خطر عدم درمان پرياپيسم


 

نويسنده:دکتر سيدکاظم فروتن*




 
لغت پرياپيسم از لغت پرياپوس به معني رب‌النوع باروري و خوشبختي و باغ‌هاي ثمربخش منشأ گرفته است. از نظر طبي، پرياپيسم يعني نعوظ طولاني‌مدت يک مرد، بدون داشتن ميل جنسي يا تحريک جنسي. اين بيماري يک وضعيت پزشکي نسبتا غيرشايع است که شامل احتقان بيمارگونه و طولاني‌مدت يا نعوظ طولاني‌مدت آلت تناسلي است که هيچ ارتباطي به تمايلات جنسي فرد ندارد. اين مشکل بيشتر در حين خواب اتفاق مي‌افتد و کمتر از 3ساعت طول مي‌کشد. نوعي از پرياپيسم به نام پرياپيسم متناوب وجود دارد که در آن، نعوظ‌هاي دردناک مکرر و عودکننده ديده مي‌شود. پرياپيسم بدخيم نوع نادري است که ناشي از تهاجم سلول‌هاي سرطاني به آلت است.

ميزان شيوع، عوامل خطرساز و علل شايع
 

در برخي مطالعات، شيوع پرياپيسم 5/1 در هر صد هزار نفر در سال ذکر شده و البته در افراد بالاي 40 سال، شيوع آن به 9/2 در هر صد هزار نفر در سال نيز مي‌رسد. عواملي که مي‌توانند سبب پرياپيسم شوند، عبارت‌اند از: تزريق داخل آلت مواد درماني جهت درمان ناتواني جنسي، کم‌خوني داسي‌شکل، برخي درمان‌هاي دارويي مرتبط با اختلالات جنسي، عوامل عصبي، بيماري‌هاي سيستميک و ضربه به آلت.
اما شايع‌ترين عللي که مي‌توانند منجر به بروز اين مشکل شوند، به قرار زيرند:

• تزريق داخل آلت:
 

شيوع پرياپيسم در افرادي که از داروهاي ايجادکننده نعوظ در آلت استفاده مي‌کنند، بيشتر است و عمدتا بروز آن ناشي از مصرف دارو با دوز بالا است. در صورت استفاده از تکنيک‌هاي مناسب تزريق و افزايش تدريجي دوز دارو زير نظر پزشک مي‌توان از بروز اين عارضه جلوگيري کرد.

• کم‌خوني داسي‌شکل:
 

پرياپيسم در کم‌خوني داسي‌شکل ممکن است خود به خود برطرف شود. اين نوع پرياپيسم معمولا قبل از بلوغ اتفاق نمي‌افتد. 42درصد از افراد مبتلا به کم‌خوني داسي‌شکل ممکن است به آن مبتلا شوند. به نظر مي‌رسد علت پرياپيسم، کاهش فشار اکسيژن و pH به علت خون راکد در آلت و در نتيجه داسي شدن گلبول‌هاي قرمز باشد. يک چهارم اين بيماران که دچار پرياپيسم مي‌شوند، به درجاتي از ناتواني جنسي مبتلا هستند.

• عوارض دارويي:
 

داروهاي مختلفي مي‌توانند سبب ايجاد پرياپيسم شوند که عمدتا داروهاي پايين‌آورنده فشار خون هستند. مواردي از ايجاد پرياپيسم به دليل مصرف موضعي يا مصرف از طريق بيني و نيز تزريق کوکايين داخل آلت جهت تقويت فعاليت جنسي گزارش شده است. ضمن اينکه مصرف هورمون‌هاي مردانه نيز مي‌تواند باعث پرياپيسم شود. مواردي از پرياپيسم در افرادي که هورمون‌هاي مردانه يا مقادير بالاي تستوسترون مصرف کرده‌اند ديده شده است.

• برخي سرطان‌ها:
 

هرچند مکانيسم ايجاد پرياپيسم در سرطان‌ها نامشخص است ولي مي‌تواند ناشي از ابتلاي گسترده آلت توسط سرطان يا مسدود شدن رگ‌هاي آن به وسيله تومور يا تحريک مداوم عصب مربوط به نعوظ باشد. تهاجم سلول‌هاي سرطاني مي‌تواند ناشي از سرطان‌هاي مثانه، پروستات، کليه و دستگاه گوارش و خون باشد. پرياپيسم بين 20 تا 50 درصد در تهاجم سلول‌هاي سرطاني به آلت مشاهده مي‌شود.

• ضربه:
 

ضربه يا جراحت عميق به ناحيه تناسلي مي‌تواند سبب آسيب به رگ‌هاي خوني آلت شود که در نهايت ممکن است به پرياپيسم در فرد مبتلا منجر شود.

علايم و عواقب
 

ممکن است بيمار با سابقه نعوظ دردناک چند ساعته مراجعه نمايد. به علت انسداد عروق، خون در آلت تجمع مي‌يابد و غليظ و کم اکسيژن مي‌شود. تداوم اين فرآيند به بيش از 12 ساعت سبب تورم بافت‌ها و به تدريج ناتواني جنسي مي‌شود. ناتواني جنسي به‌عنوان بدترين و ناگوارترين عارضه پرياپيسم به شمار مي‌رود. پرياپيسم را بايد يکي از اورژانس‌هاي پزشکي به حساب آورد. درمان پرياپيسم بايد بلافاصله پس از تشخيص شروع شود. ابتدا درمان دارويي توسط پزشک انجام مي‌شود و در صورت عدم تاثير، درمان‌هاي جراحي براي بيمار در نظر گرفته مي‌شود. هر چه درمان زودتر صورت گيرد احتمال بروز ناتواني جنسي در فرد مبتلا به پرياپيسم کمتر مي‌شود.

پي‌نوشت‌ها:
 

* اورولوژيست

منبع: www.salamat.com