نویسنده: فرزانه فولادبند
 
تصویر کارکردن در قدیم، تصویر فردی بود که هنگام کار عرق می کند و بعد از اتمام زمان کاری هم حسابی خسته می شد. کارهای پرتحرک و کارهایی که در آن عضلا‌ت بدن به حرکت در‌ می‌آیند در واقع هم کار است و هم ورزش.
اما با پیشرفت تکنولوژی تعداد کارهای پرتحرک یا به اصطلا‌ح یدی کمتر شده و شغل‌هایی ایجاد شده که درآنها تحرک زیادی وجود ندارد. در واقع فرد ساعت‌ها کار می‌کند، بدون اینکه از جایش بلند شود. نمونه این کارها کار با رایانه مشاغل اداری و پشت میز نشینی و رانندگی است.

● کارهای استاتیک
 

کار استاتیک کاری است که در آن بدن تحرک زیادی ندارد و فرد در وضعیت نسبتاً ثابتی مشغول به کار است. در کار استاتیک عضلات تحت فشار قرار می‌گیرند و منقبض می‌شوند. بر عکس، در کارهای دینامیک عضلات به‌طور متناوب منبسط و منقبض می‌شوند.
متاسفانه بسیاری از مشاغل در دنیای امروز از نوع فعالیت ها و کارهای استاتیک هستند، اما اکثر افراد با اصولی که باید در هنگام انجام این قبیل کارها را رعایت کنند، آشنایی کافی ندارند. در کار استاتیک بسته به میزان نیروی اعمال شده، جریان خون در عضلات کاهش پیدا می‌کند.
اگر در هنگام کار بیشتر از ۶۰ درصد توان عضلات از آنها کار بکشیم، جریان خون در آنها به طور کامل قطع می‌شود. مادامی که این فشار و اعمال نیرو بین ۱۵ تا ۲۰ درصد توان عضلات باشد، جریان خون طبیعی است.
هر چه مقدار فشار بیشتر شود گردش خون نیز کند‌تر و کمتر می‌شود، در نتیجه ماهیچه‌ها و عضلات دچار خستگی می‌شوند. اگر این کار به طور پیوسته تکرار شود، فرد در عضلات خود دچار اختلالات شدیدی می‌شود که به اختلالات اسکلتی عضلانی معروف است.
 
انجام کارهای استاتیک می‌تواند مشکلات زیر را برای فرد به وجود آورد:
۱) آماس و ورم مفاصل
۲) التهاب و ورم غلاف تاندون‌ها
۳) ورم محل اتصال تاندون‌ها
۴) تحلیل شدید مفاصل
۵) گرفتگی‌های دردناک عضلات
۶) ناراحتی‌های دیسک‌های بین مهره‌ای
بروز این اختلا‌لات می‌تواند باعث ازکارافتادگی و عوارض و مشکلا‌ت بسیاری برای کارگران شوند، اما به راحتی و با رعایت برخی اصول نه چندان سخت قابل پیشگیری هستند.

● نکات پنج گانه
 

برای اینکه فرد در هنگام انجام کارهای استاتیک مانند مونتاژکاری، پرسکاری، جوشکاری، حمل بار، بلند کردن بار و... دچار اختلالات اسکلتی عضلانی نشود لازم است :
۱) قبل از شروع به کار ۱۰ دقیقه را به انجام حرکات آرام کششی بپردازد تا اندام و عضلات وی آماده کار کردن شوند.
۲) هر یک تا دو ساعت، ۵ دقیقه را به انجام نرمش‌های کششی بپردازد. با این کار فشار و تنش از روی عضلات برداشته می‌شود و عملیات خون‌رسانی به بافت‌ها و عضلات به طور طبیعی انجام می‌گیرد.
۳) فرد وضعیت‌های بدنی خود را باید در هنگام کار به طور مرتب تغییر دهد و در یک وضعیت ثابت کار نکند.
۴) اگر کار فرد به صورت ایستاده، ثابت است از کفشی با کفی نرم و قابل انعطاف استفاده کند و یا فرش‌های لاستیکی ارتجاعی موسوم به فرش‌های ضد خستگی در زیر پای خود پهن کند. این کار موجب می‌شود فشارهای ناشی از وزن بدن روی عضلات پا کمتر شود و گردش خون در این عضلات بهتر انجام شود.
۵) در انتهای کار نیز دوباره ۵ دقیقه را به نرمش‌های کششی آرام بپردازد. این کار اصطلاحاً سرد کردن عضلات نام دارد. اما اغلب کارگران تنها به مدرت به انجام چنین نرمش‌های مهم و کمک کننده‌ای می پردازند.
 

منبع: www.vista.ir

/ج