شبکه شبکه ها

شایسته و بایسته است موضوع اینترنت ملی در فضایی علمی و با حضور صاحب نظران این حوزه مورد بحث و تفحص بیشتر قرار گیرد. در این راه، برگزاری هم اندیشی و همایش در دانشگاه ها با محوریت این موضوع می تواند تسهیل کننده روند تبادل آرا و نظرات باشد.
با روی کار آمدن دولت نهم، تحولاتی در حوزه های مختلف در کشور به وجود آمد. حوزه فناوری اطلاعات نیز از این تحولات بی نصیب نماند. با کم رنگ شدن نقش شورای عالی اطلاع رسانی، شورای عالی فناوری اطلاعات به عنوان متولی اصلی این حوزه در کشور مطرح شد. طرح اینترنت ملی که توسط دبیر این شورا ارایه شد، مهم ترین موضوع در شش ماه گذشته در حوزه فناوری اطلاعات کشور بوده است.
با نگاهی واقع بینانه به تحولات چند سال اخیر در حوزه فناوری اطلاعات، کاملاً مشخص است که مساله ضعف زیرساخت ارتباطی و ضریب نفوذ پایین اینترنت همواره به عنوان مانعی اساسی برای توسعه این فناوری مطرح بوده است. بنابراین، در نظر گرفتن طرح اینترنت ملی به عنوان اولین و مهم ترین دغدغه مرد اول فناوری اطلاعات کشور، چندان جای تعجب ندارد. اما باید دید منظور از اینترنت ملی چیست.

طرح اینترنت ملی
 

با توجه به آنچه از لابه لای اظهارات دبیر شورا و دیگر مسوولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و همچنین گمانه زنی های کارشناسان این حوزه قابل استخراج است، طرح اینترنت ملی عنوانی است برای برآوردن انتظارات و توقعاتی از قبیل:
▪ تامین ارتباط داخلی مطمین در سطح کشور و افزایش ضریب اطمینان شبکه داخلی
▪ استفاده بهینه از پهنای باند بین المللی کشور و سرشکن کردن هزینه ها در دستیابی به اینترنت جهانی
▪ کاهش هزینه استفاده و دسترسی به اینترنت
▪ میزبانی سایت های ایرانی در داخل کشور
▪ اصلاح روش های مسیریابی و کاهش وابستگی به شبکه جهانی اینترنت

مزایای اجرای طرح
 

اجرای صحیح این طرح مزایای زیر را به همراه خواهد داشت:
▪ ایجاد بستر مطمین و مناسب برای توسعه فناوری اطلاعات در کشور
▪ حرکت در جهت حفظ و تقویت امنیت ملی
▪ امکان دسترسی به اینترنت پرسرعت با قیمت مناسب برای اقشار مختلف جامعه
▪ گسترش عدالت اجتماعی و امکان بهره مندی مناطق محروم کشور از مزایای اینترنت
▪ درگیرکردن تمامی نیرو های دانشگاهی، مراکز تحقیقاتی و بخش خصوصی در یک طرح بزرگ ملی
▪ فراهم شدن زمینه اشتغال برای نیرو های متخصص داخلی

بررسی و تحلیل مراحل طرح
 

فرآیند تحقق این طرح در سه مرحله قابل بررسی و تحلیل است:

1- مرحله تعریف مساله: هدف در این مرحله، بیان جزییات و شرح مساله است. شایسته است نکات زیر در این مرحله در نظرگرفته شود:
 

▪ اینترنت ملی می تواند عنوان طرحی برای توسعه همه جانبه فناوری اطلاعات در کشور باشد. یعنی علاوه بر توجه به آماده کردن زیرساخت ارتباطی، شاهد برنامه ریزی و طرح ریزی لازم برای تحقق شایسته کاربرد هایی نظیر دولت الکترونیکی، تجارت الکترونیکی و فراگیری الکترونیکی باشیم. علاوه بر ایجاد و بهینه سازی بزرگراه ارتباطی کشور، در مورد افزایش اطلاعاتی که در این بزرگراه تردد می کنند، نیز چاره اندیشی شود.
▪ در مورد زمان و هزینه اجرایی این طرح نظرات مختلفی بیان شده است. با توجه به اقدامات انجام گرفته در این زمینه، از جمله توسعه شبکه فیبر نوری در کشور، مسایل مربوط به هزینه و زمان پروژه نیازمند ارزیابی و تخمین دقیق و نزدیک به واقع است. البته دو پارامتر زمان و هزینه وابسته به تعریف مساله و بیان دقیق مشخصات آن است.
▪ بر طبق برنامه ریزی انجام گرفته، مرحله اول به بررسی مفهومی و تعریف مساله اختصاص داده شده است. شایسته است در این مرحله، طرح های مشابه در سایر کشور ها بررسی و تحلیل شوند تا با بررسی تجارب دیگران، از تکرار اشتباهات یا بعضاً اختراع مجدد چرخ پرهیز شود.
▪ بررسی تحولات چند ماه اخیر در حوزه فناوری اطلاعات نشان می دهد که گهگاه با مطرح شدن موضوعی از سوی دبیر شورای عالی فناوری اطلاعات، تا مدتی این موضوع به عنوان بحث اصلی محافل این حوزه مطرح است و بعد از آن، به یکباره سکوتی سنگین حاکم می گردد. شایسته و بایسته است این موضوع ملی در فضایی علمی و با حضور صاحب نظران این حوزه مورد بحث و تفحص بیشتر قرار گیرد. در این راه، برگزاری هم اندیشی و همایش در دانشگاه ها با محوریت این موضوع می تواند تسهیل کننده روند تبادل آرا و نظرات باشد.

2- مرحله اجرای طرح
 

▪ طرحی با این ابعاد می تواند فرصت مناسبی برای نیرو ها و شرکت های داخلی برای افزایش توان رقابتی باشد. بنابراین، در اجرای این طرح باید به بحث حداکثر استفاده از توان داخل و انتقال تکنولوژی توجه شود.
▪ اجرای پروژه های بزرگ و در سطح ملی چندان کارنامه درخشانی در کشور ندارد. اغلب این پروژه ها با مشکلاتی از قبیل تاخیر در تامین اعتبارات، ضعف نظارت اصولی و غیره روبه رو است که موجب طولانی شدن زمان اجرای آنها گشته است و اغلب بدون نتیجه و با اتلاف بخش عمده ای از منابع ملی متوقف شده اند. این موضوع به عنوان یک تهدید جدی درمورد اجرای طرح اینترنت ملی نیز مطرح است.
▪ یکی از مهم ترین ویژگی های حوزه فناوری ارتباطات و اطلاعات، سرعت بالای تحولات در این حوزه است. زمان همواره به عنوان بزرگترین دشمن پروژه های این حوزه مطرح بوده است. اجرای این طرح در حدود سه سال به طول خواهد انجامید. بنابراین در انتخاب تکنولوژی ها باید دقت لازم صورت پذیرد؛ چرا که تغییر و به روز کردن این شبکه هزینه بسیار سنگینی در پی خواهد داشت.
▪ به منظور کاهش اثر آفت هایی چون تاخیر در تامین اعتبارات یا حتی توقف طرح در مراحل میانی، شایسته است اجرای طرح در چند مرحله صورت پذیرد و هر مرحله، زمان بندی، خروجی و هزینه مشخص داشته باشد و تا حد امکان استقلال مراحل در نظر گرفته شود.
▪ در اجرای این طرح باید حداکثر استفاده از امکانات موجود (سخت افزارها، طرح ها و برنامه های اجراشده یا دردست اجرا) صورت پذیرد. تجربه نشان می دهد در این قبیل پروژ ه ها، بخش عمده ای از بودجه صرف خرید سخت افزارهایی می شود که عمدتاً لازم نیستند و بلااستفاده می مانند.

3- مرحله بعد از تکمیل طرح
 

▪ گرچه افزایش شمار کاربران اینترنت در کشور، به عنوان شاخصی مهم در ارزیابی وضعیت توسعه فناوری ارتباطات و اطلاعات محسوب می شود، اما این موضوع به منزله افزایش تقاضا برای محتوای الکترونیکی در کشور است. بی پاسخ گذاشتن این تقاضا و فراهم نکردن محتوای مناسب برای کاربرانی که اکثراً در سنین جوانی هستند، عواقب خوشایندی برای کشور نخواهد داشت و این خلاء را دیگران پر خواهند کرد. بنابراین، شایسته است در این طرح برنامه ریزی دقیقی برای ایجاد و تقویت مراکز تولید محتوای الکترونیکی مناسب و متنوع صورت پذیرد.
▪ بر طبق برنامه چهارم توسعه، تعداد کاربران اینترنت در کشور باید به حدود 22میلیون نفر برسد. به این ترتیب، گام مهمی در جهت حرکت به سوی جامعه مجازی برداشته می شود. اما باید راهکار هایی برای آموزش مردم و ترغیب آنها به استفاده از اینترنت اندیشیده شود. در این زمینه صداوسیما به عنوان متولی فرهنگ سازی در کشور می تواند ایفای نقش کند.
▪ گسترش عدالت اجتماعی و فراهم کردن امکان دسترسی به اینترنت یکی از مهمترین اهداف این طرح است. برای این منظور باید برنامه ریزی اصولی جهت تولید کیوسک های اینترنتی و نصب آنها در شهر های مختلف صورت پذیرد تا از این طریق، استفاده از اینترنت برای همه اقشار امکان پذیر گردد.
امید آنکه با تحقق و اجرای صحیح این طرح ملی، شاهد تسریع روند توسعه فناوری اطلاعات در کشور باشیم.
منبع:آفتاب رضا گرگان محمدی - فصلنامه علمی تحلیلی طیف برق اخبار فن آوری اطلاعات ایتنا
ارسال مقاله توسط کاربر محترم سايت :amirpetrucci0261