گزارش هاي ساواك و شهرباني از روزهاي حماسه در زمستان 1356-(9)


 

نويسنده: معصومه مراد پور




 
يكشنبه 1356/11/30 ـ 19 فوريه 1978 ـ 11 ربيع الاول 1398
ـ در ساعت يك بامداد، حدود سي نفر از دانشجويان دانشگاه صنعتي آريا مهر اصفهان ضمن پوشاندن صورتشان، شعارهايي عليه رژيم سر دادند.
ـ در ساعت 6/20، ساختمان حزب رستاخيز ملت ايران در بابلسر از سوي عده اي ناشناس با پارچه آغشته به مواد سوختني به آتش كشيده شد.
ـ نامه اي به امضاي 53 تن از روحانيون تهران در مورد مبارزه مقدس علما و مردم غيور و مسلمان تبريز كه به حادثه خونيني مبدل شد و تلفات و خسارات فراواني به بار آورد، براي علماي شهر تبريز ارسال گرديد.
ـ دانشجويان دانشگاه اصفهان به منظور تجليل از شهداي شهر قم، دست به اعتصاب غذا زدند.
ـ در پي تعطيلي بازار اصفهان در روز 56/11/29، ساواك حدود 9 مغازه را به بهانه تخلف از مقررات صنفي پلمب كرد.
ـ در پي وقايع 29 بهمن تبريز، بازار اين شهر تعطيل بود.
ـ شيشه هاي يكي از شعب بانك ملي فرفهان ـ‌واقع در ابتداي جاده شهر خمين ـ از سوي
عده اي شكسته شد و دو نفر از آنها توسط مأموران دستگير شدند.
ـ عصر امروز در پي تظاهراتي كه از سوي حدود 30 نفر در خيابان هاي شهر خمين برپا شد، حدود 7 نفر توسط مأموران دستگير شدند.
ـ پس از پايان نماز جماعت مغرب و عشاء، جمعيتي حدود 2 هزار نفر ضمن خروج از مسجد اعظم قم تظاهراتي برپا كردند و شعارهايي عليه رژيم و در حمايت از امام سر دادند. در پايان تعدادي از شيشه هاي چند شعب بانك را شكستند و قصد ورود به بيمارستان نكوئي اين شهر را داشتند كه از اقدام آنان جلوگيري به عمل آمد.
ـ در ساعت 19/15، تعدادي اعلاميه تايپ شده با عناوين : 1. اسلام و روحانيت مترقي شيعه با پيوستگي زايد الوصف در مقابل سر نيزه عمال بي حيثيت ايستاده 2. سياست رژيم پس از پايان سفر مفتضحانه و سراسر ننگ و خيانت و رسواي شاه به امريكا و 3. پيام غمبار دانشجويان مسلمان به پيشگاه پاسداران در انستيتو تكنولوژي اهواز پخش شد كه توسط مأموران جمع آوري گرديد.
ـ اعلاميه اي تايپ شده در مورد حوادث 19 دي و 29 بهمن تبريز و اعلام عزاي عيد نوروز و اعلاميه اي دست نويس در دانشسراي فني بابل توسط مأموران كشف و ضبط شد.
ـ در ساعت 19/50، مراسمي در شيراز با سخنراني بهاءالدين محلاتي در مسجد مولا برپا گرديد.
ـ در ساعت 21/15، يكي از شعب بانك صادرات قم از سوي افراد ناشناسي به آتش كشيده شد.
دوشنبه 1356/12/1 ـ 20 فوريه 1978 ـ 12 ربيع الاول 1398
ـ در ساعت 10، مراسمي در قم با سخنراني آقاي شريعتمداري و حضور جمعيتي حدود 5 هزار نفر در مسجد اعظم برگزار شد. پس ازپايان مراسم، اجتماع كنندگان به سمت مسجد نو اين شهر حركت كردند و در آنجا نيز مراسمي با سخنراني آقاي سيد صادق روحاني برپا
گرديد. ايشان در سخنان خود، اقدامات را نسبت به وقايع اخير شهر تبريز به شدت محكوم كرد.
ـ آيت الله سيد عبدالله شيرازي، نامه اي خطاب به علماي تبريز ارسال كرد. ايشان ضمن اشاره به وضع اسف انگيز اين شهر، توصيه نمود كه آرامش و متانت را از دست ندهند كه با حفظ اين جهت، سريع تر به مقاصد ديني خود مي رسند.
ـ گروهي به نام «شاخه پيشرو براي اتحاد نهضت ملي ايران» با انتشار اعلاميه اي ضمن اشاره به «سلاح هاي دهشتبار دستگاه حاكمه كه براي حفظ مرزهاي ديكتاتوري به كار مي رود نه مرزهاي ملي » اعلام كرد كه نمايش اين گونه سلاح ها در خيابان هاي تبريز كوچكترين خللي در ادامه مبارزات ملت به وجود نخواهد آورد.
ـ‌‌ «نهضت راديكال ايران» با انتشار چهاردهمين اعلاميه خود به مناسبت وقايع تبريز، مراتب همدردي و تأثر خود را با مردم قهرمان اين شهر و مراجع عاليه اعلام كرد.
ـ حدود 50 نفر از دانشجويان دانشگاه صنعتي آريا مهراصفهان از شركت در كلاس درس خودداري كردند.
ـ تعدادي از سناتورهاي مجلس سنا عليه قيام مردم تبريز صحبت كردند. هلاكو رامبد، وزير مشاوره در امور پارلماني رژيم شاه خطاب به سناتورهاي مجلس گفت : «طبق اطلاعات به دست آمده، مسببين اين واقعه كمونيست هاي شناخته شده هستند... اين كمونيست ها براي اغفال طبقات خاص، نام ماركسيسم اسلامي را بر روي خود گذاشته اند...»
ـ مطلبي تحت عنوان «اعلاميه 15 تن از روحانيون تبريز » در روزنامه اطلاعات به چاپ رسيد. در اين اعلاميه از مردم خواسته شده بود تا اجازه ندهند تظاهرات مذهبي و بي آلايش آنها، مخالف با اهداف عاليه روحانيت و اسلام باشد.
ـ ‌روزنامه لومانيته چاپ پاريس، با ديدگاهي متفاوت نسبت به ديگر رسانه هاي خارجي مطلبي تحت عنوان «انفجار خشم عليه ديكتاتور در تبريز» به چاپ رساند. اين روزنامه با اشاره به حوادث ماه هاي گذشته شهرستان ايران، اقدامات رژيم در سركوبي جنبش مردم و توسل به
اختناق شديد و خونريزي را دليل بر ناتواني بيش از پيش آن اعلام كرد؛ همچنين تظاهرات ملت ايران را براي بهبود شرايط زندگي و كسب آزادي در خور اهميت دانست.
سه شنبه 1356/12/2 ـ 21 فوريه 1978 ـ 13 ربيع الاول 1398
ـ در ساعت 11، مراسمي با سخنراني آيت الله سيد محمد وحيد مياندوآبي در مسجد نو قم برپا گرديد.
ـ روحانيون حوزه علميه قم، روز سوم اسفند را به مناسبت حوادث اخير تبريز تعطيل كردند.
ـ اعلاميه اي از سوي حوزه علميه قم به مناسبت حادثه 29 بهمن تبريز منتشر شد.
ـ پس از خاتمه نماز مغرب و عشاء در مسجد اعظم قم، جمعيتي حدود هزار نفر شعار درود بر خميني و نيز شعارهايي عليه رژيم سردادند و سپس متفرق شدند.
ـ اعلاميه اي از سوي «گروه فجر اسلام» درباره حوادث خونبار تبريز منتشر شد و در آن با اشاره به صحبت «هلاكو رامبد خائن كه آزادي خواهان مسلمان را كمونيست يا ماركسيست اسلامي ناميد» و «محمود جعفريان را كه خواستار مجازات شديد تظاهر كنندكان شده بود»، از آنان به عنوان خود فروختگان بي شرم نام برد و اعلام كرد كه مردم ما، مدت هاست كه حساب خودشان را ازاين دست نشانده ها جدا كرده اند.
ـ اعلاميه اي از سوي علي اصغر حاج سيد جوادي خطاب به «آنجلا ديويس» ـ‌ زن مبارز سياه پوست امريكايي ـ منتشر شد. او در اين اعلاميه به شهداي قم و تبريز كه با چنگ و دندان از عدالت دفاع مي كنند و در مقابل، ظالمان كه چاره اي جز گشودن رگبار مسلسل بر روي اين آزادمردان بي سلاح ندارند، اشاره كرد. همچنين درادامه افزود «تنها سياهان امريكايي در چنگال سياست پيشگان و تجارت پيشگان نيستند؛ بلكه ميليون ها سفيد پوست نه فقط حقي بر خانه و خانواده و خيابان و كارخانه و مدرسه ندارند بلكه رعايايي هستند كه با تمامي ثروت ها و درآمدها و امكانات مادي خويش يك جا به سوي گروه حاكمه خود مورد معامله قرار مي گيرند..»
ـ گروهي از افراد نيروهاي مسلح در استفتائيه اي از امام، در مورد فتواي ايشان نسبت به سوگند ارتشيان هنگام اخذ درجه جهت حفظ تاج و تخت رژيم سلطنتي جويا شدند. امام در پاسخ چنين نوشتند : «قسم براي حفظ قدرت طاغوتي صحيح نيست و مخالفت با آن واجب است و كساني كه اين نحو قسم خورده اند بايد بر خلاف آن عمل كنند.»
ـ محمود جعفريان، قائم مقام دبير كل حزب رستاخيز و سرپرست خبرگزاري پارس در يك اجتماع حزبي گفت : «دست هاي ويرانگري كه تبريز را ويران كرد، ايراني نبود.»
ـ خبر محاكمه شانزده دانشجو كه در تظاهرات دانشگاهي و خياباني به اتهام تظاهر و تخريب دستگير شده بودند و در برخي روزنامه ها منتشر شد.
ـ روزنامه دي ولت چاپ آلمان با انتشار گزارشي از رويدادهاي تبريز، از قول هلاكو رامبد وزير مشاور نوشت: «عده اي كه تظاهرات اخير تبريز را به راه انداختند، ايراني نبوده اند و معلوم نيست كه اين خرابكارها چه وقت و از طريق كدام فرد به ايران اعزام شده اند.»
چهارشنبه 1356/12/3 ـ 22 فوريه 1978 ـ 14 ربيع الاول 1398
ـ در ساعت 30 دقيقه بامداد، يكي از شعب بانك صادرات واقع در خيابان مولوي قم از سوي پنج نفر ناشناس به آتش كشيده شد.
ـ از ساعت 9 الي 11، مراسم بزرگداشتي در قم به مناسبت شهداي 29 بهمن تبريز با حضور جمعيتي حدود 15 هزار نفر و سخنراني شيخ غلامرضا گلسرخي كاشاني در مسجد اعظم قم برگزار شد. در پايان جمعيتي حدود 5 هزار نفر ضمن اجتماع در مسجد، شعارهايي عليه رژيم و در حمايت از امام سر دادند.
ـ در ساعت 10، تظاهراتي در اصفهان از سوي تعدادي از دانشجويان به حمايت از شهداي تبريز در دانشسراي راهنمايي تحصيلي برپا گرديد.
ـ در ساعت 10، عده اي از طلاب علوم ديني مدارس سليمان خان و نواب مشهد به مناسبت اربعين شهداي 19 دي قم ضمن اجتماع در صحن اين مدارس، قصد برپايي تظاهرات داشتند كه با دخالت مأموران متفرق شدند.
ـ صبح امروز عده اي از طلاب حوزه علميه مشهد به مناسبت اربعين شهداي 19 دي، ضمن اجتماع در مسجد رضائيه اين شهر قصد برپايي تظاهرات داشتند كه با دخالت مأموران متفرق شدند.
ـ در ساعت 11، حدود 150 نفر از زنان چادري در قم ضمن سر دادن شعار عليه رژيم و در حمايت از امام، وارد صحن حرم حضرت معصومه (س) شدند و در ساعت 12 پس از خروج از حرم، در بازار اين شهر متفرق شدند.
ـ اعلاميه اي به امضاي آذربايجاني هاي مقيم مركز درحمايت از قيام تبريز، در بازار چهل تن
تهران نصب شد.
ـ «اتحاديه انجمن هاي اسلامي دانشجويان اروپا» با انتشاراعلاميه اي، ضمن تمجيد و بزرگداشت قيام مردم تبريز، به تحريف برخي اخبار از طرف گروه هايي كه خود را مبارز و مبلغ انقلاب مي خوانند، اشاره كرد.
ـ در پي قيام مردم تبريز و آمار دستگيرشدگان، مجروحان، شهدا و همچنين ميزان خسارت هاي وارده، روزنامه كيهان گزارشي تحت عنوان «تا ده سال زندان براي متهمان تهاجمات تبريز» منتشر كرد.
ـ مناخيم بگين، نخست وزير اسرائيل، به همراه سه نفر از اعضاي كابينه خود در مدت چهار ساعت با محمدرضا پهلوي در كاخ نياوران ديدار كرد. در پايان مذاكرات، بگين يك نقشه قديمي بيت المقدس و يك خنجر عتيقه به شاه هديه داد.
ـ پس از خاتمه نماز مغرب و عشاء، تظاهراتي در قم از سوي جمعيتي حدود 2 هزار نفر از طلاب و حدود 200 نفر از نوجوانان برپا شد. دراين تظاهرات حدود صد نفر مجروح و سه نفر توسط مأموران دستگير شدند.
پنج شنبه 1356/12/4 ـ 23 فوريه 1978 ـ 15 ربيع الاول 1398
ـ‌ نامه اي به امضاي 36 تن از روحانيون و وعاظ تهران در مورد حوادث شهر تبريز، براي آيات و مراجع تقليد تهيه و ارسال گرديد.
ـ در پي واقعه 29 بهمن تبريز، علماي آذربايجان با هيأت اعزامي به سرپرستي تيمسار شفقت دراين شهر مذاكره كردند؛ همچنين نامه اي تحت عنوان «متن اعلام نظر روحانيت تبريز به هيأت اعزامي دولت درباره وقايع تبريز» به سرپرست هيأت نظامي تقديم گرديد.
ـ در ساعت 15، مراسمي در تهران با حضور جمعي حدود 150 نفر و سخنراني آقاي شيخ عباس كبيري در خانقاه صفي عليشاه برگزار شد.
ـ پس از خاتمه نماز مغرب و عشاء، جمعيتي حدود 5 هزار نفر ضمن اجتماع در صحن حرم
حضرت معمومه (س)،شعارهايي عليه رژيم و به حمايت از امام سر دادند كه با اخطار مأموران متفرق شدند.
جمعه 1356/12/5 ـ 24 فوريه 1978 ـ 16 ربيع الاول 1398
ـ 41 نفر از روحانيون با انتشار اعلاميه اي درباره حادثه 29 بهمن تبريز، ضمن اعلام شرح كوتاهي از حوادث امروز، به تحريف حقايق از طرف رژيم شاه اشاره كردند.
ـ از ساعت 17 الي 19، مراسم بزرگداشتي در قم به مناسبت هفتمين روز شهداي 29 بهمن تبريز با حضور جمعيتي حدود 3 هزار نفر در مسجد اعظم برپا گرديد. در پايان ضمن برپايي تظاهرات، حدود 23 نفر دستگير و 150 نفر به شدت زخمي شدند.
ـ در ساعت 20/30، مراسمي در قريه گرجي ـ از توابع بهشهر ـ با حضور حدود 150 نفر و سخنراني آقاي رحيم اسحاقي (آموزگار) برگزارشد.
ـ در پايان امروز، دو نفراز اهالي شهر ايلام به جرم آتش زدن رستوران ميامي توسط مأموران دستگير شدند.
منبع: نشريه 15 خرداد، شماره 14.