تغييرات مکرر وضعيت بدن منجر مي‌شود. اين درد باعث تنش و اضطراب شده، سيستم برانگيختگي را تحريک کرده و باعث بيداري‌‌هاي مکرر طي شب مي‌شود. تمام اين عوامل باعث مشکلاتي هم در شروع خواب و هم در تداوم خواب مي‌شوند.
علاوه بر آثار مکانيکي و روان‌شناختي (مانند اضطراب و تنش)‌، درد با ناقل‌هاي عصبي مغز نيز تداخل مي‌کند. ناقل‌هاي عصبي مواد شيميايي، مسوول انتقال پيام‌هاي عصبي هستند. اين ناقل‌هاي عصبي (مانند آدرنالين، نورآدرنالين، سروتونين و استيل کولين) آثار تنظيم‌کننده آشکاري بر خواب ـ بيداري ما دارند.
براي مثال، کاهش سروتونين مغز ممکن است موجب کاهش آستانه ادراک درد شده و باعث شود تا ما زودتر درد را احساس کنيم و دچار مشکل خواب شويم. در سال 1996 ميلادي، در پژوهش موسسه گالوپ، تقريبا يک‌سوم افراد بزرگسال آمريکا به طور متوسط در 5/8 شب در هر ماه از بي‌خوابي و درد شکايت داشتند. آنها در اين شب‌ها فقط 4 ساعت و 36 دقيقه مي‌خوابيدند. عامل ديگري که در درد مزمن خواب را تحت تاثير قرار مي‌دهد، افسردگي است. بسياري از افراد مبتلا به درد مزمن از افسردگي رنج مي‌برند. به طور کل افسردگي يک عامل مهم بي‌خوابي است. بايد توجه داشت که محروميت از خواب به خصوص محروميت از خواب REM به ويژه در فردي که قبلا از درد رنج مي‌بردند، باعث حساس شدن فرد شده و سبب مي‌شود فرد درد را شديدتر احساس کند. بنابراين محروميت از خواب REM باعث هيپرآلژيا (ادراک شديد درد) در فرد دچار وضعيت دردناک مي‌شود. درمان اختلال خواب مرتبط با درد بايد بر رفع درد متمرکز شده و به موازات آن از داروهاي خواب‌آور به مدت کوتاه استفاده شود.
همان‌گونه که اشاره شد خواب خوب شبانه بر محروميت از خواب ارجح است. به عبارت ديگر کم‌خوابي باعث تشديد حساسيت به درد مي‌شود. اين رويکرد از تجويز طولاني‌مدت داروهاي خواب‌آور بهتر است.
منبع: www.salamat.com