خواص خرمالو

خواص خرمالو در گفتگو با دكتر غلامرضا امين متخصص فارماكوگنوزي
 

خرمالو اصالتا ميوه چين باستان است که در دهه 1880 ميلادي، از ژاپن به آمريکا برده شد و در کاليفرنيا، جايي که صدها گونه از درختان ميوه از سراسر دنيا در آن وجود دارد، پرورش يافت و ‌کم‌کم به جهانيان معرفي شد.
هرچند که خرمالو انواع مختلفي دارد، اما 2 نوعش نسبت به بقيه در دسترس‌ترند؛ يکي نوع «هاچيا» که بيشتر شبيه ميوه بلوط است و تا وقتي نرسد، مزه ترش دارد و ديگري نوع «فويو» يا همان خرمالوي نارنجي خودمان که نرسيده‌اش را هم مي‌شود خورد. براي آشنايي بيشتر با خواص اين ميوه خوش‌مزه، گفت‌وگويي با دکتر غلامرضا امين، متخصص فارماكوگنوزي و استاد دانشکده داروسازي دانشگاه علوم پزشکي تهران، انجام داده‌ايم كه خواهيد خواند.

آقاي دکتر! خواص خرمالو به عنوان يک ميوه پاييزي چيست؟
 

خرمالو، ميوه‌اي سرشار از پکتين است که نقش بسزايي در کاهش کلسترول خون دارد. بنابراين کساني که کلسترول خونشان بالاست و مي‌خواهند به يک روش طبيعي آن را کنترل کنند، مي‌توانند در فصل پاييز از خرمالو کمک بگيرند. به علاوه، اين ميوه خوش‌مزه، مقادير قابل‌توجهي ويتامين‌هاي A و C، کلسيم، پتاسيم و منيزيم دارد كه وجودشان مي‌تواند به هضم هرچه بهتر غذا، تقويت بينايي و بهبود عملكرد سيستم ايمني بدن كمك كند. شايد بد نباشد بدانيد که خرمالو تقويت‌کننده معده است، اسهال را برطرف مي‌کند، باعث نرمي سينه مي‌شود، کم‌خوني را رفع مي‌کند و اشتهاآور خوبي هم هست.

رنگ نارنجي آن به خاطر وجود چه ماده‌اي است؟
 

بتاکاروتن يا همان پيش‌ساز ويتامين A.

خوردن چند عدد خرمالو در روز ضرر ندارد؟ تا چند عدد از اين ميوه را مي‌توانيم بي‌دغدغه بخوريم؟
 

اگرچه خرمالو خواص بسيار زيادي دارد، اما خوردن بيشتر از 1 تا 2 عدد از آن در روز توصيه نمي‌شود. ضمن اينکه خوردن همين مقدار از خرمالو هم براي کساني که به يبوست مبتلا هستند، مناسب نيست؛ چون تانن موجود در آن يبوست را تشديد مي‌کند.

پس تنها ضررش يبوست‌آور بودن است؟
 

نه! خرمالو مي‌تواند مضرات ديگري هم داشته باشد. بهتر است کساني که اختلالات روده‌اي دارند يا عمل جراحي روده انجام داده‌اند يا به بيماري‌هاي قلبي و سل مبتلا هستند، خرمالو نخورند يا در مصرف آن محتاط باشند.

مي‌توان خرمالو را با پوست هم خورد يا نه؟
 

بله، البته! اما کساني که تمايل به خوردن خرمالو با پوست دارند، حتما بايد پيش از اين کار، آن را خوب بشويند و به تکه‌هاي کوچک تقسيم‌اش کنند تا بتوانند هنگام خوردن، آن را خوب بجوند تا مشکلي برايشان پيش نيايد.

بعضي‌ها دوست دارند اين ميوه را به صورت گس مصرف کنند. خرمالوي گس خواص بيشتري دارد يا خرمالوي رسيده؟
 

کلا مصرف اين ميوه به صورت گس و نرسيده چندان مناسب نيست و بهتر است خرمالوي رسيده و شيرين را براي خوردن انتخاب کنيد.
در تاريخچه خرمالو، نام کشورهاي زيادي به عنوان زادگاه، ذکر شده است. اين ميوه واقعا بومي کدام کشور است؟
هيچ شکي نيست که زادگاه خرمالو، چين است و ساير ادعاها در مورد زادگاه اين ميوه صحت ندارد.

6 نکته درباره خرمالو
 

1 خيلي وقت‌ها خرمالو قبل از اينکه روي درخت برسد و ما بتوانيم آن را مصرف کنيم، مورد هجوم پرنده‌ها يا آفات قرار مي‌گيرد و غيرقابل استفاده مي‌شود. براي پيشگيري از اين موضوع، مي‌توانيد آنها را به محض نارنجي شدن از درخت بچينيد و در دماي گرم اتاق در يک سيني قرار دهيد تا برسند.
2 شما مي‌توانيد خرمالوهاي گس را ورقه‌ورقه کنيد و داخل يک سيني بچينيد و آنها را روي بخاري بگذاريد تا خشک شوند و اين ميوه خشک پرخاصيت را به عنوان يک ميان وعده مغذي ميل کنيد.
3خرمالو، به اندازه توت‌فرنگي آنتي‌اکسيدان دارد و به همين دليل، شما مي‌توانيد براي جوان‌سازي و شاداب‌سازي پوستتان، روزي نيم ساعت پوست خرمالو را روي صورتتان قرار دهيد.
4 چون خرمالو يک ميوه اسيدي است و مصرف آن باعث افزايش ترشح اسيد معده مي‌شود، بهتر است با معده پر آن را بخوريد تا اينطوري غذايتان بهتر هضم شود.
5 خرمالو ميوه‌اي شيرين و پرکالري است که يک عدد درشت آن، حدود 80 کيلوکالري انرژي دارد و شما بايد براي سوزاندن اين مقدار انرژي، نزديک به 28 دقيقه راه برويد. پس اگر دچار اضافه وزن هستيد يا رژيم داريد، حواستان به تعداد خرمالوهايي که مي‌خوريد، باشد.
6 خرمالو، ميوه‌اي بسيار خوش‌رنگ و خوش‌طعم است که شما مي‌توانيد در سالاد ميوه يا حتي ماست از آن استفاده کنيد يا اينکه از آن ترشي يا مربايي دلچسب تهيه کنيد.

از خوردن خرمالو تا انسداد روده
 

دکتر محمدرضا مير/ جراح سرطان/استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران
افراط و تفريط در هيچ چيزي حتي خوردن ميوه مورد علاقه‌مان جايز نيست! بسياري از ما فکر مي‌کنيم که چون ميوه‌ها جزو خوراکي‌هاي مفيد و پرخاصيت هستند، پس مي‌توانيم هرچقدر که دلمان خواست از آنها بخوريم.
مي‌بينيم افرادي را كه هر شب ظرفي پر از ميوه را به‌جاي شام، البته چند برابر كالري يك شام سبك، خالي مي‌كنند!
اگرچه مصرف متعادل ميوه‌ها مي‌تواند براي بدنمان مفيد و سودبخش باشد ولي اگر در خوردن آنها افراط شود، ممکن است ما به دردسر بيفتيم.
اولين عارضه‌اي که مصرف بيش از حد ميوه‌ها مي‌تواند به دنبال داشته باشد، بالا رفتن وزن است. چون ميوه‌ها هم کالري دارند و اگر کالري‌شان در برنامه غذايي روزانه محاسبه نشود، مي‌توانند وزنمان را به مرور زمان، بالا ببرند. در صورتي كه بيشتر ما فكر مي‌كنيم ميوه‌ها كالري ندارند و هر چه بخواهيم مي‌توانيم از آنها بخوريم. خرمالو هم از اين قاعده مستثنا نيست!
به علاوه، در فصل خرمالو تعداد زيادي از افراد با اين شکايت که دل‌درد شديد دارند به ما مراجعه مي‌کنند و ما پس از انجام دادن آزمايش‌هاي لازم متوجه مي‌شويم که آنها در مصرف خرمالو زياده‌روي کرده‌اند و به همين دليل دچار انسداد روده شده‌اند. تعجب نکنيد! انسداد روده يکي از شايع‌ترين عوارض مصرف فراوان خرمالو است که خيلي از مردم، به خصوص در نواحي شمالي کشور، در فصل خرمالو (يعني پاييز) از آن رنج مي‌برند؛ به طوري كه در برخي موارد انجام جراحي تنها راه چاره به حساب مي‌آيد و همين موضوع نگراني‌هايي را براي متخصصان ايجاد كرده است.
بعضي از مردم گمان مي‌کنند که چسبناکي اين ميوه باعث انسداد روده مي‌شود اما موضوع اصلا اين نيست و ما در اين بيماران، با چسبندگي جدار روده مواجه نيستيم. خرمالو، ميوه راحت‌الحلقومي است و مردم، مثل سيب يا گلابي آن را خوب نمي‌جوند و حتي در بسياري از موارد، آن را نجويده قورت مي‌دهند. بنابراين، تکه‌هاي له‌نشده خرمالو کم‌کم در انتهاي روده کوچک جمع و باعث انسداد آن مي‌شوند. به علاوه، تانن موجود در خرمالو هم مي‌تواند به عنوان عاملي براي انسداد روده محسوب شود.
بنابراين، بهترين توصيه‌اي که مي‌توان براي پيشگيري از انسداد روده در اثر مصرف بيش از اندازه خرمالو کرد، اين است که در مصرف آن حد اعتدال را رعايت كرد و افراد اصراري به خوردن بيش از يک عدد خرمالو در روز نداشته باشند و تازه آن يک عدد را هم خوب بجوند تا مشکلي برايشان پيش نيايد. در حالي كه مي‌بينيم خرمالوهاي درشت و شيرين يكي پس از ديگري در ظرف ميوه به اتمام مي‌رسند و همين موضوع سرآغاز تمامي دردسرهاست؛ از چاقي گرفته تا انسداد روده.
منبع: www.salamat.com