خواص بي شمار چغندر

امام رضا(ع) مي‌فرمايد: «به بيماران خود برگ چغندر بخورانيد كه در آن شفا است و دردي با آن نيست و ضرري ندارد و بيمار را به خواب راحت فرو مي‌برد و ريشه آن سودا را به حركت درمي‌آورد». و نيز مي‌فرمايد: «چغندر ريشه جذام را قطع مي‌كند، استخوان‌هاي بدن را محكم نموده و گوشت را مي‌روياند و شفاي همه دردهاست».
امام صادق(ع) مي‌فرمايد: «خداوند متعال مرض جذام را از يهود برداشت به واسطه آن كه چغندر مي‌خوردند و رگ‌هاي گوشت را دور مي‌ريختند».
امام محمد باقر(ع) مي‌فرمايند: «بني‌اسرائيل به خداوند متعال و به حضرت موسي(ع) از لكه هاي سفيد (پيسي) كه در بدن خود مشاهده مي‌كردند، شكايت نمودند. خداوند به موسي(ع) وحي كرد كه بني‌اسرائيل را امر كن گوشت گاو با چغندر بخورند تا شفا يابند».
در طب سنتي توصيه هاي زيادي درباره استفاده از چغندر و عصاره آن براي مبارزه با بيماري سرطان شده است. برخي از دانشمندان قرن حاضر نيز اعتقاد دارند تركيب شيميايي «بتاسيانين» كه رنگ قرمز ارغواني را به چغندر مي دهد، ماده ضد تومور مي‌باشد. در اروپا از چغندر براي كنترل سرطان استفاده مي‌كنند.
هم چنين مقدار قابل ملاحظه اي اسيد فوليك در چغندر يافت مي‌شود. در نصف پيمانه چغندر پخته در حدود 45 ميكروگرم اسيد فوليك وجود دارد كه در حدود 11 درصد نياز روزانه بدن است.
چغندر به علت داشتن اثر راديواكتيو، در مورد دستگاه گوارش داراي اهميت است. چغندر ملين، مدر و آرام‌كننده است و به علاوه جوشانده آن براي درمان التهاب مثانه، يبوست، بواسير و بيماري‌هاي پوست مصرف مي شود.
در 100 گرم چغندر مواد زير وجود دارد:
پروتيد 2 گرم
گلوسيد 14 گرم
ليپيد 2/0 گرم
هم چنين سلولز، فسفر، كلسيم، اهن و ويتامين‌هاي «آ»، «ب» و «ث» نيز در آن وجود دارد.
پزشكان امروزه معتقدند مصرف برگ چغندر براي تقويت استخوان بندي بدن مفيد است. اما آن چه در اين ميانه موجب شگفتي است اين كه امام رضا(ع) قرن‌ها پيش به خواص درماني برگ چغندر براي معالجه جذام پي برده و مصرف آن را به بيماران توصيه مي‌نمودند. چيزي كه پزشكان و غذاشناسان امروز مصرف آن را به علت داشتن ارسنيك و گوهر شب چراغ و روبيديوم به بيماران جذامي خود تجويز مي‌كنند.
دكتر غياث‌الدين جزايري راجع به خواص بي شمار برگ چغندر كه با آن مي‌توان بسياري از بيماري‌ها را معالجه نمود، چنين مي‌نويسد: «بهترين اعضاي چغندر برگ آن است. برگ هاي چغندر كلفت و سنگين و دير هضم هستند ولي در اثر پختن، سختي و نفخ آن از بين مي‌رود. خنكي برگ هاي چغندر زياد است و قوت غذايي كمتري دارد ولي در عوض داروي بسيار خوبي است. خوردن چغندر پخته رعشه را معالجه مي‌كند. مخصوصاً برگ سرخ رنگ آن، و اگر آن را خام همراه با سركه و خردل بخورند طحال را باز مي‌كند و ورم آن را فرو مي‌نشاند و جهت درد پشت و مثانه و بيماري‌هاي مقعد نيز مفيد است. به علاوه آب برگ چغندر با داروهاي مسهل به اخراج بلغم كمك مي‌كند و جهت درد مفاصل و نقرس سودمند است».
اگر ريشه چغندر را با عسل ممزوج كرده و در بيني بكشند، فضولات آن را پاك مي‌كند. خوردن آب برگ چغندر جهت رفع سردرد و دندان درد مفيد است. كمپرس آب برگ چغندر نيز قرمزي چشم را از بين مي‌برد مخصوصا اگر آن را گرم كرده و با پنبه يا باند روي پلك چشم كمپرس كنند.
اگر چند قطره آب نيم گرم برگ چغندر را در گوش بچكانيد، درد آن را ساكت مي كند، به ويژه اگر با روغن بادام يا عسل مخلوط شده باشد.
شستشوي مو با جوشانده برگ چغندر شوره و چربي سر را از بين مي‌برد و شپش را نابود مي‌كند.
ضماد برگ چغندر با پوره (اسيد بوريك) جهت كك و طاسي به كار مي رود و هم چنين براي ورم پشت، پا، استسقا و ساير اورام مفيد است. تنقيه با آب نيم گرم برگ چغندر جهت ورم روده و گرفتگي آن نافع است و براي رفع ترك دست پا در اثر سرمازدگي اب برگ چغندر مفيد است.
هم چنين خوردن آب برگ چغندر سبب پيدايش استروژينك با خواص هورموني مي شود و براي افزايش باروري و كمك به قاعدگي بانوان خصوصا خانم هايي كه از اختلالات مربوط به قاعدگي رنج مي‌برند، مفيد است.
ماليدن برگ پخته چغندر پس از سرد شدن، درمان سوختگي ناشي از آتش و آب جوش و آفتاب‌زدگي را معالجه مي‌كند.
ضماد برگ كوبيده چغندر جهت تسكين درد و پاك كردن كك و مك و معالجه طاسي و با عسل جهت رفع دمل و جوش هاي جلدي و با حنا جهت روياندن مو و رشد آن و با روغن بادام جهت فروكش كردن اورام مفيد باشد و مصرف آن با خردل مسكن شكم درد بوده و بادشكن نيز مي‌باشد.
و بالاخره ايوج. شارل و ژان لوك داريگل به خانواده هايي كه فرزندانشان دچار لوسمي است آب چغندر قرمز توصيه مي‌كنند.
زياده روي در خوردن چغندر و برگ آن دل پيچه مي‌آورد و براي معده مضر بوده و تهوع‌آور است و سبب سوزاندن خون مي‌شود. از اين جهت بهتر است با عدس طبخ كرده و با خردل و آب غوره ميل شود.
منبع:نشريه تغذيه و سلامتي شماره - 78