تغذيه و اثرات آن در بيماري لوپوس

لوپوس يك بيماري خود ايمني است كه با التهاب بافت پيوندي به ويژه در مفاصل همراه مي باشد . سيستم ايمني در اين بيماري به جاي حمايت از فرد ، به بدن او حمله مي نمايد و علت ايجاد بيماري را توليد زياد اينترفرون نوع I و ديگر عوامل سايتوتوكسيك (سمي براي سلول ها) بيان مي كنند.
علائم اين بيماري شامل خستگي مفرط ، درد و التهاب مفاصل ، تب بدون علت ، راش هاي (قرمزي هاي) پوستي ، زخم هايي در دهان و اختلالات كبدي مي باشد.
لوپوس يك بيماري خود ايمني است كه روي همه ارگان ها اثر مي گذارد . اين وضعيت موجب اختلال در عملكرد كليه ها مي شود كه نتيجه آن دفع پروتئين مي باشد .
در زنان در سنين باروري ، اين بيماري ايجاد مي شود. داروهايي مانند پروكايناميد ، هيدرالازين ، متيل دوپا و كلرپرومازين موجب بروز علايمي شبيه به لوپوس مي شوند.
در يك بررسي نشان داده شد كه آلودگي محيط و فضولات صنعتي موجب افزايش خطر ابتلا به لوپوس مي شود. همچنين قرار رگفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش نور آفتاب ، محركي در بروز علايم پوستي اين بيماري مي باشد.
يك سري از مواد شيميايي مانند هيدرازين و مواد رنگي موجود در غذاها مانند تترازين موجب افزايش خطر ايجاد لوپوس در افراد حساس به اين بيماري مي شوند.
ريسك فاكتورهاي اين بيماري شامل سابقه خانوادگي اين بيماري ، قاعدگي نامنظم ، شروع قاعدگي در 15 سالگي و يا ديرتر ، قرار گرفتن در معرض مواد شيميايي سمي و پايين بودن ميزان آنتي اكسيدان هايي مانند ويتامين هاي A و E در خون مي باشد.
تعداي از داروها مانند كورتيكور استروئيدها ، NSAID ها (داروهاي مسكن غير استروئيدها) ، ايمنو ساپريسنت ها (داروهاي كاهش دهنده ايمني) و ضد مالارياها كه در درمان اين بيماري به كار مي روند ، بر روي متابوليسم مواد مغذي در بدن اثر مي گذارند.

تغذيه درماني در لوپوس
 

تاكنون رژيم غذايي خاصي براي اين بيماري شناخته نشده است و با توجه به شرايط هر فرد ، يك رژيم غذايي براي او تجويز مي شود. اين رژيم غذايي بايد با توجه به عوارض بيماري بر روي فرد ، تأثير داروها بر روي ارگان هاي مختلف و متابوليسم مواد مغذي در بدن تجويز گردد.
نياز به پروتئين به علت اختلال در عملكرد كليه و نيز مصرف داروهاي استروئيدي تغيير مي كند . ميزان دريافت سديم و مايعات نيز به دلايل گفته شده بايد محدود گردد . همچنين ميزان نياز به انرژي بايد با توجه به وزن خشك تعيين شود. دريافت انرژي بايد به گونه اي باشد كه وزن نرمال حفظ گردد.
محدوديت انرژي ، پروتئين و چربي مي تواند موجب كاهش قابل توجه در عملكرد كليه و دفع پروتئين زياد از ادرار گردد.
در مطالعه اي كه بر روي گروه كوچكي از بيماران انجام شد ، افزودن روزانه 30 گرم دانه بزرگ كه داراي اسيد چرب غير اشباع مي باشد ، موجب بهبود عملكرد كليه در آنها گرديد.
مصرف غذاهايي كه غني از اسيد چرب امگاـ3 مي باشند (مانند ماهي و بزرك) ، در كاهش التهاب ناشي از لوپوس مؤثر است . علاوه بر اين اسيد چرب ، بزرگ حاوي آنتي اكسيدان نيز مي باشد كه در كاهش علايم مربوط به لوپوس بسيار مؤثر است .
تعدادي از محققان اسپانيايي ، بيان كرده اند كه افراد مبتلا به لوپوس داراي آلرژي غذايي بيشتري نسبت به ساير افراد مي باشند . اكثر مطالعات نشان داده اند كه مصرف گوشت گاو و لبنيات موجب عكس العمل هاي آلرژيك در افراد مبتلا به لوپوس شده است . شير گاو داراي پروتئين كازئين مي شود. به همين علت است كه اكثر بيماران مبتلا به لوپوس دچار عدم تحمل به شير و لبنيات مي باشند.
كم خوني در اين بيماران بسيار شايع مي باشد ، اما كم خوني آنها بدون ارتباط با دريافت آهن است .

مكمل درماني
 

1 ـ كمبود سطح هورمون دي هيدرو اپي آندرسترون (DHEA) و DHEA ـ سولفات در خون اين بيماران همراه با علايم شديد لوپوس گزارش شده است . دريافت اين مكمل مي تواند در بهبود و كاهش علايم بيماري نقش داشته باشد.
2 ـ اسيد هاي چرب امگاـ 3 موجوددر روغن ماهي (شامل ايكوزاپنتاانوئيك اسيد (EPA) و دكوزاهگزاانوئيك اسيد (DHA) در كاهش التهاب مؤثر هستند.
در مطالعات حيواني نشان داده شده كه دريافت مكمل هاي EPA و DHA از ايجاد يماري لوپوس جلوگيري مي كند.
3 ـ آنتي اكسيدان ها: طبق بررسي ها مشخص شده است كه افراد مبتلا به لوپوس سطح آنتي اكسيدان خوني پايين تري نسبت به ساير افراد دارند. در حيواناتي كه رژيم غذايي فقير از انتي اكسيدان داشتند، وضعيتي شبيه به لوپوس ايجاد شد و مصرف مكمل هايي مانند ويتامين C و E ، بتاكاروتن و سلنيوم ، به بهبود علايم لوپوس كمك نمود.

شيوه زندگي
 

سيگار كشيدن ارتباط قابل توجهي با افزايش ريسك پيشرفت لوپوس دارد.
منبع:دنياي تغذيه ،شماره ي 92