آلودگي آب و تأثير آن بر سلامتي


 

نويسنده:صديقه نيک انديش




 
مسأله ي آب مهمترين موضوعي است که توجه متخصصين بهداشت را به خود جلب مي نمايد زيرا بسياري از بيماري ها مسلماً مربوط به استعمال آب آلوده مي باشد و با پاک نگه داشتن آب نتايج بسيار سودمندي عايد جامعه مي گردد.

تعريف آب سالم:
 

آب سالم آبي است که:
1. حاوي ميکروبهاي بيماري ها نباشد.
2. عوامل شيميايي و سمي که براي انسان و حيوان مضر است مثل سرب و ارسنيک در آن نباشد.
3. مواد معدني محلول در آب شامل کلسيم، منيزيم، سولفات ها و نيترات و غيره بايد در حد معيار باشد. در آب سبک کربنات کلسيم کمتر از 50P.P.M و در آب سخت بيشتر از 50P.P.M کربنات کلسيم وجود دارد.
4. مقدور باشد که آن را به مقدار کافي و با کيفيت مطلوب و بدون اينکه آلوده شود در اختيارمصرف کننده بگذاريم. پس آب سالم آبي است که در موقع مصرف خواص فيزيکي، شيميايي، ميکروبي آن مطابق استانداردهاي موجود بوده و عاري از بو و طعم خاصي باشد.

شاخص آلودگي آب بطور غير مستقيم:
 

وجود باسيل ECoil در آب شاخص آلودگي آب است. اين باکتري وقتي در آب ديده شد دليل آلوده شدن آب با چاه توالت است. در 100ml آب که از آب شرب برداشت شود نبايد ECoil وجود داشته باشد.

بيماري هاي منتقله به وسيله آب:
 

مسأله ي بهداشت آب و بيماري هاي منتقله به وسيله آن از زمان هاي قديم مورد توجه بوده است بيماري هايي که به وسيله آب انتقال پيدا مي کند به دو دسته بيماري هاي غير ميکروبي و بيماري هاي ميکروبي تقسيم مي شوند:
1. بيماري هاي غير ميکروبي: شامل بيماري هاي گوارشي: آبهاي سخت که داراي املاح زياد منيزيوم و کلسيم و نيترات و سولفات ها مي باشند براي نوشيدن مناسب نيستند، شستشوي با آن پوست را خشک مي کند و نوشيدن آن موجب اختلالات گوارشي مي شود. اگر فلوئور آب بيشتر از 1 تا 2 P.P.M باشد باعث بروز لکه هاي سياه روي دندانها مي شود و وقتي به 4 P.P.M برسد باعث فساد دندان نيز مي شود. وجود سرب بيشتر از 0/5 ميلي گرم در هر ليتر آب باعث مسموميت با سرب مي شود وقتي مقدار سرب به 5 ميلي گرم در هر متر مکعب آن برسد مصرف آن موجب مسموميت شديد مي شود، مسموميت با سرب سبب پيدا شدن خط هاي سياه پاي لثه ها، کم خوني، فلج اعصاب، دردهاي شکمي شديد، جنون حاد و بيماري هاي قلبي و عروقي مي شود. کمبود يد در آب مثل آب مناطق کوهستاني موجب برزگي غده ي تيروئيد و گواتر آندميک مي شود.
2. بيماري هاي ميکروبي: عامل اين بيماري ها موجودات ذره بيني مانند ويروسها، باکتري ها، قارچ ها و پروتوزوئرها هستند.

ويروسها:
 

ويروس بيماري فلج اطفال مي تواند به وسيله آب سرايت کند. باکتريها: از قبيل باسيل اسهال خوني و وبا نيز مي تواند از طريق آب آلوده انتقال پيدا کنند.
منبع: اصول خدمات بهداشتي (دکتر سيد غلامرضا ميرحسيني).
منبع: نشريه پيام پزشک، شماره 57