مشكل جنسي يك‌سوم مردان

دکتر محمدرضا صفري‌نژاد*
اختلالات جنسي شايع در مردان را مي‌توان به 3 دسته بزرگ تقسيم کرد: اختلال در ميل جنسي، اختلال در نعوظ و اختلال در انزال. اختلال در انزال خود 3 نوع شايع دارد که عبارتند از: انزال زودرس، انزال ديررس و عدم انزال. انزال زودرس شايع‌ترين اختلال جنسي در مردان است.
تقريبا از هر 3 نفر مرد، يکي از آنها دچار انزال زودرس است. انزال زودرس مي‌تواند ضمن ايجاد مشكلات زياد در روابط زناشويي، تبعات اجتماعي و خانوادگي شديدي نيز داشته باشد. متاسفانه کم نيستند بيماراني که به پيشنهاد دوستان و اطرافيان براي درمان مشکلشان از مواد مخدر استفاده مي‌کنند و رفته‌ رفته دچار اعتياد مي‌شوند. متاسفانه گاه مشکل انزال زودرس سبب اختلال در روابط زن و شوهر مي‌شود و به جدايي مي‌انجامد.
انزال پديده‌اي است که در آن سيستم عصبي مرکزي و محيطي دخيل هستند. نقاط مختلفي از مغز در يک رابطه نزديک با يکديگر هماهنگ عمل مي‌کنند تا يک انزال طبيعي در مرد اتفاق بيفتد. هر عاملي که سبب ايجاد اختلال يا آسيب در سيستم عصبي مرکزي يا محيطي شود، مي‌تواند به ايجاد اختلال در فرآيند انزال منجر شود.

تعريف انزال زودرس
 

انزال زودرس به انزالي گفته مي‌شود که زودتر از 2 دقيقه پس از زمان نزديکي و در بيش از 90 درصد روابط اتفاق بيفتد و اين در صورتي است که فرد نزديکي مرتب و منظمي داشته باشد. به اين معني كه اگر توالي روابط زناشويي کم، مثلا در ماه يکبار يا حتي کمتر از آن باشد، نمي‌توان در مورد اينکه فرد داراي انزال زودرس است يا نه، قضاوت دقيقي کرد. تعريفي که اينجا از انزال زودرس به عمل آمد، اهميت خيلي زيادي دارد و پزشک بايد نسبت به بررسي و درمان مرداني اقدام كند که در تعريف علمي مي‌گنجند. خود انزال زودرس 2 نوع است؛ يکي نوع اوليه که فرد از بدو زندگي زناشويي داراي انزال زودرس است و ديگري ثانويه، به اين معني که بيمار پس از يک دوره روابط زناشويي طبيعي، دچار انزال زودرس مي‌شود.

علل انزال زودرس
 

پس از اينکه مشخص شد که مردي طبق تعريف علمي داراي انزال زودرس است، نبايد بلافاصله براي او دارو تجويز کرد. پديده انزال زودرس نياز به بررسي دقيق توسط پزشک متخصص در زمينه اختلالات جنسي دارد که ابتدا با دريافت يک شرح حال دقيق و صحبت با بيمار شروع مي‌شود. گاه هنگامي که با بيمار صحبت مي‌شود، متوجه مي‌شويم که مشکلات ديگري هستند که به صورت انزال زودرس تظاهر كرده‌اند و در حقيقت فرد داراي انزال زودرس نيست. مثلا مشکلات عاطفي بين زن و شوهر گاه به‌صورت انزال زودرس خودنمايي مي‌کنند، يا اينکه مرد داراي اختلال در نعوظ به شکل عدم توانايي در تداوم آن است و براي اينکه اين عدم توانايي در ابقاي نعوظ مشکل‌ساز يا آشکار نشود، وقوع انزال را عمدا تسهيل مي‌کند. در اين موارد بايد به ريشه مشکل پرداخت و آن را برطرف کرد. علاوه بر موضوعات فوق‌الذکر، برخي بيماري‌ها مي‌توانند سبب انزال زودرس شوند و در حقيقت در صورت امکان بايد عامل اوليه درمان شود که به دنبال آن، عارضه ثانوي بيماري که همان انزال زودرس است نيز درمان خواهد شد.
بيماري‌هايي كه انزال زودرس ايجاد مي‌كنند
سردسته اين بيماري‌ها، عفونت يا التهاب پروستات است که در اصطلاح به آن پروستاتيت مي‌گويند. اين بيماري با بزرگ شدن پروستات که کم‌کم در سنين بعد از 50 سالگي شروع مي‌شود، متفاوت است. مرداني که مبتلا به عفونت يا التهاب پروستات هستند، ممکن است دچار انزال زودرس شديد شوند. اين‌گونه افراد هر قدر هم تحت درمان‌هاي مرسوم انزال زودرس قرار گيرند، تا زماني که پروستاتيت آنها درمان نشود، بهبود پيدا نخواهند کرد. علت ديگر موارد روحي-رو اني هستند. مثلا گاه مرداني که دچار اضطراب هستند، ثانويه به آن دچار انزال زودرس نيز مي‌شوند و با درمان اضطراب، انزال زودرس آنها نيز درمان خواهدشد. گاه انزال زودرس منشا هورموني دارد. مثلا افرادي که از پرکاري تيروييد رنج مي‌برند، ممکن است دچار انزال زودرس شوند. همان‌طور که در بالا نيز ذکر شد، يکي از علل نسبتا شايع انزال زودرس، تعداد روابط زناشويي اندک است، که از علل نسبتا مهم است و بايد به آن توجه کرد.

درمان انزال زودرس
 

قبل از شروع به توضيح اجمالي درمان انزال زودرس، به 2 نکته مهم بايد توجه کرد وگرنه هم درمان بي‌اثر خواهد بود و هم اينکه فرد مراجعه‌کننده علاوه بر اينکه متحمل هزينه مي‌شود، در معرض عوارض داروهاي مختلف که گاه نيز خطرناک هستند، قرار خواهد گرفت. اولين نکته همان تشخيص دقيق انزال زودرس است، که بايد در تعريف علمي آن بگنجد. ممکن است افراد مختلف انتظارات متفاوت از خود يا باورهاي نادرست داشته باشند، که بايد با اين افراد صحبت کرد و توضيح داد که بيماري خاصي ندارند و بي‌مورد دنبال درمان‌هاي مختلف نباشند. نکته بعدي، بررسي بيمار مبتلا به انزال زودرس از نظر وجود احتمالي ساير بيماري‌ها است که منجر به انزال زودرس شده‌اند، چون اگر مثلا مردي داراي التهاب پروستات باشد، از درمان‌هاي مرسوم براي انزال زودرس سودي نخواهد برد و تجويز دارو براي اين‌گونه مردان توصيه نمي‌شود. لازم است بدانيد كه هيچ دارويي وجود ندارد که صددرصد انزال زودرس را درمان كند؛ براي درمان انزال زودرس هيچ نوع دستگاهي که مورد تاييد مراجع معتبر علمي باشد وجود ندارد و كلا هدف پزشک هميشه درمان بيماري است، نه تسکين موقتي آن. مثلا بيماري با سردرد مزمن مراجعه مي‌کند. خداي نکرده ممکن است علت آن تومور مغزي باشد و تجويز صرف مسکن به اين فرد، موجب ناديده گرفتن علت بيماري اصلي خواهد شد. در حال حاضر در شروع، درمان استاندارد دارودرماني است. دارودرماني اگر به صورت صحيح انجام شود، در 70 تا 80 درصد بيماران موثر است و براي هميشه درمان خواهند شد. در مواردي که دارودرماني موثر واقع نشده است، بيمار بايد توسط متخصص مربوطه روان‌درماني يا رفتاردرماني شود. در علوم‌پزشکي براي بسياري از بيماري‌ها که لازم است دارو درماني انجام شود، يک يا 2 يا حداکثر 3 داروي انتخابي وجود دارد ولي اين امر در مورد انزال زودرس صدق نمي‌کند. اولا انزال زودرس درمان دارويي انتخابي ندارد، دوم اينکه براي درمان انزال زودرس داروهاي مختلف از خانواده‌هاي دارويي متفاوت وجود دارند. نکته مهم اين است که گاهي يک درمان در بيماري موثر واقع مي‌شود اما بيمار ديگري از آن سود نبرد. بنابراين پزشک پس از اخذ شرح حال و بررسي‌هاي لازم، تصميم مي‌گيرد که بهترين دارو براي بيمار کدام است. گاه مشاهده مي‌شود که بيمار مبتلا به انزال زودرس که از تجويز دارويي نتيجه گرفته است، همان را به دوستان و آشنايان نيز توصيه مي‌کند، که اين امر مي‌تواند خطرناک باشد. در حال حاضر بيشترين داروهايي که براي درمان دارويي انزال زودرس تجويز مي‌شوند، از خانواده داروهايي هستند که ميزان سروتونين در مغز را بالا مي‌برند. مورد استفاده اصلي اين داروها درمان افسردگي است که با مقادير و رژيم درماني متفاوت براي بيماران مبتلا به انزال زودرس تجويز مي‌شوند. ضمن اينکه انواع و اقسام مختلف از اين داروها در بازار وجود دارند، هر بيماري بسته به شرايط باليني از يک نوع به‌خصوص از آنها سود خواهد برد و اگر به نحو صحيح تجويز و استفاده نشوند، مي‌توانند به عوارض ناخواسته زيان‌بار منجر شوند. موضوع مهم در مورد درمان انزال زودرس روش تجويز و استفاده دارو است، که در رابطه با آن 3 نکته را بايد متذکر شد:
1) درمان دارويي انزال زودرس به‌صورت روزانه است، يعني لازم است بيمار داروي تجويزشده را هر روز تا موقعي که پزشک معالج صلاح مي‌داند مصرف كند. به عبارتي ديگر، مصرف يک داروي به‌خصوص چند ساعت قبل از رابطه زناشويي، فايده‌اي در درمان انزال زودرس ندارد.
2) اثر درمان دارويي انزال زودرس در دراز مدت مشخص مي‌شود و براي ظهور آثار درماني داروي تجويز شده معمولا حداقل 2 هفته بايد منتظر ماند.
3) داروي تجويز شده به هيچ‌وجه نبايد به يک‌باره قطع شود. پزشک معالج نحوه قطع دارو و زمان آن را مشخص خواهد کرد.

عوارض داروهاي تجاري
 

در حال حاضر تبليغات گسترده‌اي در مورد بعضي کرم‌ها و اسپري‌ها مي‌شود که ترکيب اکثر آنها ماده‌اي بي‌حس‌کننده به نام گزيلوکايين يا ليدوکايين است. اين کرم‌ها و اسپري‌ها نه تنها اثر درماني ندارند، بلکه 4 عارضه نيز خواهندداشت. اول اينکه رفته‌ رفته براي بيمار عادت مي‌آورند که بايد به طور دايم از آن استفاده كند، دوم ميزان رضايتمندي جنسي هم در فرد موردنظر و هم به ويژه در همسر وي کاهش مي‌يابد. سوم اينکه رفته‌ رفته آثار درماني آنها کاهش يافته و بيمار بايد مقادير استفاده شده را زياد کند که خطرناک است، چون مواد بي‌حس‌کننده از راه پوست و مخاط به راحتي جذب خون مي‌شوند و مصرف مقادير بيش از حد آنها خطر مسموميت دارويي هم در شوهر و هم در همسر را به همراه دارد و نکته آخر اينکه استفاده از کرم‌ها و اسپري‌ها که گاهي نيز توسط مراکز غيرمجاز توليد مي‌شوند، احتمال عفونت‌هاي دستگاه تناسلي به‌ويژه در خانم‌ها را زياد مي‌کند. در کل از نظر علمي 3 نوع درمان شناخته‌شده براي انزال زودرس وجود دارد: روان‌درماني، رفتاردرماني و دارودرماني.

پي نوشت ها :
 

* اورولوژيست،رييس انجمن سلامت خانواده ايران

منبع:www.salamat.com
/ع