نمک پنهان تهديدي براي سلامتي

از سس سالاد گفته تا بيسکويت و ساندويچ کوچکي که درکيف داريد و در يک کلام تقريباً تمام مواد غذايي که در روز مصرف مي کنيد، مملو از يک ماده معدني است که بنا به نظر بسياري از کارشناسان، تدريجاً بدن ما را رو به زوال مي برد. اين ماده سديم است و حتي اگر دچار فشار خون هم نباشيد، بايد در مورد کاهش مصرف آن فکر کنيد.
بسياري از غذاهايي که ما مصرف مي کنيم حاوي نمک مستتر هستند.
ميل به مصرف نمک به قدري خطرناک و جدي است که انجمن دارويي آمريکا به تازگي از سازمان نظارت بر مواد خوراکي و دارويي (FDA)خواسته است تا سديم را از فهرست افزودني هاي مجاز خوراکي حذف کند.
به گفته دکتر استفن هاوز: هيچ راهي براي پيش بيني و اعلام اين مطلب که پس از سال ها رژيم غذايي پرنمک داشتن، دقيقاً چه بيماري هاي مزمني به دنبال خواهد داشت، وجود ندارد. پس بهترين راه اين است که مردم خطر مصرف نمک را به جان نخرند.
مشکل اينجاست که اين ماده همه جا هست. پنيرهاي ورقه يي و سبزيجات آب پز کنسرو شده پر از نمک هستند و نان هاي شيرين و نان ساندويچ هم از نمک بي نصيب نمانده اند. تا حدود هشتاد درصد سديم دريافتي ما در طول روز، از مواد غذايي فرآوري شده و آماده مي آيد نه از نمکدان.
تازه ترين توصيه هاي مربوط به رژيم غذايي از اين قرار است:
بزرگسالان تندرست نبايد در روز بيش از (2300)ميلي گرم سديم مصرف کنند. اين مقدار در حدود يک قاشق چايخوري نمک است. اگر شخص بالاي پنجاه سال و مبتلا به فشار خون بالا باشد، اين مقدار به (1500)ميلي گرم کاهش مي يابد.
با اين وجود، بنابر جديدترين آمار موجود، اکثر ما تا پايان روز، چهار هزار ميلي گرم سديم مصرف مي کنيم. شايد بگوييد: «اما من فشار خوني طبيعي دارم». خوب اين عالي است، اما عوارض دريافت بيش از حد سديم به همين جا ختم نمي شود.
يک مطالعه ي دو ساله بر روز زنان پس از سن يائسگي نشان مي دهد که هر قدر ميزان سديم مصرفي در زنان بيشتر باشد، مقدار تحليل استخوان مفصل ران آنان نيز بيشتر خواهد بود».
شواهد موجود نشان مي دهد که رژيم غذايي پرسديم مي تواند خطر ابتلا به سرطان معده را نيز افزايش دهد. هرچند رسيدن به نتيجه ي قطعي در تمام موارد فوق به تحقيق بيشتري نياز دارد، اما نقش سديم در افزايش فشار خون به اثبات رسيده است. اين ماده ي معدني موجب مي شود که مايعات در بدن نگه داشته شوند، اين امر باعث بالا رفتن حجم خون شده و قلب براي جاري ساختن خون در سراسر بدن فشار فراواني متحمل مي شود. به مرور زمان، رگ هاي تضعيف شده و قلب خسته به سادگي مقدمات بروز سکته و ايست قلبي را فراهم مي کنند.
سديم بر روي افرادي که به سديم حساسيت دارند و فشار خون شان با کم و زياد شدن مقدار سديم مصرفي بطور خطرناکي بالا و پايين مي رود، تاثير بسيار شديدتري دارد. اين حالت در بيش از يک چهارم افرادي با فشار خون عادي و نزديک به شصت درصد افراد مبتلا به فشار خون بالا ديده مي شود و احتمالاً نوعي حساسيت ارثي است.
حساسيت به نمک، با افزايش سن بيشتر مي شود. يکي از دلايل احتمالي آن مي تواند کاهش توانايي و عملکرد کليه در حدود پنجاه سالگي باشد. هرچه بدن نيست به دفع سديم ضعيف تر عمل کند، حساسيت به نمک در آن افزايش خواهد يافت.
تصادف اتومبيل مي تواند مرگبار باشد، اما پيش بيني آن ممکن نيست. پس به همه توصيه مي شود که هنگام رانندگي کمربند ايمني خود را ببندند. در اينجا نيز، شکي وجود ندارد که مشکلات ناشي از مصرف نمک جدي و حتي مرگ آور است، اما از آنجايي که نمي توان گفت دقيقاً چه کساني به اين مشکلات مبتلا مي شوند، بهترين روش، پيشگيري و عمل کردن به دستوراتي ساده خواهد بود.

در فروشگاه
 

سعي کنيد هر ماده ي غذايي را به تازه ترين شکل ممکن خريداري کنيد. فرآوري شدن غذا يکي از مهم ترين عوامل بالابرنده ي سديم است براي مثال به جاي مواد آجيلي بو داده و پرنمک، نوع خام آن را انتخاب کنيد. به جاي ژامبون يا کالباس مرغ، مرغ بريان تهيه کنيد و از مصرف انواع سبزيجات و حبوبات کنسرو شده خودداري کنيد .در صورت لزوم حتمأبه جدول مواد غذايي موجود بر بسته بندي اين مواد دقت کنيد. در حال حاضر بسياري از مواد غذايي وارداتي داراي برچسب «بدون سديم» يا «کم سديم» هستند. هنگام خريد سعي کنيد موادي را که داراي کمترين مقدار نمک هستند انتخاب کنيد. بطور کلي هر وعده ي محصول غذايي که قرار است به عنوان غذاي اصلي مصرف شود، مانند پيتزاي آماده، انواع خوراک هاي آماده و ... نبايد بيش از ششصد ميلي گرم و موادي چون سبزيجات کنسرو شده، سس ها و مانند اينها نيز نبايد براي هر وعده بيش از سيصد ميلي گرم سديم داشته باشد.

در آشپزخانه
 

خساست گاهي معجزه مي کند: هنگامي که مشغول تهيه غذاهايي که همراه با يک بسته پودر ادويه مخصوص عرضه مي شوند هستيد، تنها نيم يا کمتر از نصف اين پودر را بکار ببريد، زيرا بيشتر آن از نمک تشکيل شده است. به اين ترتيب در يک بسته نودل آماده، تا پانصد ميلي گرم سديم از ميزان دريافتي خود کاسته ايد.
مقدار غذا را افزايش دهيد: غذاهاي فرآوري شده را با مواد غذايي تازه، بخارپز شده يا کبابي ترکيب کرده و به جاي مصرف آن در يک وعده، با افزايش مقدار مواد غذايي، آن را در دو وعده يا بيشتر مصرف کنيد و ميزان سديم دريافتي خود را در هر وعده کاهش دهيد.
شستن و آبکشي مکرر: سبزيجات و حبوب کنسروشده عملاً در آب و نمک شناورند. با خالي کردن آب آنها و آبکشي اين مواد، تا (35%)از نمک آن را حذف خواهيد کرد.
حسن بزرگ حذف تدريجي نمک اين است که شما بالاخره مزه ي واقعي مواد خوراکي را خواهيد چشيد و حداکثر پس از دوازده هفته حفظ رژيم کم سديم، غذاهاي کم نمک همان قدر که غذاهاي عادي براي تان خوشمزه بودند، به مذاق تان خوش خواهند آمد.
منبع:هفت روز زندگي شماره 92