بررسى رابطه بين توانمندسازى منابع انسانى با ايجاد سرمايه اجتماعى در مؤسسات فرهنگى و هنرى ... 2

متدولوژى تحقيق‏
 

روش تحقيق در اين پژوهش توصيفى يا پيمايش از نوع همبستگى مى‏باشد، جامعه آمارى پژوهش شامل كليه مراجعه كنندگان به مؤسسات فرهنگى و هنرى شهرستان اصفهان در بهار 1386 مى‏باشد كه با استفاده از فرمول حجم نمونه تعداد 150 نفر از مراجعه كنندگان از بين 27 مؤسسه به صورت تصادفى انتخاب گرديد ابزار اندازه‏گيرى دو نوع پرسشنامه شامل پرسشنامه سنجش ميزان توانمندسازى منابع انسانى مؤسسات فرهنگى و هنرى و پرسشنامه سنجش سرمايه اجتماعى (از بعد اعتماد) اعتبار پرسشنامه توانمندسازى بر اساس ضريب آلفاى كرونباخ 89 / 0 و پرسشنامه سنجش سرمايه اجتماعى (بعد اعتماد) 86 / 0 برآورد گرديد.
تجربه و تحليل داده‏هاى پژوهش در دو سطح آمار توصيفى و استنباطى صورت گرفته است در سطح آمار توصيفى از ميانگين، انحراف معيار و در سطح آمار استنباطى از آزمون t تك متغيره، t مستقل، تحليل واريانس يك طرفه آموزن توكى، آزمون t به توان 2 هتلينگ، آزمون t همبسته، ضريب همبستگى پيرسون و رگرسيون چندگانه استفاده شده است.

جدول 1: توزیع شرکت کنندگان در فعالیتهای تابستانه تعداد 28 مؤسسه فرهنگی هنری در شهرستان اصفهان به تفکیک جنسیت سال 1385

جدول 2: توزیع مدرسان 28 مؤسسه فرهنگی وهنری شهر اصفهان در تابستان 1385

جدول 3: مقایسه  میانگین نمره مولفه های توانمند سازی منابع انسانی موسسات فرهنگی
هنری

با توجه به این که t مشاهده شده از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای یک درصد بزرگتر می باشد بنابراین نقش مؤسسات فرهنگی هنری در مولفه پنجگانه بیشتر از سطح متوسط بوده است.
 

جدول 4: مقایسه میانگین نمره مولفه های توانمند سازی منابع انسانی مؤسسات فرهنگی

                                                                                                                  001/0=f                           61/13= F                                 61/55=t2

براساس یافته های جدول fمشاهده شده در سطح P≤O/O1 معنا دار بوده ، بنابر این بین مولفه های پنج گانه تفاوت وجود دارد.
جدول 5: مقایسه زوجی اختلاف میانگین نمره دو به دو مولفه های توانمند سازی منابع انسانی موسسات هنری و فرهنگی

آماره مؤلفه های توانمند سازی	اختلاف و میانگین	سطح معناداری
افزایش دانش ومهارت –> کمیت و کیفیت آموزشی	234/0-	001/0
افزایش دانش و مهارت –>  فضای انگیزاننده و مشوق پیشرفت	017/0	684/0
افزایش دانش و مهارت –>  پاسخگویی به نیازهای مراجعین	139/0-	003/0
افزایش دانش و مهارت –> مناسب بودن محتوا، برنامه ریزی و تکنولوژی	036/0-	496/0
کمیت وکیفیت مطلوب آموزشی –> فضای انگیزاننده و مشوق پیشرفت	252/0	001/0
کمیت وکیفیت مطلوب آموزشی–> پاسخگویی به نیازهای مراجعه کنندگان	094/0	022/0
کمیت و کیفیت مطلوب آموزشی –> مناسب بودن محتوا، برنامه ریزی و تکنولوژی	198/0	001/0
فضای انگیزاننده و مشوق پیشرفت –> پاسخگویی به نیازهای مراجعه کنندگان	157/0-	001/0
فضای انگیزاننده و مشوق پیشرفت –> مناسب بودن محتوا، برنامه ریزی و تکنولوژی	053/0-	228/0
پاسخگویی به نیاز مراجعه کنندگان –> مناسب بودن محتوا، برنامه ریزی و تکنولوژی	103/0	041/0

یافته های جدول نشان می دهد اختلاف بین میانگین نمرات افزایش دانش و مهارت با کیفیت و کمیت مطلوب آموزشی و پاسخگویی به نیاز مراجعان معنا دار بوده است. همچنین اختلاف میانگین نمرات بین کیفیت و کمیت مطلوب با فضای انگیزاننده و مشوق پیشرفت و پاسخگویی به نیاز مراجعه کنندگان و مناسب بودن محتوا، برنامه ریزی و تکنولوژی آموزشی معنا دار بوده است.

یافته های جدول نشان می دهد t مشاهده شده در خصوص افزایش دانش و مهارت ، فضای انگیزاننده و مشوق پیشرفت، پاسخگویی به نیاز مراجعه کنندگان و مناسب بودن محتوا، برنامه ریزی و تکنولوژی آموزشی در سطح P≤O/O5 معنا دار بوده، بنابراین بین نظرات مراجعه کنندگان با توجه به جنسیت آنها تفاوت وجود دارد.
جدول 7: مقایسه میانگین نمرده مولفه های توانمند سازی منابع انسانی و موسسات فرهنگی هنری از نظر مراجعه کنندگان با توجه به مدرک تحصیلی
 

مدرک تحصیلی مولفه	زیر دیپلم	دیپلم	فوق دیپلم	لیسانس و  بالاتر	f	p
X	S	X	S	X	S	X	S
افزایش دانش و مهارت	02/4	505/0	66/3	564/0	71/3	511/0	62/3	598/0	53/3	016/0
کمیت و کیفیت مطلوب آموزشی	2/4	570/0	98/3	678/0	90/3	591/0	84/3	532/0	91/3	010/0
فضای انگیزاننده و مشوق پیشرفت	07/4	664/0	66/3	637/0	69/3	603/0	55/3	653/0	13/5	002/0
پاسخگویی به نیاز مراجعه کنندگان	03/4	655/0	86/3	708/0	80/3	539/0	85/3	570/0	917/0	435/0
مناسب بودن محتوا، برنامه ریزی و تکنولوژی آموزشی	19/4	661/0	71/3	754/0	68/3	752/0	58/3	725/0	89/5	001/0

بر اساس یافته های جدول F مشاهده شده در خصوص افزایش دانش و مهارت، کمیت و کیفیت مطلوب آموزش، فضای انگیزاننده و مشوق پیشرفت و مناسب بودن محتوا، برنامه ریزی وتکنولوژی درسطح  معنا دار بوده است.
جدول 8: مقایسه زوجی اختلاف میانگین نمره افزایش دانش و مهارت از نظر مراجعه کنندگان با توجه به مدرک تحصیلی

براساس یافته های جدول بین نظرات مراجعه کنندگان دارای مدرک زیر دیپلم با لیسانس به بالاتر تفاوت وجود دارد.
جدول 9: مقایسه زوجی اختلاف نیانگین نمره کمیت و کیفیت مطلوب آموزشی از نظر مراجعه کنندگان با توجه به مدرک تحصیل

بر اساس یافته های جدول بین نظرات مراجعه کنندگان دارای مدرک زیر دیپلم با لیسانس به بالا تفاوت وجود دارد.
جدول 10: مقایسه زوجی اختلاف میانگین نمره فضای انگیزاننده و مشوق پیشرفت از نظر مراجعه کنندگان با توجه به مدرک تحصیلی
 

مدرک تحصیلی	اختلاف میانگین	سطح معناداری
لیسانس به بالا	513/0	001/0

بر اساس یافته های جدول بین نظرات مراجعه کنندگان دارای مدرک زیر دیپلم با لیسانس به بالا تفاوت وجود دارد.
جدول 11: مقایسه زوجی اختلاف میانگین نمره پاسخ گویی به نیاز مراجعه کنندگان )دانشجویان و هنرجویان ( از نظر مراجعه کنندگان با توجه به مدرک تحصیلی

بر اساس یافته های جدول بین نظرات مراجعه کنندگان دارای مدرک زیر دیپلم با فوق دیپلم با فوق دیپلم، لیسانس و فوق لیسانس به بالا تفاوت وجود دارد.
جدول 12: مقایسه میانگین نمره مولفه های تواتمندسازی منابع انسانی مؤسسات فرهنگی هنری از نظر مراجعه کنندگان با توجه به گروههای سنی

بر اساس یافته های جدول F مشاهده شده در سطح P≤O/O5 معنا دار نبوده، بنابراین بین نظرات مراجعه کنندگان با توجه به گروههای سنی آن تفاوت وجود ندارد.
جدول 13: مقایسه میانگین نمره مولفه های توانمند سازی منابع انسانی مؤسسات فرهنگی – هنری از نظر مراجعه کنندگان با توجه به دفعات مراجعه
 

دفعات مراجعه مولفه	یک دفعه	دو دفعه	سه دفعه	چهار و بیشتر	F	P
X	S	X	S	X	S	X	S
افزایش دانش و مهارت	81/3	678/0	63/3	486/0	80/3	703/0	73/3	609/0	394/0	758/0
کمیت و کیفیت مطلوب آموزش	04/4	614/0	92/3	570/0	85/3	670/0	02/4	575/0	707/0	549/0
فضای انگیزاننده و مشوق پیشرفت	83/3	648/0	61/3	634/0	66/3	676/0	74/3	703/0	573/0	634/0
پاسخگویی به نیاز مراجعه کنندگان	87/3	643/0	81/3	679/0	80/3	589/0	96/3	604/0	563/0	641/0
مناسب بودن محتوا، برنامه ریزی و تکنولوژی آموزشی	81/3	771/0	79/3	759/0	83/3	715/0	76/3	772/0	062/0	980/0

براساس یافته های جدول F مشاهده شده در سطح  معنا دار نبوده، بنابراین بین مؤلفه های توانمند سازی منابع انسان با توجه به دفعات مراجعه کنندگان تفاوت معنا دار وجود ندارد.
جدول 1. مقایسه میانگین نمره ایجاد سرمایه اجتماعی )از بعد اعتماد( در مؤسسات فرهنگی هنری با میانگین فرضی 3

با توجه به اینکه F مشاهده شده از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای 01/0 بزرگتر می باشد، بنابراین نقش مؤسسات فرهنگی و هنری در ایجاد سرمایه اجتماعی در بعد اعتماد بیش از سطح متوسط بوده است.
جدول 2: مقایسه میانگین نمره نقش مؤسسات فرهنگی هنری در ایجاد و ارتقا سرمایه اجتماعی )از بعد اعتماد( از نظر پاسخگویان مرد و زن

 

بر اساس یافته های جدول F مشاهده شده در سطح P≤O/O5 معنا دار نبوده، بنابراین بین نظرات پاسخگویان مرد و زن تفاوت معنی دار وجود ندارد.
جدول 3: مقایسه میانگین نمره نقش مؤسسات فرهنگی هنری در ایجاد سرمایه اجتماعی )از بعد اعتماد( از نظر پاسخگویان با توجه به مدرک تحصیلی
 

آماره مدرک	X	S	F	P
زیر دیپلم	79/3	496/0	21/1	307/0
دیپلم	56/3	435/0
فوق دیپلم	5/3	457/0
لیسانس	53/3	460/0
فوق لیسانس و بالاتر	63/3	419/0

یافته های جدول نشان می دهد F مشاهده شده در سطح   معنا دار نبوده، بنابراین بین نظرات پاسخگویان با توجه به مدرک تحصیلی آنان تفاوت معنا دار وجود ندارد.
جدول 4: مقایسه میانگین نمره و نقش مؤسسات فرهنگی هنری در ایجاد سرمایه اجتماعی )از بعد اعتماد( از نظر پاسخگویان با توجه به گروههای سنی

نتایج جدول نشان می دهد F مشاهده شده در سطح P≤O/O5 معنا دار نبوده، بنابراین بین نظرات پاسخگویان در گروههای سنی مختلف تفاوت معنا دار وجود ندارد.
جدول 5: مقایسه میانگین نمره نقش مؤسسات فرهنگی هنری در ایجاد سرمایه اجتماعی )از بعد اعتماد( از نظر پاسخگویان بر حسب دفعات مراجعه
 

آماره جنسیت	X	S	F	P
یک دفعه	53/3	425/0	80/4	001/0
دو دفعه	70/3	289/0
سه دفعه	20/3	584/0
چهار دفعه	66/3	439/0
پنج دفعه و بیشتر	65/3	396/0

نتایج جدول نشان می دهد F مشاهده در سطح   معنا دار بوده، بنابراین بین نظرات پاسخگویان با توجه به دفعات مراجعه به مؤسسات تفاوت معنا دار وجود دارد.
جدول 6: مقایسه زوجی اختلاف میانگین نمره نقش مؤسسات فرهنگی هنری در ایجاد سرمایه اجتماعی )از بعد اعتماد( بر حسب دفعات مراجعه

نتایج جدول نشان می دهد میزان اعتماد پاسخگویان با دو دفعه مراجعه و سه دفعه مراجعه و هم چنین سه دفعه مراجعه و پنج دفعه و بیشتر تفاوت وجود دارد.
جدول 7: ضریب همبستگی بین مولفه های توانمندسازی منابع انسانی با سرمایه ی اجتماعی )از بعد اعتماد(
 

ضریب همبستگی	افزایش و مهارت	کمیت و کیفیت مطلوب آموزشی	فضای انگیزاننده و مشوق و پیشرفت	پاسخگویی به نیاز مراجعه کنندگان	مناسب بودن محتوا، برنامه ریزی تکنولوژی آموزشی
سرمایه اجتماعی از بعد اعتماد	347/0=V 001/0= P 146= n	274/0= v 001/0= p 146= n	227/0= v 001/0=p 146=n	338/0=v 001/0=p 146=n	296/0v= 001/0=p 146=n

بر اساس یافته های جدول ضریب همبستگی بین مولفه های توانمند سازی منابع انسانی با سرمایه اجتماعی از بعد اعتماد در سطح P≤O/O1 معنا دار بوده، بنابراین رابطه معنا داری بین مؤلفه های توانمند سازی منابع انسانی با سرمایه اجتماعی )از بعد اعتماد( درمؤسسات فرهنگی وهنری وجود دارد.
جدول 8: رگرسیون چند متغیره پیش بینی سهم هر یک از مولفه های توانمند سازی بر سرمایه اجتماعی
 

Sig	t	bet	B	P	F	R	R	متغیر پیشین بین	متغیر ملاک
010/0	44/4	447/0	252/0	001/0	77/19	121/0	347/0	افزایش دانش و مهارت	سرمایه اجتماعی )از بعد اعتماد(
82/2	224/0	176/0	001/0	74/13	161/0	402/0	افزایش دانش و مهارت
62/2	226/0	168/0		مناسب بودن محتوا، برنامه ریزی و تکنولوژی

بر اساس نتایج رگرسیون چند متغیره ارتباط بین افزایش دانش و مهارت، مناسب بودن محتوا، برنامه ریزی و تکنولوژی آموزشی با سرمایه اجتماعی )از بعد اعتماد( معنا دار بوده است. بر اساس ضریب تعیین افزایش دانش و مهارت مراجعه کنندگان به تنهایی 12/0 از واریانس سرمایه اجتماعی در بعد اعتماد را تعیین می کند، با ورود متغیر مناسب بودن محتوا، برنامه ریزی وتکنولوژی وتکنولوژی آموزشی میزان واریانس تعیین شده به 16/0 افزایش می یابد. F مشاهده شده درسطح P≤O/O1 معنادار بوده بنابراین نتایج معادله رگرسیون نرمال و قابل تعمیم به کل جامعه آماری می باشد.
 

نتيجه‏گيرى
 

هدف اين پژوهش بررسى رابطه بين توانمندسازى منابع انسانى با ايجاد سرمايه اجتماعى (از بعد اعتماد) در مؤسسات فرهنگى هنرى شهر اصفهان بوده است. ابزار اندازه‏گيرى در اين پژوهش دو نوع پرسشنامه بوده است كه پرسشنامه اول به بخش نقش مؤسسات در توانمندسازى منابع انسانى اختصاص داشته و پرسشنامه دوم به بخش نقش مؤسسات در ايجاد سرمايه اجتماعى پرداخته است. ميزان توانمندسازى و اعتماد بوده است. اعتبار پرسشنامه توانمندسازى 89 / 0 و پرسشنامه اعتماد 86 / 0 براساس ضريب آلفاى كرونباخ برآورد گرديده است. جامعه آمارى پژوهش شامل كليه مراجعه كنندگان به مؤسسات فرهنگى در فصل بهار در شهر اصفهان بوده است.
تجزيه و تحليل يافته‏هاى مربوط به ميزان نقش مؤسسات فرهنگى هنرى در توانمندسازى منابع انسانى را نشان داد، نقش اين مؤسسات در افزايش دانش و مهارت، كميت و كيفيت مطلوب آموزشى، فضاى انگيزاننده و مشوق پيشرفت، پاسخ گويى به نياز مراجعه كنندگان و مناسب بودن محتوا، برنامه‏ريزى تكنولوژى آموزش بيش از سطح متوسط بوده است.
مقايسه نقش مؤسسات فرهنگى هنرى در توانمندسازى منابع انسانى در مؤلفه‏هاى مختلف نشان داد. بيشترين توانمندسازى مربوط به كميت و كيفيت مطلوب آموزش و كمترين مربوط به انگيزاننده و مشوق پيشرفت بوده است.
مقايسه ميانگين نمره مؤلفه‏هاى توانمندسازى منابع انسانى مؤسسات فرهنگى هنرى از نظر مراجعه كنندگان زن و مرد نشان داد بين نظرات آنان در خصوص افزايش دانش و مهارت، كميت و كيفيت مطلوب آموزشى، فضاى انگيزاننده و مشوق پيشرفت، پاسخ‏گويى به نياز مراجعه كنندگان و مناسب بودن محتواى برنامه‏ريزى و تكنولوژى آموزش تفاوت وجود دارد. از نظر مراجعه كنندگان نقش مؤسسات فرهنگى هنرى در توانمندسازى مردان بيشتر از مراجعه كنندگان زن بوده است.
مقايسه ميانگين نمره مؤلفه‏هاى توانمندسازى منابع انسانى مؤسسات فرهنگى هنرى از نظر مراجعه كنندگان نشان داد بين نظرات آنان در خصوص افزايش دانش و مهارت، كميت و كيفيت مطلوب آموزشى، فضاى انگيزاننده و مشوق پيشرفت و مناسب بودن محتوا، برنامه‏ريزى و تكنولوژى آموزشى، از نظر مراجعه كنندگان با توجه به مدرك تحصيلى آنان تفاوت وجود دارد. از نظر مراجعه كنندگان داراى مدرك زير ديپلم نقش مؤسسات فرهنگى هنرى در افزاش دانش و مهارت، كميت و كيفيت مطلوب آموزشى، فضاى انگيزاننده و مشوق پيشرفت، بيشتر از مراجعه كنندگان داراى مدرك ليسانس و بالاتر بوده است.
مقايسه ميانگين نمره مؤلفه‏هاى توانمندسازى منابع انسانى مؤسسات فرهنگى هنرى از نظر مراجعه كنندگان نشان داد بين نظارت آنان در خصوص افزايش دانش و مهارت، كميت و كيفيت مطلوب آموزشى، فضاى انگيزاننده و مشوق پيشرفت پاسخگويى به نياز مراجعه كنندگان و مناسب بودن محتوا، برنامه‏ريزى و تكنولوژى آموزش از نظر مراجعه كنندگان با توجه به گروه‏هاى سنى آنان تفاوت وجود ندارد.
مقايسه ميانگين نمره مولفه‏هاى توانمندسازى منابع انسانى مؤسسات فرهنگى هنرى از نظر مراجعه كنندگان نشان داد بين نظرات آنان در خصوص افزايش دانش و مهارت، كميت و كيفيت مطلوب آموزشى، فضاى انگيزاننده و مشوق پيشرفت پاسخ‏گويى به نياز مراجعه كنندگان و مناسب بودن محتوا، برنامه‏ريزى و تكنولوژى آموزش از نظر مراجعه‏كنندگان با توجه به دفعات مراجعه آنان به مؤسسات تفاوت وجود ندارد.
تجزيه و تحليل يافته‏هاى مربوط به نقش مؤسسات فرهنگى هنرى در ايجاد سرمايه اجتماعى (در بعد اعتماد) نشان داد.
نقش مؤسسات در ايجاد سرمايه اجتماعى و اعتمادسازى بيش از سطح متوسط بوده است.
مقايسه ميزان ايجاد سرمايه اجتماعى توسط مؤسسات فرهنگى و هنرى از نظر مراجعه كنندگان مرد و زن تفاوت وجود دارد.
مقايسه ميزان ايجاد سرمايه اجتماعى توسط مؤسسات فرهنگى و هنرى از نظر مراجعه كنندگان با توجه به مدرك تحصيلى آنان تفاوت وجود ندارد.
مقايسه ميزان ايجاد سرمايه اجتماعى توسط مؤسسات فرهنگى هنرى از نظر مراجعه كنندگان با توجه به گروه‏هاى سنى تفاوت وجود ندارد.
مقايسه ميزان ايجاد سرمايه اجتماعى توسط مؤسسات فرهنگى هنرى از نظر مراجعه كنندگان با توجه به دفعات مراجعه به مؤسسات تفاوت وجود دارد. ميزان اعتماد مراجعه كنندگان در دو دفعه بيشتر از سه دفعه و سه دفعه بيشتر از پنج دفعه بوده است.
تجزيه و تحليل يافته‏هاى مربوط به رابطه بين مؤلفه‏هاى توانمندسازى با ايجاد سرمايه اجتماعى نشان داد بين پنج مؤلفه (افزايش دانش و مهارت، كميت و كيفيت مطلوب آموزشى، فضاى انگيزاننده و مشوق پيشرفت، پاسخگويى به نياز مراجعه كنندگان و مناسب بودن محتوا، برنامه‏ريزى و تكنولوژى آموزش با سرمايه اجتماعى (از بعد اعتماد) رابطه معنادارى وجود دارد. براساس نتايج رگرسيون چند متغيره ارتباط بين افزايش دانش و مهارت، مناسب بودن محتوا، برنامه‏ريزى و تكنولوژى آموزشى با سرمايه اجتماعى (از بعد اعتماد) معنادار بوده است. بر اساس ضريب تعيين افزايش دانش و مهارت مراجعه كنندگان به تنهايى 12 / 0 از واريانس سرمايه اجتماعى در بعد اعتماد را تعيين مى‏كند، با ورود متغير مناسب بودن محتوا، برنامه‏ريزى و تكنولوژى آموزشى ميزان واريانس تبيين شده به 16 / 0 افزايش مى‏يابد F مشاهده شده در سطح 01 / 0 بزرگتر و مساوى P معنادار بوده بنابراين نتايج معادله رگرسيون نرمال و قابل تعميم به كل جامعه آمارى مى‏باشد.

پيشنهادات
 

الف - پيشنهاداتى به منظور بهبود توانمندسازى منابع انسانى توسط مؤسسات فرهنگى و هنرى
1) ايجاد ارتباط لازم بين محتواى برنامه‏هاى آموزشى با آن چه كه نيازهاى شركت كنندگان در دوره‏هاى آموزشى اقتضا مى‏نمايد.
2) ايجاد ارتباط لازم بين دوره‏هاى آموزش در اين مؤسسات با برنامه‏هاى توسعه‏اى و عمران كشور
3) افزايش ارتباط بين مؤسسات فرهنگى و هنرى در داخل كشور در سطوح مختلف
4) حرفه‏اى كردن برگزارى دوره‏هاى آموزشى و تربيت مربيان توانمند و شايسته
5) تهيه منابع و مطالب محلى وسيعى آموزشى بر اساس اقتضاى نيازهاى مراجعه كنندگان (شهروندان)
6) برقرارى و استقرار سيستم ارزيابى برنامه‏هاى آموزشى در اين مؤسسات
7) تدوين برنامه‏هاى اهداف توانمندسازى منابع انسانى در مؤسسات فرهنگى و هنرى
8) تدوين دقيق محتواى برنامه‏هاى توانمندسازى منابع انسانى در مؤسسات فرهنگى و هنرى
9) انتخاب شيوه‏ها و تكنولوژى‏هاى مناسب براى دوره‏هاى آموزش و توانمندسازى‏
10) ايجاد محيط آموزشى انگيزاننده و پويا
ب: پيشنهاداتى كه به منظور ايجاد سرمايه اجتماعى (از بعد اعتماد) توسط مؤسسات فرهنگى و هنرى
1) شناسايى دقيق نيازهاى مراجعه كنندگان (دانشجويان، هنرجويان)
2) با فلسفه به حداكثر رساندن رضايت مراجعه كنندگان فعاليت نماييد.
3) به مراجعه كنندگان خود خدمات با كيفيت عرضه نمائيد.
4) فرهنگ حاكم بر مؤسسه را بر پايه روحيه همكارى و هدايت استوار سازند.
5) پذيراى اشتباهات خود در مقابل مراجعه كنندگان باشيد.
6) كارتان و كادر آموزشى را تشويق به ايده پردازى و نوآورى نماييد.
7) به عنوان مدير مؤسسه در نقش مربى عمل نماييد.
8) از استراتژى اتحاد استفاده نماييد.
9) در خلق لحظات انسانى در مؤسسه از هيچ كوششى فروگذار نكنيد.
10) از طريق پست الكترونيكى و يا ساير وسايل ارتباط جمعى با مراجعه كنندگان خود در تماس دائم باشيد.

وتن، ديويد، کمرون، کيم اس، )1381( «تواناسازي و تفويض اختيار»، ترجمه بدرالدين اورعي يزداني، چاپ اول، انتشارات موسسه تحقيقات و آموزش مديريت.
کارلوس، جان، ديگران، )1387(، «مديريت تواناسازي کارکنان» ترجمه دکتر مهدي ايرانژاد پاريزي، تهران، نشر مديران.
رهنورد، فرج الله )1382(، «توانمندسازي کارکنان گامي به سوي مشتري مداري» فصلنامه فرايند مديريت و توسعه شماره 59، انتشارات مؤسسه عالي آموزش و پرورش مديريت و برنامه ريزي.
رهنمود، فرج الله )1379( «توانمندسازي کارکنان، جزء بحراني در مديريت کيفيت» مجموعه مقالات دومين کنفرانس بين المللي مديريت کيفيت.
کلمن، جيمز )1376(؛ «بنيادهاي نظريه اجتماعي» ترجمه منوچهر حيدري، تهران، انتشارات نشر ني، چاپ اول.
بيکر، واين، )1382(؛ «مديريت و سرمايه اجتماعي» ترجمه سيد مهدي الواني و محمدرضا ربيعي منرجين، انتشارات سازمان مديريت صنعتي / چاپ اول.
الواني، سيد مهدي و شيرواني، عليرضا )1385(، «سرمايه اجتماعي: مفاهيم، نظريه ها و کاربردها» اصفهان، انتشارات ماني، چاپ اول.
همان منبع صفحه 282.
Nelson, P.)1990(, Information and Consumer Behavior, Journal of Political Economy , Vol,28,No.2.,pp4-28
Kotler,P.)1972(,Marketing Management Analysis: Planing and Control, New Jersey: Prentice Hall.
Jabnoun, N. )2001(,"Values underlying Continuous Impowerment". the T .Qm:
Magazine, Vol 13.No.6.pp.381-387.
Albrecht, K.)1988("At America's Service" Home wood, II, Dow jones – Irwin.
Bowles, J.,)1992(," Is American Management Really " committed to Quality?",
Manngement Review, vol.81 No.4,pp.42-60.
Gummesson, E)1989(,"Nine Lessons on Service Quality", Total Quality Management, ebuary
Moore, L.G.: Hopkins, W.E:, and Hopking, S,A. )1998(" Quakity and Empowerment Programs: dual to customer Behavior, Journal of political Economy, Vol, 28, No. 2., pp.14-28.
Baruch, Y. )1993(. " Applying Empowerment : organizational Model" Career Development International, Vol.3,No.2,pp 82-87.
Banfield. E,)1999(" Moral Bassis of a backward Society" Press Glencoe 1958 )N.J:Houghton Mifflin co, 1992(
Golembierski, R.T.Q M.L.M cconkie )1993(, "The certrality of inter personal trust in Group process" In. C.L Cooper )Ed(, Theories of Group processes, New York: Wiely
Zucker, L.G.)1986("Production of trust: Institutional sources of Economic Structure", Research in organizational Behavior,8.

 

منبع:مجموعه مقالات همایش ملی جایگاه موسسات فرهنگی و هنری در توسعه فرهنگی کشور؛ (1388) به اهتمام علیرضا شیروانی، اصفهان، حوزه معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، چاپ نخست.