فيزيوتراپي؛ مژده‌اي براي مبتلايان به ضايعات مغزي

وقتي يک بيماري با علايم و نشانه‌هاي مشخصي ايجاد مي‌شود و تعادل عمومي بدن را مختل مي‌کند ممکن است اين عدم تعادل به ساختارهاي جسمي و رواني بيمار صدمه بزند و مشکل‌هايي را براي او به وجود آورد. اين مشکل‌ها مي‌تواند به ناتواني او از سطوح علايم اوليه تا سطوح پيشرفته منجر شود. اينجاست که علم فيزيوتراپي تلاش مي‌کند با توجه به معلوليت فرد به او کمک کند تا فعاليت‌هاي فيزيکي، رواني و اجتماعي خود را تا حد امکان به صورت مستقل انجام دهد. در مواجهه با يک بيمار يا معلول، تيم توانبخشي (پزشک، پرستار، فيزيوتراپيست، کاردرمان‌گر، تکنسين ارتوپدي و...) همکاري مي‌کنند که بيمار تا حد امکان مستقل شود. فيزيوتراپي با کمک عوامل فيزيکي مانند گرما، سرما، الکتريسيته، نور و حرکات تخصصي تلاش مي‌کند تا بيمار بتواند حرکات را مانند قبل انجام دهد يا از توانايي باقي‌مانده‌اش استفاده کند.
مغز انسان قابليت‌هاي فراواني دارد. برخلاف ديدگاه‌هاي قبلي که مي‌گفتند در صورت ايجاد ضايعه مغزي، امکان بهبودي آن کم است، امروزه ثابت شده که مغز انعطاف‌پذيري بالايي دارد و حتي در صورت لزوم، مي‌تواند سلول‌هاي عصبي توليد کند و همزمان با آن، سازماندهي مجددي به وجود آورد. مغز مي‌تواند در طول درمان و فيزيوتراپي تغيير کرده و به سمت بهبودي حرکت کند. به کمک فيزيوتراپي مي‌توان برخي سلول‌هاي خاموش مغزي را به فعاليت واداشت و از ديگر قسمت‌هاي مغز براي کمک به بخش آسيب‌ديده استفاده کرد. اين، مژده شادي‌بخشي است؛ به ويژه براي بيماراني که سکته مغزي يا فلج مغزي داشته‌اند. البته کسي که درمان را شروع مي‌کند بايد با دقت انتخاب شود. افرادي که تحت عنوان فيزيوتراپيست فارغ‌التحصيل مي‌شوند با اصول علمي اين رشته آشنا هستند ولي هر کدام با توجه به ديدگاه خود امکان دارد از برخي روش‌ها استفاده نکنند.
کار کردن با برخي روش‌ها، علاوه بر اينکه نياز به مهارت دارد، وقت‌گير و سخت است و به همين دليل، بعضي‌ها به وسايل همراه و کمکي فيزيوتراپي روي مي‌آورند که مطلوب نيست. حرکت‌درماني در ضايعات مغزي و نخاعي، حرف اول را مي‌زند. در ضايعات مغزي که مغز در حال سازماندهي سلول‌هاي خود است، بايد هرچه سريع‌تر، فيزيوتراپي شروع شود و هر چه اين جلسه‌ها مداوم‌تر و طولاني‌تر باشد، موثرتر است. البته بهبودي به عواملي مانند سن بيمار، ناحيه‌اي از مغز که آسيب‌ديده، وسعت ضايعه، توانبخشي، عوامل محيطي و رواني و محيط زندگي بستگي دارد. اما نکته مهم اين است که پس از بستري بيمار و بررسي وضعيت پزشکي و تثبيت شرايط بيمار، توانبخشي آغاز شود. در دنيا واحدهايي به عنوان واحدهاي سکته مغزي تاسيس شده و کادر کاملا آموزش‌ديده‌اي در اين واحدها مشغول به فعاليت‌اند که در بازتواني بيماران ضايعه مغزي کاملا تخصص دارند. در ايران هنوز اين واحدهاي تخصصي در بيمارستان‌ها وجود ندارد ولي خانواده بيمار بايد توجه داشته باشند که اين درمان‌ها مي‌تواند کمک زيادي به بهبود شرايط بيمار بکند.
منبع: www.salamat.com