اعتياد به پرخوري

اعتياد، نوعي وابستگي شديد رواني يا فيزيولوژيک يک موجود زنده به مصرف يک ماده ي شيميايي، دارويي و يا مقدار زيادي خوردني ست. معتاد، فردي ست که وابستگي جسمي و رواني نسبت به استفاده از موادي را پيدا کرده و ناگزير است که مصرف مقادير مشخصي از آن را به شکل مستمر و به اجبار ادامه دهد. با استمرار اين روش يا الگوي بيمارگونه در مصرف مواد، نه تنها فرد نمي تواند مصرف اين مواد را که با ازدياد تدريجي به سطح مسموميت زايي رسيده، کاهش دهد، بلکه براي استمرار اين حالت، از دارو(پرخوري) به صورت اجباري استفاده مي کند. فردي معتاد تلقي مي شود که در محدوده ي زماني چهار ماهه يا بيش تر، به اين کار مشغول بوده باشد. با افزايش تدريجي مصرف، در روحيه و عملکرد رواني او، آثار زيان باري به جا گذاشته مي شود. تخريب يا اختلال در عملکرد حرفه اي، اجتماعي و جسمي فرد معتاد در خانه، محل کار و خيابان، از دست دادن دوستان و حتي بستگان و رفتن به استقبال مشکلات قانوني و زندان، قسمتي از عوارض و عواقب اعتياد است.
چاقي، اختلالي است که با تجمع زياد چربي در بدن مشخص مي شود. براي چاقي، استعداد ارثي هم وجود دارد؛ کساني که در دوران کودکي چاق شده اند، براي چاق شدن در دوران بزرگسالي هم استعداد بيش تري پيدا مي کنند. در اين افراد، تعداد سلول هاي چربي بدن زيادتر مي شود. وقتي چاقي در بزرگسالي شروع مي شود، تعداد سلول ها نه بيش تر، بلکه حجم سلول هاي موجود نيز بيش تر مي شود. عده اي از افراد چاق با بيش از حد بها دادن به غذا، به پرخوري مي پردازند.
در برخي افراد بزرگسال که چاق شده اند، ممکن است يک بيماري با منشا رواني به نام «جوع» وجود داشته باشد که آنان براي مصرف بيش تر غذا، عادت کرده و يا شرطي شده اند. جمعي از افراد چاق، تصوير نادرستي از اندام خود دارند و آن را لاغرتر و متناسب تر مي دانند.
هرچند در نهايت، درمان منطقي و واقعي چاقي، کم کردن حجم غذاست اما براي افزايش ميزان انگيزه و اميد و رفع اضطراب و افسردگي که همراه با چاقي ست، حمايت رواني هم لازم است.
چاقي از لحاظ سلامتي فردي، زندگي خانوادگي، مسائل حرفه اي و آماده سازي بدن براي پيدايش بسياري از بيماري ها مانند بيماري هاي قلبي - عروقي، ديابت، مشکلات مفصلي، سنگ کيسه ي صفرا، ازدياد اوره و اسيد اوريک، افزايش چربي هاي خون، پيدايش بيش تر حوادث، شکستگي ها و .... واجد اهميت فراوان است.
هرچند 30 درصد چاقي ها به علت عوامل متعدد ارثي ست، اما در 70 درصد موارد ديگر، پرخوري و کم تحرکي، دو عامل اصلي پيدايش چاقي ست. خوردن نوشابه هاي گازدار ، غذاهاي آماده مانند ساندويچ و پيتزا، همين طور خوردن حجم بيش تر غذاهايي مانند ماکاروني و لازانيا، شيريني ها و غذاهاي چرب نيز از ساير دلايل مهم پيدايش چاقي هستند.
چاقي را بايد يک اپيدمي يا بيماري همه گير دانست که در بسياري از موارد، مانند يک اعتياد واقعي (اعتياد به پرخوري)، در سطح ملي و جهاني تصور مي شود نه تنها يک عادت رفتاري.
اگر فردي انگيزه و اراده ي قوي براي لاغر شدن از طريق مراعات رژيم غذايي و افزايش فعاليت جسمي نداشته باشد، لوازم ورزشي گران قيمت (که پس از مدتي، تنها قسمتي از محيط زندگي را اشغال مي کنند) و انواع جراحي ها از جمله ليپوساکشن (برداشتن قسمتي از چربي هاي بدن) در سطح آماري، بسيار کم نتيجه هستند.
چاقي، يکي ازعلل مهم پيدايش «افسردگي» و استمرار آن است، زيرا تمايل به گردش و پياده روي و شرکت در فعاليت هاي اجتماعي را کم مي کند.
درشرايط خلسه ي هيپنوتيزمي ست که درمان گر به صورت مستقيم با مادون آگاه (به عنوان مرکز واقعي تنظيم کننده ي اشتها) مي تواند تماس بگيرد و موجبات کم شدن اشتهاي فرد چاق را فراهم آورد.
تحقيقات علمي مشخص کرده که افراد چاق ، تندتر غذا مي خورند. يکي از روش هاي موثر و ساده در هيپنوتيزم درماني براي لاغر شدن، تشويق به خوردن آهسته تر غذا با لقمه هاي کوچک تر مي باشد.
غذاهاي چرب و شيرين در کنار مصرف نوشابه هاي گازدار، از علت هاي مهم چاقي ست. در تصويرپردازي ذهني در خلسه ي هيپنوتيزمي، به فرد چاق نشان داده مي شود که در زيرزمين هاي کثيف و پر از موش و سوسک، کيک و ساير انواع شيريني ها تهيه مي شود تا نفرت او به شيريني ها زياد شود.
در خلسه ي هيپنوتيزمي ، مي توان براي فرد چاق، وضعيتي را به صورت ذهني و با تلقين مجسم کرد که او بسيار لاغر و موزون شده و در ميان دوستان و افراد خانواده، مورد تحسين قرار مي گيرد. به اين ترتيب، او تصوير ذهني خوبي از خودش پيدا مي کند که مي تواند انگيزه اي قوي براي درمان چاقي اش باشد.
با تلقين هيپنوتيزمي ، مي توان به بيمار انگيزه داد و او را تشويق کرد که با توجه به جنس و وضعيت سني، بيش تر به ورزش، پياده روي و ساير روش هاي اتلاف انرژي روي آورد.
چاقي، يکي از مشکلات بزرگ عصر ماست که مکانيزه شدن وسايل خانه داري و وارد شدن غذاها و تنقلات پرکالري به رژيم غذايي افراد جامعه، برخي از علت هاي ايجاد آن است. چاق شدن مي تواند در بيش تر افراد، به سرعت و در کوتاه مدت حاصل شود اما لاغر شدن، زمان گير بوده و نيازمند صبر و حوصله است.
منبع: نشريه شادکامي، ش77