امکان سرايت ايدز در آرايشگاهها


 

نويسنده: مريم علي نجيمي




 
رعايت نکات بهداشتي در آرايشگاه زنانه وقتي قصد داريد آرايشگاهي را براي آرايش و زيبايي خود انتخاب کنيد، چه معيارهايي را در نظر مي گيريد؟ نزديک بودن آرايشگاه به محل کار يا منزل؟ پايين بودن قيمت خدمات؟ به روز بودن مدلها و امکانات آرايشي؟ با تجربه و با سابقه بودن آرايشگر؟ آيا معياري مانند اهميت به وضعيت بهداشت و رعايت استانداردهاي بهداشتي در يک آرايشگاه هم در انتخاب شما تأثيري دارد؟

تعريف و شرح وظايف سالنهاي آرايستگي و زيبايي:
تعريف سالنهاي زيبايي و آرايستگي:
 

به مکاني گفته مي شود که با توجه به شرح وظايف، فقط اقدامات زيبايي و آرايشي در امور پاکسازي را انجام داده و به هيچ عنوان حق دخالت در امور و حيطه پزشکي و ورزشي را ندارند.

شرح وظايف:
 

1- دکلره کردن يا رنگ بري مو و يا رنگ کردن مو؛
2- گريم پوست، ترميم ابرو با قلم؛
3- بخور آب گرم بدون استفاده از ازن و اشعه ماوراء بنفش؛
4- استفاده ازموم و يا اپيلاسيون؛
5- استفاده از کرمهاي مرطوب کننده و ماسکهاي استاندارد و مجاز.
2- در مؤسسات زيبايي انجام کليه امور تاتو، ليزر، کرايو، کاشت مژه و ناخن با نفوذ در پوست ممنوع مي باشد.
3- جهت ضد عفوني وسايل در آرايشگاهها بايستي حتماً از الکل 70 درصد استفاده شود.
آرايشگاهها، يکي از مراکز مستعد براي انتقال برخي بيماريهاي خطرناک هستند. از اين رو در بحث مقابله با انواع راههاي مقابله با شيوع ايدز، نبايد از اين مسأله غافل بود. کارشناسان معتقدند بايد در کنار هشدار جدي به افراد براي پرهيز از ابتلا به ايدز از طريق تماسهاي جنسي، مراقبت در تزريقات و استفاده نکردن از سرنگهاي مستعمل و همچنين رعايت نکات دقيق بهداشتي در دندانسازي ها و دندانپزشکي ها، بايد مسأله آرايشگاهها را به طور جدي مد نظر قرار داد. اين نظارت مي تواند از طريق مسؤولان بهداشت و درمان و با همکاري اتحاديه صنفي آرايشگران صورت گيرد. به عنوان مثال استفاده از تيغ يکبار مصرف، استفاده از چراغ ضد عفوني کننده براي ميکروب زدايي ابزار بُرنده و جمع آوري موهاي تراشيده در آرايشگاهها مي تواند احتمال ابتلا به ويروس ايدز را از برخي مبتلايان به سايرين در اين مکانها به حداقل ممکن برساند. شانه هاي مستعمل، ماشينهاي اصلاح خراب و قيچي هايي که با الکل و ساولون پاک نمي شوند، مي توانند امکان ابتلا و گسترش اين بيماري را به برخي افراد که براي آرايش موهاي خود به ناچار به آرايشگاه ها مراجعه مي کنند افزايش دهد.
هرچند همه چيز به آرايشگاه هاي مردانه ختم نمي شود، خالکوبي و تاتو در آرايشگاه هاي بانوان نيز مي تواند در صورت آلودگي ابزارها که براي آرايش افراد قبلي استفاده شده، ناقل ايدز باشد. حتي ابزارهايي مثل الکتروليز که براي ترميم جاي جوش ها کاربرد دارد، در صورت بي دقتي مي تواند خطر آفرين باشد. جلوگيري از فعاليت آرايشگاههاي زنانه که به طور غير مجاز در خانه ها فعالند نيز مهم است. در سالهاي اخير، از اتحاديه صنفي، آرايشگاهها خبر مي رسد که اين مديران سعي در نظارت برجلوگيري از اين مسئله دارند و براي اين مسأله تمهيداتي را نيز در نظر گرفته اند. اما به هر حال، گسترش نگران کننده ايدز در جامعه اين مسأله را به طور جدي تر متذکر مي شود که بايد براي کاهش مقابله با ايدز، به همه راه هاي قابل انتقال فکر کنيم و براي جلوگيري از آن، دستورالعمل ها و نظارت هايي را قائل شويم. اين که 90 درصد ابتلا به ايدز در جهان در سال 2001 در کشورهاي توسعه نيافته و در حال توسعه گزارش شده، مؤيد کم دقتي هاي ماست که بايد ما را آگاه سازد.
تراشيدن مو، خالکوبي، سوراخ کردن گوش که در آن شرايط سترون سازي کامل رعايت نشود، ممکن است موجب سرايت اچ. آي. وي و ساير ويروسهاي خطرناک از يک فرد مبتلا به ديگران شود. در اين موارد لازم است مشابه اقدامات پزشکي از وسايل يکبار مصرف (مانند تيغ) براي هر فرد استفاده شود يا ابزارها به طور کامل سترون شوند. توصيه مي شود هر فرد هنگام مراجعه به آرايشگاه ها وسايل شخصي خود را به همراه ببرد (تيغ، قيچي، شانه، حوله و ...) تا از سرايت بيماري هاي عفوني جلوگيري شود. اپيلاسيون (کندن موها) ممکن است موجب آسيب به پوست و ايجاد زخم هاي بسيار ريز در محل کنده شدن موها بکند، بنابراين بهتر است از وسايل يکبار مصرف براي آن استفاده شود قابل توجه مراجعه کنندگان آرايشگاه هاي زنانه
1- انجام الکتروليز بايد فقط در مطب پزشکان متخصص مقيم در شهر، انجام شود و ذکر عناويني تحت عنوان نظارت متخصص پوست در محلي غير از مطب او مجاز نمي باشد؛ بنابراين سالنهاي زيبايي، حق انجام الکتروليز را در سالنهاي خود ندارند.
2- هر گونه پيشنهاد، تجويز، فروش، ارائه نسخه کرمها و مواد آرايشي از طرف سالنها، مجاز نمي باشد.
3- در استفاده از وسايل آرايشي، بند انداختن، کاشتن ناخن، وسايل بايد يا به طور کامل ضدعفوني شود يا از ابزار يکبار مصرف استفاده شود.
انواع بيماري هايي که ممکن است از طريق آرايشگاهها منتقل شوند عبارتند از: ايدز (AIDS)- هپاتيت Bو C- عفونت هاي ميکروبي- عفونت هاي قارچي و ويروسي - بيماري هاي پوستي از جمله اگزما و ساير حساسيت هاي پوستي.

نحوه انتقال بيماري ها از طريق آرايشگران:
 

1-تماس با پيش بند مشترک مشتريان؛
2- شانه هاي مشترک؛
3- قيچي؛
4- تيغ؛
5- شستن سر و صورت و خشک کردن با يک حوله براي بيش از يک نفر؛
6- کاشتن ناخن و بند انداختن در صورت رعايت نکردن اصول بهداشتي.

نکات بهداشتي هنگام اصلاح
 

آرايشگران بايد پيش از شروع اصلاح، نخ را با الکل ضدعفوني کرده و بعد از پايان کار هم براي کاهش التهاب پوست مشتري، از پماد اکسيد روي استفاده کنند. بعد از استفاده هر مشتري، نخ بايد عوض شود تا يک نخ با پوست دو صورت تماس نداشته باشد. در غير اين صورت، احتمال انتقال بيماري هاي پوستي زياد است. براي مشتريان گذري، آرايشگر بايد تعدادي موچين ضد عفوني شده آماده داشته باشد و در طول روز يک موچين را تنها براي يک نفر استفاده کند. در پايان روز نيز همه موچين ها را براي ضدعفوني شدن در الکل قرار دهد.
تميز بودن سرشويي عامل مهمي در جلوگيري از انتقال بيماري هاي پوست و مو و بيماري هاي قارچي است. سرشويي آرايشگاه ها بايد پس از هر بار استفاده، شسته و خشک شود در ضمن افرادي که فقط مي توانند از يک نوع شامپو استفاده کنند، بايد هنگام مراجعه به آرايشگاه حتماً شامپوي خود را همراه داشته باشند. خالکوبي از زمانهاي قديم در تمامي تمدن ها مورد توجه بوده است. در ايران نيز خالکوبي سابقه اي طولاني دارد. تا 50 سال يپش خالکوبي مخصوص پهلوانان و جاهل مآب ها بود و به نسبت بزرگي تصوير انتخاب شده افتخاري براي او محسوب مي شد، اما امروزه ورق برگشته و خالکوبي يا به قول امروزي تاتو به عنوان قسمتي از زيبايي براي تمامي اقشار محسوب مي شود. هرچند که اين کار هميشه مشکلات خود را داشته است. اگر اين امر را باور نداريد نگاهي به عفونتهاي گوناگون ناشي از خالکوبي داشته باشيد.
عفونت يکي از شايعترين مشکلات خالکوبي است. علت اين امر ضدعفوني کردن نامناسب و نادرست وسايل تاتو کردن و استفاده از رنگ هاي آلوده است. تاتو کارها براي اين کار يا کم تعليم ديده اند يا اصلاً تعليم نديده اند و بيشتر نمي دانند چطور وسايل خود را بهداشتي نگه دارند تا از انتقال بيماري هاي خوني مانند هپاتيت يا حتي ايدز جلوگيري کنند. خالکوبي مانند يک زخم باز است يا بايد آن را پوشاند و پانسمان کرد يا با استفاده از کرم هاي آنتي بيوتيک از آن مراقبت کرد تا عفوني نشود و هنگام رفتن زير تابش آفتاب از کرمهاي ضد آفتاب استفاده کرد. توصيه مي شود همه پس از انجام خالکوبي حتماً از قرار گرفتن زير تابش مستقيم آفتاب اجتناب نمايند و از کرمهاي ضد آفتاب با حداقل SPF30 بر روي خالکوبي استفاده کنند.
تاتو به عنوان راهي براي انتقال بيماريهاي عفوني مانند هپاتيت B، سيفليس، جذام، سل، سرطان پوست و پسوريازيس يا حتي تغييرات رفتاري شناخته شده است. هپاتيت B بزرگترين خطر هنگام انجام خالکوبي است. ويروس اين بيماري براحتي از طريق استفاده از سوزن مشترک تاتو منتقل مي شود و فرد را بيمار مي کند. خالکوبي کردن همچنين به انتشار ويروس ايدز کمک مي کند. دريافت ويروس HIV از طريق تاتو معمول و رايج است، اگر تاتو کارها از اصول کنترل صحيح عفونت تبعيت نکنند اين امکان هميشه و بالقوه وجود دارد.
به علاوه تحقيقات نشان داده مردمي که در سالن هاي تبليغاتي تاتو، خالکوبي کرده اند 9 بار بيشتر از مردمي که خالکوبي نکرده اند در معرض خطر ابتلا به هپاتيت C مي باشند.
هپاتيت C مي تواند از طريق تاتو کردن بوسيله سوزن هاي از قبل استفاده شده توسط مشتريان قبلي و يا رنگ هاي استفاده شده نقص در تکنيک استرليزه کردن، مانند امتحان تيزي سوزن با دست و بعد تماس آن دست با پوست کسي که تاتو روي او انجام مي شود منتقل شود. اگر فکر مي کنيد شما در معرض بيماري هاي HIV، هپاتيت C و يا هپاتيت B قرار گرفته ايد حتماً تست مربوط به بيماري خود را انجام داده بعد اقدام به خالکوبي نماييد. در مورد هپاتيت B مي توانيد واکسن آن را تزريق نماييد.
بايد هنگام تاتوکردن حتماً از سوزن هاي يکبار مصرف آماده و جوهر تازه و نو در ظرف هاي آماده استفاده شود و از استرليزه شدن و ضدعفوني شدن وسايل خالکوبي در دستگاه اتوکلاو مطمئن شد. مراقب باشيد. در تاتو از سوزن ها و رنگ هاي مخصوصي استفاده مي شود که اگر پس از هربار استفاده عوض و دور ريخته نشوند مي توانند عامل انتقال بيماري هاي خوني و عفوني مانند ايدز و هپاتيت B و C باشند.
انواع خالکوبي بين زنان ايراني هميشه طرفداران پرو پا قرص داشته و بازار آرايشگاه هاي زنانه در اين زمينه داغ است. هرچند عمل تاتو ندرتاً توسط برخي پزشکان متخصص پوست صورت مي گيرد، اما عمدتاً توسط آرايشگران انجام مي شود؛ اما انجام اين کار توسط اين افراد که به طور کلي آموزشي در زمينه استريليزاسيون نديده اند امکان انتقال بيماري هاي عفوني را در آرايشگاه ها بالا مي برد.
بهتر است هر مشتري هنگام مراجعه به آرايشگاه حوله خود را هم همراه بياورد. قيچي پس از هربار استفاده بايد با الکل ضدعفوني شود و در پايان هفته نيز در دستگاه اتوکلاو استريل شود. شانه ها هم پس از هر بار استفاده بايد شسته و در ظرف محتوي الکل نگهداري شوند.
استفاده از يک پيش بند براي چند مشتري امکان خطر انتقال بيماري هاي پوست و مو از طريق قسمتي از پيش بند که دور گردن بسته مي شود و در ارتباط مستقيم با پوست است وجود دارد. در آرايشگاه هاي معتبر از چسب هاي مخصوصي دور گردن استفاده مي کنند. به اين ترتيب پوست گردن در تماس مستقيم پيش بند نيست. آرايشگران موظف اند پس از هر بار استفاده از کلاه جهت مش آن را با مايع ظرفشويي شسته و با الکل ضدعفوني کنند و براي جلوگيري از چسبناک شدن به آن پودر بزنند. استفاده از فويل براي مش کردن، بهداشتي تر است چون فويل يک بار مصرف بوده و براي مشتري بعدي استفاده نمي شود. اگر پيش از کاشت ناخن آرايشگر از مواد ضد قارچ استفاده نکند و هواي زير ناخن مصنوعي را خوب نگيرد، فضاي ميان ناخن فرد و ناخن مصنوعي خالي مي ماند و اين فضا در اثر تماس با آب مي تواند مرکز تجمع قارچ و ميکروب شود.

آرايشگاه ها و تخلفات رايج
 

در حال حاضر، بيشتر آرايشگاه ها تاتو مي کنند، محصولات چاقي و لاغري تجويز مي کنند و ... که تمام اين موارد تخلف پزشکي به حساب مي آيد. يک آرايشگاه فقط حق دارد درچارچوب وظايفي که از سوي اتحاديه صنف آرايشگران مشخص شده، با توجه به نرخ هاي تعيين شده اقدام کند. از جمله کارهايي که هم اکنون رواج زيادي در آرايشگاهها يافته، تزريق ژل به لب است. اين موضوع موجب متورم شدن لبها مي شود و اگر به هر دليلي موجب عفونت شود، فرد حق شکايت داشته و مدير آرايشگاه مسئول است. اين موضوع درباره تاتوي ابرو هم صادق است. بسياري از افراد پس از تاتو دچار حساسيت پوستي مي شوند و روي ابروي آنها گوشت اضافه در مي آيد.

آنچه در آرايشگاه بايد بدانيد و به آن توجه کنيد:
 

1- بهترين راه حفاظت شخص از انتقال بيماري هاي واگيردار در آرايشگاه ها انتخاب يک آرايشگاه مخصوص و استفاده از تمامي لوازمات شخصي است.
2- استفاده از ساولن براي ضد عفوني وسايل در آرايشگاه جهت پيشگيري از انتقال هپاتيت b و c و ايدز مؤثر نيست.
1- الکل 70 درجه بعد از اينکه وسيله به مدت 15 دقيقه در آن غوطه ور گرديد خاصيت ضد عفوني دارد، بنابراين هنگامي که آرايشگاه شلوغ است وسيله مطمئن جهت ضدعفوني نيست.
2- براي ضد عفوني کردن، وسايل فلزي بايد حداقل يک دقيقه روي چراغ الکلي قرار گيرند.
3- بهترين راه ضد عفوني کردن وسايل پلاستيکي استفاده از محلول هيپوکلريت سديم (وايتکس) يک درصد است.
4- بهترين روش ضدعفوني کردن وسايل فلزي استفاده از اتوکلاو است.
5- ترکيبات تجاري حاوي گلوتارآلوئيد 2% (مانند سايدکس، راپيديد، و ... ) در مدت 1 تا 2 دقيقه باعث از بين رفتن HIV مي شوند.
6- آرايشگر بايد در محيط کار از روپوش و ماسک استفاده نمايند.
در آرايشگاه استفاده از هر وسيله نوک تيز يا برنده در کارهايي مانند تاتو، خالکوبي و ... مي تواند به راحتي بيماريهايي نظير هپاتيت B و C و ايدز را انتقال دهد.
منبع:نشريه پيام پزشک، شماره 53