نگهداری مواد غذایی در فریزر


 

نويسنده:دكتر آذين محبي‌نژاد




 

چگونه مواد غذايي را در فريزر نگه داريم؟
 

50 سال پيش، پدر بزرگ هر روز صبح زود به نانوايي مي‌رفت و با يك نان سنگك تازه به خانه برمي‌گشت. براي ناهار هم مادربزرگ از سبزي‌فروشي محل، جعفري تازه و ريحان مي‌خريد. آن موقع نه فريزري در كار بود تا نان را در آن بگذارند و نه كنسرو كردن غذاها معمول و مرسوم. براي همين خانواده‌هاي قديمي هميشه از لذت خوردن مواد غذايي تازه بهره‌مند مي‌شدند. در هر فصلي هم غذاي خاص همان فصل را مي‌خوردند.
اين روزها به خاطر شتاب زياد زندگي و به دليل گرفتاري‌هاي ريز و درشت خانواده‌ها و شاغل بودن خانم‌ها، امكان چنين كاري وجود ندارد و ما در بهترين حالت، اگر به فست‌فود و سوسيس و كالباس روي نياوريم، مجبوريم مواد غذايي را فريز كنيم. ولي براي نگهداري از مواد غذايي در فريزر بايد برخي اصول را رعايت كرد تا مواد غذايي كيفيت و خاصيت‌شان را از دست ندهند.

نحوه بسته‌بندي
 

معمولا در منزل براي بسته‌بندي مواد غذايي فريزري از ظروف دردار پلاستيکي، فلزي، کيسه نايلوني يا پلاستيک‌هاي زيپ‌دار ويژه بسته‌بندي استفاده مي‌شود. اما استفاده از ظروف پلاستيكي يا فلزي باعث مي‌شود تركيب‌هاي شيميايي موجود در آنها با مواد غذايي واكنش داده و به غذا نفوذ كنند. البته هرگز نبايد بطري‌هاي پلاستيكي آب معدني يا نوشابه را در فريزر گذاشت، چون تركيب‌هايي كه در آنها وجود دارند در آب حل شده و مي‌توانند سرطان‌زا باشند. اما بهترين نوع ظرف براي استفاده در فريزر، ظرف شيشه‌اي مخصوص همين كار است. البته بايد هنگام پر کردن ظروف شيشه‌اي، مقداري فضاي خالي در نظر گرفت تا ظرف در فريزر نشكند.
کيسه‌هايي هم که براي فريز کردن استفاده مي‌شوند، بايد حتما شفاف و استاندارد باشند و در فريزر پاره نشوند. بهتر است بسته‌هاي مواد غذايي كاملا کيپ شوند تا آلودگي وارد آنها نشود و آب مواد غذايي هم از دست نرود. مواد غذايي اگر به طور صحيح بسته‌بندي و در فريزر به سرعت سرد شوند، ماندگاري نسبتا زيادي دارند ولي نبايد آنها را بيش از زمان مناسب در فريزر نگه داشت چون خاصيت خود را از دست مي‌دهند. يادتان باشد كه پس از گذشت زمان استاندارد، اگر چه مواد غذايي به ظاهر سالم هستند اما هيچ‌گونه ارزش تغذيه‌اي نداشته و به تفاله تبديل مي‌شوند.

مدت نگهداري
 

دماي فريزر نيز هميشه بايد 18 درجه سانتي‌گراد زير صفر باشد. در ضمن، تغيير دما، سبب خراب شدن مواد غذايي داخل فريزر مي‌شود. براي اينكه مواد بسته‌بندي شده به سرعت سرد شوند، آنها را به تدريج وارد فريزر كنيد نه يكباره. انباشتن فريزر با مواد غذايي که همگي تازه بوده و نياز به يخ زدن دارند، باعث افزايش دماي فريزر و کاهش کيفيت مواد غذايي مي‌شود. در ضمن، اولين بسته غذايي فريزر شده، بايد اولين بسته‌اي باشد که براي مصرف از آن خارج مي‌شود. به علاوه، بهترين زمان براي نگهداري سبزي‌هاي خام‌ 6 تا 8 ماه، سبزي‌هاي پخته‌ 3 ماه، گوشت قرمز 6 ماه، مرغ‌ 4 ماه و ماهي 2 ماه است.

8 توصيه طلايي
 

موقع فريزكردن مواد غذايي چند نكته را بايد حتما در نظر بگيريد:
* سعي كنيد حتي‌الامكان مواد غذايي از آلودگي پاك شده باشند چون وجود آلودگي در كنار مواد غذايي در فريزر باعث تغيير شيميايي و بيماري‌زا شدن آنها مي‌شود.
* مواد غذايي بهتر است خام فريز شوند تا پخته. به اين ترتيب، اگر آلودگي و ميکروبي در ماده غذايي فريز شده به وجود آمده باشد با پختن از بين مي‌رود. علاوه بر اين، پختن باعث مي‌شود كه مدت ماندگاري مواد غذايي در فريزر به نصف برسد.
* براي بهتر فريز کردن، فريزر شما نبايد انباشته از مواد غذايي باشد بلكه بايد امكان گردش هواي سرد در اطراف مواد غذايي وجود داشته باشد.
* موادي مثل سوسيس و کالباس را هم بهتر است اصلا فريز نكنيد؛ چرا که در تهيه اين مواد غذايي، نيتريت به‌عنوان ماده نگهدارنده افزوده مي‌شود و ممكن است با فريز شدن تغيير شيميايي پيدا كرده و تركيب‌هاي سرطان‌زا در آن تشكيل شود.
* براي فريز کردن سبزي‌ها، بهترين کار اين است که قبل از فريز کردن، آنها را آب‌گرداني کنيد، يعني در آب گرم گذاشته و در بياوريد؛ با اين کار، علاوه بر اينکه حجم سبزي‌ها کم شده و جاي کمتري را در فريزر خواهند گرفت، عمل آنزيم بري هم روي آنها انجام مي‌شود که مانع از تغيير رنگ سبزي‌ها و تيره شدن آنها طي فرآيند انجماد خواهد شد.
* براي فريزكردن ميوه‌هايي مثل توت كه امكان له شدن آنها وجود دارد، بايد ابتدا ميوه را بشوييد. سپس با پهن كردن روي يك پارچه تميز خشك كنيد و بعد آنها را روي يك سيني فلزي پهن كرده و در فريزر بگذاريد تا يخ بزنند بعد از اينكه ميوه‌ها يخ زدند، آنها را در پاكت‌ گذاشته و در پاكت را كيپ كنيد تا هوا وارد آن نشود.
* براي فريز كردن گوشت‌ قلقلي‌خام يا پخته هم مي‌توانيد ابتدا آنها را در سيني ريخته و فريز كنيد سپس به پاكت انتقال دهيد. به اين ترتيب گوشت‌هاي قلقلي به هم نمي‌چسبند و شما مي‌توانيد هر بار به تعداد لازم آنها را از فريزر در بياوريد.
* گاهي اوقات بسته‌هاي بزرگ بستني را براي ميهماني يا مصرف خودمان خريداري مي‌كنيم و بعد از يك بار استفاده بقيه آن را در فريزر نگه مي‌داريم اما ماندن بستني در فريزر باعث مي‌شود تا دانه‌هاي ريز يخ به آن اضافه شوند و كيفيت بستني را پايين بياورند. براي جلوگيري از اين پديده بهتر است قبل از گذاشتن مجدد بستني در فريزر، پلاستيك آن را كاملا از هوا خالي كنيد و به سطح بستني بچسبانيد.
منبع: www.salamat.com