درمان هاي مختلف سکسکه

سکسکه چيزي است که بي گمان همه در طول زندگي خود با آن مواجه شده اند. هق هق هاي بي اماني که در صورت تداوم، فرد را مستاصل مي کند و در مواردي حالت بيماري به خود مي گيرد. در زبان لاتين به سکسکه Singultus اطلاق مي شود که از لغت Singult به معني تلاش براي نفس کشيدن حين هق هق گريه مشتق شده است. سکسکه همچنان به عنوان يکي از اسرار پزشکي باقي مانده است و تا به حال نقش و عملکرد مفيدي براي آن شناخته نشده است.
در واقع سکسکه عبارت است از انقباضات ناخودآگاه و مکرر عضله ديافراگم و عضلات تنفسي بين دنده اي.
سکسکه يک علامت است و نه بيماري. در ايجاد سکسکه ديافراگم (عضله بزرگ و نازکي که قفسه سينه را از شکم جدا مي کند) و عصب فرنيک (عصبي که ديافراگم را به مغز وصل مي کند) نقش دارند. معمولاً حين سکسکه، صدايي تند و سريع که در اثر حرکت غيرارادي عضلات ديافراگم و متعاقب آن بسته شدن سريع تارهاي صوتي پديد مي آيد، شنيده مي شود.
تقريبا همه ممکن است دچار سکسکه شوند، حتي جنيني که در رحم مادر است. اما به طور کلي مردان به مراتب بيشتر از زنان دچار سکسکه مي شوند. اما عملاً هر فردي از نوزادان گرفته تا افراد بزرگسال، آن را تجربه مي کنند.
سکسکه معمولاً يک مشکل گذرا و خوش خيم است. با اين حال همين عارضه ساده در صورتي که بيش از حد ادامه پيدا کند، مي تواند آزاردهنده و ناتوان کننده باشد.
در ضايعات مغزي، ضربه و تومورهاي مغزي يا به دنبال بي هوشي ها نيز امکان بروز سکسکه وجود دارد. عموماً سکسکه با اين علت، خود به خود بهبود يافته و غالباً در افراد مضطرب و داراي استرس بالا يا متعاقب خبر خوشايند و غم انگيز تظاهر مي کند و در برخي مواقع مصرف دارو و سموم نيز علت آن است.

علل سکسکه:
 

تحريک اعصابي است که عضلات تنفسي، خصوصاً ديافراگم را تحريک مي کنند. علت سکسکه کوتاه مدت معمولاً ناشناخته است اما در صورتي که سکسکه طولاني مدت باشد يا به شکل مکرر رخ دهد، امکان دارد به علل زير ايجاد شده باشد:
خوردن يا آشاميدن غذا يا نوشيدني داغ يا مواد تحريک کننده، بيماري پرده جنب (پرده اي که روي ريه را مي پوشاند)، ذات الريه، اورمي (جمع شدن مواد زايد سمي در اثر نارسايي کليه)، الکلي بودن، مصرف برخي از داروها، اختلالات معده، مري، روده يا لوزالمعده، حاملگي، تحريک مثانه، هپاتيت، سابقه عمل جراحي (خصوصاً جراحي روي شکم)، علل عاطفي، پر بودن معده، خنده شديد يا احساسات قوي، تغيير در دماي محيط.
چنانچه گفته شد معده خيلي پر و انباشته نيز مي تواند باعث حمله هاي سکسکه شود که به شکل غيرارادي بروز مي کند و در شرايط زير پيش مي آيد: خوردن بيش از حد غذا و با سرعت، به درون کشيدن هواي بيش از اندازه، تغيير ناگهاني در دماي معده مثل نوشيدن مايعات سرد بلافاصله بعد از نوشيدن يک نوشيدني داغ.
در گزارش جالبي که سال ها پيش در ژورنال نيوانگلند به چاپ رسيد، بيماري را معرفي کرده بود که براي چند روز دچار سکسکه هاي مقاوم به درمان شده بود. بررسي هاي مختلف در او هيچ مشکلي را نشان نمي دادند و تنها يافته غير طبيعي، وجود مورچه در گوش او بود و تنها پس از خارج کردن اين مورچه، مشکلش برطرف شده بود!
از موارد بالا مي توان نتيجه گرفت که در بسياري از موارد، علت مشخصي براي اين حالت شناسايي نمي شود.
اغلب اوقات سکسکه بيش از 48 ساعت طول نمي کشد، ولي فرم مداوم، بيش از 2 روز و کمتر از 1 ماه مبتلاست و در موارد بيشتر يا در صورتي که با بيماري هاي ديگري مثل مشکلات قلبي - ريوي همراه باشد، فرد نياز به مراجعه به بيمارستان دارد.
اگر دچار سکسکه هايي مي شويد که تا چند روز يا بيشتر ادامه پيدا مي کنند، پزشک شما مي تواند دستور انجام آزمايشاتي را تجويز کند که براي بررسي احتمال وجود يک مشکل جدي تر به کار مي روند.
روش هاي درمان سکسکه متنوع هستند و درمان هاي غيردارويي معمولاً بر روش هاي تحريک ناحيه حلق و بيني مبتني هستند.

در زير به مواردي اشاره مي شود که شما مي توانيد حين بروز مشکل، يک يا تعداد بيشتري از آنها را به کار بنديد:
 

1- نفس خود را نگاه داريد و تا 10 بشماريد.
2- داخل يک کيسه کاغذي تنفس کنيد (کيسه پلاستيکي به دليل احتمال چسبندگي آن به بيني و خصوصاً در اطفال به هيچ عنوان توصيه نمي شود).
3- انگشت شست خود را بين دندان ها و لب بالا قرار دهيد، سپس لب بالا را با انگشت سبابه خود، درست در زير سوراخ بيني سمت راست، فشار دهيد.
4- يک ليوان آب را به سرعت بنوشيد. باوري قديمي وجود دارد مبني بر اين که نوشيدن هفت جرعه آب، سکسکه را متوقف مي کند.
5- نان خشک يا يخ خرده شده، قورت دهيد.
6- زبان خود را به ملايمت بکشيد.
7- يک قاشق چاي خوري شکر خشک بخوريد.
8- بازي «پول من را تو برداشتي؟» را به منظور پرت کردن حواس فرد انجام دهيد.
9- ترساندن ناگهاني فرد مبتلا مي تواند مؤثر باشد (به اين شرط که فرد دچار مشکلات بعدي نشود!).
10- در برخي متون به گذاشتن يخ و ليمو روي زبان براي متوقف کردن سکسکه اشاره شده است.
11- گذاشتن ژله انگور زير زبان
12- بو کردن موادي که بوي نافذي دارند.
در بيماري که آيروفاژي علت سکسکه است، بايد از صحبت حين صرف غذا پرهيز کند، غذا را به خوبي جويده و با استرس و اضطراب صرف نکند. درمان سکسکه با علت رفلاکس، مصرف حجم کم غذا و پرهيز از خوابيدن پس از غذا خوردن است. غذاي پرچرب، نوشابه هاي گازدار، پياز خام، مرکبات و حتي سيگار کشيدن سبب تشديد رفلاکس معده مي شود.
داروهايي هم براي درمان سکسکه معرفي شده اند که سر دسته داروهاي مؤثر در درمان سکسکه کلروپرومازين است که هم به شکل قرص و هم به صورت آمپول وجود دارد. البته اين دارو از انواع داروهاي اعصاب است و ظاهرا به اين دليل تجويز مي شود که سکسکه يک رفلکس عصبي است، اما بايد به خاطر داشته باشيد که درمان هاي دارويي را هرگز بدون تجويز پزشک استفاده نکنيد، چرا که عارضه جانبي دارد.
به طور کلي سکسکه معمولاً حالت خوش خيم داشته و با درمان هاي خانگي برطرف مي شود. در مواردي هم که به طول بينجامد يا به درمان هاي معمول جواب ندهد، معمولاً با دخالت پزشک برطرف خواهد شد.
منبع:کوچه ما شماره 13