آموزش مباني علم رايانه


 






 
تعریف کامپیوتر : ماشینی است که داده های ورودی را گرفته و پس از انجام پردازش ، نتیجه را به صورت اطلاعات ارائه می دهد. به عبارت ساده تر یک کامپیوتر یک ماشین است که می تواند مقداری را برای ما محاسبه کند .

كامپيوتر چيست؟
 

کامپیوتر در لغت به معنای شمارنده و یا ماشین حساب ميباشد در ظاهر سیستمی يكپارچه است اما از بخشهای مختلفی تشكيل شده که در طول سال های بعد از اختراع کامپیوتر تغییراتی در آنها ایجاد شده... در این تغییرات همیشه سعی بر آن بوده که از طرفی سرعت سیستم و هر قطعه بالاتر برود و از طرفی دیگر مصرف انرژی و تولید گرمای آن كمتر بشود . امروزه يك واحد کامپیوتر رومیزی IBM Class حداقل از 13 قطعه تشكيل شده که نسبت به نیاز كاربر تعداد این قطعات قابل افزایش است .
مزایای کامپیوتر : 1 - سرعت بالای انجام عمل 2- اطمینان از عدم اشتباه 3- دقت عملیات انجام شده 4- حافظه بالا برای ذخیره و نگهداری اطلاعات به مدت طولانی

انواع کامپیوتر شخصی :
 

1- کامپیوتر رومیزی (DESKTOP) : این گونه کامپیوتر ها در ادارات و شرکت ها و اتاق کار افراد کاربرد دارد .
2- کامپیوتر کیفی (LAPTOP) : کامپیوتر های روپایی ، دستی یا کیفی که نسبتاً گران و جهت کار در هنگام مسافرت و دسترسی به اطلاعات در هر هنگام توسط کارمناسب می باشد .

علوم کامپیوتر :
 

اکثر متخصصین علوم کامپیوتر را به سه شاخه اصلی تقسیم می کنند که عبارتند از :
1- سخت افزار (HARDWARE) : به کلیه دستگاههای مکانیکی و الکترونیکی و الکتریکی که به طور فیزیکی قابل لمس باشند .
2- نرم افزار (SOFTWARE) : به دستور العمل هایی میگویند که جهت به کارگیری سخت افزار توسط برنامه نویسان نوشته می شود . نرم افزار ها به دو دسته سیستمی و کاربردی تقسیسم می شوند :
الف – نرم افزار کاربردی (APPLICATION SOFTWARE) : مانند نامه حسابداری ، و مشابه آن می باشد .
ب- نرم افزار سیستمی (SYSYTEM SOFTWARE) : مانند سیستم های عامل برنامه های سیسستم کنترلی و مشابه آن .
نرم افزار ها رابط میان انسان و سخت افزار ها هستند ، طرح های انسانی به وسیله نرم افزار ها پیاده می شوند و سخت افزار ها را مدیریت میکنند.
3- میان افزار (FIRMWARE) : وسایل خاصی که از سخت افزار و نرم افزار تولید می شود را میان افزار می گویند و به صورت های گوناگون مانند یک بسته مدار مجتمع که بخش سخت افزار را تشکیل می دهد و یک برنامه در درون این بسته که بخش نرم افزار را تشکیل می دهد مشاهده میشوند .
سیستم : از مجموع عناصر و اجزا مرتبط با یکدیگر که در مجموع یک هدف را دنبال میکنند .
داده (DATA) : در سیستم داده (DATA) ورودی سیستم را تشکیل می دهد . داده ها عوامل مؤثر محیط بیرون ، بر سیستم هستند .
پردازش (PROCESS) : هر عملی که بر روی داده ها انجام شود را می گویند .
اطلاعات (INFORMATION) : حاصل انجام پردازش بر روی داده ها را اطلاعات می گویند .
بلوک دیاگرام سیستم : یک سیستم کامپیوتری دارای سه جزء اصلی است ککه در شکل زیر آن را تشریح می نماییم :
اطلاعات ، پردازش ، داده
جزء اول که داده نامیده می شود ورودی سیستم را تشکیل می دهد ؛ جزء بعدی پردازش می باشد که هر نوع عملی بر روی داده می تواند باشد و در آخر جزء سوم اطلاعات می باشد که حاصل انجام پردازش بر روی داده می باشد .
انواع کامپیوتر بر اساس قدرت پردازش و کاربرد :
انواع کامپیوتر بر اساس قدرت پردازش به صورت زیر می تواند تقسیم شود :
الف : کامپیوتر های شخصی PC(PERSONAL COMPUTER) : به عنوان کوچکترین عضو خانواده کامپیوتر ها می باشد .
مزایا : از رایج ترین کامپیوتر های بکارگیری شده در سطح جامعه ما می باشد – قیمت نسبتاً ارزان و کارایی بالا استفاده از این کامپیوتر را رایج نموده
معایب : قابل حمل نبودن و اشغال فضای زیاد از معایب این نسل می باشد
یک CPU ، یک دیسک سخت ، یک دیسک نرم ، یک ماوس ، صفحه کلید ، کارت صدا ، بلندگو ، مودم جهت برقراری ارتباط با اینترنت ، کارت گرافیک و یک صفحه نمایش از اجزای این کامپیوتر هامی باشد .
ب- کامپیوتر های کوچک (MINI COMPUTER) : کامپیوتر هایی اند که می توانند به عنوان یک کامپیوتر مرکزی در یک مؤسسه یا اداره مورد استفاده قرار گیرند و کامپیوتر های دیگر به این کامپیوتر متصل شوند .
مزایا : سرویس دهی به چند کاربر در هر لحظه ، کاربرد زیادی در ایجاد شبکه های کامپیوتری دارند
معایب : قیمت بالاتری نسبت به کامپیوتر های شخصی داشته و در خانه ها کاربرد زیادی ندارند .
یك یا چند CPU ، یک دیسک سخت ، چند دیسک نرم ، سی دی ، کارت شبکه ، مودم از اجزای اصلی این کامپیوتر ها می باشد .
ج- کامپیوتر های اصلی (MAIN FRAME) : از مهمترین کامپیوتر های جهان بوده در مراکز بزرگ اداری و علمی و تحقیقاتی کاربر فراوان و مؤثر دارد .
مزایا : در هر ثانیه بیش از 200 نفر را سرویس دهی می کند – می تواند به تعداد زیادی کامپیوتر شخصی متصل شود .
معایب : دمای یکسان و کنترل آلودگی محیط و نظارت افرادی به نام اپراتور به طور مرتب از معایب این نسل می باشد .
تعداد زیادی CPU ، دیسک سخت ، نوار گردان ، سی دی و دستگاه های کنترلی از اجزای اصلی این کامپیوتر ها است .
د – ابرکامپیوترها (SUPER COMPUTER) : قدرتمند ترین کامپیوتر در خانواده کامپیوتر ها بوده و در صورت وجود این کامپیوتر ها در هر کشوری موجب توسعه و پیشرفت قابل ملاحظه در اقتصاد آن کشور خواهند بود . این کامپیوتر ها در مراکز علمی و تحقیقاتی مثل سازمان فضایی آمریکا و مشابه آن کاربرد دارد.
مزایا : سرعت پردازش فوق العاده بالای داده ها – دارای حافظه بسیار بالا بیش از حد تصور
معایب : قیمت بسیار بسیار بالا که حتی در جهان چند کشور از این کامپیوتر ها استفاده می کنند .
بیش از 300 عدد CPU ، تعداد بیش از حد تصور دیسک سخت و موارد دیگر از اجزای اصلی این کامپیوتر ها است .
بررسی اجزای يك کامپیوتر شخصی :
CASE : یکی از اجزای عمومی کامپیوتر شخصی بودهو در دو مدل DESKTOP و TOWER تولید می شوند.
مدل ایستاده TOWER در سه سایز MINI TOWER ، MEDIUM TOWER ، FULL TOWER طراحی و ساخته می شوند .
POWER (منبع تغذیه): در حقیقت یک ترانسفورماتور است. که برق ورودی 220 ولت یا 110 ولت را به برق خروجی مستقیم 12 یا 5 ولت تبدیل مینماید . همچنین در این ترانس عمل تثبیت ولتاژ نیز جهت نوسانات برقی انجام می گیرد .

CPU و اجزاي داخلی آن:
 

این قطعه کلیه عملیات پردازش و محاسباتی کامپیوتر بر عهده دارد و مهمترین بخش کامپیوتر به شمار میرود.
مکانیزم بدین صورت می باشد که از ورودی ، داده را گرفته و عمل پردازش و محاسبات یا مقایسه را بر روی آن انجام داده و به صورت اطلاعات بر روی خروجی انتقال می دهد . کلمه CPU که کوتاه شده عبارت CENTER PROCESS UNIT می باشد در اصطلاح فارسی ، واحد پردازنده مرکزی نام دارد.
در حال حاظر دو شرکت وظیفه ساخت این قطعه را دارند یکی INTEL و دیگری AMD . CPU های INTEL برای پردازش و اعمال محاسباتی کاربرد فراوان دارند و CPU های AMD جهت انجام کارهای گرافیکی و میکس و مونتاژ کاربرد دارند.
CPU خود شامل واحد های زیر می باشد:
1- ALU
2- CU
3- REGISTER
4- CACHE
1- ALU (ARITHMETIC LOGIC UNIT) واحد محاسبه و منطق : این واحد وظیفه اعمالی چون محاسبات (جمع ،تفریق ، ضرب ، تقسیم )، مقایسه داد ها و مشابه آن را دارد.
2- CUCONTROL UNIT واحد کنترل : کنترل دریافت ورودی عملیات ، عملیات داخلی CPU وکنرل ارسال اطلاعات به واحد خروجی وظیفه این بخش می باشد . این واحد هیچ گونه عملیات پردازشی انجام نمی دهد و مشابه یک سیستم عصبی برای سایر بخش های کامپیوتر عمل می کند . بطور کلی کلیه عملیات CPU توسط این مدارات در حال مراقبت و کنترل هستند .
3-REGISTER ثبات: در هر CPU چند ثبات وجود دارد. ثبات ها در واقع واحدهای کوچک حافظه هستند که جهت نگهداری نتایج محاسبات در CPU بکار می روند .هر گاه CPU عملیاتی را بخواهد انجام دهد از ثبات ها استفاده می کند تا عمل مربوط را انجام دهد .
4- ( CACHE )حافظه پنهان : همانطور که از اسم آن مشخص است این یک حافظه است که در داخل CPU قرار دارد که داردای سرعت بالا می باشد . هرگاه برنامه ای در حافظه اصلی برای پردازش قرار می گیرد ، در هرلحظه فقط بخشی از برنامه اجرا می شود حال اگر CPU برای دسترسی به برنامه جهت اجرا به حافظه اصلی مراجعه نماید سرعت پردازش بسیار پایین خواهد آمد ، لذا آن بخش از برنامه که نیاز به پردازش CPU دارد ، در حافظه پنهان قرار می گیرد و چون سرعت حافظه پنهان بسیار بیشتر از حافظه اصلی است پس CPU با سرعت به قسمت برنامه دسترسی خواهد داشت و برنامه به سرعت اجرا خواهد شد . این حافظه در حقیقت یک حافظه میانی بین حافظه اصلی و CPU است .

شناخت حافظه اصلی یا اولیه و کاربرد آن
 

یکی از مهمترین حافظه هایی که در کامپیوتر ضروری است حافظه اولیه (PRIMARY MEMORY) یا حافظه اصلی (MAIN MEMORY) خواهد بود.مقدار حافظه اصلی در ذخیره سازی داده های زیاد باعث افزایش سرعت پردازش داده ها در کامپیوتر خواهد شد . لذا اهمیت مقدار و سرعت آن بسیار مد نظر قرار می گیرد . در ای قسمت به تشریح این حافظه ها می پردازیم :
واحد های حافظه : حافظه كامپيوتر با واحد هاي خاصي سنجيده مي شود . چون مبناي كار با كامپيوتر بر اساس مبناي دو مي باشد ، پس رابطه غير معمولي با سنجش واحد هاي حافظه وجود دارد كه در ادامه با آنها آشنا مي شويم .
تعريف BIT : كوچكترين واحد حافظه (BIT) مي باشد . يك بيت عبارت است از يك واحد حافظه كه مي تواند عدد يك يا صفر را در خود ذخيره كند . ذخيره سازي صفر و يك را بدين ترتيب مي توان تفسير كرد . اگر يك سيم داراي برق باشد ، ارزش عدد يك را دارد و اگر سيم برق نداشته باشد ارزش صفر را دارد.
تعريف BYTE : هر هشت بيت اطلاعات را يك بايت (BYTE) مي گويند . يك بايت كوچكترين واحد از نظر آدرس دهي و دسترسي مي باشد هر بايت مي تواند بازه عددي بين صفر تا 255 را در خود ذخيره كند .
تعريف كلمه (WORD) : كلمه شامل دو بايت مي باشد . در برنامه هاي كامپيوتري به زبان اسمبلي كاربرد كلمه بسيار زياد مي باشد . هر كلمه مي تواند مقدار صفر تا 65535 را در خود ذخيره كند . كلمه به دليل دو بايتي بودن كاربرد زيادي در محاسبات رياضي در انواع زبان هاي كامپيوتري را دارد.
تعريف كيلو بايت (K.B) : هر كيلو بايت شامل 1024 بايت مي شود .
1K.B=210BYTE
تعريف (M.B) : مگا بايت با نام اختصاري (M.B) ‌سنجش مي شود . اين واحد براي سنجش ميزان حافظه رم RAM و ديسك نرم به كار ميرود . 1M.B=210K.B=220BYTE
تعريف (G.B) : گيگا بايت با اختصار (G.B) مشخص مي شود .اين واحد ، سنجش ميزان حافظه اصلي كامپيوتر هاي اصلي و ابر كامپيوتر و امروزه براي ظرفيت ديسك هاي سخت كامپيوتر شخصي بكار مي رود.
1G.B=210M.B=220K.B=230BYTE
تعريف (T.B) : تر ابايت با اختصار (T.B) مشخص مي شود . اين واحد از حافظه براي مجموع اطلاعات يك سايت كامپيوتري مناسب است. 1T.B=210G.B=220M.B=230K.B=240BYTE
تعريف (E.B) : اگزا بايت با علامت اختصاري (E.B) نشان داده مي شود . اگزا بايت حافظه بسيار بالايي است . اين واحد حافظه كامپيوتري براي مجموعه اي از سايت هاي كامپيوتري متصل به اينترنت كاربرد دارد.
1E.B=210T.B=220G.B=230M.B=240K.B=250BYTE

انواع حافظه اصلي و كاربرد آن :
 

حافظه اصلي از دو قسمت RAM و ROM تشكيل يافته است .اما برخي مدل هاي آن شامل PROM و EPROM نيز مي باشند .
حافظه RAM : حافظه با دستيابي تصادفي (RANDOM ACCESS MEMORY) مهمترين بخش حافظه اصلي را تشكيل مي دهد .
مشخصات : جنس اين حافظه از جنس (IC) مدار مجتمع است ، بر روي اين نوع حافظه هم اطلاعات نوشته مي شوند و هم اطلاعات را مي توان از روي آن خواند .( پس اين حافظه هم خواندني و هم نوشتني است)
نكات تكميلي : هر برنامه كه مي خواهد اجرا شود بايد در حافظه RAM قرار بگيرد

هر چه مقدار يك RAM بالا باشد سرعت و قيمت آن نيز بالاتر خواهد بود .
 

حافظه ROM : حافظه فقط خواندني (READ ONLY MEMORY) يكي ديگر از حافظه هاي پر كاربرد مي باشد . بر روي اين حافظه فقط يك بار اطلاعات نوشته مي شود و از آن پس اين حافظه فقط خواندي محسوب مي شود . محتواي اين حافظه اطلاعات ويژه دارا مي باشد كه بايد براي هميشه باقي بماند . در حافظه هاي ROM اطلاعاتي مانند يك قطعه ، برنامه خاص يا پارامترها و محدوديت هاي سخت افزاري و نرم افزاري نوشته مي شود . هرگاه CPU نياز به برنامه داخلي ROM با يكي از پارامترهاي آن دارد مقدار مورد نظر را مي تواند از اين حافظه بخواند .
نكته : محتواي حافظه ROM عموماً توسط كارخانه سازنده در ROM ذخيره سازي ميشود.
PROM : حافظه فقط خواندني قابل برنامه نويسي (PROGRAMABLR READ ONLY MEMORY)
يك نوع ديگر از خانواده حافظه ها است . بسيار شبيه ROM بوده و تفاوت PROM با ROM در اين است كه مي تواند توسط يك دستگاه سخت افزاري ويژه اي به نام PROM Programmer قابل برنامه نويسي باشد و پس از آن ديگر قابل برنامه ريزي نمي باشد .
نكته : فرق ROM با PROM در اين است كه ROM ها همگي داراي يك برنامه هستند كه از طرف سازنده در RROM قرار مي گيرد ، اما PROM به صورت خالي به بازار ارائه مي شود و مصرف كننده فقط يك بار به دلخواه در داخل PROM داده هاي خود را قرار مي دهد.
EPROM : حافظه فقط خواندني قابل برنامه ريزي و قابل پاك شدن كه كوتاه شده يا مخفف عبارت:
ERASEABLE PROGRAMMABLE READ ONLY MEMORY مدل ديگري از حافظه ها است. اين حافظه كاملاً شبيه به PROM است ، با اين تفاوت كه براي بارها ميتوان داده هاي اين حافظه را پاك كرد و مجدداً برنامه ريزي جديد را بر روي آن انجام داد . اين حافظه براي كاربران حرفه اي بسيار مناسب خواهد بود .

شناخت حافظه هاي ثانويه يا جانبي و كاربرد آن :
 

حافظه ثانويه (SECONDARY MEMORY) يا (SECONDARY STORAGE) داراي انواع گوناگوني هستند . اين حافظه ها داراي ظرفيت بالا و قدرت نگه داري اطلاعات را براي زمان طولاني دارا مي باشند و امروزه در جامعه كاربرد فراوان دارند كه در ادامه به شرح رايج تر ين آنها مي پردازيم :

FLOPPY DISK :
 

ديسك نرم يا فلاپي ديسك يكي از حافظه هاي جانبي است كه هنوز با وجود ظرفيت كم آن نسبت به حافظه جديد در ادارات و شركت ها كاربرد دارد ؛ ديسك نرم از يك صفحه دايره اي كه مواد مغناطيس شونده بر روي آن قرار دارد تشكيل شده است . اطلاعات بر روي دايره هاي هم مركز ذخيره مي شوند . نام اين دايره ها شيار يا TRACK است .هر شيار از چند قطاع يا SECTOR تشكيل شده است. به هر چند قطاع يك كلا ستر CLUSETR گفته مي شود .

HARD DISK :
 

ديسك سخت يكي ديگر از حافظه هاي جانبي است كه براي نگهداري برنامه ها و داده ها براي مدت زمان طولاني بسيار مناسب خواهد بود . ديسك سخت از چند صفحه دايره اي موازي از جنس شيشه يا فلز را كه داراي روكش مغناطيس است ساخته شده است .يك موتور آن را مي چرخاند و يك هد در هر طرف صفحه دايره اي براي خواندن و نوشتن اطلاعات قرار دارد .

CD ROM :
 

(CD ROM)(COMPACT READ ONLY MEMORY) حافظه جانبي رايج ديگر است كه رفته رفته جاي خود را به DVD ROM داده است و اين حافظه فقط خواندني مي باشد. البته مدل هايي از آن نيز قابليت نوشتن را نيز دارد . اين ديسك بر خلاف حافظه هاي ديگر از روش پرتو هاي ليزري به جاي روش مغناطيسي براي خواندن داده ها استفاده مي شود .

DVD :
 

ديسك ويديويي ديجيتال (DVD)(DIGITAL VIDEO DISK) حافظه جانبي مناسب و رايجي است كه داراي ظرفيت بالا و قابليت نگه داري اطلاعات تا حجم 4.7 گيگا بايت و در بعضي مدل ها حتي تا حجم 17 گيگا بايت را در خود دارند .

TAPE :
 

نوار مغناطيسي يكي از حافظه هاي جانبي است كه ديگر چندان مورد استفاده قرار نميگيرد . در گذشته به علت ارزان بودن و توانايي ذخيره اطلاعات در حجم بالا و ماندگاري طولاني آن ها به خصوص در پشتيبان گيري اطلاعات بسيار مناسب بوده مورد استفاده قرار ميگرفته است . در اين حافظه همچنين مي توان اطلاعات را به طور مكرر پاك يا مجدد بر روي آن نوشت لذا بهترين نوع حافظه در آن زمان بوده است .

آشنايي با دسترسي مستقيم و ترتيبي :
 

به طور كلي دسترسي به حافظه ها در كامپيوتر ها به دو صورت امكان پذير مي باشد .
1- دسترسي مستقيم : در اين روش براي رسيدن به اطلاعات در مدت زمان كوتاهي طول مي كشد به طور مثال براي شفاف سازي فرض كنيم بر روي يك ديسك 4 آهنگ وجود دارد هنگامي كه كاربر بخواهد از آهنگ 1 به آهنگ 4 برود بلافاصله ميتواند در مدت كوتاهي به آن برسد .
2- دسترسي ترتيبي : در اين دسترسي براي رسيدن به اطلاعات كاربر بايد ناخواسته اطلاعات قبل از مورد درخواستي خود را بگذراند تا به آن برسد . مثلاً در مثال بالا اگر كاربر بخواهد از آهنگ 1 به آهنگ چهارم برود بايد آهنگ دوم و سوم را نيز گوش دهد تا به آهنگ چهارم برسد .
مثال : دسترسي در نوار مغناطيسي ترتيبي و در ديسك سخت مستقيم است.

شناخت دستگاه هاي ورودي و كاربرد آن :
 

هر كامپيوتر براي عملكرد خود داده ها را از دستگاه هاي ورودي ميخواند و پس از پردازش آنها بر روي دستگاه هاي خروجي ارسال مي كند .

آشنايي با KEY BOARD و نواحي آن :
 

صفحه كليد ها مهمترين دستگاه ورودي است . با وجود اين همه تغيير و تحول در دنياي كامپيوتر صفحه كليد ها تفاوتي چندان پيدا نكرده اند و فقط در شكل و ظاهر و اندازه آن ها را متمايز نموده است . آرايش صفحه كليد ها ي IBM (شركتي آمريكايي )بر اساس آرايش استاندارد QWERTY است . يعني اين كه در روي صفحه كليد ها حروف Y,T,R,E,W,Q به ترتيب از چپ به راست چيده شده اند . در ضمن آرايش كليد ها كاملا تجربي است .

انواع صفحه كليد :
 

1- ساده داراي 101 و 102 كليد
2- چند رسانه اي (MULTI MEDIA)
3- چند تكه
4- داراي لوح لمسي (TOUCH PAD)
5- بي سيم ‌
** در ضمن صفحه كليد هاي كنوني كه رايج فراواني نيز دارند از نوع چند رسانه اي هستند .**

نواحي صفحه كليد :
 

كليدهاي تابعي: بر روي صفحه كليد يكسري كليد بصورت F1 تا F12 وجود دارد كه به كليد هاي تابعي معروفند . با فشار هر كليد در هر نرم كار خاصي انجام مي گيرد .
كليد SHIFT : محل اين كليد بر روي صفحه كليد در طرفين صفحه كليد مي باشد .(دو كليد SHIFT بر روي K.B وجود دارد.) كاربرد: اگر بخواهيم در حالت عادي حرفي مثل a را فشار دهيم همان a تايپ مي شود ولي اگر SHIFT را نگه داريم و در حالي كه اين كليد را نگه داشته ايم كليد a را بفشاريم نتيجه A خواهد شد.
كليد ALT : محل كليد ALT در دو قسمت چپ و راست صفحه كليد وجود دارد . كليد ALT يك كليد تركيبي است يعني با فشردن آن به همراه كليد ديگري عمل خاصي صورت ميپذيرد .
كليد CTRL : اين كليد تركيبي در دو طرف K.B مي باشد و اين كليد نيز با تركيب ديگر كليد ها يك عمل تعريف شده را انجام ميدهد.
كليد هاي مكان نما ARROW KEY : كليدهاي جهت داري هستند كه در چهار جهت مي توان از آنها استفاده نمود:
LEFT KEY : حركت مكان نما به يك كاراكتر به سمت چپ.
RIGHT KEY : حركت مكان نما به يك كاراكتر به سمت راست.
DOWN KEY : حركت مكان به سمت پايين.
LEFT KEY : حركت مكان نما ر به سمت بالا.
كليد هاي PAGE DOWN و PAGE UP : اين كليد ها جهت نمايش صفحه بالايي (UP) و صفحه پاييني (DOWN) در واژه پرداز ها بسيار كاربرد دارند.
كليد هاي HOME و END : كليد HOME مكان ما را به ابتداي خط و كليد END آن را به انتهاي خط هدايت مي كند.
كليدهاي INSERT و DELETE : كليد INSERT براي درج حروف الفبايي در محل قرار گرفتن مكان نما كاربرد دارد ؛ كليد DELETE هم براي پاك كردن حروف جاري در محل مكان نما است.
كليد ENTER : از مهم ترين ، رايج ترين و پر كاربرد ترين كليد ها مي باشد و همانطور كه از اسم معلوم است براي صدور فرمان يا تأييد انجام يك عمل است.
كليد ESC : اين كليد برعكس كليد ENTER وظيفه لغو انجام عمليات در حال انجام يا در شرف انجام را بر عهده دارد ، در بعضي از محيط ها وظيفه خروج را نيز به عهده دارد .
كليد CAPS LOCK : در صورت روشن بودن اين كليد تمام حروف تايپ شده در حالت معمولي به جز عربي ، فارسي و امثال آن به صورت بزرگ تايپ مي شود .
كليد NUMERIC LOCK : با خاموش بودن اين كليد بخش كليد هاي ماشين حساب غير فعال مي شود و برعكس در صورت روشن بودن اين بخش فعال خواهد شد .
كليد SCROLL LOCK : با روشن بودن اين كليد در بعضي از نرم افزار ها وظيفه هدايت مكان نما را دارد و در صورت خاموش بودن عمل قابل انجام در حالت روشن لغو مي شود.
كليد PRINT SCREEN : در صورتي كه بخواهيم در ويندوز از صفحه نمايش عكس بگيريم از اين كليد استفاده مي كنيم و اگر بخواهيم متني را در داس چاپ كنيم هم از اين كليد استفاده مي كنيم .
آشنايي با MOUSE : يكي ديگر از وسايل ورودي داراي كاربرد انكار ناپذير كه امروزه در چند نوع تك كليد ، دو كليد ،‌سه كليد و در نهايت چند كليد تهيه مي شودو براي سيستم هايي مناسب است كه از سيستم عامل ويندوز استفاده ميكنند . اين دستگاه توسط مركز تحقيقاتي P.A.R.C كاليفرنيا متعلق به شركت آمريكايي زيراكس طراحي و ساخته شد . علت نام گذاري آن هم به دليل شباهت آن با موش بوده است .
آشنايي با SCANNER : پويش گر تصوير يا SCANNER ‌كه يكي ديگر از وسايل ورودي است جهت وارد كردن تصاوير ، نقشه ها و اشكال گرافيكي به داخل كامپيوتر است . اين دستگاه در دو مدل دستي و روميزي توليد شده و مدل هاي روميزي آن كه امروزه كاربرد فراوان دارند دارا ري تكنولوژي هستند كه مي توانند حتي نگاتيو را نيز اسكن نموده وبا كامپيوتر هدايت نمايند .
از دستگاه هاي ورودي ديگر مي توان به موارد زير اشاره نمود‌: قلم نوري – دسته هاي بازي – GAME PAD - CONTROL PAD و ........

شناخت دستگاه هاي ورودي و كاربرد آن :
 

كامپيوتر پس از پردازش داده ها اطلاعات را توليد مي كند .اطلاعات بايد به واحد خروجي هدايت شوند ؛ پس از اين كه اطلاعات توليد شد بايد از طريق واحد خروجي يا به طريق ديگر بر روي دستگاه هاي خروجي ارسال شوند كه به شرح رايج ترين آن ها مي پردازيم :
آشنايي با DOT-MATRIX PRINTER ‌: چاپگر سوزني يك دستگاه خروجي معروف است . اين چاپگر دراي يك نوار آغشته به جوهر به نام ريبون است . هنگامي كه حروف و اشكال از كامپيوتر به آن منتقل ميشوند با استفاده تز يك هد كه داراي سوزن هايي به نام پين است به ريبون مي خورد و چون ريبون بين كاغذ و سوزن ها قرار دارد به اندازه سوزن بر روي كاغذ نقطه ظاهر مي شود.
آشنايي با LASER PRINTER : چاپگرهاي ليزري يكي از رايج ترين و بهترين چاپگرها هستند طرز كار در اين چاپگر ها بدين صورت است كه ابتدا كاغذ توسط نور ليزر تحت تابش قرار گرفته سپس به محلول آغشته مي شود يا نوعي پودر روي آن كشيده مي شود . به دليل تابش ، اشعه ليزر انرژي دار شده و به همان اندازه (نسبت) انرژي در قسمت هاي گوناگون كاغذ ، مايع يا پودر در محل تابش انرژي قرار مي گيرد.
آشنايي با INK-JET PRINTER : چاپگر جوهر افشان نوع ديگري از دستگاه هاي خروجي است در اين چاپگر ها جوهر به صورت مايع وجود دارد . و از طريق ارتعاش يا حرارت به پودر تبديل ميشود .
آشنايي با MONITOR : مهمترين دستگاه هاي خروجي نيز صفحه نمايش مي باشد كه بدون آن نميتوان با كامپيوتر كار كرد . مانيتور در مدل هاي گوناگوني تهيه مي شود اما مهمترين از آن ها مي توان به مدل لامپ اشعه كاتدي (CATHOD RAY TUBE:CRT) و يا مانيتور مدل كريستال مايع (LIQUID CRYSTAL DISPLAY: LCD) اشاره نمود .
از دستگاه هاي ورودي ديگر مي توان به موارد زير اشاره نمود‌:
بلندگو (SPEAKER) - پلاتر (PALTTER) – رسام و.......

آشنايي با برد اصلي :
 

MOTHER BOARD يا MAIN BOARD برد مادر يا برد اصلي يكي از قطعات اصلي كامپيوتر به حساب مي آيد و اگر به CPU لقب مغز كامپيوتر را بدهيم مطمئنا برد اصلي در حكم ستون فقرات خواهد بود. كليه ي قطعات يك كامپيوتر شخصي چه به طور مستقيم چه غير مستقيم به اين برد وصل ميشوند و از اين جهت است كه نام برد مادر يا اصلي براي اين قطعه كاملا مناسب ميباشد .
در حال حاضر شركتهاي بسياري اقدام به توليد اين قطعه ي حساس ميكنند و مدلهاي مختلف و استاندارد هاي رنگارنگي را براي اين وسيله ارايه كرده اند. اما در گذشته ي نه چندان دور ( اواسط دهه ي 90 ميلادي) مادربوردها داراي دو دسته ي كلي بودند كه تفاوت آنها در نوع منبع تغذيه ( Power Supply) بود اما به مرور زمان يكي از آنها منسوخ و حذف شد . نوع اول و قديمي تر داراي كانكتور منبع تغذيه AT و نوع دوم كه هنوز هم رايج است داراي كانكتور منبع تغذيه ATX بودند. البته اين مورد تنها فرق اين دو نوع مادر برد نبود. بلكه همراه منبع تغذيه مدل ATX قابليت هايي همچون كنترل نرم افزاري سوئيچ خاموش كردن كامپيوتر و توان روشن كردن دستگاه از طريق شبكه و غيره نيز وجود داشت . از بحث منبع تغذيه كه بگذريم بايد بدانيم در يك مادر برد چه ميگذرد و وظيفه ي اين قطعه چيست ؟

بخشهاي اصلي يك برد اصلي عبارتند از :
 

BIOS -1
North Chip & South Chip -2
CPU Socket -3
Power Supply Connector -4
BIOS Basic Input Output System : به صورت يك تراشه ي كوچك روي برد اصلي قرار دارد كه اطلاعات مورد نياز مادر برد در آن به وسيله ي يك باطري نگه داري ميشود. اين تراشه در هنگام روشن شدن كامپيوتر اقدام به تست قطعات كامپيوتر ميكند و در صورت سالم بودن قطعات يك بوق كوتاه مي زند و اگر ايرادي پيدا كند به نسبت همان نوع ايراد بوق خاصي را به صدا در مياورد(خود تراشه بلندگو ندارد بلكه سيگنال صوتي لازم را به بلندگو ارسال ميكند) سپس بعد از گذراندن مرحله اول بوت اين تراشه اقدام به شمارش سلول هاي حافظه ي رم ميكند و بعد از آن شناسايي هارد ديسك و ديگر قطعات متصل به رابط IDE را انجام ميدهد.
North & South CHIP : چيپ شمالي و جنوبي به صورت دو تراشه ي مجزا بر روي برد اصلي نصب شده اند كه مهمترين بخش يك مادر برد هستند و مرغوبيت و امكانات يك مادر برد را از روي اين دو چيپ مي سنجند. اگر مادر بردي در اختيار داريد به راحتي اين دو تراشه روي آن قابل رويت هستند. روي تراشه ي شمالي كه بزرگتر و مهم تر است معمولا خنك كننده ي آلومينيومي يا مسي وجود دارد (و در موارد جديدتر يك فن كوچك). وظيفه ي اين دو تراشه به صورت مختصر برقراري ارتباط كليه قطعات ورودي و خروجي و داخلي و خارجي با پردازنده ي مركزي است .
CPU Socket . CPU : به صورت مستقيم بر روي مادر برد نصب ميشود و نوع سو كت (محل اتصال و تعداد جاي پايه ها) و همچنين نوع و مدل چيپ شمالي و جنوبي است كه تعيين ميكنند كه اين مادر برد چه نوع پردازنده اي را پشتيباني ميكند و چه پردازنده اي به اصطلاح قابل استفاده بر روي اين برد است .
Power Supply Connector : به محل اتصال فيش پاور كامپيوتر گفته ميشود كه داراي دو رديف ده تايي است كه از منبع تغذيه مستقيم به مادر برد وصل ميشود و برق مورد نياز مادر برد و CPU و ديگر اجزا متصل به برد اصلي را تامين ميكند .
ارسال مقاله توسط کاربر محترم سايت :poorkeshavarz