بخورنخورهاي ثلث سوم بارداري


 






 

توصيه‌هاي دکتر سيد ضياءالدين مظهري به خانم‌هايي که سه‌ماهه سوم حاملگي‌شان را تجربه مي‌کنند
 

در 3 ماهه سوم بارداري، به دليل رشد و نمو سريع‌تر جنين، احتياج مادر به انرژي و مواد مغذي‌ افزايش مي‌يابد و خانم باردار نسبت به سه‌ماهه‌ اول و دوم حاملگي‌اش، به ويتامين‌ها و املاح و پروتئين‌هاي بيشتري نياز پيدا مي‌کند. دکتر سيد ضياءالدين مظهري، متخصص تغذيه و رژيم‌درماني توضيحات بيشتري در اين خصوص مي‌دهد.

يکي از مشکلاتي که خانم‌هاي باردار در 3 ماهه آخر بارداري با آن روبه‌رو هستند، مساله عفونت ادراري و يبوست است. اول بفرماييد دليل بروز اين مشکل چيست و بعدش بگوييد که براي مقابله با آن بايد چه کار کرد؟
 

سيستم دفاعي بدن مادران به خاطر اينکه عکس‌العمل طبيعي در قبال رشد طبيعي جنين از خود نشان ندهد، فعاليت‌اش کمتر شده و از توان‌اش کاسته مي‌شود. به همين دليل توجه به بهداشت فردي، بهداشت غذا و بهداشت محيط در اين 3 ماهه آخر بايد افزايش يابد چون عدم توجه مي‌تواند به عفونت منجر شود. در ضمن، براي اينکه عضلات مقاومت شديدي در قبال افزايش حجم رحم پيدا نکنند و رحم، جنين را به بيرون نراند، آنزيم‌ها روي عضلات تاثير گذاشته و سبب کندي عمل آنها مي‌شوند. اين مساله بر عضلات دستگاه گوارشي، يعني معده و روده هم تاثير گذاشته و در نتيجه ماندگاري غذا و عبور آن از دستگاه گوارش به طول مي‌انجامد. همين مساله در نهايت به خشکي مزاج منجر مي‌شود. براي پيشگيري بايد در تغذيه روزمره از آب کافي، سبزيجات و ميوه‌ها و نان‌هاي سبوس‌دار کمک گرفت و خانم باردار بايد توجه داشته باشد چه احساس دفع داشته باشد و چه نداشته باشد، حتما در ساعات معيني روي توالت‌فرنگي بنشيند تا اين حرکات روده ‌اي تا حدي تقويت شود. البته اين مشکل را با مصرف سبزي و ميوه در فصل تابستان و بهار و با استفاده از خشکبار مانند آلو، برگه زردآلو و هلو خيس‌کرده در زمستان قبل از خواب و صبح‌ها به شکل ناشتا مي‌توان برطرف كرد.

با ترش‌کردن‌هاي مکرري که حالت تهوع ايجاد مي‌کند، چه بايد کرد؟
 

در 3 ماهه آخر حاملگي چون حجم ضمايم بارداري افزايش مي‌يابد، طبيعتا فشار خيلي زيادي به دستگاه گوارش وارد مي‌شود و دستگاه گوارش که فضاي لازم براي فعاليت ندارد توان قبلي خود را نداشته و همين امر سبب افزايش اسيديته معده مي‌شود و چون هورمون‌ها عضلات را شل کرده‌اند، احتمال اينکه مقداري از اسيد معده از طريق اسفنگتر ورودي مري به معده ودوباره به مري بازگردد و سبب ترش کردن شود، زياد است. بنابراين بهتر است غذا در دفعات متعدد و در مقادير کم ميل شود و هر بار کاملا جويده و با بزاق آغشته شود و در ميان غذا هم آب مصرف نشود زيرا ورود مکرر محتويات اسيدي معده به مري مي‌تواند سبب التهاب مري، تنگي مري و زخم در اين ارگان شود.

مصرف چه گروه‌هاي غذايي در 3ماهه آخر بيشتر توصيه مي‌شود؟
 

استفاده از سبزيجات تازه يا پخته و ميوه‌ها مي‌تواند دو هدف را تامين کند. در درجه اول به دليل فيبر موجود به کاهش خشکي مزاج مي‌انجامد و در درجه دوم قسمت زيادي از مواد مورد نياز بدن مادر مانند انواع ويتامين‌ها و مواد معدني از جمله کلسيم، منيزيم، پتاسيم، آهن، منگنز و... را تامين مي‌کند. استفاده از انواع گوشت‌ها هم توصيه مي‌شود. قبلا سفارش اکيد بر مصرف زياد آبزيان بود چون مصرف آنها مي‌تواند کمبود يد و اسيدهاي چرب امگا3 را برطرف کند و براي بدن بسيار مفيد بوده و سبب افزايش IQ بچه مي‌شود اما در حال حاضر به دليل آلودگي محيط درياها به جيوه، مصرف بالاي آبزيان به ويژه ماهي سالمون و تن و ماهي‌هاي صيدشده در نزديکي سواحل توصيه نمي‌شود زيرا اينها جيوه و ساير فلزات سنگين را به بدن جنين انتقال مي‌دهند و روي روند تکامل مغز جنين تاثير منفي مي‌گذارند. بهتر است امگا3 مورد نياز از منابع گياهي که آلودگي کمتري دارند مانند گردو يا کنجد يا برخي ديگر از دانه‌هاي روغني مانند تخم کتان خام، بادام، پسته، فندق و جوانه گندم تامين شود.
نکته ديگري که حايز اهميت است توجه به مصرف کمتر مواد غذايي‌اي است که خارج از منزل تهيه مي‌شوند زيرا آلودگي‌ها و مسموميت‌ها مي‌تواند براي مادر و جنين زيانبار باشد. بنابراين بايد از مصرف گوشت کوبيده يا کباب کوبيده، همبرگر و کتلت که خارج از منزل تهيه مي‌شود، پرهيز کرد زيرا حرارتي که حين پخت بتواند آلودگي اوليه و ثانويه را از بين ببرد، در برخي غذاها مانند کتلت يا کباب رعايت نمي‌شود و ممکن است سبب انتقال برخي انگل‌ها به بدن مادر شده و براي جنين مشکل‌ساز شود.

کدام مواد غذايي بايد حذف شود؟
 

به افرادي که در خانواده زمينه آلرژي دارند، توصيه مي‌شود مصرف بادام‌زميني و ماهي را کمتر کنند. خانم‌هايي که زمينه آلرژي دارند، ممکن است به پروتئين شير گاو هم حساس باشند. به همين دليل بهتر است مصرف آن را حتي در دوران شيردهي قطع کرد تا موجب اسهال خوني در کودک نشود. استفاده از کنسروها و موادي که رنگ‌هاي مصنوعي هستند نيز توصيه نمي‌شود زيرا اين مواد مي‌توانند حاوي فلزات سنگين باشند. مصرف نوشمک و بستني‌هاي رنگي سنتي و خامه‌اي هم در دوران بارداري چه خانم مبتلا به آلرژي باشد چه نباشد، مناسب نيست. البته غير از تغذيه، دوري از استرس و شب بيداري هم تاکيد مي‌شود زيرا مي‌تواند روي رفتار مادر و روند رشد جنين تاثيرگذار باشد. فراموش نكنيد كه پياده‌روي در محيط‌هاي پاک به ويژه بعد از بارندگي نيز براي مادر و جنين بسيار مفيد است.

مي‌گويند با آغاز درد حاملگي، خانم باردار بايد هيچ غذايي مصرف نکند. آيا اين حرف، علمي است؟
 

بله؛ اصولا معده و روده خانم بارداري که آماده زايمان مي‌شود، بايد خالي باشد زيرا فشاري که به رحم وارد مي‌شود، مي‌تواند به دفع مواد موجود در معده و روده منجر شده و محيط را آلوده کند. اگر قرار است فردا زايمان انجام شود، حتي اگر زايمان به شکل سزارين است، بهتر است از غذاهايي استفاده شود که زود دفع مي‌شوند تا حين زايمان روده‌ها خالي باشند. گاز موجود در روده در صورتي که غذا مصرف شده باشد هم مي‌تواند در زايمان طبيعي سبب دل درد و دل‌پيچه مادر شده و در سزارين سبب بروز فشار شود.
منبع:www.salamat.com