تب‏خال

احساس گزگزى كه در بالاى لب داريد، شروع يك تب‏خال يا تاول ديگر است. اين نقاط، قرمز مى‏شوند، سپس باعث خارش و با گرفتن آب، بزرگ‏تر مى‏شود. شايد هر بار كه به آينه نگاه مى‏كنيد، اميدوار باشيد كه تب‏خال از بين رفته باشد، اما اين فقط در تصور شماست. تب‏خال به وسيله‏ى ويروس هرپس سيمپلكس ايجاد مى‏شود. شما احتمالا در كودكى به وسيله‏ى يكى از بستگان به آن مبتلا شده‏ايد، همان زمانى كه او شما را بوسيده و ويروس را به شما منتقل كرده است. ويروس به سرعت به داخل دهان مى‏رود و به دنبال يك سلول ميزبان عصبى مى‏گردد؛ سپس ويروس به AND سلول ميزبان فرمان مى‏دهد كه ويروس‏هاى بيشترى دقيقا شبيه به خود درست كند. اكثر آنها در بدن انسان به عنوان منزل باقى مى‏مانند. خانواده‏ى ويروس دوست دارند گهگاهى به مسافرت بروند، بنابراين از شاه راه‏هاى عصبى حركت مى‏كنند تا به سطح پوست برسند و هنگامى كه اين اتفاق بيفتد، احساس سوزش بدى خواهيد داشت كه نشانه‏ى شروع تب‏خال است. در اين حال، چه كار مى‏توانيد انجام دهيد؟

محل تب‏خال را تميز و خشك نگه داريد.
 

دكتر جيمز مى‏گويد: اگر تب‏خال واقعا براى شما آزارى ايجاد نمى‏كند، آن را همان طور باقى بگذاريد. مطمئن شويد كه محل زخم را تميز و خشك نگه داشته‏ايد. اگر چرك‏دار شد (كه خيلى نادر است) به دنبال درمان‏هاى پزشكى برويد تا مطمئن شويد كه عفونت باكتريايى به درستى درمان شده است.

مسواك‏تان را تعويض كنيد.
 

مسواك شخصى و قابل اعتماد شما مى‏تواند براى مدت‏هاى طولانى، محل حفظ هرپس سيمپلكس باشد و بعد از بهبود، تب‏خال را دوباره فعال كند.
محققان دانشگاه اوكلاهاما يك مسواك استريل را به مدت ده دقيقه به اين ويروس آلوده كردند؛ هفت روز بعد، نصف اين ويروس‏هاى بيمارى‏زا زنده ماندند.
چگونه مى‏توانيد با يك مسواك عفونى مقابله كنيد؟ دكتر گلاس پيشنهاد مى‏كند: وقتى متوجه شديد در حال آلوده شدن به ويروس هستيد، مسواك را دور بيندازيد. اين كار باعث جلوگيرى از زخم‏هاى تب‏خالى متعدد مى‏شود.

مسواك را در حمام نگه نداريد.
 

محيط مرطوبى مانند حمام، محيط گرم و نرمى براى ويروس‏هاى هرپس به ارمغان مى‏آورد. رطوبت باعث طولانى شدن عمر ويروس‏ها روى مسواك مى‏شود. به همين علت، دكتر گلاس پيشنهاد مى‏كند كه مسواك‏ها را در جاى خشك نگه داريد.

از تيوپ‏هاى كوچك خمير دندان استفاده كنيد.
 

دكتر گلاس مى‏گويد: خمير دندان نيز بيمارى را منتقل مى‏كند؛ البته اگر چند بار مسواك آلوده را به سر تيوپ خمير دندان بزنيد.

از وازلين استفاده كنيد.
 

با ماليدن وازلين مى‏توانيد از تب‏خال محافظت كنيد؛ مراقب باشيد همان انگشتى را كه با تب‏خال تماس داشته است، دوباره به وازلين آغشته نكنيد. پس بهتر است از سواپ پنبه‏اى استفاده كنيد.

با روى، تب‏خال را از بين ببريد.
 

چندين مطالعه نشان مى‏دهد كه كاربرد محلول آبكى روى، در زمان خارش، باعث التيام زخم مى‏شود. در مطالعه‏اى كه روى 200 بيمار در مدت شش سال از محلول 25% سولفات روى در آب كافوردار براى تب‏خال استفاده كردند، اثر آن را مفيد يافتند. تب‏خال به طور متوسط در عرض 3 تا 5 روز بهبود يافت. اين محلول را در شروع تب‏خال هر 60 - 30 دقيقه به كار بريد. بعضى محققان دريافته‏اند كه محلول آبكى روى 2% كه چند بار در روز استفاده مى‏شود، بسيار مفيد است.

روى، چگونه كمك مى‏كند؟
 

يون‏هاى روى با مولكول‏هاى DNA )4)
 

ويروس‏هاى هرپس اتصال متقاطع ايجاد مى‏كند و از باز شدن مارپيچ دو رشته‏اى DNA جلوگيرى مى‏كند. يعنى ويروس نمى‏تواند از DNA خود استفاده كند.

ليزين بخوريد.
 

دكتر مك‏كيون »متخصص پوست« مى‏گويد: بيمارانى كه بيش از سه بار در سال دچار تب‏خال مى‏شوند بايد به رژيم غذايى، 2000 تا 3000 ميلى‏گرم آمينواسيدليزين اضافه كنند. وى همچنين توصيه مى‏كند هنگامى كه احساس خارش و سوزش كه نشان دهنده‏ى شروع تب‏خال ديگرى است، به سراغ شما آمد، دوز مصرفى را دو برابر كنيد. البته از مصرف هر گونه مكمل بدون توصيه پزشك، خوددارى كنيد؛ مخصوصا در زنان باردار و شيرده.

به اتفاقات اخير فكر كنيد.
 

قبل از ابتلا به تب‏خال، چه اتفاقى در زندگى‏تان روى داده است؟ در تب‏خال قبلى چطور؟ اگر كمى تيزبين باشيد، شايد عامل تحريك ايجاد تب‏خال را پيدا كنيد. دكتر مك‏كيون مى‏گويد: اگر عامل محرك را پيدا كرديد، در رويارويى با آن، از ليزين بيشترى استفاده كنيد.

از سرما درمانى استفاده كنيد.
 

بعضى از بيماران دكتر رونى هنگام احساس گزگز از يخ استفاده مى‏كردند؛ احتمالا يخ باعث كاهش التهاب مى‏شود.

با دارو زخم را نرم كنيد.
 

بعضى از محققان مى‏گويند: مواد زيادى باعث بهبود تب‏خال مى‏شوند. به طور كلى آنها حاوى مواد نرم كننده‏اى براى كاهش ترك خوردگى و نرم كردن كبره‏ها هستند. دكتر رونى مى‏گويد: ممكن است فنل )نوعى الكل( خواص ضد ويروسى داشته باشد. زيرا پروتئين‏ها را متلاشى مى‏كند. از نظر تئورى، امكان كشته شدن ويروس به وسيله‏ى فنل وجود دارد.

از نور خورشيد و باد دورى كنيد.
 

محافظت لب در برابر آفتاب سوختگى و يا باد توصيه مى‏شود.

از غذاهاى حاوى آرژينين پرهيز كنيد.
 

ويروس هرپس براى ادامه زندگى به اسيد آمينه ضرورى آرژينين نياز دارد. بنابراين مصرف غذاهاى حاوى آرژينين نظير شكلات، كولا، نخود فرنگى، غلات، بادام زمينى و آب جو اجتناب كنيد.

توانايى خود را براى مقابله با بيمارى‏ها تقويت كنيد.
 

كال‏وان مى‏گويد: مطالعات نشان مى‏دهد كه استرس، باعث تحريك شيوع ويروس هرپس مى‏شود. اما استرس، لزوما مضر نيست بلكه چگونگى تصور و برخورد شما با آن مهم است. استرس شى‏ء مادى و قابل لمس نيست. اولين راه استرس زدايى، حفظ سيستم حمايتى اجتماعى است. اگر شما احساس مثبتى نسبت به سلامت خود داشته باشيد، بهتر مى‏توانيد علايم بيمارى را كنترل كنيد.

آرام باشيد.
 

زمانى كه علايم ظاهر مى‏شود براى كاهش استرس، كمى دير شده است؛ اما مى‏توانيد شدت آن را با انجام بعضى ورزش‏هاى آرام‏بخش كم كنيد.

ورزش كنيد.
 

مداركى وجود دارد كه نشان مى‏دهد ورزش واقعا به تقويت سيستم ايمنى بدن كمك مى‏كند. هر چه سيستم ايمنى قوى‏تر باشد، در برابر ويروس‏ها به شكل بهترى مبارزه مى‏كند. ورزش همچنين باعث آرامش نيز مى‏شود.

ديدگاه خود را تعديل كنيد.
 

هيچ كس دوست ندارد تب‏خال بزند، اما اگر تب‏خال زديد، تمركز روى آن و نگرانى درباره‏ى آن وضع را بدتر مى‏كند. ديدگاه منفى خود را در برابر اين ناراحتى به حداقل برسانيد؛ به خودتان تلقين كنيد كه اين فقط يك جوش است.

پي‌نوشت‌ها:
 

4- DNA: ماده ژنتيكى داخل سلول است
 

منبع : دايرة المعارف پزشك خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا

پي‌نوشت‌ها:
 

* انتشارات سپهر اندیشه - 1387