حقوق والدين پس از مرگ

حق والدين پس از مرگ، آن است كه اولاً واجباتي كه از آنها در حال حيات فوت شده از قبيل حج، نماز، روزه و همچنين اگر بدهي داشته، ادا نمايد. ثانياً به آنچه وصيت نموده اند، عمل كنند. ثالثا اناه را آخر عمرش نبايد فراموش نمايند. بايد براي ايشان طلب آمرزش و رحمت كنند و به نيابت آنها صدقه دهند و اعمال مستحبه را به قصد ايشان انجم دهند و بالجمله آنچه مي توانند از هدايا و تحف معنويه براي آنها بفرستند.
از رسول خدا (ص) مرويست كه در جواب مردي كه از آن حضرت پرسيد: آيا پس از مرگ والدين، چيزي از حقوق آنها باقي است يا نه؟ فرمود: بلي، نماز و استغفار و دعا براي ايشان
فرقي در حرمت عقوق و وجوب نيكي به والدين بين حال حيات و ممات آنها نيست؛ يعني به مرگ آنها، حق آنها، ساقط نمي شود و هرگاه پس از مرگ فراموش گردند و نيكي به ايشان ترك شود، عاق والدين محسوب مي شود، هرچند در حيات اداء حق ايشان شده و نيكي به آنها ترك نگرديده باشد.

عقوق والدين(2)
 

از هر گناه كبيره بزرگ تر شرك به خدا و عقوق والدين است. پيغمبر (ص) فرمودند: از آزردن والدين بپرهيزيد، به درستي كه بوي بهشت از هزار راه استشمام مي شود، ولي عاق والدين و قاطع رحم، آن را نيم يابند و نيز پيغمبر اكرم فرمودند: سه گناه است كه خداوند عقوبت آنها را در دنيا تعجيل مي فرمايد، عقوق والدين ظلم به بندگان خدا، بدي كردن در مقابل احسان. از حضرت هادي (ع) است كه فرمودند: عقوق والدين، كمي مال و آبرو و عمر را درپي دارد و به نكبت و ذلت در دنيا مي كشد. جواني از ثروتمندان مدينه پدر پيري داشت؛ احسان به او را ترك نمود و از مال خود او را محروم كرد. پس خداي تعالي اموالش را از او گرفت و فقر و تنگدستي و مرض در بدن او روي نمود و بيچاره شد. پس پيغمبر (ص) فرمودند: اي كساني كه پدرها و مادرها را آزار مي رسانيد، از حال اين جوان عبرت بگيريد و بدانيد چنانچه درائيش در دنيا از كف او رفت و غنا و ثروتش به فقر و مرض مبدل گشا، همچنين
در آخرت هر درجه اي كه در بهشت داشت، به واسطه اين گناه از دست داده و در مقابلش از دركات آتش برايش آماده شده است. حضرت صادق (ع) فرمودند: كسي كه بخواهد خداوند سختي هاي جاندادن را بر او آسان فرمايد، پس صله رحم كند و به والدين نيكي نمايد، چون چنين كرد خداوند سختي هاي مرگ را بر او آسان مي فرمايد. هيچ وقت مبتلا به تهيدستي نخواهد شد. نيكي به والدين سبب دعاي آنها درباره اولاد است؛ چنانچه بدي به ايشان سبب نفرين آنهاست و از دعاهاي مستجاب بلكه سريع الاجابه، دعا و نفرين والدين نسبت به اولاد است. و نيز فرمود: كسي كه به پدرش در حال حياتش نيكي كند و پس از مردنش فراموشش كند و برايش دعا نمايد، خداوند او را عاق مي نمايد.

نماز فرزند براي پدر و مادر خود(3)
 

نماز فرزند براي پدر و مادر، دو ركعت است كه در ركعت اول فاتحه و ده مرتبه:
(رَبِّ اغْفِرلي وَلِوالِدَيَّ وَ لِلْمومنينَ يَومُ يَقومُ الحِساب)
«پروردگارا! ببخش مرا و پدر و مادرم و مومنان را روزي كه برپا شود حساب.»

و در ركعت دوم فاتحه و ده مرتبه:
 

(رَبِّ اغْفِرلي وَلِوالِدَيَّ ولِمَنْ دَخَلَ بَيْتيَ مُؤمِناً وَ لِلْمومنينَ و المؤمناتِ)
«پروردگارا! بيامرز مرا و پدر و مادرم را و هر كه در خانه ام درآيد با ايمان و مومنين و مومنات را.»

و چون سلام دهد ده مرتبه بگويد:
 

(ربِّ ارْحَمْهُما كَما رَبَّياني صَغيراً)
«پروردگارا! رحم كن به آن ها، چنانچه پروريدند مرا در كودكي.»

پي‌نوشت‌ها:
 

1. كتاب گناهان كبيره، آيت الله شهيد دستغيب، ج اول.
2. برگرفته از كتاب گناهان كبيره حضرت آيت الله دستغيب،ج اول.
3. كتاب مفاتيح الجنان، شيخ عباس قمي (ره).
منبع:
عباس زاده، علیرضا؛ (1388) بوسه بر دست پدر، کاشان، مرسل، چاپ اول.