تغذيه در اسلام مبتني برآيات وروايات

رهنمودهاي اسلام در رابطه با تغذيه ،تنها سلامت جسم را تضمين نمي کنند،بلکه تضمين کننده سلامت روح انسان ها نيز مي باشند .از آنجايي که عقل وعلم به همه رازهاي آفرينش احاطه ندارند ،ممکن است حکمت بر خي از رهنمودهاي اسلام براي دانش امروز مجهول باشد،ولي اين به معناي بي دليل بودن اين رهنمودها نيست ؛چنانچه فلسفه تعدادي از احکام اسلام در گذشته ناشناخته بودوامروز،علم به راز آنها پي برده است .
«مادر کتاب آفرينش از بيان هيچ چيز فروگذار نکرديم»و(سوره انعام آيه38)
از ابعاد اعجازآميز قرآن اين است که برهمه علوم مختلف که عقل وعلم بشر هنوز به آن دست نيافته است ،احاطه دارد.
اولياي گرامي اسلام نيز در 14قرن قبل ،نکات دقيق بهداشتي ،تغذيه اي وطبي را به پيروان خود خاطر نشان کرده وبراي درمان مردم از آن استفاد ه کرده اند.خداوند در قرآن کريم درآيات متعددي(118آيه)در مورد تغذيه با ماسخن گفته است.ازجمله درآيه 88سوره مائده آمده است:
«از آنچه خدا روزي شما قرار داده است ؛حلال وپاکيزه بخوريد».
روايات واحاديث متعددي نيز از ائمه معصومين (عليهم السلام)در اين رابطه بيان شده است .در روايتي امام محمد باقر (ع)غذا را نياز طبيعي هر فرد مي دانند و مي فرمايند :«خداي بزرگ آدمي را ميان تهي (داراي شکم )آفر يد وناگزير خوراک آب مي خواهد.»(کافي ،ج 6،ص287)
امام صادق (ع)در حديثي به مقوله غذا وخوردن آن وتقسيم بندي مواد غذايي به حلال وحرام بر اساس مبداءتوليد آنها اشاره نموده اند :آنهايي که از زمين روئيده وخارج مي شوند و آنهايي که از حيوانات فراهم مي شوند.
آنهايي که از زمين خارج مي شوند به سه دسته حبوبات و غلات، ميوه ها وسبزيجات تقسيم بندي شده که مطابق با تقسيم بندي در کتب علمي جديد است.همچنين در اين راستا موضوع «هرم غذايي»نيز مورد توجه قرار گرفته است.
اين مقاله به بيان برخي از آيات ورواياتي که درباره 5گروه اصلي «هرم غذايي»(که هر گروه قسمتي از نيازهاي بدن را تامين مي کنند.)هستند ،مي پردازد:

1-گروه نان وغلات
 

«تن آدمي بر نان استوار شده است.»(امام صادق (ع)،کافي ج 6 ،ص287)
«خدايا به نان مابرکت ده وميان ما وآن جدايي مينداز که اگر نان نبود ،نه مي توانستيم روزه بگيريم ،نه نماز بخوانيم ونه ديگر واجبات پروردگار خويش را به جا آوريم ».(پيامبر اکرم (ص)،کافي، ج6،ص287)
«اصل معاش آدمي وزندگي او ،نان است وآب».امام صادق (ع)،بحارالانوار، ج 3 ،ص87)

2-سبزيجات
 

«وزمين را شکافتيم ودر آن دانه ها، انگور، سبزي هاي خوردني ،زيتون، خرما ،باغ هاي درخت وميوه وعلف را رويانيديم تا شما وچهارپايانتان از آن بهره ببريد.»(سوره عبس،آيات 26تا32)
«هرچيزي را زينتي است وزينت سفره ،سبزي است».(امام صادق (ع)بحار،ج66،ص199)

3-ميوه ها
 

«واوست که باغ هايي نيازمند به داربست وبي نياز ازداربست راآفريد ودرخت خرما وکشتزارهايي با طعم هاي گوناگون و زيتون وانار ،همانند ودر عين حال ناهمانندآفريد تا وقتي ثمره آوردند از آنها بخوريد ودر روز درو ،حق آنها را نيز بپردازيد واسراف نکنيد که خدا اسراف کاران را دوست ندارد».(سوره انعام آيه 141)
«مرد بايد از هر ميوه اي (ميوه متداول )براي خانواده اش تهيه نمايد».(امام صادق(ع)،کافي،ج5،ص511)

4- شيرولبنيات
 

«براي شما درچهارپايان، عبرتي است .از شيري که در شکمشان است سيرابتان مي کنيم وازآنها سودهاي بسياري مي بريد واز آنها مي خوريد».(سوره مومنون آيه 21)
«شيربخورچراکه گوشت ميروياند واستخوان را محکم مي کند».(امام صادق (ع) کافي ،ج6،ص336)
«پنير لقمه غذايي خوبي است».(امام صادق (ع)، وسايل الشيعه ،ج17،ص94)
«چنانچه مسلماني ضعف بدني پيدا کرد ،لبنيات را به همراه گوشت(ياکباب)بخورد،زيرا خداوند در آنها موجبات توانمندي ونيرومندي را قرار داده است».(حضرت علي (ع)،بحار،ج66،ص69)
امام علي (ع):«شير گاو دارو ودرمان است».
امام باقر (ع):«رسول خدا(ص)خوراکي اي نمي خورد ونوشابه اي نمي نوشيد مگر اينکه مي گفت:«خدايا آن را بر ما مبارک فرما وآن را براي ما به چيزي نيکوتر ازآن تبديل کن».يعني خدايا آن را بر ما مبارک فرما وبيشتر ازآن بهره ما قرار ده».

5-گوشت
 

«وچهارپايان را آفريد،در حالي که در آنها براي شما ،وسيله پوشش ومنافع ديگري است واز گوشت آنها مي خوريد»(سوره نحل ،آيه 5)
«اوست که دريا را رام کرد تا ازآن گوشت تازه بخوريد وزيورهايي بيرون آوريد و خويشتن را بدان بياراييد وکشتي ها را ببينيد که دريا را مي شکافند وپيش مي روند تا از فضل خدا روزي طلبند،باشد که سپاس گوييد».(سوره نحل،آيه 14)
«خوردن گوشت موجب ازدياد وتقويت قواي بينايي وشنوايي ونيز قوت مي شود».(امام صادق (ع)کافي،ج5،ص511)
«برشما باد خوردن ماهي که اگر بي نان بخوريد کافي است واگر بانان بخوريد گواراست ».(امام موسي کاظم (ع)،بحار ،ج 65،ص207)
پيامبر (ص)به روايت امام صادق(ع):((بر شما باد خوردن گوشت ،چون گوشت براي آدمي گوشت مي آورد.هرکسي چهل روز بر او بگذرد ودرآن فاصله گوشت نخورده باشد ،بدخلق خواهد شد وهرکس بد خلق شد،به اوگوشت بخورانيد».(وسائل،26/17)
پيامبر (ص)به روايت امام صادق(ع):چون مسلماني سست وضعيف شود،لازم است گوشت وشير بخورد که خداي بزرگ نيرو را در آنها آفريده است».(خصال،617/2)
امام صادق (ع):گوشت بايد هر سه روز يک بار خورده شود،نه بيش از اين».(کافي 511/5)
امام حسن عسگري(ع):اگر مي خواهي قوت بگيري ،گوشت بخور».
امام باقر (ع):«آقاي خوراکي ها گوشت است».(بحار60/66)
منبع:دنياي تغذيه 95