در زمان اسهال چه بايد خورد؟


 

نويسنده:دکتر فاطمه قطبي




 
دفعات روزانه اجابت مزاج برحسب سن و سال و رژيم غذايي اشخاص متفاوت مي باشد. هنگام اسهال، مدفوع حاوي آب بيشتري از مواقع طبيعي است که آن را مدفوع شل يا آبکي مي نامند.اسهال در کودکان، درسنين 6 ماهگي تا 2 سالگي خيلي شايع است. همچنين در کودکان کمتر از 6 ماه که شيرگاو يا خشک مصرف مي کنند شيوع بيشتري دارد. اسهال به علت از دست رفتن آب و املاح مي تواند خطرناک باشد. پس هنگام شروع اسهال مادران بايد سعي کنند آب و املاحي را که از طريق مدفوع از دست رفته است جبران نمايند.
چگونه مي توان مانع از دست رفتن آب و املاح شد؟

از دست رفتن آب و املاح را مي توان معمولاً به محض شروع اسهال با دادن مايعات فراوان پيشگيري نمود. براي اين کار توصيه مي شود از مايعات خانگي موجود مانند لعاب برنج، سوپ، لعاب جو يا شير و يا محلول ORS استفاده گردد. در صورت امکان مايعات بايد شامل مقدار کمي نمک باشد، که از ميان آنها محلول ORS از همه مطمئن تر است. در صورتي که هيچ يک از مايعات فوق در دسترس نبود به کودک آب بدهيد. به کودکان کمتر از يکسال بايد به ازاي هر بار اسهال 100- 50 ميلي ليتر آب داده شود.
در زمان اسهال بايد به کودک مواد غذايي مورد نياز داده شود تا اسهال به رشد او لطمه نزند و از کاهش وزن او جلوگيري شود. تغديه کودک با شير مادر بايد به دفعات مکرر صورت گيرد. براي ساير کودکان بايد طبق معمول از شيرخشک يا غذاهايي که قبلا مي خورده اند استفاده شود. در کودکان بالاي 6 ماه که نمي توانند غذاي جامد بخورند بايد مقادير کمي از مواد غذايي که کاملا قابل هضم باشد به دفعات داده شود.
بعد از اينکه اسهال متوقف شد حداقل يک وعده غذاي اضافي روزانه به مدت دو هفته به کودک بدهيد تا کاهش وزني را که در دوران بيماري ايجاد شده جبران نمايد. غذاهايي که مي توان در کودک 6 ماهه و بالاتر در زمان اسهال استفاده کرد غذاهاي نشاسته اي به همراه گوشت يا ماهي است.
ضمنا آن را با 2-1 قاشق چايخوري روغن در هر وعده غذا به منظور ايجاد انرژي همراه کنيد. لبنيات و تخم مرغ نيز غذاهايي مناسبي براي کودکان مبتلا به اسهال مي باشند. آبميوه تازه و موز بخاطر داشتن پتاسيم مفيدند (آبميوه هاي کنسرو شده نه تنها مفيد نيستند. بلکه در زمان اسهال مضرند). در زمان اسهال غذاهاي پرحجم مثل دانه هاي حبوبات، سبزيجات و ميوه هاي سفت و ديرهضم نبايد داده شود. سوپ هاي خيلي رقيق به کودک ندهيد، زيرا هر چند کودک را سير مي کند، اما کالري مورد نياز او تامين نمي شود.
غذاهاي خيلي شيرين و حاوي شکر هم باعث بدتر شدن اسهال مي گردند. هر 4-3 ساعت، حداقل 6-5 بار در روز به مقدار کم ولي به دفعات ، بايد به کودک غذا داده شود. غذا را خوب بپزيد تا کاملا پخته و له شود. اين نوع غذا براي کودک ساده تر هضم مي شود. اگر چه در مدت اسهال کودک نمي تواند کاملا مواد غذايي گرفته شده را جذب نمايد ولي بيشتر اين مواد جذب مي شوند. کودکاني که در هنگام اسهال از غذا محروم مي شوند، به سوءتغذيه دچار شده يا اسهال آنها شديد مي شود.
منبع:نشريه دنياي تغذيه - ش100