دزدي هاي کودکان

دزدي ، يعني برداشتن بدون اجازه ي وسايل ديگران، کودکان خردسال اغلب اين کار را بدون آگاهي از نفس عمل شان انجام مي دهند. بارها پيش مي آيد آن ها چيزي را که متعلق به خودشان نيست بر مي دارند و بدون اجازه با خود به خانه مي آورند. در اين گونه موارد، پدر ومادر با شنيدن عمل فرزندشان چنان ناراحت، دلخور وگاه عصباني مي شوند که ممکن است رفتاري خشن وپرخاش آميز با کودک شان داشته باشند. چون آن ها نگران هستند که مبادا فرزندشان در بزرگ سالي نيز دست به دزدي هاي ديگري بزند.
دراين جا به چند نکته ي ساده که والدين مي توانند با به کار بستن آن ها مانع از بروز چنين رفتارهايي در کودکان شان شوند اشاره مي شود.

چرا کودکان دزدي مي کنند؟
 

کودکان به چند دليل ممکن است گاهي وسايل و اسباب هايي را که مال آنها نيست، بدون اجازه بردارند.اين دلايل هم از کودکي به کودک ديگر و از شرايطي به شرايط ديگر فرق مي کنند.
*گاهي والدين ناخواسته رفتارهاي منجر به دزدي را تقويت مي کنند. پدر و مادري که متوجه مي شوند کودک شان بدون اجازه چيزي برداشته است، بايد تذکرهاي لازم را همان موقع به کودک بدهند. براي مثال به او بگويند: «اين وسيله مال تو نيست و نبايد آن را بدون اجازه برداري» يا «آن وسيله را پس بده و عذرخواهي کن»...
*گاهي کودک با مشاهده ي رفتار اطرافيانش اين عمل را ياد مي گيرد. والديني که وسايلي را بدون اجازه ي صاحبش برمي دارند، به نوعي موجب بدآموزي براي کودک خود مي شوند.
*بعضي کودکان، چون هيچ پولي از خودشان براي خرج کردن ندارند، دزدي مي کنند. گاهي کودک دوست دارد براي خودش چيزهاي کوچکي مثل بستني، شکلات يا بيسکويت بخرد، ولي پولي ندارد. در اين حالت اگر او پول داشته باشد، ممکن است به سراغ کيف پدر يا مادرش برود.
*گاهي کودک براي رقابت بين هم سالانش دست به دزدي مي زند. بعضي از کودکان دزدي مي کنند، تنها به دليل اين که دوستان شان آنها را در گروه خودشان بپذيرند.
*گاهي دزدي کودک ناشي از مشکلات رفتاري- هيجاني کودک است. بعضي از کودکان که دچار مشکلات مرزي هستند، دست به رفتارهاي نابه هنجار مي زنند. براي مثال، کودکان عقب مانده ي ذهني قادر به درک قوانين اجتماعي نيستند و ممکن است گاهي از فروشگاه هاي محلي چيزي بردارند.

پيشگيري
 

روش هاي زيادي براي پيشگيري از دزدي هاي کودکانه وجود دارد که والدين و اعضاي خانواده ها مي توانند با استفاده از آنها، مانع از تثبيت اين گونه رفتارها در کودکان شان شوند.

علت اشتباه بودن عمل دزدي را براي کودک توضيح دهيد
 

والدين ابتدا بايد اطمينان حاصل کنند که فرزندشان، ناشايست بودن عمل خود را فهميده است. آنها مي توانند به اين موضوع اشاره کنند که دزدي به مفهوم برداشتن وسيله يي است که متعلق به او نيست.

مفهوم مالکيت را به کودک ياد بدهيد
 

بهترين وقت يادگيري مفهوم مالکيت، زماني است که کودکان هنوز کوچک هستند. در اين زمان پدر و مادر مي توانند با توضيح اين مطلب که هر شخصي وسايلي دارد که متعلق به خود اوست و نبايد بدون اجازه آن را برداشت، سعي کنند معني مالکيت فردي را به کودک بياموزند.
براي مثال والدين مي توانند از کودک بپرسند: «اگر کودک ديگري اسباب بازي مورد علاقه ي او را بدون اجازه اش بردارد، چه احساسي پيدا مي کند؟»

به کودک بياموزيد که خواسته اش را با شما در ميان بگذارد
 

اگر کودک اسباب بازي، خوراکي و يا وسيله يي را مي خواهد، به او ياد بدهيد که خواسته اش را با شما در ميان گذارد تا راه صحيح رسيدن به آن را به او ياد بدهيد. براي مثال، اگر کودک از عروسک دوستش خوشش آمده و مي خواهد يک شب آن را از دوستش قرض بگيرد، اين موضوع را صادقانه با او يا با شما در ميان گذارد تا شما چاره يي براي او بيانديشيد.

رابطه شفاف و صميمانه با کودک برقرار کنيد
 

والدين بايد نهايت تلاش شان را بکنند تا ارتباطي مؤثر و فعال با کودکان خود داشته باشند. کودکاني که از بودن با پدر و مادرشان احساس صميميت و نزديکي مي کنند. نسبت به کودکاني که اين احساس را ندارند تمايل بيشتري براي هماهنگ کردن خود با ارزش ها و باورهاي والدين شان دارند.

رفتارهاي صادقانه کودک را تحسين و تشويق کنيد
 

پدر و مادر بايد از رفتارهاي شايسته، مناسب و صادقانه کودک حمايت و قدرداني کنند. اگر آنها اين گونه رفتارها را به موقع مورد تحسين قرار دهند، موجب تقويت و تکرار آنها در فرزندانشان مي شوند.

عکس العملي مناسب و زود انجام دهيد
 

همان قدر که والدين نبايد رفتاري هيجاني و تند از خود نشان دهند، همان قدر هم بايد رفتاري مناسب و نسجيده (در آن لحظه) داشته باشند. براي مثال: از کودک بخواهند آن شيء را پس دهد و عذرخواهي کند يا برگردد و آن را سرجايش گذارد و...

تفاوت «قرض گرفتن» و «دزديدن» را شرح دهيد
 

«قرض گرفتن» يا برداشتن بدون اجازه ي وسايل ديگران و «دزديدن» آن خيلي فرق دارد. سعي کنيد تفاوت اين رفتارها را براي کودک روشن سازيد.

علت دزدي کودک را پيدا کنيد
 

کودکان مختلف به دلايل مختلف دست به دزدي مي زنند. به همين دليل بسيار مهم است که والدين علت دزدي فرزندشان را بفهمند. اگر والدين بتوانند علت اصلي دزدي کودک را پيدا کنند، قادر خواهند بود اين رفتار کودک را اصلاح کنند. بر اي مثال مي توانند براي کودک مقداري پول توجيبي مقرر کنند. يا براي انجام کارهاي خانگي دشوار(مثل کوتاه کردن چمن هاي باغچه، چيدن علف هاي هرز، مرتب کردن انبار و...) به او اجرت دهند.

کودک را شرمنده نکنيد
 

والدين نبايد با سرزنش کردن هاي مکرر کودک، او را دچار احساس گناه کنند. آنها هم چنين نبايد لقب ها و برچسب هاي ناروا به کودک شان بزنند.
بعضي از اين روش ها، شديداً موجب کاهش عزت نفس کودک مي شود. والدين مي توانند با رفتارهاي خود به کودک نشان دهند که از کار او ناراحت شده اند و براي او پيامدهاي رفتار اشتباهش را توضيح دهند.
منبع: 7 روز زندگی شماره 123