آيين‌نامه‌ حفاظت‌ و بهداشت‌ عمومی‌ در كارگاه‌ها


 






 
ماده‌ ۱: كليه‌ كارگاه‌هاي موجود و كارگاه‌هايي‌ كه‌ در آتيه‌ تاسيس‌ مي‌شوند بايد مقررات‌ عمومي‌ مربوط‌ به‌ حفاظت‌ و بهداشت‌ كار را كه‌ در اين‌ آيين‌نامه‌ مقرر مي‌شود طبق‌ ماده‌ ۴۸ قانون‌ كار رعايت‌ نمايند.

فصل‌ اول‌ - ساختمان‌
 

ماده‌ ۲: ساختمان‌ كارگاه‌ها و كارخانه‌ها بايد با وضع‌ آب‌ و هواي‌ محل‌ متناسب‌ باشد.
ماده‌ ۳: براي‌ هر كارگر در كارگاه‌ حداقل‌ بايد ۱۲ متر مكعب‌ فضا منظور گردد و فضاي‌ اشغال‌ شده‌ به‌وسيله‌ ماشين‌ آلات‌ يا ابزار و اثاثيه‌ مربوط‌ به‌كار همچنين‌ فضاي‌ بالاتر از ارتفاع‌ سه‌ متر جزء فضاي‌ مزبور محسوب‌ نمي‌شود.
ماده‌ ۴: سقف‌ و بدنه‌ و كف‌ عمارات‌ كارگاه‌ بايد با مصالحي‌ ساخته‌ و اندود شود كه‌ از نفوذ رطوبت‌ به‎داخل‌ كارگاه‌ جلوگيري‎نمايد و حتي‌‎الامكان‌ مانع‌ نفوذ‎گرما و يا سرماي‌ خارج‌ گردد.
ماده‌ ۵:كف‌ عمارات‌ كارگاه‌ بايد هموار و بدون‌ حفره‌ بوده‌ و به‌ نحوي‌ مناسب‌ مفروش‌ شود كه‌ قابل‌ شستشو باشد و توليد گرد و غبار نكند و موجب‌ لغزيدن‌ كارگران‌ نگردد.
در مواردي‌ كه‌ نوع‌ كار اقتضاي‌ ريخته‌ شدن‌ آب‌ را به‌ كف‌ كارگاه‌ داشته‌ باشد بايد كف‌ كارگاه‌ داراي‌ شيب‌ متناسب‌ و مجراي‌ مخصوص‌ براي‌ خروج‌ آب‌ و جلوگيري‌ از جمع‌ شدن‌ آب‌ در كف‌ كارگاه‌ باشد.
ماده‌ ۶:در محل‌هايي‌ كه‌ مواد شيميايي‌ و سمي‌ بكار مي‌برند بايد بدنه‌ ديوار كارگاه‌ تا يك‌ متر و شصت‌ سانتيمتر ارتفاع‌ از كف‌ زمين‌ قابل‌ شستشو باشد.
ماده‌ ۷:در صورتي‌ كه‌ در ساختمان‌ كارگاه‌ دهانه‌ها يا سوراخ‌هايي‌ موجود باشد كه‌ احتمال‌ سقوط‌ اشخاص‌ برود بايد به‌وسيله‌ نصب‌ پوشش‌هاي‌ فلزي‌ محكم‌ و نرده‌هايي‌ كه‌ حداقل‌ ارتفاع‌ آن‌ ۶۰ سانتيمتر باشد موجبات‌ جلوگيري‌ از سقوط‌ اشخاص‌ و رفع‌ خطر بعمل‌ آيد.
ماده‌ ۸:عرض‌ پلكان‌ عمومي‌ كارگاه‌ بايد حداقل‌ ۱۲۰ سانتيمتر و پاگردهاي‌ آن‌ متناسب‌ با عرض‌ مزبور باشد. در مورد پلكان‌هايي‌ كه‌ بيش‌ از چهار پله‌ دارد در طرف‌ باز پلكان‌ بايد نرده‌ محكم‌ نصب‌ شود و در مسير پلكان‌ نبايد هيچگونه‌ مانعي‌ وجود داشته‌ باشد.
ماده‌ ۹:عمارات‌ كارگاه‌ بايد به‌ تناسب‌ وسعت‌ محل‌ كار به‌ اندازه‌ كافي‌ در و پنجره‌ براي‌ ورود نور و هوا داشته‌ باشد.
ماده‌ ۱۰:كارگاه‌هايي‌ كه‌ وسايل‌ كار و نوع‌ محصول‌ آن‌ طوري‌ است‌ كه‌ بيشتر در معرض‌ حريق‌ واقع‌ مي‌شود حتي‌ الامكان‌ بايد با مصالح‌ نسوز ساخته‌ شوند.

فصل‌ دوم‌ - روشنايي‌
 

ماده‌ ۱۱:در هر كارگاه‌ بايستي‌ روشنايي‌ كافي‌ (طبيعي‌ يا مصنوعي‌) متناسب‌ با نوع‌ كار و محل‌ تامين‌ شود. در صورتي‌ كه‌ براي‌ روشنايي‌ از نور مصنوعي‌ قوي‌ استفاده‌ شود بايد براي‌ ممانعت‌ از ناراحتي‌چشم‌ حبابهاي‌ مخصوصي‌ نصب‌ گردد.
ماده‌ ۱۲:كليه‌ پنجره‌هاي‌ بدنه‌ و سقف‌ كه‌ جهت‌ روشنايي‌ اطاق‌ها تعبيه‌ شده‌ و كليه‌ چراغها و حبابها بايد نظيف‌ نگاه‌ داشته‌ شود.

فصل‌ سوم‌ - تهويه‌ و حرارت‌
 

ماده‌ ۱۳:محل‌ كار در هر كارگاه‌ بايد بطوري‌ تهويه‌ شود كه‌ كارگران‌ هميشه‌ هواي‌ سالم‌ تنفس‌ نمايند. در مورد محل‌هاي‌ كار پوشيده‌ مقدار حداقل‌ هواي‌ لازم‌ براي‌ هر كارگر بر حسب‌ نوع‌ كار در هر ساعت‌ ۳۰ الي‌ ۵۰ متر مكعب‌ مي‌باشد.
ماده‌ ۱۴:در كارگاه‌هايي‌ كه‌ دود و يا گاز و يا گرد و غبار و يا بخارهاي‌ مضر ايجاد مي‌شود بايد مواد مزبور با وسايل‌ فني‌ موثر طوري‌ از محل‌ توليد به‌ خارج‌ كارگاه‌ هدايت‌ شود كه‌ مزاحمت‌ و خطري‌ براي‌ كارگران‌ ايجاد ننمايد.
ماده‌ ۱۵:دركارگاه‌هايي‌ كه‌ تهويه‌ طبيعي‌ كافي‌ نباشد بايد از وسايل‌ تهويه‌ مصنوعي‌ استفاده‌ شود.
ماده‌ ۱۶:هر كارگاه‌ بايد داراي‌ وسائلي‌ باشد كه‌ در زمستان‌ و تابستان‌ درجه‌ حرارت‌ داخلي‌ آن‌ به‌ وضع‌ قابل‌ تحملي‌ نگاهداري‌ شود.

فصل‌ چهارم‌ - جلوگيري‌ از آتش‌ سوزي‌ و مبارزه‌ با حريق‌
 

ماده‌ ۱۷: در هر سالن‌ كار به‌ تناسب‌ تعداد كارگران‌ بايد درهاي‌ يك‌ طرفه‌اي‌ كه‌ به‌ خارج‌ باز شوند بنام‌ درهاي‌ نجات‌ وجود داشته‌ باشد و درهاي‌ مزبور به‌ راهروها و يا معابر خروجي‌ ساختمان‌ منتهي‌ شوند.
ماده‌ ۱۸: درهاي‌ خروجي‌ نجات‌ هيچوقت‌ نبايد قفل‌ باشد و بايد به‌وسيله‌ علايم‌ و يا چراغهاي‌ مخصوصي‌ از داخل‌ مشخص‌ باشد.
ماده‌ ۱۹: كليه‌ پلكان‌ها و پاگردها در ساختمان‌هاي‌ بلندتر از دو طبقه‌ (طبقه‌ اول‌ ۵ متر و ساير طبقات‌ هر كدام‌ ۴ متر محاسبه‌ مي‌شود) بايد با مصالح‌ ساختماني‌ نسوز ساخته‌ شوند.
ماده‌ ۲۰: درهايي‌ كه‌ به‌ طرف‌ پلكان‌ باز مي‌شود بايد لااقل‌ فاصله‌اي‌ به‌ اندازه‌ عرض‌ در تا نخستين‌ پله‌ براي‌ توقف‌ داشته‌ باشد.
ماده‌ ۲۱: در كارگاه‌هايي‌ كه‌ بيشتر احتمال‌ بروز حريق‌ مي‌رود بايد وسايل‌ مخصوص‌ اعلام‌ خطر (آژير) بكار رود به‌طوري‌كه‌ در تمام‌ محوطه‌ كار اعلام‌ خطر شنيده‌ شود.
ماده‌ ۲۲: كارفرما موظف‌ است‌ مواد محترقه‌ مورد نياز كارخانه‌ را در تانك‌ها و مخازني‌ كه‌ مقاوم‌ در مقابل‌ آتش‌ باشند نگهداري‌ نمايد و اين‌ مخازن‌ و تانك‌ها بايد از محل‌ كار مجزا و فاصله‌ كافي‌ داشته‌ باشند.
ماده‌ ۲۳: در نقاطي‌ كه‌ مواد منفجره‌ و يا مواد سريع‌ الاحتراق‌ يا سريع‌ الاشتعال‌ وجود دارد استعمال‌ دخانيات‌ و روشن‌ كردن‌ و حمل‌ كبريت‌ - فندك‌ و امثال‌ آنها بايد ممنوع‌ گردد.
ماده‌ ۲۴: در موارد زير تعبيه‌ و نصب‌ برق‌گير الزامي‌ است‌:
الف- ساختمان‌هايي‌ كه‌ در آن‌ مواد قابل‌ احتراق‌ و يا انفجار توليد و يا ذخيره‌ و انبار مي‌شود.
ب- تانك‌ها و مخازني‌ كه‌ بنزين‌ونفت‎وروغن‌ و يا موادقابل‎اشتعال‎ديگر درآنها نگهداري‌ مي‌شود.
ج‌ - كوره‌هاي‌ مرتفع‌ و دوكش‌هاي‌ بلند.

فصل‌ پنجم‌ - ماشين‌ آلات‌، پوشش‌ و حفاظ‌ ماشين‌ آلات‌
 

ماده‌ ۲۵: كليه‌ قسمت‌هاي‌ انتقال‌ دهنده‌ نيرو (ترانسميسيون‌) از قبيل‌ تسمه،‌ فلكه،‌ زنجير و چرخ‌ دنده‌ و امثال‌ آن‌ و همچنين‌ قسمت‌هايي‌ از ماشين‌ها كه‌ امكان‌ ايجاد سانحه‌ براي‌ كارگر داشته‌ باشد بايد داراي‌ پوشش‌ و يا حفاظ‌ با استقامت‌ كافي‌ باشد.
ماده‌ ۲۶: قبل‌ از شروع‌ به‌ تعمير و نظافت‌ و روغنكاري‌ ماشين‌ها بايد بطور اطمينان‌ بخشي‌ آنها را متوقف‌ ساخت‌.
تبصره‌ - هنگام‌ راه‎ انداختن‌ ماشين‌ها به ‎منظور آزمايش‌ يا پس‌ ازتعمير لازمست‌‎ اين‎كار با‎ ابزار مطمئن‌ به‌وسيله‌ متخصصين‌فني‌ تحت‎نظر مدير فني‌ و يا نماينده‌ فني‌ ذي‎صلاحيت‌ او انجام‌ گيرد.
ماده‌ ۲۷: در موقع‌ تعمير تانك‌ها و مخازن‌ مواد خطرناك‌ و قابل‌ احتراق‌ و اشتعال‌ و انفجار از قبيل‌ مخازن‌ بنزين‌ و نفت‌ و روغن‌ و غيره‌ بايد مخازن‌ مذكور تخليه‌ و سپس‌ به‌ خوبي‌ شستشو شود به‌طوري‌كه‌ هر گونه‌ مواد زائد و خطرناك‌ از جدار داخلي‌ آن‌ زائل‌ گردد و براي‌ آنكه‌ گازهاي‌ موجوده‌ احتمالي‌ بكلي‌ خارج‌ شود بايد دريچه‌هاي‌ مخازن‌ باز بوده‌ و به‌ وسايل‌ لازم‌ تهويه‌ گردد.

فصل‌ ششم‌ - وسايط‌ الكتريكي‌
 

ماده‌ ۲۸: وسايل‌ و ادوات‌ الكتريكي‌ بايد داراي‌ حفاظ‌ بوده‌ و طوري‌ ساخته‌ و نصب‌ و بكار برده‌ شود كه‌ خطر برق‌ زدگي‌ و آتش‌ سوزي‌ وجود نداشته‌ باشد.
ماده‌ ۲۹: نصب‌ و امتحان‌ و يا تنظيم‌ وسايل‌ و ادوات‌ الكتريكي‌ بايد فقط‌ توسط‌ اشخاصي كه‌ صلاحيت‌ فني‌ آنها محرز باشد انجام‌ گيرد و متخصص‌ قبل‌ از شروع‌ بكار آنرا مورد آزمايش‌ قرار دهد.
ماده‌ ۳۰: براي‌ جلوگيري‌ از ازدياد سيم‌هاي‌ متحرك‌ و آزاد لازمست‌ به‌ مقدار كافي‌ پريز در محل‌هاي‌ مناسب‌ نصب‌گردد تا به‌سهولت‌ بتوان‌ از آنها استفاده‌ نمود.
ماده‌ ۳۱: پوشش‌ها و زره‌ كابل‌هاي‌ برق‌ و لوله‌ها و بست‌ها و متعلقات‌ و همچنين‌ حفاظ‌ها و ساير قسمت‌هاي‌ فلزي‌ وسايل‌ برق‌ كه‌ مستقيماً تحت‌ فشار برق‌ نيستند براي‌ جلوگيري‌ از بروز خطرات‌ احتمالي‌ بايد اتصال‌ زمين‌ موثري‌ داشته‌ باشند.
ماده‌ ۳۲: سيم‌هاي‌ اتصال‌ زمين‌ بايد داراي‌ ضخامت‌ كافي‌ و در نتيجه‌ مقاومت‌ كم‌ باشند تا بتوانند با حداكثر جريان‌ احتمالي‌ كه‌ در اثر از بين‌ رفتن‌ و يا خراب‌ شدن‌ عايق‌ بوجود آيد استقامت‌ داشته‌ باشند. ضمناً بايد در مدار جريان‌ وسايل‌ پيش‌بيني‌ شود كه‌ در صورت‌ پيدا شدن‌ نقصي‌ كه‎موجب‌ اتصال‎جريان‌ برق‎ به‎زمين‌ گرددتمام‌ مدار يا قسمت‌ معيوب‌ آنرا قطع‎كند.
ماده‌ ۳۳: در نقاطي‌ كه‌ احتمال‌ صدمه‌ به‌ سيم‌هاي‌ اتصال‌ زمين‌ مي‌رود بايستي‌ به‌وسيله‌ مكانيكي‌ آنها را محافظت‌ نمود.
ماده‌ ۳۴: در مورد دستگاه‌هاي‌ الكتريكي‌ متحرك‌ كه‌ داراي‌ قسمت‌هاي‌ فلزي‌ بدون‌ عايق‌ باشند اعم‌ از اينكه‌ با جريان‌ متناوب‌ كار كنند يا دائم‌ بايد احتياطات‌ زير بعمل‌ آيد:
الف‌ - بدنه‌هاي‌ فلزي‌ بدون‌ عايق‌ وسايل‌ مزبور بايستي‌ بطور اطمينان‌ بخشي‌ اتصال‌ زمين‌ داشته‌ باشند مگر اينكه‌ جريان‌ دائم‌ با فشار كمتر از ۲۵۰ ولت‌ باشد.
ب‌ - بكار بردن‌ دستگاه‌هاي‌ الكتريكي‌ متحرك‌ با ولتاژ بيش‌ از ۲۵۰ ولت‌ ممنوع‌ است‌.
ج‌ - در مواردي‌ كه‌ بكار بردن‌ سيم‌ اتصال‌ زمين‌ موثر مقدور نباشد بايد جرياني‌ با ولتاژ كمتر بكار برده‌ شود.
د - در محيط‌هاي‌ آماده‌ به‌ اشتعال‌ و همچنين‌ در مجاورت‌ مواد قابل‌ اشتعال‌ بايد فقط‌ از وسايل‌ مخصوص‌ الكتريكي‌ متحركي‌ استفاده‌ شود كه‌ از لحاظ‌ عدم‌ ايجاد اشتعال‌ اطمينان‌ بخش‌ باشد.
ماده‌ ۳۵: در مدت‌ تعمير شبكه‌ برق‌ بايد آنرا به‌وسيله‌ كليد از منبع‌ جريان‌ قطع‌ و به‌ زمين‌ متصل‌ نمود و در صورت‌ لزوم‌ بين‌ سيم‌هاي‌ شبكه‌ نيز اتصال‌ مستقيم‌ برقرار كرد.
ماده‌ ۳۶: در محيطي‌ كه‌ خطوط‌ تحت‌ فشار برق‌ وجود دارد تعمير يا نصب‌ ماشين‌ آلات‌ و دستگاه‌ها يا سيم‎كشي‌ يا هرعمل‌ ديگر كه‌ ممكن است ايجاد برق‎زدگي‌ نمايد اكيداً ممنوع‌ و فقط‌ پس‌ از قطع‌ جريان‌ برق‌ انجام‌ آن‌ مجاز خواهد بود.
ماده‌ ۳۷: سيم‌ها و كابل‌هاي‌ برق‌ بايد داراي‌ روپوش‌ عايق‌ مناسب‌ با فشار الكتريسيته‌ و ساير شرايط‌ موجوده‌ (رطوبت‌ و گرما - ضربه‌ و ساييدگي‌ و غيره‌) بوده‌ و روي‌ اصول‌ فني‌ نصب‌ و حتي‌ الامكان‌ در لوله‌ و يا كانال‌ قرار گرفته‌ باشند.
ماده‌ ۳۸: سيم‌هاي‌ پل‌ گردان‌ - جراثقال‌ و ساير سيم‌هايي‌ را كه‌ نمي‌توان‌ عايق‌ نمود بايد طوري‌ در حفاظ‌ قرار داد كه‌ از اتصال‌ احتمالي‌ جلوگيري‌ شود.
ماده‌ ۳۹: در كارگاه‌هايي‌ كه‌ مواد منفجره‌ و يا گازهاي‌ قابل‌ احتراق‌ و مواد قابل‌ اشتعال‌ توليد مي‌شود بايستي‌ اتصال‌هاي‌ برقي‌ به‌ نحوي‌ باشند كه‌ ايجاد جرقه‌ ننمايد و از موتورهايي‌ كه‌ طبق‌ اصول‌ فني‌ براي‌ اين‌ قبيل‌ كارها ساخته‌ شده‌ استفاده‌ شود.
ماده‌ ۴۰: كليه‌ ماشين‌ آلات‌ و دستگاه‌هايي‌ كه‌ احتمال‌ توليد الكتريسيته‌ ساكن‌ دارد بايد اتصال‌ زمين‌ موثر داشته‌ باشند تا از تراكم‌ بارهاي‌ الكتريسيته‌ ساكن‌ روي‌ آنها جلوگيري‌ شود.
ماده‌ ۴۱: در محيطي‌ كه‌ مواد قابل‌ اشتعال‌ و يا قابل‌ انفجار (گازها - گرد و غبار و بخارات‌ قابل‌ انفجار و مايعات‌ قابل‌ اشتعال‌ و غيره‌) وجود دارد علاوه‌ بر اتصال‌ زمين‌ بايد به‌ وسايل‌ مطمئن‌ ديگري‌ نيز از تراكم‌ بارهاي‌ الكتريسيته‌ ساكن‌ جلوگيري‌ نمود.

فصل‌ هفتم‌ - آب‌ آشاميدني‌
 

ماده‌ ۴۲: در كليه‌ كارگاه‌ها كارفرما مكلف‌ است‌ آب‌ آشاميدني‌ گوارا و سالم‌ به‌ مقدار كافي‌ در مخازن‌ سربسته‌ و محفوظ‌ كه‌ طبق‌ اصول‌ بهداشت‌ ساخته‌ و نگاهداري‌ شود در دسترس‌ كارگران‌ بگذارد.
ماده‌ ۴۳: به‌ كارگراني‌ كه‌ در گرماي‌ زياد براي‌ مدت‌ مديدي‌ كار مي‌كنند بايد قرص‌هاي‌ نمك‌ طعام‌ داده‌ شود.
ماده‌ ۴۴: استفاده‌ از ليوان‌ عمومي‌ براي‌ آشاميدن‌ آب‌ ممنوع‌ است‌.

فصل‌ هشتم‌ - نظم‌ و نظافت‌ در كارگاه‌
 

ماده‌ ۴۵: محل‌هاي‌ كار و سالن‌هاي‌ كار - راهروها - انبارها و ساير قسمت‌هاي‌ ديگر كارگاه‌ بايد طبق‌ اصول‌ بهداشت‌ نگاهداري‌ شود.
ماده‌ ۴۶: ديوارها - سقف‌ - پنجره‌ها و درها و شيشه‌ها بايد پاكيزه‌ بوده‌ و بي‌ عيب‌ نگاهداشته‌ شوند كف‌ سالن‌ها بايد پاكيزه‌ بوده‌ و در حدود امكان‌ تر و لغزنده‌ نباشد.
ماده‌ ۴۷: جارو و نظافت‌ كردن‌ تا جايي‌ كه‌ امكان‌ دارد بايد در فواصل‌ نوبت‌هاي‌ كار انجام‌ شده‌ و به‌ ترتيبي‌ صورت‌ گيرد كه‌ از انتشار گرد و غبار جلوگيري‌ شود.
ماده‌ ۴۸: انداختن‌ آب‌ دهان‌ و بيني‌ روي‌ زمين‌ و ديوار و راه‌ پله‌ ممنوع‌ است‌ و در هر محل‌ كار بايد به‌ تعداد كافي‌ ظروف‌ مخصوصي‌ براي‌ ريختن‌ زباله‌ و ظروف‌ ديگري‌ براي‌ انداختن‌ اخلاط‌ موجود باشد. اين‌ ظروف‌ بايد قابل‌ پاك‌ كردن‌ بوده‌ و در شرايط‌ مناسب‌ بهداشتي‌ نگهداري‌ و گندزدايي‌ شوند.
ماده‌ ۴۹: فاضلاب‌ و ساير فضولات‌ كارخانجات‌ بايد به‌وسيله‌ مجاري‌ فاضلاب‌ به‌ چاه‌ها و يا حوضچه‌هاي‌ تصفيه‌ ريخته‌ شود و اين‌ مجاري‌ بايد با مصالح‌ غير قابل‌ نفوذ ساخته‌ شده‌ و قطر داخلي‌ و شيب‌ آنها طوري‌ باشد كه‌ به‌ سهولت‌ فاضلاب‌ را به‌ چاه‌ها و يا حوضچه‌هاي‌ تصفيه‌ هدايت‌ نمايد. در محل‌هايي‌ كه‌ شيب‌ كافي‌ وجود ندارد به‌ وسايل‌ مكانيكي‌ بايستي‌ اين‌ منظور تامين‌ گردد.
ماده‌ ۵۰: در كارگاه‌هايي‌ كه‌ فضولات‌ حاصله‌ ممكن‌ است‌ موجب‌ مسموميت‌ يا بيماري‌ گردد بايد فضولات‌ مزبور با عمليات‌ فيزيكي‌ يا شيميايي‌ در حوضچه‌هاي‌ مخصوص‌ تصفيه‌ گردد در هر حال‌ در دفع‌ فضولات‌ بايد از نظر حفظ‌ سلامت‌ و بهداشت‌ و جلوگيري‌ از خطرات‌ ممكنه‌ دقت‌ و پيش‌بيني‌هاي‌ لازمه‌ بعمل‌ آيد.
ماده‌ ۵۱: مواد اوليه‌ و محصول‌ كارگاه‌ بايد طوري‌ در داخل‌ انبارها و يا كارگاه‌ گذارده‌ شود كه‌ عبور و مرور كارگران‌ و در صورت‌ اقتضا وسايل‌ نقليه‌ به‌ راحتي‌ ممكن‌ باشد و ضمناً مواد مزبور بايد طوري‌ چيده‌ شود كه‌ خطر سقوط‌ و بروز سوانح‌ وجود نداشته‌ باشد.
ماده‌ ۵۲: هر كارگاه‌ بايد داراي‌ تعداد كافي‌ مستراح‌ مردانه‌ و زنانه‌ بطور مجزا باشد ساختمان‌ مستراح‌ بايد طوري‌ باشد كه‌ بوي‌ عفونت‌ آن‌ به‌وسيله‌ هواكش‌ به‌ خارج‌ منتقل‌ گردد و آبي‌ كه‌ در آن‌ استعمال‌ مي‌شود از شير برداشته‌ شود. براي‌ هر ۲۵ كارگر حداقل‌ بايد يك‌ مستراح‌ وجود داشته‌ باشد و در هر مستراح‌ يك‌ آفتابه‌ گذاشته‌ شود شستشو و گندزدايي‌ مرتب‌ مستراح‌ها الزامي‌ است‌.
ماده‌ ۵۳: هر كارگاه‌ بايد داراي‌ تعداد كافي‌ روشويي‌ يا شير باشد روشويي‌ها بايد طوري‌ ساخته‌ شود كه‌ طبق‌ اصول‌ بهداشتي‌ قابل‌ استفاده‌ و قابل‌ پاك‌ كردن‌ باشد. براي‌ هر ۲۰ نفر كارگر حداقل‌ بايد يك‌ روشويي‌ وجود داشته‌ باشد.
ماده‌ ۵۴: كارفرما مكلف‌ است‌ براي‌ تامين‌ نظافت‌ كارگران‌ به‌ مقدار كافي‌ صابون‌ در اختيار آنان‌ گذارده‌ و وسايل‌ خشك‌ كردن‌ دست‌ و روي‌ كارگران‌ را تامين‌ نمايد.
ماده‌ ۵۵: در كارگاه‌هايي‌ كه‌ پوست‌ بدن‌ كارگران‌ در معرض‌ مواد سمي‌ يا عفوني‌ يا محرك‌ يا مواد كثيف‌ و گرد و غبار بوده‌ و همچنين‌ در كارگاه‌هايي‌ كه‌ كارگران‌ در گرماي‌ زياد كار مي‌كنند كارفرما مكلف‌ است‌ براي‌ هر شش‌ نفر كارگري‌ كه‌ در يك‌ زمان‌ كار خود را ترك‌ مي‌كنند حداقل‌ يك‌ دوش‌ با آبگرم‌ و سرد تهيه‌ نمايد و محل روش‌ها بايد با مراقبت‌ كامل‌ نظيف‌ و گندزدايي‌ شود.
ماده‌ ۵۶: در هر كارگاه‌ بايد اطاقي‌ با وسعت‌ كافي‌ و قفسه‌هاي‌ انفرادي‌ براي‌ تعويض‌ و گذاردن‌ لباس‌ شخصي‌ كارگران‌ اختصاص‌ يابد. اطاق‌ مزبور و قفسه‌هاي‌ آن‌ بايد مرتباً تهويه‌ و گندزدايي‌ و پاكيزه‌ شود.

فصل‌ نهم‌ - ناهار خوري‌
 

ماده‌ ۵۷: هر كارگاه‌ كه‌ كارگران‌ آن‌ در همانجا غذا صرف‌ مي‌نمايند بايد داراي‌ محل‌ مخصوصي‌ با وسعت‌ كافي‌ و تعداد لازم‌ ميز و نيمكت‌ براي‌ عده‌اي‌ كه‌ در يك‌ موقع‌ غذا مي‌خورند باشد. محل‌ غذاخوري‌ بايد داراي‌ روشنايي‌ كافي‌ بوده‌ و پيوسته‌ طبق‌ اصول‌ بهداشتي‌ پاكيزه‌ نگهداري‌ شود.
ماده‌ ۵۸: ظروف‌ غذاخوري‌ بايد هميشه‌ پاك‌ و عاري‌ از هر گونه‌ آلودگي‌ باشد.
ماده‌ ۵۹: كاركنان‌ محل‌ غذاخوري‌ بايد داراي‌ روپوش‌ تميز بوده‌ و نسبت‌ به‌ نظافت‌ شخصي‌ خود مراقبت‌ كامل بنمايند و ماهي‌ يك‌ مرتبه‌ معاينه‌ پزشكي‌ بشوند.
ماده‌ ۶۰: كارگران‌ قبل‌ از ورود به‌ محل‌ غذاخوري‌ بايد دست‌ و روي‌ خود را با صابون‌ بشويند و درصورتي‌ كه‌ با مواد سمي‌ يا عفوني‌ و يا كثيف‌ سروكار دارند لباس‌ كار خود را تعويض‌ نمايند.

فصل‌ دهم‌ - وسايل‌ استحفاظي‌ فردي‌
 

ماده‌ ۶۱: كارفرما موظف‌ است‌ در هر سال‌ دو دست‌ لباس‌ كار مجاناً در اختيار هر كارگر بگذارد. لباس‌ كار بايد مناسب‌ با نوع‌ كار باشد و طوري‌ تهيه‌ شود كه‌ كارگر بتواند به‌ راحتي‌ وظائف‌ خود را انجام‌ دهد و موجب‌ بروز سوانح‌ نگردد.
تبصره - به كارگران زن علاوه بر لباس كار بايد سربند نيز داده شود.
ماده‌ ۶۲: به‌ كارگراني‌ كه‌ با مواد شيميايي‌ كار مي‌كنند بايد علاوه‌ بر لباس‌ كار - بر حسب‌ نوع‌ كار وسايل‌ استحفاظي‌ لازم‌ از قبيل‌ پيش‌ بند و كفش‌ و دستكش‌ مخصوص‌ و عينك‌ و غيره‌ كه‌ آنان‌ را از آسيب‌ مواد مزبور مصون‌ دارد، داده‌ شود.
ماده‌ ۶۳: به‌ كارگراني‌ كه‌ در مجاورت‌ كوره‌هاي‌ ذوب‌ فلز و آهنگري‌ كار مي‌كنند بايد لباس‌ يا پيش‌ بند نسوز و نقاب‌ يا عينك‌ و به‌ كارگراني‌ كه‌ مستقيماً با مواد گداخته‌ كار مي‌كنند علاوه‌ بر وسايل‌ فوق‌ دستكش‌ و كفش‌ نسوز داده‌ شود.
ماده‌ ۶۴: براي‌ سيم‌ كشي‌ و هر نوع‌ كار ديگر در ارتفاعات‌ مانند ديوارها و پايه‌هاي‌ بلند و بطور كلي‌ هر محلي‌ كه‌ امكان‌ تعبيه‌ وسايل‌ حفاظتي‌ براي‌ جلوگيري‌ از سقوط‌ كارگر مقدور نباشد بايد به‌ كارگران‌ كمربند اطمينان‌ داده‌ شود.
ماده‌ ۶۵: لباس‌ كارگراني‌ كه‌ با مواد سمي‌ كار مي‌كنند بايد در محل‌ مخصوصي‌ جدا از محل‌ لباس‌كن‌ عمومي‎نگاهداري‌ و به‎ترتيبي‌ شستشوشودكه‎كارگران‌ را از آسيب‎نفوذ سم ‎مصون‌ بدارد.
ماده‌ ۶۶: براي‌ كارگراني‌ كه‌ موقع‌ كار در معرض‌ سقوط‌ اجسام‌ قرار دارند بايد كفش‌ حفاظتي‌ و كلاه‌ مخصوص‌ حفاظتي‌ از فلز و يا ماده‌ سخت‌ ديگري‌ كه‌ قابل‌ اطمينان‌ باشد تهيه‌ شود.
ماده‌ ۶۷: كارفرما مكلف‌ است‌ مراقبت‌ نمايد كارگراني‌ كه‌ در نزديكي‌ قسمت‌هاي‌ گردنده‌ ماشين‎آلات‌ مشغول‌ كار مي‌باشند. موهاي‌ خود را‎كوتاه‌ نموده‌ و يا به‌وسيله‎سربندنگهداري‌ نمايند.
ماده‌ ۶۸: در مواردي‌ كه‌ نوع‌ كار طوري‌ است‌ كه‌ خطراتي‌ براي‌ چشم‌ كارگران‌ وجود دارد از قبيل‌ سمباده‌ و جوشكاري‌ و ماشين‌هاي‌ تراش‌ و نظائر آن‌ كارفرما مكلف‌ است‌ عينك‌هاي‌ مخصوص‌ مناسب‌ با كار در دسترس‌ كارگران‌ بگذارد.
ماده‌ ۶۹: كارفرما مكلف‌ است‌ به‌ كارگراني‌ كه‌ روي‌ شبكه‌ تحت‌ فشار برق‌ كار مي‌كنند و در معرض‌ خطر برق‌ زدگي‌ هستند علاوه‌ بر ابزار مخصوص‌ دستكش‌ و كفش‌ و كلاه‌ مخصوص‌ عايق‌ الكتريسيته‌ بدهد.
ماده‌ ۷۰: در مواردي‌ كه‌ جلوگيري‌ از انتشار گرد و غبار و مواد شيميايي‌ و يا تهويه‌ محيط‌ آلوده‌ به‌ مواد مزبور از لحاظ‌ فني‌ ممكن‌ نباشد كارفرما موظف‌ است‌ ماسك‌ و يا وسايل‌ استحفاظي‌ متناسب‌ ديگري‌ تهيه‌ و در اختيار كارگر مربوطه‌ قرار دهد.
ماده‌ ۷۱: در محيط‌هاي‌ مرطوب‌ و در مورد كارهايي‌ كه‌ در آب‌ انجام‌ مي‌شود كارفرما بايد به‌ تناسب‌ نوع‌ كار كفش‌ يا چكمه‌هاي‌ لاستيكي‌ و در صورت‌ لزوم‌ دستكش‌هاي‌ غير قابل‌ نفوذ تهيه‌ و در دسترس كارگران بگذارد.
ماده‌ ۷۲: به‌ كارگراني‌ كه‌ با اشياء و مواد برنده‌ (از قبيل‌ اوراق‌ فلزي‌ و جام‌هاي‌ شيشه‌و خورده‌شيشه‌ و غيره‌) كار مي‌كنند بايد دستكش‌هاي‌ متناسب‌ با نوع‌ كار داده‌شود.
ماده‌ ۷۳: كارفرما مكلف‌ است‌ به‌وسيله‌ مسئولين‌ فني‌ خود كليه‌ وسايل‌ استحفاظي‌ را مرتباً بازرسي‌ و در صورت‌ لزوم‌ تعمير و يا تعويض‌ نمايد تا پيوسته‌ وسايل‌ مزبور براي‌ تامين‌ حفاظت‌ كارگران‌ آماده‌ باشد.
ماده‌ ۷۴: كارفرما مكلف‌ است‌ مراقبت‌ نمايد كه‌ كارگران‌ مرتباً از وسايل‌ استحفاظي‌ كه‌ به‌وسيله‌ او تهيه‌ و در اختيار آنان‌ گذاشته‌ شده‌ استفاده‌ نمايند. عدم‌ استفاده‌ از وسايل‌ مزبور قصور در انجام‌ وظيفه‌ محسوب‌ مي‌شود.

فصل‌ يازدهم‌ - كمك‌هاي‌ اوليه‌
 

ماده‌ ۷۵: كارفرما مكلف‌ است‌ در صورت‌ امكان‌ مركزي‌ براي‌ استفاده‌ فوري‌ بيماران‌ يا اشخاص‌ آسيب‌ ديده‌ تحت‌
منبع:pezeshk.us
ارسال مقاله توسط کاربر محترم سايت :hadikousha