زايـمــان بــدون درد


 

نويسنده:دكتر مژگان صادقي/متخصص بيهوشي




 
به نظر من، حق هر انساني است که در دنياي مدرن طب امروز، بي‌دردي را طلب کند و براي همين است که بيماران نيز از کشيدن و پرکردن دندان تا سردرد و درد زايمان را با حداقل درد مي‌خواهند.
قطعا يکي از جذاب‌ترين و مهيج‌ترين تجربه‌هاي زندگي هر خانمي، زايمان اوست؛‌ تجربه‌اي که به دردناک بودن، معروف است اما مي‌توان آن را طوري تسهيل کرد که در عين حال که بدون درد است، فرد مجبور نشود تن به تيغ سزارين و عوارض بيهوشي عمومي بسپارد.
امروزه در اروپا حدود 80 درصد و در آمريکا 50 درصد زنان درخواست بي‌دردي حين زايمان را دارند اما در ايران چون خانم‌ها از اين موضوع بي‌اطلاع هستند رو به سزارين مي‌آورند.
استفاده از روش اپي‌دورال، برخلاف تصور عوام، نه تنها تهاجمي نيست؛ بلکه به عنوان تکنيک طلايي استاندارد دنيا معرفي شده است. ما فقط براي دقايقي حس درد قسمت فوقاني شکم يا همان ناحيه‌ اپي‌دورال را بلوک مي‌کنيم و براي اين کار از فرد مي‌خواهيم در حالتي نشسته و کاملا بي‌حرکت قرار بگيرد و قبل از انجام بلوک، پوست را ضدعفوني و کمي بي‌حس مي‌کنيم. سپس سوزن مخصوصي را در فضاي اپي‌دورال (که فضايي خارج از نخاع است) قرار داده و کاتتر را در جاي مناسب گذاشته و سوزن را برمي‌داريم. داروها را از راه لوله نازک کاتتر تجويز مي‌کنيم و چون اعصاب انتقال‌دهنده بلوک مي‌شوند، درد کاهش مي‌يابد. 15 تا 10 دقيقه بعد اثر بلوک تا 80 درصد از درد را مي‌کاهد. بلوک اپي‌دورال را مي‌توان تا هر وقت نياز بود ادامه داد و پس از زايمان کاتتر را خارج کرد تا حدود 20 دقيقه بعد از تزريق آخرين دارو حس شما به حالت عادي برگردد. اين بلوک باعث کندي روند زايمان نشده و بي‌حسي ناحيه‌اي به شما اجازه مي‌دهد در طولاني‌ترين زمان زايمان (مرحله باز شدن دهانه رحم) استراحت کنيد و سپس وقتي دهانه رحم کاملا باز شد انرژي کافي براي زور زدن داشته باشيد.
تحقيقات فراوان ثابت کرده‌اند که اين بي‌دردي براي مادران کاملا بي‌خطر است. ما علاوه بر مواردي که خود مادران درخواست زايمان بدون درد دارند، در مواقع خاص مانند بيماران شديد ريوي، قلبي عروقي، فشار بالاي بارداري، صرع و مواردي که بيهوشي عمومي به خاطر حساسيت به دارو منع دارد، از اين روش استفاده مي‌کنيم.
مساله مهمي که وجود دارد و سوال رايج اکثر خانم‌هاست، آن است که پس از انجام بلوک اپي‌دورال و قبل از زايمان، آيا قادر به راه رفتن هستند يا نه؟ اين هم به خاطر همان اطلاع‌رساني غلط است که بعضي‌ها تصور مي‌کنند فلج خواهند شد! ما پس از اپي‌دورال، حتي آنها را از تخت پايين مي‌آوريم تا قدم بزنند و تکنيک تنفسي را که در کلاس‌هاي زايمان فراگرفته‌اند، انجام دهند يا ورزش ملايمي انجام دهند.

مشت نمونه خروار
 

من از چند خانم جوان كه با اين روش درد زايمان طبيعي را كم كرده‌اند و از زايمان خود لذت برده‌اند، خواستم تا درچند جمله نظر خود را ابراز كنند.
يکي از خانم‌هايي که با روش اپي‌دورال زايمان بدون‌درد را تجربه کرده بود (خانم 32 ساله) اين‌طور گفت: «من به محض اينکه چند لحظه منتظر ماندم و حس ترس داشتم که الان اين سوزن را در نخاعم فرو مي‌برند، بدون هيچ احساسي، گفتند تمام شد. دقيقا 7 تا 8 دقيقه بعد، از دست آن درد آغازين راحت شدم و خوابيده بودم و سر بچه‌ام را در ناحيه نشيمن حس مي‌کردم و هر وقت مي‌گفتند زور بزن قادر بودم اين کار را بکنم. خيلي لذت داشت که تولد بچه‌ام را ديدم و باورم نمي‌شد که زايمان تمام شد و او الان روي دست‌هاي دکتر است! نه درد کشيدم نه بيهوش شدم. من به همه آنها که گفتند چرا سزارين نمي‌شوي و مگر زمان مادربزر‌گ‌هاست که طبيعي زايمان کنيم و ما را بي‌کلاس يا متحجر خواندند، مي‌گويم اتفاقا الان در همه دنيا براي زايمان کلاس آموزشي مي‌روند و همه خانم‌ها به غير از آنها که بيماري دارند يا مساله خاصي براي جنينشان پيش بيايد طبيعي زايمان مي‌کنند. من توسط يکي از اقوامم که در اروپا زندگي مي‌کند، تشويق شدم که اين راه را تجربه کنم. الان هم راضي‌ام و به دوستانم توصيه مي‌کنم. از همه فوايدش که بگذريم، ارزش بوسيدن نوزاد پس از تولد به يك دنيا مي‌ا‌رزد.» خانم 27 ساله ديگري بعد از اين تجربه مي‌گفت: «با اينکه قبلا در کلاس‌ها برايمان توضيح داده بودند اما باز هم مي‌ترسيدم. براي همين ترس، پس از اپي‌دورال به دست‌شويي نياز پيدا کردم و به راحتي خودم قدم زدم و رفتم دست‌شويي. حين زايمان هم با ماما و دکتر گپ مي‌زدم و خوشحال بودم حتي همسرم اجازه داشت به اتاق زايمان بيايد. درست مانند کشورهاي خارجي و فيلم‌ها.»
منبع: www.salamat.com