"ريتالين" همنشين بد


 






 
متيل فنيديت يا همان ريتالين معمولاً براي درمان هاي روانپزشکي در زمينه هاي افسردگي، خستگي هاي مداوم و مزمن و خواب آلودگي در طول روز و به منظور رفع اين عوارض تجويز شده و نيز مي توان از اين دارو، که از جهت طبقه بندي درماني محرک مغز محسوب مي شود، در درمان کودکان بيش فعال و کم توجه استفاده کرد. مصرف هم زمان غذا، با سرعت جذب دارو را زياد کرده و بهتر است دارو نيم ساعت قبل از غذا، مصرف شود. اين دارو به شکل قرص 10 ميلي گرمي در بازار يافت مي شود.

سوء مصرف
 

حدود 40 سال بعد از توليد اين دارو در آمريکا دانشجويان به دليل تأثير اين دارو در درمان خواب آلودگي در طول روز و ايجاد تمرکز بيشتر براي درس خواندن شروع به استفاده از اين قرص ها کردند غافل از اين که اين دارو عوارض زيادي دارد و مصرف آن به ميزان متوسط باعث وابستگي رواني مي شود.

عوارض جانبي
 

عصبي شدن و بي خوابي، حالت تهوع و استفراغ، احساس سرگيجه و سردرد، افزايش درجه حرارت بدن، اختلالات الکتروليتي، تغييرات ضربان قلب و فشارخون ( که معمولاً به صورت افزايش است؛ ولي در مواردي نيز به شکل کاهش ديده مي شود)، خارش و جوش هاي پوست، دردهاي شکمي، کاهش وزن و مشکلات معده، خشکي مخاط ها، بروز حالت هاي روان پريشي ( جنون)، علائم وابستگي به ريتالين و بروز افسردگي پس از قطع مصرف بخشي از عوارض جانبي اين دارو است. مصرف اين دارو در اطفال باعث مهار رشد مي شود. همچنين اين دارو آستانه تشنج را کم مي کند. از دست دادن اشتها و سوء تغذيه لرزش و پرش عضلات، تب، تشنج، سردرد، نامنظم شدن ضربان قلب و تنفس ( که در مواردي مي تواند به شکل خطرناکي ادامه پيدا کند)، تکرار حرکات و اعمال بي هدف، بروز حالت هاي پارانوييد (سوء ظن)، توهم و هذيان، احساس حرکت و جنبش حشرات در زير پوست و در نهايت مرگ از عوارض مصرف مقادير زياد ريتالين است. مهم ترين نکته در خصوص اين دارو اين است که بايد از مصرف اين دارو براي رفع طبيعي خستگي خودداري کنيد.

تأثير کوتاه
 

مدت اثر اين دارو کوتاه و 6-4 ساعت است. بر اين اساس ميزان مصرف اين دارو بر اساس نيازها و عکس العمل هاي فردي تعيين مي شود. در کودکان ( 6 سال و بالاتر) معمولاً با 5 تا 10 ميلي گرم 3 بار در روز شروع شده و در هفته 10-5 ميلي گرم به آن افزوده مي شود.
حداکثر ميزان روزانه آن نيز 60 ميلي گرم است. در بالغان ميزان روزانه 30-20 ميلي گرم است. نکته قابل توجه اين که در کساني که اين دارو را بدون دليل مصرف مي کنند به علت اثر کوتاه مجبورند مرتب مصرف کنند تا دچار عوارض کمبود آن در بدن نشوند.

ضوابطي براي توزيع
 

در آمريکا مصرف اين دارو بدون تجويز پزشک غير قانوني است در کانادا نيز خريد و فروش غير قانوني آن، جريمه و زنداني در پي دارد. در ايران نيز توزيع اين دارو داراي ضوابط خاصي است. داروخانه مي بايست در قبال رؤيت شناسنامه و پذيرش نسخه پزشکان متخصص شامل : اطفال، مغز و اعصاب و روانپزشک مبادرت به تحويل دارو نمايد. پزشک نيز حداکثر مي تواند براي مدت 2 ماه دارو تجويز نمايد و تحويل بيش از 2 ماه از طرف داروخانه ممنوع است. از طرفي براي دريافت مجدد دارو از داروخانه بيمار موظف است پوکه خالي قرص هاي مصرف شده را به داروخانه تحويل دهد. همچنين مسئول داروخانه موظف است داروي مذکور را جدا از ساير داروها و در محلي امن و محافظت شده قرار دهد.
منبع: نشريه زن روز، شماره 2191.