مديران سرخ و مديران سرخ شده!

فرق مديريت پرسپوليس و استقلال طي سال هاي اخير اين بود که عمر مديريت هاي پرسپوليس و ثبات آن کوتاه تر و تحولات و تغييرات عجيب و غريب در آن بيشتر بوده است. پرسپوليس و استقلال اما در اين عرصه صاحب يک تشابه عمده هم هستند. اين که در سال هاي دور شکل و شمايل مديريتي آن ها کمتر شامل تغييرات بوده و هر چه پيش آمديم تغيير و تحولات آن ها بسيار زياد بوده است. تشابه ديگر اين 2 باشگاه، ثبات نسبي آن ها در دهه 70 بوده است. به هر حال پرسپوليس در سال 1342 به صورت يک باشگاه ورزشي فعال کار خود را شروع کرد. در سال 46 که بازيکنان شاهين به پرسپوليس آمدند، پرسپوليس معروف شد. علي عبده در طول ساليان مورد اشاره تا انقلاب اسلامي مالک و صاحب اين باشگاه بود و در مواقع مختلف 2 نفر را به عنوان مدير پرسپوليس، پشت سر خود معرفي مي کرد. همان طور که آبي ها پرويز اسعدي و پرويز شيخان را در کنار پرويز خسرواني داشتند. علي عبده هم مصطفي مکري و مجيد حاج رضايي را کنار خود داشت. در اين ميان استفاده از مصطفي مکري براي پرسپوليس، سود بسيار داشت. مکري در سال هاي 37 تا 39 در يک مقطع و در سال هاي 46 تا 51 در مقطعي ديگر رئيس فدراسيون بود و در اواخر دوران طاغوت، به درخواست علي عبده به پرسپوليس آمد تا مديريت اين تيم را به عهده خود گيرد.

مديران بي نام و نشان در پرسپوليس
 

پرسپوليس با استقلال در اين عرصه تفاوتي عمده داشت. اگر عباس کردنوري، استقلال را با تمام وجودش در دست گرفت و بعد از عنايت آتشي شروع به رتق و فتق امور تيم کرد، در پرسپوليس به حکم سازمان تربيت بدني يک عده مدير بي نام و نشان تحت عنوان کارمندهاي ساده هدايت تيم را بر عهده گرفتند. در سال 58، فيروز امينيان اولين مدير عامل تيم از بازيکنان تيم خواست تا نماينده اي از جمع خود را به سازمان تربيت بدني، معرفي کنند. اگر باشگاه تاج از پرويز خسرواني باز پس گرفته شده و کميته انقلاب اسلامي واسطه نابودي تخت و تاج مديريتي او شده بود باشگاه پرسپوليس راحت تر از حد تصور در اختيار بنياد مستضعفان قرار گرفت. علي عبده برادر جلال الممالک عبده، قاضي دادگاه هاي بعد از شهريور سال 1320 بود که در آمريکا آن قدر آمد و شد کرد که صاحب امتياز شهروند آمريکايي با پاسپورتي به نام «آلن مورگان» شد. او واليباليست و بوکسوري خوش نام بود که در ايالت واشنگتن فعاليت مي کرد و در سال 1335 به ايران آمد و شرکت CRC را با سهامداراني مثل محمد خاتمي (خاتم) و فاطمه پهلوي تأسيس کرد. در سال 43، باشگاه ورزشي پرسپوليس در جاده قديم شميران (خيابان دکتر شريعتي امروز) تأسيس شد و عبده مدير عامل آن شد. عمده فعاليت هاي اين باشگاه «ورزش بولينگ» بود اما بعد رشته هاي فوتبال، بسکتبال و واليبال در آن به صورت نه چندان فعال تأسيس شد که سرنوشت تيم فوتبال را بر شمرديم. علي عبده يک سال بعد از پيروزي انقلاب اسلامي در کشور آمريکا در گذشت. عبده در جکوزي دچار سکته قلبي شد. گفتيم که فيروز امينيان از ياران تيم درخواست کرد نماينده اي را انتخاب کنند. در اين جلسه هر کدام از بازيکنان حرف هايي زدند. جواد ا...وردي اعلام کرد که «در نسل جديد پرسپوليس کسي بايد سرمربي باشد که فرق بين عضله چهار سر و سه سر را بداند» و علي پروين در جواب ا...وردي گفت: «مگر حشمت مهاجراني فرق بيم عضلات سه سر و چهار سر را مي دانسته که تيم ملي را به جام جهاني 1378 آرژانتين برده؟!» به هر حال در حضور مرداني مثل ذوالفقار نسب، علي پروين، قراخانلو، مايلي کهن، وازگن صفريان، دادکان و ...جواد ا...وردي به عنوان نماينده پرسپوليس انتخاب شد اما امينيان مدير پرسپوليس نماند و حيدر بوستاني دومين مديرعامل پرسپوليس بعد از انقلاب شد. اکبر دياني و محمد رضائيان مديرعامل سوم و چهارم بعد از انقلاب بودند. در اين دوران املاک بولينگ عبده از باشگاه پرسپوليس پس گرفته شد و پرسپوليسي ها در اعتراض به اين حکم، در بازي برابر «هما» در مسابقات باشگاه هاي تهران شرکت نکرده و 3 بر صفر بازنده اعلام شدند. ضمناً پرسپوليس با اين نام در مسابقات شرکت کرد در حالي که تيم واليبال آن هنوز از بولينگ خارج نشده بود و نام جديد باشگاه بولينگ عبده يعني شهيد چمران را حفظ کرد و بعد با خروج از محل تمرين مورد نظر از سال 1364 با نام پرسپوليس درعرصه مسابقات مختلف شرکت کرد.

پروين با کمک شرکا
 

بعد از مديراني که از آن ها حرف زديم تا دي 65 پرسپوليس صاحب مديري نبود و سازمان تربيت بدني به صورت شورايي مسئوليت ها را در پرسپوليس تقسيم مي کرد اما عملکرد اين شورا در پرسپوليس، فرماليته بود و در واقع همه کاره سرخپوشان در اين زمان علي پروين بود که به تازگي هدايت تيم پرسپوليس را به عنوان سرمربي بر عهده گرفته و به خاطر شرايط خاص دوران جنگ و بي پولي تيم را به صورت مشارکتي و با کمک دوستان پولدارش اداره مي کرد. اين وضعيت تا سال هاي پاياني دهه 60 ادامه يافت تا اين که از اواسط دهه 60 اتفاقي رخ داد که در ظاهر به ضرر علي پروين بود، در حالي که عملاً علي پروين را معروف تر و محبوب تر از گذشته کرد.

درگيري بنياد مستضعفان
 

سازمان تربيت بدني در سال 65 پرسپوليس را بار ديگر به بنياد مستضعفان پس داد. بنياد مستضعفان، نام پرسپوليس را در اين مقطع به آزادي تغيير داد تا با استقلال شعاري را در ذهن تداعي کند. شعار استقلال، آزادي، جمهوري اسلامي! پرسپوليسي ها نام آزادي رابرنتابيدند و به پيشنهاد علي پروين، نام تيم «پيروزي» شد. بنياد مستضعفان در يک دوره 3 ساله 3 مدير عامل را بر پرسپوليس مسلط ساخت. محمد علي دقت پور، عباس وکيل و محمد حسين اسلامي اين سه نفر بودند که در اين ميان به جز عباس وکيل که حدود 15 ماه مديرعامل تيم بود 2 مدير ديگر روي هم تنها 6 ماه هدايت پرسپوليس را بر عهده گرفتند. دعواي تيم در آستانه جام باشگاه هاي آسيا و عزل پروين از سمت سرمربي توسط عباس وکيل از رويدادهاي مهم اين دوره بود. اتفاقي که باعث شد مردم و هواداران در قالب شعارهاي بعضاً کند اما تأثير گذار از پروين حمايت کرده و بنياد، مدير پرسپوليس و حتي ساير ياران تيم را به شدت مورد انتقاد قرار بدهند. درگيري ها با حکم بازگشت پروين خاتمه يافت و بنيادي ها هم ديگر دل و دماغ براي ادامه مديريت تيم نداشتند.

تيم در دست سازمان...
 

بنياد مستضعفان در آبان ماه سال 1368 پرسپوليس را به سازمان تربيت بدني برگرداند. مسئولان سازمان تا انتخاب مدير عامل جديد، کاظم رحيمي، بازيکن سابق اين تيم را به عنوان مدير عامل برگزيدند. کاظم رحيمي در اين مقطع تازه از دبيري فدراسيون فوتبال برکنار و جاي خود را به داريوش مصطفوي داده بود. رحيمي به مدت 5 ماه مديريت پرسپوليس را بر عهده گرفته و سپس مسئول دفتر سرپرستي سازمان يعني عباس انصاري فرد مدير عامل تيم فوتبال پرسپوليس شد. ثبات نسبي در مديريت پرسپوليس از اين زمان آغاز شد. عباس انصاري فرد تا سال 72 مديريت پرسپوليس را در دست داشت. در اين دوران تيم فوتبال پرسپوليس قهرمان جام در جام آسيا، قهرمان جام حذفي و قهرمان جام باشگاه هاي تهران شد. انصاري فرد در اين دوره اقدام به ثبت باشگاه پرسپوليس در دفتر ثبت شرکت ها و تقسيم سهام باشگاه پرسپوليس کرد. او در سال 72 از مديريت باشگاه پرسپوليس کنار رفت و جاي خود را به امير عابديني داد.

وزارت معادن با قدرت آمد
 

مهندس محلوجي در سال 72 وزير معادن و فلزات بود. امير عابديني معاون او به عنوان مديرعامل پرسپوليس کارش را شروع کرد. پرسپوليس در اين سال با موافقت رئيس جديد سازمان تربيت بدني زير نظر وزارت معادن قرار گرفت. مدتي بعد عابديني رئيس فدراسيون شد اما به محض شکست در بازي هاي آسيايي 94 هيروشيما از کار برکنار شد و به پرسپوليس برگشت در مدت غيبت او، اکبر رضا قلي مسئوليت اداره تيم فوتبال پرسپوليس را بر عهده داشت.

عابديني، ستاره دار و پر افتخار
 

عابديني هر چند برابري هدايت پرسپوليس در سال هاي 72 تا 76 از پول بي زبان بيت المال بهره مي برد اما با جذب ستارگان بسيار سرخپوشان را به دوران شکوه گذشته برگرداند. او بعد از جدايي پرسپوليس از وزارت معادن و فلزات باز هم مدير عامل تيم بود و با پديده ترانسفر ستارگان تيم تا سال 79 پرسپوليس را سر پا نگه داشت.
در سال 73، دايي، رهبري فرد، پيرواني، نامجو مطلق و عابدزاده
در سال 74، مهدوي کيا، گل محمدي، محمود شافعي، نعيم سعداوي و رضا ترابيان
در سال 75، کريم باقري، ادموند بزيک، مهرداد ميناوند، سيد علي افتخاري
در سال 76، حامد کاويانپور، مهدي هاشمي نسب، اسماعيل حلالي، عليرضا امامي فر و نيما نکيسا (بازگشت)، بالاخره در سال 77، علي کريمي، داوود فنايي، استيلي، نادر محمد خاني و ...را به تيم پرسپوليس آورد. عابديني با پرسپوليس 4 بار قهرمان ليگ و يک بار قهرمان جام حذفي شد.

عباس انصاري فرد بازگشت
 

امير عابديني که در اواخر دوره مديريت بي پول شده بود در اواخر مديريت خود با جذب حامي مالي از حوزه هنري به نام «محمد علي زم»، پرسپوليس را کنار گذاشته و عباس انصاري فرد را به پرسپوليس برگرداند. عباس انصاري فرد در 44 سالگي براي دومين بار به عرصه مديريت تيم پرسپوليس بر مي گشت.

انصاري فرد از باشگاه تا زندان
 

پرسپوليس مدير با تجربه اي داشت اما مديري که از مسئولان سازمان و پرسپوليس رکب خورد. انصاري فرد به اعتبار پول مهدوي کيا که قرار بود برسد چک هاي پرسپوليس را به صورت شخصي پاس کرد اما قبل از رسيدن پول، مسئول وقت سازمان او را بر کنار و علي پروين را در آستانه انتخابات رياست جمهوري که خود رئيس سازمان هم کانديدش بود مديرعامل پرسپوليس کرد و عباس انصاري فرد به خاطر چک هايي که کشيده بود رهسپار زندان شد.

از جنگ سهام تا حضور شهرداري
 

هر چه مديريت دهه 80 استقلال تحت تأثير فضاي سياسي بود، مديريت دهه80 پرسپوليس در حريم فوتبال شکل مي گرفت. در سال 80 پرسپوليس به شدت درگير جنگ سهام بود. عابديني، ميرزايي، محلوجي، عباس انصاري فرد، زم و ...در اين جنگ شرکت داشتند. ميرزايي بر اساس رأي هيأت مديره در مهر سال 80 مدير عامل تيم شد. مدير عاملي که کسي براي او تره اي خورد نکرد. ميرزايي بعداً معاون بيمه و بانک و شرکت هاي خصوصي وزارت دارايي شد. در خرداد 81، دادگاه، اکبر غمخوار را به عنوان مديرعامل تازه پرسپوليس منصوب کرد. شجاعي برهان، دادکان، جعفر کاشاني، سازگار نژاد، پور محمدي، خسروي وفا و ...اعضاي هيأت مديره تيم بعد از بازگشت به سازمان بودند. غمخوار 2 سال مدير تيم بود و اسير مقابله با پروين و خوردبين شد و از تيم کنار رفت. در سال 83 پور محمد رئيس هيأت مديره بود و خطيب مدير عامل و بالاخره جعفر کاشاني رئيس سازمان فوتبال شد و زادمهر و آشتياني هم به عنوان اعضاي هيأت مديره به تيم برگشتند. محمد حسن انصاري فرد با تغييرات بسيار از هيأت مديره اي انتخاب شد که نژاد فلاح، فداحسين مالکي، مايلي کهن و سعيدلو را داشت و مرد آخر رئيس هيأت مديره اي بود که بعدها رئيس سازمان شد.انصاري فرد با چند سرمربي براي پرسپوليس همه را سردرگم نگه داشت. ناکامي در جام حذفي سال 85 باعث شد که انصاري فرد از هدايت تيم برکنار و جاي خودش را به حبيب کاشاني بدهد. نماينده شوراي شهر که قبل از مدير عامل شدنش، انتخاب هايش را هم کرده بود.
از خرداد 86 تا امروز، پرسپوليس محمد حسن انصاري فرد را به عنوان مديرعامل داشته و حبيب کاشاني را به جايش آودره که تيم با حضور او قهرمان ليگ هفتم شد. درگيري کاشاني با رئيس سازمان يکبار باعث کنار رفتن او شد. سپس نوبت داريوش مصطفوي شد که قبلاً يک بار رئيس فدراسيون فوتبال و 3 بار دبير فدراسيون بود و تجربه بازي باشگاهي و ملي را هم در اختيار داشت، و بعد نوبت دو مدير تکراري بود. عباس انصاري فرد و حبيب کاشاني.
مديران پرسپوليس به ترتيب: 1.علي عبده 2.مجيد حاج رضايي 3.مصطفي مکري 4.فيروز امينيان 5.حيدر بوستاني 6.اکبر رباني 7.محمد رضائيان 8.محمد دقت پور 9.عباس وکيل 10.محمد حسين اسلامي 11.کاظم رحيمي 12.عباس انصاري فرد 13.امير عابديني 14.اکبر رضا قلي 15.امير عابديني 16.عباس انصاري فرد 17.علي پروين 18.علي ميرزايي 19.اکبر غمخوار 20.حجت ا...خطيب 21.محمد حسن انصاري فرد 22.حبيب کاشاني 23.داريوش مصطفوي 24.عباس انصاري فرد 25.حبيب کاشاني.
منبع: تماشاگر، شماره 027