حقايق شيرين شکلات تلخ


 

نويسنده:» فهيمه گلرخيان




 
شکلات از تنقلاتي است که در ميان اغلب مردم طرفدار دارد البته مصرف انواع مواد غذايي با طعم شيرين يکي از عادات غذايي ديرينه ي بشر بوده و تمايل به طعم شيرين و احساس رضايت بخش حاصل از مواد غذايي که اين طعم را دارند موجب شده است اين دسته از خوراکي ها بيشتر در مراسم شاد مانند جشن ها و عروسي ها استفاده شوند. مصرف اين دسته از مواد غذايي به عنوان ميان وعده هم چندي است که در ميان مردم طرفداراني پيدا کرده است. اما همه شکلات ها هم شيرين نيستند و اتفاقاً پزشکان و متخصصان تغذيه نيز شکلات هاي تلخ را بيشتر دوست دارند!

تاريخچه شکلات
 

نام درخت کاکائو در زبان يوناني به مفهوم «غذاي خدايان» و در اعتقاد آنان اين درخت نشانه ي «سلامت و قدرت» بود. سرخپوستان آمريکا پودر کاکائو را با شيره ي انگور يا عسل مي آميختند و با آن نوشيدني لذيذي مي ساختند. بعدها اروپاييان براي درمان بعضي از بيماري ها آن را بکار مي بردند. شايد براي تان جالب باشد که بدانيد تا اواخر قرن هفدهم ميلادي، شکلات يا کاکائو، ماده ي غذايي گران قيمتي در اروپا بود که فقط ثروتمندان سلطنتي از آن استفاده مي کردند. در آمريکاي مرکزي نيز شکلات کالايي لوکس محسوب مي شد و مردم از دانه هاي کاکائو به جاي پول استفاده مي کردند. اولين بار کريستف کلمب کاکائو را از آمريکا به اروپا آورد تا به ملکه ي اسپانيا نشان دهد. در آن زمان از شکلات در انواع نوشيدني ها استفاده مي شد و براي گرفتن تلخي آن مقداري شکر به آن اضافه مي کردند. در قرن شانزدهم کاکائو به اروپا رفت و نخستين فروشگاه شکلات فروشي لندن توسط يک مرد فرانسوي گشايش يافت. اما شکلات مغزدار، داستان خود را دارد؛ يک بار هنگامي که «دوک پرالين» در تدارک ميهماني بزرگي بود. يک پسربچه ي شيطان، پنهان از چشم آشپز، مشتي بادام در ظرف آردها ريخت. هرچند آن روز گوش پسر بچه کشيده شد، اما دسر مخصوص بادام به مذاق ميهمانان دوک، خوش آمد. از آن پس، شکلات هاي مغزدار، تغييرات بسياري يافت و شيطنت آن پسر بچه ي گمنام موجب شد نام دوک در نام اختصاري اين شکلات ها به نام «پرالين» براي هميشه ثبت شد. در سال 1828، هلندي ها روشي اختراع کردند که طي آن چربي دانه هاي کاکائو گرفته و از آن «کره ي کاکائو» تهيه و از باقي مانده ي آن نيز «پودر کاکائو» تهيه مي شد. گفته مي شود «جوزف فراي» اولين کسي بود که در سال 1847 ميلادي شکلات را به شکل امروزي روانه ي بازار کرد و براي اينکه قيمت شکلات کمي پايين بيايد به چربي کاکائو، چربي هاي ديگري هم افزود. پس از شکلات هاي مغزدار در قرن نوزدهم، نخستين شکلات هاي شيري در سوييس ساخته شد؛ شکلات هايي که مدتي بعد معلوم شد بيشتر به مذاق ساکنان اروپاي شرقي خوش مي آيد. اسپانيا کهن ترين سرزمين شکلات است. پس از آن آلمان به عنوان سرآمد مصرف شکلات قرار گرفت. آمريکا، فرانسه و بريتانيا نيز پشت سر آن قرار گرفتند.

شکلات و سلامت
 

در گذشته تصور مي شد که شکلات براي سلامت انسان ضرر دارد. اما گزارش ها و تحقيقات اخير نشان مي دهد شکلات نه تنها براي سلامت بد نيست، بلکه در مواردي براي بيماري هاي قلبي و ديگر بيماري ها هم مفيد است. تحقيقات دانشمندان کانادايي نشان مي دهد افرادي که در طول هفته شکلات کاکائوي تلخ مصرف مي کنند، کمتر در معرض خطر سکته و مرگ ناشي از سکته قرار خواهند داشت. محققان دليل اين پديده را وجود مقادير زيادي آنتي اکسيدان فلاونوييد در شکلات کاکائوي تلخ مي دانند. با وجود اين به دليل اينکه مصرف بيش از حد شکلات مي تواند منجر به چاقي در افراد شود و چاقي نيز يکي از عوامل تهديد کننده ي سلامتي به شمار مي رود، دانشمندان قصد دارند مطالعات بيشتري به منظور رد يا اثبات تاثيرات روي بروز سکته انجام دهند. همچنين نتايج يک تحقيق جديد ديگر نشان مي دهد کاکائوي تلخ از پوست در برابر تاثيرات پير کننده نور خورشيد محافظت مي کند.
دانشمندان همچنين تاکيد مي کنند که مصرف روزانه ي کاکائوي تلخ خطر ابتلا به سرطان پوست را نيز کاهش مي دهد. در اين گزارش تاکيد شده است که تاثيرات فوق فقط مربوط به کاکائوي تلخ مي شود. نه کاکائوي معمولي. شکلات حاوي بيش از سيصد نوع ماده ي شيميايي است که به برخي از ترکيبات مفيد و مؤثر آن بر حفظ سلامت اشاره مي کنيم.
*فلاونوييد: شکلات داراي گروهي از ترکيبات با خاصيت آنتي اکسيداني به نام فلاونوييد است که در ميوه ها، سبزي ها و چاي نيز وجود دارد. مواد آنتي اکسيدان، موادي هستند که مانع از آسيب به قلب و عروق مي شوند و خطر ابتلا به سرطان را هم کاهش مي دهند. مقدار فلاونوييد به نوع دانه هاي کاکائو و فرايند شکلات سازي بستگي دارد و در انواع شکلات يکسان نيست.
*فلاوانول: شکلات داراي يک ترکيب طبيعي ديگر نيز هست که فلاوانول نام دارد. فلاوانول يک ترکيب بسيار مفيد در شکلات است، اما به دليل تلخ مزه بودن اين ترکيب، شرکت هاي شکلات سازي در پي از بين بردن اين مزه براي محبوب کردن شکلات هستند. فلاوانول مي تواند از بيماري هاي قلبي و عروقي جلوگيري کند و خطر ابتلا به بعضي از سرطان ها را کاهش دهد. در ضمن، فلاوانول مي تواند از بروز ديابت، فشارخون و حتي زوال عقل جلوگيري کند.
*منيزيم: بسياري از خانم ها ابراز مي کنند که قبل از شروع عادت ماهيانه ميل عجيبي به خوردن شکلات دارند. اين مساله مي تواند به دليل وجود منيزيم در شکلات باشد، کمبود منيزيم باعث بروز برخي ناراحتي ها در دوران پيش از قاعدگي مي شود.
شکلات داراي برخي از مواد محرک دستگاه عصبي مرکزي هم هست. براي مثال شکلات به ميزان اندکي کافئين دارد که روي هوشياري انسان تاثير مي گذارد، مانند اثري که ما از قهوه مي شناسيم. شکلات با اثري که روي مغز ما مي گذارد. موجب ايجاد احساس خوبي در فرد مي شود. با اين همه کساني که سابقه سردردهاي ميگرني دارند يا به دليل حساسيت به محرک ها نبايد از مواد غذايي حاوي آنها استفاده کنند. بهتر است در مصرف شکلات اعتدال داشته باشند.

از شکلات سفيد تا شکلات تيره
 

در صنعت، شکلات را اين گونه تعريف مي کنند؛ مخلوط بخش جامد دانه ي کاکائو با چربي شکلات که البته برخلاف طعمي که ما مي شناسيم، تلخ است. شکلات داراي انواع گوناگوني است که هر کدام طعم و ويژگي هاي خاص خود را دارند.
شکلات تيره يا تلخ، شکلاتي است که بدون شير تهيه مي شود. گاهي به آن، شکلات ساده هم مي گويند و اغلب در تهيه آن، 35 درصد کاکائو بکار مي رود.
در تهيه ي شکلات شيري، شير هم به کار رفته و در درست کردن آن، 25 درصد کاکائو استفاده مي شود. شکلات کم شيرين نوعي شکلات است که براي تهيه ي غذاها بکار مي رود. مقدار شکر آن هم کم است. شکلات سفيد شکلاتي است که در تهيه ي آن، تنها از چربي دانه ي کاکائو، نه خود آن، استفاده مي شود.
با تغيير در مواد اضافه شده مي توان انواع گوناگون و متنوعي از شکلات با طعم و بوهاي متفاوت ايجاد کرد که بي شک شما مي توانيد در اين تنوع گسترده طعم مورد علاقه ي خود را پيدا کنيد. در شکلات هاي تخته يي از مغز ميوه جات مثل گردو، فندق، بادام زميني، و ... استفاده مي شود. گاهي عسل، کارامل، مربا، کشمش يا مويز هم در تهيه شکلات بکار مي رود. شکلات يکي از معروف ترين اسنک ها در همه جاي دنياست.

منبع: نشريه 7 روز زندگي، شماره 98.