شناسايي ساختار كيهان

ستاره شناساني كه براي نقشه برداري از كيهان تلاش مي كنند، اميدوارندكه ارزيابي شان تا اندازه اي گسترده ودقيق باشد كه باعث دگرگوني تعريف نمادين كيهان شود. ستاره شناسان دريافتند كه در مقياس هيا بسيار بزرگ ، به هر جايي از كيهان كه نگاه كنيم ، بسيار شبيه به هم است . يا به عبارت ديگر ، شباهت نقاط مختلف كيهان در مقياس هاي بسيار بزرگ قابل توجه است . نقشه برداري كيهاني نيومكزيكو كه بر اساس حجمي قابل ملاحظه از فضا است ، اين امكان را به ستاره شناسان مي دهد تا به ساختارتمامي كيهان پي ببرند.
تلاش براي نقشه برداري از آسمان ، به سفرهاي دريايي اي كه كاپيتان كوك ، سياح و دريانورد انگلسي ، براي كشف نقاط جديد در اقيانوس آرام مي پرداخت ، بي شباهت نيست . وي در سه سفر خود در دهه هاي 1760 و 1770 ، گسترده پهناوري از اقيانوس آرام را كه براي اروپاييان آن زمان هنوز ناشناخته بود ، جست و جو و نقشه برداري كرد. كاپيتان كوك و خدمه اش ، نخستين اروپايياني بودند كه قطب جنوب ، نيوزلند و جززاير هاوايي را ديدند و نخستين كساني بودند كه در راستاي كرانه شرقي استراليا با كشتي گذر كردند . به دليل سفرهاي كاپيتان كوك ، سرانجام نقشه برداران توانستند زمين را همان گونه كه بود ترسيم كنند. اگر چه نقاط خالي زياد براي پر شدن وجود داشت ، اما نقشه زمين به نقشه اي تبديل شد كه شامل تمامي خشكي هاي اصلي با اندازه مناسب و در موعقيت دقيق مي شد ، و همچنين زمين را به مكاني آشناتر تبديل كرد. بنابراين همچون زمين ، نقشه برداري از كهكشان ها تصويري روشن تر از كيهان با ابعاد شگفت آورش را به ما ارزاني خواهد داشت .

سخن پاياني
 

جهان پيرامون ما چنان پهناور است كه ابعاد آن در اندشه آدمي نمي گنجد . كارل ساگان مي گويد :" اگر ما را تصادفي در كيهان مي گذاشتند ، احتمال آن كه بر روي يك ستاره يا نزديكي آن قرار بگيريم ، از يك بر روي يك ميليون ميليارد ميليارد ميليارد كمتر بود. دنياها بسيار گران قيمت هستند."
شكوه كيهاني ما را به شگفتي فرو مي برد و از خود مي پرسيم اين چه نيرويي شگرفي است كه چنين هماهنگي را پديد آورده است . هماهنگي اي كه اگر درست و موشكافانه به آن توجه نكنيم ، جز بي نظمي و آشفتگي چيز ديگري در آن نخواهيم يافت . واكاوي نخستين مرحله پيدايش جهان تا چگونگي شكل گيري ستارگان و كهكشان ها ، زيبايي افسون كننده ستاره شناسي است ـ اين دانش كهن كه اكنون هيجان انگيزترين دوران خود را مي گذارند.
منبع:ماهنامه دانشمند شماره 565