زندگي به رنگ عشق: اسرار ازدواج هاي شادکام


 

نويسنده و مترجم: سارا حجازي
کارشناس ارشد روانشناسي باليني اصفهان



 
افراد برخوردار از کارکرد مطلوب صرفاً به بشريت عشق نمي ورزند، بلکه به تعداد محدودي از آدميان عميقاً علاقه مند هستند. از ديدگاه نظريه پردازان کمال و خودشکوفايي کساني که کارکرد رواني خوبي دارند، قادرند پيوندهاي عاطفي و صميمانه ويژه اي با برخي از افرادي که دوروبر آنها هستند برقرار سازند. عشق ورزي و دوست داشتن و دوست داشته شدن در زندگي از عمده نيازهاي بشر است. پژوهشگران گزارش کرده اند که اکثر قريب به اتفاق افراد در پاسخ به اين پرسش که : چه چيز زندگي را ارزشمندتر مي سازد؟ به عنوان پاسخ اصلي روابط صميمانه را عنوان کرده بودند. همچنين مطالعات حاکي از آن است که براي بسياري از مردم برخورداري از يک ازدواج موفق و زندگي خانوادگي خوب و دوستان صميمي مهمتر از کار و سرپناه و امنيت مالي است.
اين در حالي است که اغلب اوقات ازدواج ها با عشق شروع مي شود و در سردي عاطفي روز افزوني تداوم مي يابد و گاه در اندوه و کينه و تلخي پايان مي گيرد.
چرا؟ نگاه شيرين ديروز، امروز سايه تلخ کينه توزي به خود گرفته است؟
حرفهاي زيباي ديروز، امروز خاطره است و رويا؟
چرا اين چنين سرد و بي شوق و شور؟ آيا اين سرانجامي رقم خورده براي هر ازدواج و هر عشقي است؟
عشق بهترين داروي ضد افسردگي است.
عشق همچون اکسيژن براي بدن و روان ما ضروري است.
فقدان عشق در زندگي مي تواند آدمي را در معرض خطر افسردگي قرار دهد.
عشق از عناصر پنج گانه لازم براي يک ارتباط سالم با همسر مي باشد. عشق، اعتماد و تعهد، صميميت و دلبستگي.
نياز به رسيدگي و ارزيابي و کسب مهارت دارد. مهارتهايي که آن را حفظ کند و تداوم بخشد.
عشق به سان گياهي مي ماند که کاشتن آن ساده تر از نگهداري و حفظ آن است. ايجاد اعتماد، متعهد گشتن و ايجاد صميميت و دلبستگي باعث تداوم و حفظ گياه عشق مي گردد. خودخواهي، بي توجهي و نپذيرفتن مسووليت و عدم صداقت آن را پژمرده و بيمار مي کند.

مهارتهايي ساده، مهارت هاي اساسي:
 

براي محافظت از گياه عشق و محبت ميان خود و همسرتان بايد مهارتهاي ساده و ليکن اساسي زير را به کار گيريد. استفاده ماهرانه از اين مهارتها نياز به تمرين و پشتکار شما دارد:
* نيازهاي خودتان را بشناسيد و راجع به آن صحبت کنيد. رابطه شما و همسرتان رابطه اي بر اساس حدس و گمان نيست. اين رابطه يک بازي حدس و گمان نيست که همسر شما در آن تبديل به يک ماشين ذهن خواني بشود و ذهن شما را بخواند. صميميت بدون رو راستي و صداقت امکان پذير نيست. صادق باشيد و راجع به آنچه نياز داريد با همسر خود گفتگو کنيد.
* احترام، احترام، احترام. به همديگر احترام بگذاريد، يکديگر را با زيباترين کلمات خطاب قرار دهيد. نيازهاي طرف مقابل را در نظر داشته باشيد و تا جايي که امکان دارد آنها را برآورده کنيد. با هماهنگي يکديگر برنامه ريزي کنيد. براي وقت همسر خود ارزش قايل شويد و آن را بدون اطلاع او پر نکنيد. از او نظر بخواهيد.
* شما يک تيم هستيد. افرادي منحصر به فرد و با تفاوتهاي بسيار که در همه حال و حتي در تنهايي همچون يک تيم واحد عمل مي کنند. اعضا يک تيم با يکديگر هماهنگ عمل مي کنند و يکديگر را در جريان اوضاع قرار مي دهند.
* کليد موفقيت در مديريت تعارضات و تفاوتهاست. آنها را پايان رابطه يا نتيجه شکست ارتباط خود و همسرتان ندانيد. آنها را ناديده نگيريد و کتمان نکنيد. راجع به آنها حرف بزنيد. آنها را پنهان نکنيد. چشم خود را بر تعارضات خود و همسرتان نبنديد. به او بگوييد چه احساسي داريد. به او بگوييد نياز به کمک او داريد تا اختلاف و مشکل موجود و پيش آمده را حل کرده و احساس بهتري پيدا کنيد.
* گاهي حل کردن موفقيت آميز يک تعارض و اختلاف پاداش ارزشمند براي شما و همسرتان خواهد بود. پاداشي براي عشق، انعطاف پذيري و حوصله و همکاري شما دو نفر. پس با آغوش باز به سمت باز کردن تعارضات بسته بندي شده خود و همسرتان برويد. فراموش کردن آنها کاري بيهوده است. اگر دست به کار نشويد زماني اين تعارضات بر رابطه شما و همسرتان سايه هاي سنگيني مي افکند.
* براي ايجاد صميميت بايد به سختي تلاش کنيد. صميميت به خودي خود سراغ شما و همسرتان و رابطه شما نمي آيد بايد براي آن تلاش شبانه روزي کنيد.
* معذرت خواهي کنيد. هر کسي اشتباه مي کند. عذرخواهي شما را بزرگتر و محبوبتر مي گرداند. عذرخواهي ارتباط شما و همسرتان را صميمي تر و سالم تر مي کند. اشتباه نکنيد، عذر خواهي شما او را مدعي و متوقع نمي سازد بلکه او را آرام کرده و شما را در نظر او عزيزتر مي نمايد. گاهي يک عذر خواهي ساده مي تواند جلوي بروز يک تنش و فاجعه را بگيرد.
* همکاري کنيد. مسووليت ها را تقسيم کنيد. به يکديگر اعتماد کنيد.
* سلامتي و انرژي خود را حفظ کنيد. ورزش کنيد. ارتباطات سالم بر مبناي سلامتي جسمي و رواني استوار مي گردد.
* خود را دوست بداريد تا ديگران نيز شما را دوست بدارند. عزت نفس خود را حفظ کنيد.
* رابطه شما و همسرتان پر است از فراز و نشيب و بالا و پايين، نااميد نشويد. قرار نيست با يک سرعت در مسير زندگي به پيش رويد. فرازها در کنار فرودها خود را نشان مي دهد و خوشي ها کنار تلخي ها ارزش دو چندان براي ما مي يابد.
* به همديگر پاداش بدهيد. يکي از مهمترين منابع ايجاد شادکامي در ازدواج ، پاداش دادن به يکديگر در مقابل رفتارهاي مثبت و سازنده است. زن و شوهر شادکام در ازاي پاداش هايي که از يکديگر دريافت مي کنند به همديگر پاداش مي دهند، اما رفتار تنبيه کننده همديگر را ناديده مي گيرند. آنها در رفتار خوب تقابل دارند ولي در مقابل، رفتار بد همسر خود را تلافي نمي کنند. هديه دادن، آراستن ظاهر خود براي همسر، شنونده فعال بودن، تحسين و تمجيد ، پياده روي هاي دونفره، مصاحبت و گفتگو از پاداش هايي است که مي توان از آنها سود برد.
* به يکديگر کادو بدهيد. هديه اي که مي دهيد حامل اين پيام است: لحظه اي که تو پيش من نبودي من به تو فکر مي کردم.
* ظاهر مرتب و آراسته را دست کم نگيريد. براي استفاده از عطر و لباس تميز و نو و زيبا مکان و زماني لايق تر از زماني که در خانه و در کنار همسر خود هستيد نخواهيد يافت.
* گوش کنيد. گوش کنيد. شنونده باشيد. تظاهر به گوش دادن نکنيد. قضاوت نکنيد. نصيحت نکنيد. تنها گوش کنيد. به چشمان او هنگامي که سخن مي گويد بنگريد. زماني که او حرف مي زند به جوابي که براي او آماده کرده ايد فکر نکنيد. اغلب مواقع او نياز به توجه و دقت شما دارد و سکوت شما و نه جوابي که به او خواهيد داد.
* ادراک و شناخت صحيح و دقيق. همسر خود را بشناسيد. علايق او را بشناسيد. براي اينکه همسري پاداش دهنده باشيد بايد بدانيد همسر شما دقيقا چه چيزي را دوست دارد.
* معجزه گفتگو را دست کم نگيريد. با يکديگر حرف بزنيد. چگونه مي توانيد به همسر خود پاداش بدهيد؟ زماني که بدانيد به چه چيزهايي علاقه دارد. چه زماني مي دانيد به چه چيز علاقه دارد؟ زماني که او را بشناسيد. چه زماني او را بهتر مي شناسيد؟ زماني که با او سخن بگوييد.
* باورهاي خود در مورد يک ازدواج موفق را مجددا مرور کنيد. شايد واقعا نياز به دور ريختن برخي از آنها باشد.
* در پايان به چند مورد از باورهاي غلط و کليشه اي که مي تواند به ازدواج شادکام شما خدشه وارد سازد اشاره مي کنم:
1- او خودش بايد بداند من چه مي خواهم. اگر من به او بگويم که ديگر ارزشي ندارد.
2- او بايد بتواند حدس بزند من از اين کار متنفرم. اگر واقعا مرا دوست دارد بايد بداند.
3- بايد آنچه را که من دوست دارم دوست بدارد.
4- اگر از او عذرخواهي بکنم متوقع مي شود.
در نهايت همواره به ياد داشته باشيم که: همسرمان قبل از اينکه همسر ما باشد يک انسان است، آرزوهايي دارد، اميدهايي دارد، تمايلاتي دارد و هدفهايي، او علاقه مندي هاي خاص خود را دارد و گاه از چيزهايي خوشش نمي آيد. اگر قالبي بسازيم و بخواهيم همسر خود را در آن قالب جاي دهيم تا شبيه استانداردهاي شخصي ما بشود عشق را از رابطه خودمان و او دور کرده ايم. او را همان گونه که انتخاب کرده ايم بپذيريم. به جاي اين که بر روي تغيير دادن او متمرکز شويم بر روي رابطه اي که مابين ما در جريان است متمرکز شويم و در جهت تغيير، تصحيح و بهبود رابطه مان بکوشيم.
و عشق هنوز پشت پنجره هاي بسته قلبمان در انتظار ماست
کافي است هر دو با هم
پنجره را بگشاييم
و بگوييم
سلام...

1- Marano Estroff,Hara. (2004) .relationship rules, available at: www.psychology today.com
2- Mcgrath,Ellen. (2002) . the power of love,available at: www.psychology today.com
3- Marano Estroff,Hara. (2005). Love is not blind, available at: www.psychology today.com
4-ساپينگتون، اندروا. (1387). بهداشت رواني، ترجمه حميد رضا حسين شاهي برواتي، تهران: انتشارات روان.
منبع: بهداشت روان، شماره 27