1600 کيلومتر در ساعت!


 






 
در صحراي نوادا هستيم، سپيده دم است و هوا همچنان تاريک و مسيري باز و فراخ پيش رويمان است. سپس موتور استارت مي خورد و هاله هاي نور نارنجي از اگزوز موشک خارج مي شود. ساعت 6:30 است. اگر براي گذراندن يک روز پر حرارت به اين جا آمده ايد بايد بگويم که موشک جنگنده F140 لاکهيد آماده يک مسابقه درگ است در ساعت 8 تيم North American Eagle آماده است. اين تيم متشکل از تعدادي مهندس مکانيک و دانشمند داوطلب آمريکايي و کانادايي است. سرعت باد 5 کيلومتر در ساعت است، تيم در حال بررسي بخش هاي مختلف موشک بوده و آن ها اطلاعات آزمايش چند روز قبل که به سرعت 640 کيلومتر نزديک شده بودند را مورد بررسي قرار مي دهند و رکورد بعدي از 1200 کيلومتر سرعت در ساعت است! اما براي رسيدن به چنين سرعتي بايد يک سري طراحي هاي موشک تعويض شود. راننده تيم «اد شادل» به همراه مدير تيم به سراغ موشک مي روند، اد کلاه ايمني اش را مي گذارد و براي آزمايش موتور را روشن مي کند، موتور خوب کار نمي کند. موتور را خاموش مي کنند تا مشکل آن را بيابند.

امّا تيم نورث آمريکن ايگل از دور مثل آماتورها است و شايد براي مسأله براي حامي ماليشان که هزينه دوئل را پرداخت کرده، ترسناک باشد. يکي از معدود دفعاتي که يک دوئل، اين چنين برگزار شده به سال 1890 بازمي گردد که يکي نجيب زاده فرانسوي با يک راننده بلژيکي مسابقه داد و سرانجام راننده بلژيکي توانست با يک خودروي الکتريکي با سرعت حدود 110 کيلومتر برنده شود! امّا زماني که صنعت هوانوردي از موتورهاي بنزيني استفاده کرد ناگهان همه چزي تغيير کرد و در سال 1927 يک تيم انگليسي به سرعت 360 کيلومتر رسيد. در سال 1960 هم يک تيم آمريکايي اين رکورد را به 460 کيلومتر رساند و در کمتر از يک دهه آن قدر در اين زمينه پيشرفت حاصل شد که صحبت از سرعت هاي 960 تا 1000 کيلومتر در ساعت به ميان آمد. در سال 1970 بود که يک سري آمريکايي به سرعت 1001 کيلومتر در درياچه بونويل دست پيدا کردند و در سال 1983 ريجارد نوبل با موشک خود به اسم thrust 2 سرعت 1018 کيلومتر را به ثبت رسانيد.
در دهه 90 هم تلاش هاي فراواني براي شکستن اين رکورد شد امّا خبري نبود تا اين که در اکتبر 1997 يک غول بي شاخ و دم به نام thrust ssc به ميدان آمد که توانست به ميانگين سرعت 1227 کيلومتر برسد و سپس اين رکورد توسط FIA به صورت رسمي ثبت گرديد. «ريچارد نوبل» که به اين سرعت رسيده بود اکنون 63 ساله است و سوداي رسيدن به سرعت 1287 کيلومتر و سپس 1609 کيلومتر را دارد. نوبل تيمي از دانشجويان نخبه طراحي و مهندسين فني را با پول خوبي که داشت در اختيار گرفت و تيم آمريکايي ايگل ها هم با حامي مالي خصوصي که جذب کرد يک تيم 44 نفره از مهندسين و متخصصين را به دور خود جمع کرد. متخصصين هر دو تيم کاملاً متوجه بودند که براي رسيدن به چنين سرعتي بايد تا جايي که امکان دارد ضريب آيروديناميک را افزايش دهند و براي گذر از سرعت 1287 کيلومتر نياز به قدرت موتور بسيار بيشتري داشتند. به همين دليل بايد موشک هايشان به کلي بهينه سازي مي شد.

در سال 1997 هنگامي که آقاي «نوبل» با موشک SCC رکورد زد به گفته کارشناسان عوامل ريسک به دليل کمبود پايداري حرکتي خطر بسيار بالا بود، به همين دليل نوبل به سراغ تيمش در دانشگاه بريستول رفت. زيرا موشک وي عملاً قرار بود به يک وسيله مافوق صوت مبدل شود، بين سرعت 1126 تا 1207 کيلومتر در حال حرکت بود و اين نزديک به يک ماخ مي شدو چيزي بيش از سرعت صوت بود. به همين خاطر براي ايجاد پايداري مناسب در اين سرعت ورودي هاي هوايي در بدنه طراحي شد تا بتواند هوا را از اطراف عبور دهد و به قول نوبل انجام آزمايش در تونل باد بسيار به آن ها کمک کرد. در چنين سرعتي آن قدر صداي ايجاد شده توسط باد زياد بود که براي آن هم بايد فکري مي شد. البته نوبل بعدها گفت به اعتقاد او سرعت بادي که در تونل آزمايش وجود داشته به اندازه اي نبوده که بايد باشد و حداقل بايد به حدود 1287 کيلومتر مي رسيد تا با رسيدن به مقاومت ايده آل در اين سرعت در اعداد پايين تر بتوان رکورد شکست.
در اين آزمايش از علم و محاسبه ديناميک سيالات استفاده شد تا بتوان متوجه شد چگونه بادهاي شديد در سرعت هاي بسيار بالا قادر هستند روند حرکتي يک خودرو را تسريع کنند و يا اين که سبب بر هم زدن تعادلش گردند. سرانجام پس از شبيه سازي هاي انجام شده توسط مهندسين دانشگاه سوانسي ولز در سرعت 1600 کيلومتر در ساعت و فشار هواي 12 تني آن ها به اين نتيجه رسيدند که بدنه را از آلومينيم بسازند. او سپس به بريستول برگشت و در گاراژ يک نمونه مدل با طول 42 پا ساخت. سپس در کناره محفظه هايي براي قرارگيري موتورهاي جت EJ200 توربوفن مشخص گرديد که روي جنگنده مدرن يوروفايترتايفون هم استفاده مي شود که هم اکنون در خدمت نيروهاي هوايي اسپانيا، انگلستان، آلمان و ايتاليا هم قرار دارد. سپس از يک پمپ 1/1 تني هم براي پمپاژ کردن هيدروژن از تانکر آلومينيمي به داخل کابين سود برده شد و در نهايت اين پمپ با ترکيب اکسيژن مي توانست فشاري حدود 12/5 تن توليد کند. نوبل هم معتقد بود اگر قرار است خودرويي براي رسيدن به سرعت 1600 کيلوگرم توليد شود پروژه اش بيش از 17 ميليون دلار هزينه دارد. به قول او بسياري از افراد براي رسيدن به آرزوهايشان خرج مي کنند امّا بايد ديد واقعاً چقدر امکان برآورده شدنش و اين که آن را به يک تجارت نزديک کنند وجود دارد.

اين تيم (آمريکن ايگل) به صورت مشترک مديريت مي شد که يکي از مديران اسبق IBM و بويينگ از آن جمله به شمار مي آيند ... در هر حال تا زمان انجام آزمايش نهايي اين پروژه در درياچه نمک بونويل بايد به انتظار نشست و ديد که چه ميزان سرمايه گذاري هاي چند ده ميليوني و علم و محاسبات پيچيده بشري مي تواند آقاي نوبل را به سرعت 1600 کيلومتر نزديک کند و همگان اميدوارند اين آخرين آزمايش او نباشد!

منبع: ماهنامه نوآور / شماره 70