نشانه هايي از وجود حيات درگذشته ي مريخ

در سنگ هايي که مريخ نور روح بررسي شان کرده، نشانه هايي ازمحيطي مرطوب وغيراسيدي درگذشته ي مريخ به دست آمده که شايد اثبات کند اين محيط درآن زمان ميزبان حيات بوده است. تأييد اين سرنخ معدني نتيجه ي بررسي 4 ساله ي دانشمندان است.
در برون زدي که مريخ نورد روح درزمستان 1384 بررسي کرد غلظت بالايي از کربنات آشکارشد. کربنات، نمک اسيد کربنيک است که در شرايط تقريباً خنثي ومرطوب پديد مي آيد و درمحيط اسدي ازبين مي رود. بنابراين، اين يافته نشان مي دهد که آب در دوران گذشته ي مريخ اسيدي نبوده است. يافته هاي پيشين نشان ازمحيطي تقريباً يا کاملاً اسيدي در گذشته اين سياره داشتند که قطعاً آن را براي ميزباني حيات نامناسب مي کرد.
روح، برون زدهاي سنگي را بررسي کرد از جمله يکي که به نام يکي از اقوام سرخ پوست امريکا، کومانچي، ناميده مي شود. حدود يک چهارم حجم اندازه گيري شده ي کومانچي ازکربنات آهن - منيزيم ساخته شده است. اين مقدار 10 برابر بيشتر از غلظت کربنات درسنگ هايي است که قبلاً درمريخ شناسايي شده بود.
جست وجو به دنبال لايه هاي عظيمي از رسوب کربنات درمريخ سال ها بدون نتيجه ادامه داشت. وجود کانال هاي بسيار، که ظاهراً به سبب جريان آب مايع حفرشده اند، بيانگراين است که اين سياره درگذشته گرم تر ومرطوب تربوده است. اين گرما نتيجه ي اثر گلخانه اي جو غليظ سياره درگذشته بوده است. احتمالاً جو مريخ درگذشته غليظ وسرشار ازدي اکسيد کربن بوده است. چرا که جو رقيق امروز مريخ تماماً ازاين گاز تشکيل شده است.
تعيين اين که بيشتراين دي اکسيد کربن کجا رفته، مهم است. برخي مي گويند راهي فضا شده وبرخي ديگر فرض مي کنند که با ترکيب شدن دي اکسيد کربن با آب تحت شرايطي که منجر به شکل گيري مواد معدني کربناتي شده، اين گاز ازجو خارج شده است. فرضيه ي دوم محتمل تراست چرا که مقداراندکي کربنات درشهاب سنگ هاي مريخي هم يافت شده است. همين امر منجر به اين نظر دردهه ي 1990/1370 شد که بايد مقدار قابل توجهي کربنات درمريخ وجود داشته باشد. گرچه ازآن زمان، طيف سنج هاي سوار بر مدارگردهاي اطراف اين سياره نشانه هايي ازلايه هاي کربنات را فقط دريک منطقه يافتند ومقاديراندکي از آن نيز در غبار پخش شده درسرتاسر خاک مريخ توزيع شده است.
دانشمندان، سال ها پيش، با بررسي نتايج به دست آمده از طيف سنج موسباور مريخ نورد روح -که اطلاعاتي درباره ي مواد معدني آهن دار ارايه مي کند- به وجود کربنات هاي حاوي آهن شک کرده بودند.شواهد تأييد کننده از ديگرابزارها البته به آهستگي پيدا مي شدند. بهترين ابزار براي آشکارسازي کربنات، يعني طيف سنج مينياتوري تابش حرارتي (MTES)، در سال 1384 طي توفاني که صفحه هاي خورشيدي روح را غبار روبي کرد آينه اش با غبار پوشيده شد. به گفته هاي استيو راف، از دانشگاه ايالتي آريزونا: «مثل نگاه کردن ازپشت شيشه هاي کثيف بود! مي دانستيم چيزي درکومانچي با ديگر برون زدهاي پيش تر رصد شده متفاوت است، اما نمي توانستم بگوييم چيست. تا اين که راهي پيدا کرديم تا ازغبار روي آينه خلاص شويم.»
ابزازطيف سنج پرتوايکس ذره ي آلفاي روح، غلظت بالايي از عناصر سبک را آشکار ساخت. عناصري که حاوي کربن واکسيژن اند وبه تعيين ميزان کربنات کمک مي کنند.
منابع:WWW.nasa.gov
نشريه نجوم، شماره198