گزارش هاي ساواك و شهرباني از روزهاي حماسه در زمستان 1356-(6)

دوشنبه 1356/11/17 ـ 6 فوريه 1978 ـ 27 صفر 1398
ـ ساواك زابل در يكي از گزارش هاي خود از ورود طلبه اي به نام دهباشي از قم به زابل خبر داد و دراين گزارش ضمن اشاره به اظهارات برادر نامبرده با دوست همكلاسي اش نوشت كه اين طلبه 20 عدد نوار كاست مذهبي در مورد مراسم عزاداري در قم و چند كارتن كتاب براي مسجد حكيم آورده است.
ـ به گزارش خبرگزاري رويتر، بيش از صد هزار دانشجوي دانشگا دهلي نو و جواهر لعل نهرو، ضمن خوستار آزادي بلاشرط 17 دانشجوي ايراني ـ كه در تظاهرات روز پنج شنبه گذشته عليه شاه دستگير شده بودند ـ دست به اعتصاب زدند. همچنين حدود 200 نفر از دانشجويان هند، در مقابل دفتر كارموراجي دساي، نخست وزير هند، اجتماع كردند و از او خواستند تا دستورآزادي دانشجويان ايراني را صادر كرده و از اخراج آنها ممانعت به عمل آورد.
ـ اعلاميه اي با «امضاي انقلابيون مسلمان ايران» در دبيرستان افشار شهرستان دزفول ـ استان
خوزستان، توسط مأموران مشاهده و جمع آوري گرديد. دراين اعلاميه جمله «رهبر تبعيد شده جنبش اسلامي و قرباني معاهده خائنانه ايران، امريكا و اسرائيل و مرجع شيعيان جهان امام روح الله خميني » به سه زبان فارسي، عربي و انگليسي نوشته شده بود.
ـ در ساعت 18/30، عده اي به منظور استماع سخنراني شيخ علي بهاء الديني در مسجد جامع گنبد اجتماع كردند و پس از اطلاع نسبت به ممنوع المنبرشدن ايشان از سوي شهرباني، تظاهراتي برپا كردند و حدود 54 نفر توسط مأموران دستگيرشدند.
ـ در ساعت 20، آقاي سيد محمد علي غروي، كه از سوي ساواك ممنوع المنبر شده بود، از مسجد سجاد شهر كرج سخناني ايراد كرد.
ـ در ساعت 21، تعدادي از شيشه هاي يكي از شعب بانك عمران ساري از سوي افراد ناشناسي شكسته شد.
ـ پس از خاتمه نماز مغرب و عشاء در صحن مسجد اعظم قم و در پي اجتماع حدود 200 نفر از طلاب كه شعار زنده باد خميني سر مي دادند، هيأت عزاداران بروجردي ها با حمايت پليس، شعار زنده باد شاهنشاه سر دادند. ميان اين دو گروه درگيري ايجاد نشد و طلاب متفرق شدند.
سه شنبه 1356/11/18 ـ 7 فوريه 1978 ـ 28 صفر 1398
ـ در ساعت 7/30، مراسمي در تبريز به مناسبت رحلت حضرت محمد (ص) و امام حسن (ع) با حضور جمعيتي حدود هزار نفر و سخنراني آقاي سيد حسين ميرغفاري معروف به موسوي تبريزي (سيد ابوالفضل موسوي) در مسجد سيد حمزه برپا گرديد. بنابر گزارش ساواك، آقاي موسوي ضمن تشريح حادثه قم، با جملات تحريك آميز در مورد عدم آزادي بيان و قلم صحبت كرد و با انتقاد از رفتار دولت به سخنانش خاتمه داد.
ـ از ساعت 8، دسته هاي هيأت هاي عزاداري قم به منزل آيت الله سيد صادق روحاني رفتند. حاضران پس از روضه خواني قصد برپايي تظاهراتي را داشتند كه در مقابل، آقاي روحاني اظهار داشتند منزلش از سوي پليس محاصره و به نيروي سر نيزه متوسل شده است.
ـ برخي از جرايد اروپايي، با پرداختن به درگيري اتيوپي و سومالي، ازايران به عنوان كشوري كه از كمك هاي تسليحاتي به سومالي دريغ نمي كند ياد كردند. بنابر خبرگزاري پارس، رئيس جمهور امريكا در آخرين ديدار خود از شاه ايران، او را به فعاليت در منطقه تشويق كرد؛ شاه ايران نيز به اتيوپي اخطار كرد كه در برابر حمله اين كشور به سومالي، بي اعتنا باقي نخواهد ماند.
ـ در ساعت 11، تظاهراتي در قم از سوي حدود صد نفر از دانشجويان برپا گرديد؛ همچنين تظاهرات ديگري از سوي طلاب در مقابل مدرسه خان برپا شد ودر نهايت تظاهر كنندگان با دخالت مأموران متفرق شدند.
ـ در ساعت 11/15، حدود 500 نفر از طلاب و دانشجويان، با وارد شدن به خيابان ارم قم قصد
برپايي تظاهراتي را داشتند كه با دخالت مأموران متفرق شدند.
ـ در ساعت 14، اعلاميه هايي درباره قيام 19 دي از سوي افراد ناشناس در خيابان هاي اطراف حرم حضرت معصومه (س) توزيع گريد.
ـ در ساعت 19/15، پس از پايان نماز جماعت در قم، حدود 70 نفر از طلاب با فرستادن صلوات و شعار عليه رژيم به سوي صحن كهنه حركت كردند كه با تذكر مسئولان آستانه متفرق شدند.
ـ در پي سخناني كه شيخ حسن حسن زاده كاشمري در مسجد مصلي شهر بهبهان در حضور جمعيتي حدود هزار نفر ايراد كرد، تظاهراتي در حمايت ازامام برپا شد و حدود 18 نفر توسط مأموران دستگير شدند. اين عده با پرداخت صد هزار ريال جريمه نقدي آزاد كشتند.
ـ اعلاميه اي با مضامين «درود بر آزاد مردان راه حقيقت، درود بر شهيدان راه استقلال ايران ـ مرگ بر استعمارگران كثيف و خونخوار ـ زنده باد نهضت بزرگ آيت الله خميني » در برخي از نقاط شهر گنبد كاووس نصب گرديد.
ـ تظاهراتي از سوي دانشجويان ايراني در دانشگاه اوكلاهماسيتي، امريكا عليه شاه برپا گرديد. در اين تظاهرات درگيري شديدي ميان تظاهركنندگان و افراد پليس به وجود آمد. يكي از مأموران به شدت مجروح و 8 دانشجو دستگير شدند. حدود صد نفر از دانشجويان نيز ضمن اشغال كافه ترياي دانشگاه خواسته هاي خود را مبني بر به رسميت شناختن اتحاديه دانشجويان خارجي و مكاني كه بتوانند در آن فعاليت هايشان را انجام دهند، اعلام كردند.
ـ در ساعت 20/10، جمعيتي حدود 800 نفر در مسجد سجاد شهر كرج اجتماع كردند و پس از آنكه سيد محمد علي غروي به مسجد وارد گرديد و بدون استفاده از منبر و عدم سخنراني از مسجد خارج شد، عده اي حدود 50 نفر اقدام به برپايي تظاهرات كردند و شعارهايي در حمايت از امام و عليه حكومت ايران سر دادند. سه نفر از تظاهر كنندگان دستگير شدند.
ـ‌در ساعت 21/30، مجلس روضه خواني در مسجد جامع رفسنجان برپا گرديد. در اين مراسم در پي خاموش شدن چراغ هاي مسجد از سوي عده اي ناشناس، حاضران در مجلس
شعارهايي در حمايت از امام سردادند.
چهارشنبه 1356/11/19 ـ 8 فوريه 1978 ـ 29 صفر 1398
ـ بنابر گزارش ساواك : از ساعت 4/30 الي 5، دو مورد تيراندازي و پرتاب نارنجك در شهرستان قم صورت گرفت. يك نارنجك به ساختمان كلانتري و ديگري به ساختمان حزب رستاخيز پرتاب شد. اين حادثه خسارت جانبي در بر نداشت.
ـ در پي تظاهرات دانشجويان ايراني در اوكلاهماسيتي امريكا، 15 نفر از ايرانيان دستگير شدند. بنابر خبرگزاري آسوشيتدپرس، دادستان منطقه اين ايالت خواستار تبعيد و اخراج همه ايرانياني شده كه در تظاهرات اخير شركت داشتند. همچنين رئيس پليس منطقه نيز با ارسال نامه اي به كنسولگري ايران، خواستار اخراج فوري 21 دانشجوي ايراني از امريكا شده است. اردشير زاهدي سفير رژيم ايران درامريكا، درباره اين تظاهرات گفت كه تظاهر كنندگان توسط كمونيست هاي خارجي تحريك شده اند.
ـ در ساعت 21، تظاهراتي در كرج از سوي حدود 500 نفر دراعتراض به ممنوع المنبر شدن سيد محمد علي غروي در مسجد سجاد برپا گرديد. در پايان دو نفر از تظاهر كنندگان توسط مأموران دستگير شدند.
ـ حدود 200 نفر از دانشجويان مدرسه عالي كاشان در اعتراض به عدم ثبت نام چهار دانشجوي اين دانشگاه به جرم شركت در تظاهرات 14 آذر، از حضور در كلاس درس خودداري كردند.
پنج شنبه 1356/11/20 ـ 9 فوريه 1978 ـ 1 ربيع الاول 1398
ـ به گزارش خبرگزاري آسوشيتدپرس، حدود صد نفر از دانشجويان ايراني در اعتراض به سياست هاي شاه ايران ضمن سردادن شعار «زنده باد حقوق بشر، مرده باد شاه» در مركز شهر كانزاس سيتي اقدام به برپايي راهپيمايي كردند. علي مبارز، سخنگوي دانشجويان، علت
اين تظاهرات را اعتراض دانشجويان كانزاس، ميسوري و آيوا در كشتار 200 نفري قيام اخير قم اعلام كرد.
جمعه 1356/11/21 ـ 10 فوريه 1978 ـ 2 ربيع الاول 1398
ـ اعلاميه اي دست نويس در مورد گراميداشت شهداي 19 دي و اسامي پانزده نفر از تبعيد شدگان اخير شهر قم، در دبيرستان حكيم نظامي قم توزيع گرديد.
ـ بنابر گزارش ساواك در ساعت 23/45، سه نفر ناشناس كه در كوچه جنب سازمان اطلاعات و امنيت قم مورد سوء ظن پليس قرار گرفتند و با توجه نكردن به اخطار مأموران و شليك تير از سوي آنها، موفق به فرار شدند.
شنبه 1356/11/22 ـ 11 فوريه 1978 ـ 3 ربيع الاول 1398
ـ بنابر گزارش ساواك، اعلاميه اي از سوي آيات گلپايگاني و نجفي مرعشي به همراه كپي نامه اهالي تويسركان خطاب به آقاي شريعتمداري در مورد حوادث شهر قم و پشتيباني از حوزه علميه و مراجع به ديوار مدرسه حجتيه قم نصب گرديد.
ـ بنابر گزارش ساواك، دو نفر از دانش آموزان اول راهنمايي تحصيلي مدرسه عليرضا عباسي اصفهان، شعارهاي «درود بر خميني و مرگ بر...» بر روي ديوار خيابان سيد عليخان نوشتند.
ـ در پي انتشار و توزيع اعلاميه هايي به مناسبت برگزاري مراسم اربعين شهداي 19 دي، محمود معيني رئيس ساواك قم با ارسال اطلاعيه اي به مراجع انتظامي، از آنان خواست تا از برگزاري اين مراسم در منازل تكايا و مساجد شديدا جلوگيري نمايند.
ـ بنابر گزارش ساواك در ساعت 19، جلسه اي با حضور ده نفر از طرفداران جبهه ملي ايران تحت عنوان «اتحاد نيروهاي ملي ايران» در تهران برپا گرديد. در اين مراسم با اشاره به پيام امام در مورد قانون اساسي كه اجراي آن به وسيله عوامل حكومت ايران محكوم و تكيه به
آن صحه گذاردن به رژيم سلطنتي تلقي شده بود، اعضاي حاضر در اين مراسم اعلام كردند: «راه ما همان راه قانون اساسي است.» همچنين پس از اظهارات دو نفر از حاضران اين جلسه در مورد عدم توافق آقاي شريعتمداري با آيات گلپايگاني و نجفي مرعشي در مورد انتشار اعلاميه نسبت به تعطيلي حوزه علميه قم به مناسبت مقتولين حوادث قم، گفتند: « اگر روحانيون شروع نمودند، ما هم با آنها همكاري خواهيم كرد.»
يكشنبه 1356/11/23 ـ 12 فوريه 1978 ـ 4 ربيع الاول 1398
ـ در پي انتشار مطالب توهين آميز نسبت به امام در روزنامه اطلاعات و همچنين واقعه 19 دي، اعلاميه اي از سوي روحانيون كاشان و شيخ حسن مهربان منتشر و به ديوار مدرسه حجتيه قم نصب گرديد.
ـ بنابر گزارش ساواك، تعدادي عكس متعلق به شهيد محمد انصاري ـ يكي از شهداي قيام 19 دي قم ـ كه در بالاي آن نوشته بود «روز تجلي وحدت اسلامي» در قم توزيع گرديد.
ـ در پي قيام 19 دي و تبعيد ده نفر به جرم اخلال در نظم، نامه اي از سوي استانداران استان مركز خطاب به فرمانداري قم توسط آقاي محمود پيشداد، معاون مدير كل امور انتظامي وزارت كشور ارسال گرديد و در آن ضمن بررسي سوابق ده نفر از تبعيت شدگان، اجراي قانون كميسيون حفظ امنيت اجتماعي را در مورد آنها جايز ندانست. از سوي ديگر سازمان اطلاعات و امنيت كشور با ارسال نامه به مديريت كل اداره سوم نوشت : «چنانچه قرار باشد وزارت كشور در اين زمينه مدعي خصوصي باشد عنقريب پرونده اين افراد در دادگاه استان رسيدگي و رأي صادره لغو و نيز موجب گستاخي و تجري تبعيد شدگان و ساير همفكران آنان خواهد شد. علي هذا مقرر فرمايند هر چه زودتر در اين باره اقدام لازم معمول تا از لغو رأي صادره توسط وزارت كشور و يا دادگاه استان جلوگيري به عمل آيد.»
ـ اعلاميه اي از سوي بازاريان تهران در مورد دعوت به تعطيلي بازار اين شهر در روز 56/11/29 به مناسبت اربعين شهداي 19دي قم، از طريق پست براي چند تن از بازاريان
ارسال گرديد.
ـ بنابر گزارش روزنامه كيهان، در پي دستگيري دو نفر از دانشجويان به جرم تظاهرات و دادن شعار و شكستن شيشه بانك در روز 17 دي در خيابان شاهرضا (انقلاب) تهران، حكم آنها در شعبه 19 دادگاه صادر شد. يكي از دانشجويان به چهار ماه حبس و ديگري به پرداخت 25000 ريال جريمه نقدي محكوم گرديدند.
ـ اعلاميه اي « از طرف كليه دانش آموزان » در مورد قيام 19 دي و تعطيلي حوزه علميه قم، بازار و مغازه ها به مناسبت اربعين شهداي اين شهر، در هنرستان و انستيتوتكنولوژي قم توزيع گرديد.
منبع: نشريه 15 خرداد، شماره 14.