اينترنت آمده که بماند

پيش درآمد:
 

اينترنت زماني يک رويا بود اما امروز واقعيت زندگي ماست.واقعيتي که اگر آن را بهتر بشناسيم، بيشتر خواهيم توانست از امکانات آن استفاده کنيم و در عين حال از مضراتش در امان بمانيم.د رموضوع ويژه «اينترنت»در اين شماره، به اين پديده پرداخته و آن را از زواياي مختلف کند و کاو کرده ايم.

اينترنت آمده که بماند/16 آنچه اينترنت بر سر مغزهاي ما مي آورد / 22 پردازش ابري /32
اينترنت نخستين بار 40 سال پيش در آزمايشگاهي در دانشگاه کاليفرنيا در لوس آنجلس متولد شد، امروزه در سرتاسر کره خاکي گسترش يافته است و روزانه بيش از 1/5 ميليارد نفر از آن استفاده مي کنند.اما اينترنت واقعاً چيست؟ اين مقاله را بخوانيد تا پاسخ پرسش هايتان را درباره اين پديده، بيابيد.
 

1-چه کسي اينترنت را کنترل مي کند؟
 

به طور رسمي هيچ کس، اما اين حقيقت ناقصي است و کمتر کسي آن را باور مي کند.اگر همه ملت ها به طور مساوي آن لاين باشند، ايالات متحده مساوي تر از ديگران است!
اساسا اينترنت مجموعه اي از پروتکل هايي است که به وسيله آن رايانه ها با هم ارتباط برقرار مي کنند و شامل تعداد بي شماري سرور است که بيشتر آن ها تحت نظر بخش خصوصي هستند.با اين حال، از نظر ميزان اثرگذاري مي توان گفت توازن قدرت در دست ICANN (1)واقع در مارينا دلري (2)در کاليفرنيا قرار دارد که يک شرکت غيرانتفاعي است و بر روي آدرس هاي آن لاين که تحت عنوان اساسي دامنه ها و پسوندها شناخته شده اند-مانند "Com." و "Org"-کنترل و نظارت دارد.از آنجايي که اين شرکت بايد به وزارت بازرگاني آمريکا گزارش دهد، فرايند نام گذاري دامنه ها نيز تحت نظارت و سرپرستي کشور انجام مي شود.چين، روسيه و اروپا به دليل اين که قدرت نفوذ ايالات متحده در اينترنت بيش از هماهنگي هاي جهاني انجام شده است، از اين وضعيت ابراز نگراني کرده اند."ماسيميلانو مينچي"(3)، يکي از مديران منطقه اي در ICANN، مي گويد:"نقش آمريکا با نقش دولت هاي ديگر متفاوت است و اين نگراني در سرتاسر جهان وجود دارد."
درک اين موضوع چندان سخت نيست.به عنوان مثال در نظر بگيريد يک کشور قصد ايجاد تغييراتي در اسامي دامنه هاي خود داشته باشد.هرگونه تغييري بايد توسط وزارت بازرگاني ايالات متحده بررسي شود تا صحت فرايند انجام شده مورد تاييد قرار گيرد.زماني که بررسي ها انجام شد، اجراي واقعي تغييرات بر عهده وريساين (Verisign)که يک شرکت خصوصي آمريکايي است، خواهد بود.اين شرکت پايگاه اطلاعاتي اسامي را که حاوي فهرست کاملي از پسوندهاي رسمي شناخته شده است مديريت مي کند.مينچي مي گويد:"دولت آمريکا مي تواند مانع از ايجاد هر گونه تغييري در اين پايگاه اطلاعاتي شود.بنابراين، مي تواند تصميم بگيرد چه کسي در اينترنت حضور داشته يا نداشته باشد."
يک راهکار پيشنهادي، تبديل اينترنت به تکه هاي کوچک تر است.ايده بهتر آن است که دولت هاي بيشتري در اداره اين شبکه مشارکت داشته باشند در حالي که ساده ترين گزينه اين است که ايالات متحده دست از يکه تازي بردارد.به نظر"ميلتون مولر"(4)، کارشناس دولتي اينترنت در دانشگاه سيراکوز در کاليفرنيا، دستيابي به چنين نتيجه اي دور از ذهن خواهد بود.

2-آيا شبکه مي تواند خودآگاه باشد؟
 

از نظر مهندسي، تشابه هاي کيفي بين مغز انسان و شبکه پيچيده اينترنت وجود دارد:هر دو مي توانند اطلاعات را نگه دارند، پردازش کنند، به ياد بياورند و انتقال دهند."بن گورتزل"(5)، رئيس موسسه تحقيقاتي هوش مصنوعي عمومي (6)مي گويد:"اينترنت رفتاري مشابه ذهن انسان دارد.ممکن است در حال حاضر کمي خودآگاهي هم داشته باشد."
لزوما اين نوع خود آگاهي مانند خود آگاهي انسان ها نيست.به نظر "فرانسيس هيليگن"(7)، از دانشگاه آزاد بروکسل (8) (VUB)در بلژيک، آگاهي صرفا يک مجموعه از سازو کارهاي پردازش اطلاعات براي توليد کارآمدتر است که با اضافه کردن سطح کنترل بيشتر بر روي فرايندهاي مغز، موجب حصول نتيجه بهتر مي شود.هيليگن مي گويد:"افزودن آگاهي، بيشتر تنظيم و افزايش کنترل است تا پرش به يک سطح کاملا متفاوت."
از نظر هيليگن ممکن است اينترنت يک شبکه خودآگاه باشد که همواره در تلاش است تا در کاري که انجام مي دهد بهتر باشد، دوباره خود را سازماندهي کرده و شکاف هاي موجود در اطلاعات و توانايي هاي خود را پر کند.
اگر در حال حاضر شبکه نيمه آگاه است، ما مي توانيم کارهاي مختلفي انجام دهيم تا به آگاهي آن کمک کند؛ مثلا ايجاد الزام براي شبکه در راستاي نظارت بر شکاف هاي موجود در دانش فعلي و انجام اقدامي مناسب براي رفع آن، گورتزل مي گويد:"چشم انداز آينده بشريت با توسعه سريع، منسجم و هد فمند اينترنت اميد بخش است."

3-شبکه چقدر بزرگ است؟
 

دانشمند قرن 18 ميلادي، "جان پليفر"، (9)مي گويد:"با نگاهي در ژرفاي زمان، به نظر مي رسد که ذهن در حال رشد سرگيجه آري است."اگر او مي توانست از اعماق اينترنت سربرآورد، احتمالا باز هم دچار احساس سرگيجه مي شد!!طبق برآورد گوگل در سال 2005، اينترنت بيش از 5 ميليون ترابايت اطلاعات دارد.-در حالي که اطلاعات هر بار گردش زمين به دور خورشيد، يک گيگابايت است و زمين تاکنون 4/5 ميليارد بار به دور خورشيد گشته است.
راه هاي ساده تري براي درک ابعاد وسيع اينترنت وجود دارد.پيش بيني هاي اخير نشان مي دهد که بيش از يک ميليارد نفر براي دسترسي به اطلاعات موجود در اينترنت متکي به رايانه هستند.با اين حال هنوز يک ميليارد نفر يا بيشتر با استفاده از تلفن همراه به گشت و گذار در فضاي مجازي مي پردازند.
در اين حقيقت که اينترنت بسيار گسترده است شکي نيست.در جولاي 2008، سايت Cuil.com به عنوان "بزرگترين موتور جست و جوي جهان"به خوانندگان وب معرفي شد.اين وب سايت بيش از 120 ميليارد صفحه دارد.اما اندکي قبل از راه اندازي سايت، گوگل اعلام کرد در سيستم هاي خود بيش از يک تريليون صفحه منحصر به فرد ثبت کرده است.حتي اين اعداد و ارقام هم شايد فقط بخشي از واقعيت موجود باشند.طبق برخي آمارها، صدها برابر بيش از آن چه گوگل يا کول ادعا مي کنند اطلاعات ثبت شده در اينترنت وجود دارد.
يک موضوع قطعي است:اينترنت و محتويات آن به سرعت در حال گسترش هستند، بر اساس آمار گوگل، در هر روز بيش از ده ها ميليارد صحه به وب اضافه مي شود.در همين لحظه اي که شما در حال خواندن اين مطلب هستيد بيش از 700 هزار صفحه اضافه شده است!

4-آيا فقط يک اينترنت وجود دارد؟
 

در حال حاضر احتمالاً بله!
اينترنت شامل تعداد زيادي رايانه متصل به هم است که بسياري از آن ها توسط دانشگاه ها، مراکز تجاري و مانند آن کنترل مي شوند.آن چه که اين مجموعه در هم پيچيده از شبکه هاي مختلف را به هم پيوند مي دهد، زبان ارتباطات است که به عنوان پروتکل کنترل انتقال (Transmission Control protocol) و پروتکل اينترنت (Internet protocol) شناخته شده است که روي هم مي شود:TCP/IP.
چندين شبکه بزرگ هم وجود دارد که از پروتکل هاي مختلفي استفاده مي کنند و به همين دليل تا حد زيادي از اينترنت دور شده اند.از اين گروه مي توان به FidoNet اشاره کرد که به وسيله شبکه هاي تلفن جهاني ارتباط برقرار مي کند.تعداد انگشت شماري از شبکه هاي نظامي نيز به طور مجزا فعاليت مي کنند.در هر حال، تا جايي که ما مي دانيم، اينترنت تنها شبکه موجود با چنين ابعاد گسترده اي است.
در حالي که زبان مشترک رايانه ها توانسته موفقيت فوق العاده اينترنت را تضمين کند، اين بار فرم ديگري از زبان-زبان انسان ها-مي تواند موجب پراکندگي در اينترنت و ايجاد چندين منطقه مجزا شود.در سال 2007، تحت فشار کشورهاي چين و روسيه، بالاخره ICANN اجازه داد تا از کاراکترهايي به غير از زبان لاتين در آدرس ها استفاده شود.اين اقدام به ميلياردها نفر افراد چيني و روسي کمک مي کند تا از اينترنت استفاده نمايند و راحت تر از قبل ارتباط برقرار کنند؛ و در عين حال به توسعه تجارت آن لاين در داخل کشورشان بپردازند.به هر حال، شايد اين اتفاق، آغازي باشد براي پايان اينترنتي که مي شناسيم![در حال حاضر امکان استفاده از نويسه هاي فارسي براي ثبت دامنه نيز فراهم شده است؛ براي اطلاعات بيشتر مي توانيد به سايت com.نشاني.www مراجعه کنيد.- ويراستار]
يک احتمال اين است که اسامي دامنه جديدي متولد مي شوند که توسط ساير شبکه ها قابل شناسايي نيستند.اگر سرورها به گونه اي تنظيم شده باشند که نتوانند کاراکترهاي موجود در آدرس ها را تشخيص دهند، اين دامنه ها به راحتي در نقاط مختلف جهان قابل دسترسي نخواهند بود.
بدترين اتفاق زماني رخ مي دهد که دولت چين تصميم بگيرد فهرست اسامي دامنه هاي چيني را راه اندازي کرده و استقلال خود را از فهرست آمريکايي موجود اعلام کند.در نتيجه، امکان کنترل بيشتر مقامات چيني بر دسترسي شهروندان خود فراهم مي شود و به طور بالقوه ممکن است باعث جدايي گسترده آنان از بقيه شبکه اينترنت شود."تيم وو" (10)، استاد فناوري و قانون در دانشگاه کلمبيا در نيويورک، معتقد است:"تغييرات زباني موجب تسريع روند تفکيک منطقه اي در اينترنت مي شود."وي پيش بيني مي کند اين موضوع ما را به سمت اينترنت تفکيک شده سوق مي دهد؛ يک قسمت توسط ايالات متحده کنترل مي شود، يک قسمت توسط چين و ديگري توسط روسيه.

5-آيا شبکه هم دچار بحران اقتصادي مي شود؟
 

کاهش چشمگير قيمت مسکن، افت شديد رشد اقتصادي، خطر فروپاشي زيرساخت ها، و در پي آن افزايش نقدينگي، همگي باعث شدند تا دنياي مجازي هم از اين بحران مصون نماند.
اولين نشانه هاي رکود ديجيتالي از زمان سقوط بازار مسکن در آمريکا پديدار شد."آنش چانگ"(11)، اولين برنده جايزه يک ميليون دلاري در سايت زندگي دوم (Life second)، مي گويد:"مردم تمايلي کمتري به سرمايه گذاري در املاک مجازي نشان مي دهند.فروش زمين هاي بزرگ تر و گران تر کاهش يافت و در نتيجه منجر به رکود در سايت زندگي دوم شد."
اما در حالي که مردم پول کمتري در دنياي مجازي خرج مي کنند، به نظر مي رسد افرادي هم هستند که بيشتر از گذشته از سايت بازديد مي کنند.چانگ مي گويد در هر حال، چه افزايش بيکاري در دنياي واقعي باعث وقت گذراني بيشتر در دنياي مجازي شود يا براي صرفه جويي در هزينه ها، مردم ترجيح دهند در خانه بمانند ودر اينترنت به گشت و گذار بپردازند، هر دو بدين معني است که کاربران ساعات بيشتري را نسبت به قبل در دنياي آن لاين مي گذرانند.در نتيجه، بازار مسکن در سايت زندگي دوم در حال بهبود است.
رکود اقتصادي مي توانند مشکلات گسترده تري براي اينترنت به وجود آورد."آندرو اودليزکو"(12)، محقق دانشگاه مينسوتا در ميناپليس (13)، مي گويد تا قبل از سال 2006، ترافيک جهاني اينترنت هر ساله رشد دوبرابري داشت.وي مي افزايد:"ولي در چند سال گذشته، شاهد کاهش نرخ رشد بوده ايم."در واقع، نرخ رشد به نصف ميزان رشد در سال 2006 رسيده است.
در پي کاهش نرخ رشد اقتصادي، ميزان سرمايه گذاري در زيرساخت ها هم کاهش يافته است.اودليزکو مي گويد اينترنت به طور کلي مي تواند در هر لحظه موجي از ترافيک ايجاد کند.اگر تعداد زيادي از مردم براي فرار از رکود اقتصادي به ناگهان به سمت اينترنت روي مي آورند، پس، با ظهور ترافيک اينترنتي احتمال سبقت گرفتن براي گسترش زيرساخت ها هم وجود دارد و راهي براي خروج اينترنت از بحران فراهم مي شود.

6-نقاط تاريک شبکه کجاست؟
 

نقاط زيادي در دنياي آن لاين وجود دارند که بهتر است از آنها دوري کنيد.حتي ورود به يک سايت ناامن ممکن است رايانه شما را به ويروس يا کرم آلوده کند.در اينترنت هم "سياه چاله"هايي وجود دارد که موجب نگراني مي شوند.
اگر اي ميل شما به طور مرموزي ناپديد شد، يا سايت هاي مورد علاقه تان غيرقابل دسترسي شدند، احتمالا رايانه شما آلوده است.اگرچه اين سياه چاله ها به اندازه پسرعموهاي فضايي شان!مخرب نيستند، اما به هر حال دردسرهايي براي کاربران ايجاد مي کنند.اساسا سياه چاله ها، نقاطي از شبکه هستند که بسته هاي اطلاعاتي در آنها به دليل قطع ارتباط ناپديد مي شود."اتان کتز-باست"(14)استاد دانشگاه به همراه يک گروه تحقيقاتي، در بررسي هاي خود از سال 2007 تاکنون بيش از 1/5 ميليون سياه چاله در شبکه اينترنت شناسايي کرده است.وي مي گويد اکثر سياه چاله ها بيش از دو ساعت در يک جا باقي مي مانند.متاسفانه پيش بيني اين که سياه چاله در مرحله بعدي کجا ظهور مي کند سخت است؛ به همين دليل يک کابر معمولي به دشوراي مي تواند از آن دوري کند.
موضوع ديگري که اجتناب از آن به مراتب آسان تر است، گونه اي خاص از اتاق هاي گفت و گوي آن لاين (online chatroom)است.اگرچه غالب آنها قانوني هستند، اما برخي از آنها اعتبار خوبي ندارند و محلي هستند براي فروش اشياي مسروقه.طي تحقيقي در سال 2007، معلوم شد ارزش داد و ستدهاي انجام شده در اين اتاق هاي گفت و گو معادل 37 ميليون دلار بوده که در اين ميان، 80 هزار کارت اعتباري و مشخصات حساب بانکي کشف شده است.نکته بدتر اين است که برخي هکرها از اين اتاق هاي گفت و گو براي فرستادن دستورات به شبکه نرم افزارهاي مخرب (botnet)استفاده مي کنند.زماني که يک رايانه آلوده به ويروس با يک نرم افزار مخرب شود، ممکن است مورد سوء استفاده قرار گيرد و يا به عنوان بخشي از يک شبکه مخرب نرم افزاري براي ارسال هرزنامه ها يا حملات مجازي در نقاط ديگر شبکه استفاده شود.
بخش مهمي از فضاي مجازي-در حدود 5 درصد از کل اينترنت -به طور کامل به شبکه متصل نيستند.اين نقاط به عنوان "اينترنت تاريک"نام گذاري شده اند و اغلب ناشي از روترهاي (router)معيوب است که باعث شده ورود به اين نقاط غيرممکن شود.
در اين ميان اين نقاط تاريک، آدرس هاي اينترنت استفاده نشده اي هم وجود دارد که ممکن است به طور ناگهاني فعال شوند.اگرچه اين اتفاق مي تواند توجيه ساده اي داشته باشد، اما در عين حال نشانگر فعاليت هاي مشکوکي ومخربي نيز هست.
پس از سه سال تحقيق و بررسي توسط مشاوران امنيتي شبکه هاي آربر، (15)معلوم شد نقاط تاريک اينترنت مي توانند منشا حملات مجازي و هرزنامه ها باشند.مطالعات نشان داد هکرها و فرستندگان هرزنامه ها با سوء استفاد از روترها، آدرس هاي غلط اينترنتي ايجاد مي کنند و تا زمان دلخواه خود آنها را مسکوت باقي مي گذارند.به نظر مي رسد تعداد اين آدرس هاي تاريک هم زمان با گسترش شبکه در حال افزايش است.

7-آيا شبکه به محيط زيست آسيب مي زند؟
 

ارسال اي ميل در سراسر اقيانوس اطلس نياز به هيچ گونه سوخت کربني ندارد، اما يک برآورد تخميني نشان مي دهد در هر سال 152 ميليارد کيلووات ساعت انرژي لازم است تا مراکز داده اي ("ديتاسنتر" هاي)اينترنت فعال باقي بمانند.افزون بر اين، تمام رايانه ها و لوازم جانبي مرتبط با آنها موجب انتشار دو درصد از کل دي اکسيد کربن توليد شده توسط بشر مي شوند که اين مقدار با توليد دي اکسيد کربن در صنعت هوانوردي برابر مي کند.
طريقه استفاده ما از رايانه هم مي تواند در مصرف انرژي آن اثرگذار باشد.طبق اعلام گوگل، توليد الکتريسته مورد نياز براي انجام يک جست و جوي ساده اينترنتي، 200 ميلي گرم دي اکسيد کربن بر جاي مي گذارد.ممکن است اين مقدار زياد به نظر نيايد، اما هزار جست و جوي اينترنتي، دي اکسيد کربني معادل يک کيلومتر سفر با يک خودرو اروپايي معمولي توليد مي کند!بدتر آن که ترافيک اينترنتي هر ساله رشدي 50 درصدي دارد.بر اساس اعلام گروه آب، و هواي نيروهاي ائتلاف بين المللي محيط زيست، تا سال 2020 انتشار دي اکسيد کربن توسط رايانه ها رشدي 280 درصدي خواهد داشت که اين مقدار برابر است با 1/4 گيگاتن دي اکسيد کربن!
اگر صنعت فناوري اطلاعات (IT)به روند معمول تجارت خود ادامه دهد، ترديدي نيست که مصرف انرژي در اينترنت سر به فلک خواهد کشيد.در نتيجه، بسياري از سازمان ها بايد به مراکز به اصطلاح سبز تبديل شوند.و هم زمان، رايانه هاي نسل جديد نيز بسيار کارآمدتر از قبل عمل کنند."جاناتان کومي"(16)، متخصص انرژي در آزمايشگاه ملي لورنس بارکلي (17)مي گويد اين امر موجب کاهش سالانه 30 درصدي انرژي مورد نياز براي ارسال هر مگابايت در سرتا سر شبکه مي شود.
شرکت IBM مدعي است در حال توسعه مراکز کربن-خنثي است و با استفاده از ساختار آبي خنک کننده،گرماي توليد شده از تراشه ها را در کانال هاي خاصي هدايت مي کند تا براي گرم کردن منازل و ادارات اطراف استفاده شوند.با روشي مشابه، گوگل نيز در حال ثبت ايده ايجاد مراکز شناور داده اي است که متکي به دريا بوده و با مکش آب سرد از اعماق اقيانوس ها، تراشه هاي رايانه اي را خنک مي کنند.
کومي مي گويد خود اينترنت مي تواند به ما در کاهش مصرف انرژي کمک کند.به عنوان مثال، مي تواند به ويدئو کنفرانس اشاره کرد.وي مي افزايد:"جابه جا کردن الکترون ها هميشه بهتر از جابه جايي اتم هاست".به هر حال، کسي به طور قطعي نمي داند که آيا فناروي تاثيري بر کاهش قابل توجه تعداد سفرها داشته و يا اين که استفاده از ويدئو کنفرانس موجب کاهش انتشار گاز دي اکسيدکربن شده است يا نه.

8-آيا مي توانيم شبکه را تعطيل کنيم؟
 

به طور قطع پاسخ منفي است.بخش عمده اي از زيرساخت ها-از جمله سرورها، کابل ها، ماهواره ها و ارائه دهندگان خدمات اينترنتي (ISP)-توسط بخش خصوصي اداره مي شوند.يک دولت ممکن است بتواند ISP هاي تحت قلمرو خود را تعطيل کند، اما مردم باز هم مي توانند اطلاعات را از طريق ماهواره هايي که به شرکت هاي ديگر کشورها متصل هستند و الزاما پاسخگو به آن دولت نيستند، دريافت کنند.تعطيلي اينترنت در درون هاي مرزهاي يک کشور تقريبا غيرقابل تصور است."ميلتون مولر"از اداره امور بين المللي اينترنت مي گويد:"يک دولت بسيار قوي مي تواند بر کشور بر کشور خود اثرگذار باشد، اما چنين کاري در ابعاد جهاني بسيار مشکل است."
مولر معتقد است يافتن دليلي براي تعطيل کردن اينترنت بسيار دشوار است.حتي مي توان گفت زيان اقتصادي ناشي از بزرگ ترين حملات مجازي نيز نسبت به تعطيلي اينترنت بسيار کمتر است.وي اشاره مي کند تلاش هاي انجام شده براي تخريب و غيرفعال کردن اينترنت، گواه سختي چنين کاري است.بزرگ ترين حمله در تاريخ، در فوريه 2007 انجام شد و احتمالا شما حتي در تاريخ، در فوريه 2007 انجام شد و احتمالا شما حتي از اين قضيه بويي هم نبرديد.هدف اين حمله، تخريب بيش از 13 سرور نگهدارنده اسامي روترها بود که تمامي آدرس هاي اينترنتي در سراسر جهان در آن ذخيره شده و براي تسهيل کارکرد شبکه مورد استفاده قرار مي گيرد.دو سرور که هر دوي آنها در ايالات متحده بودند، آلوده شدند؛ اما 11 سرور ديگر از اين حمله اينترنتي جان سالم به در بردند و عمليات بدون هيچ موفقيتي به پايان رسيد.
ICANN به تازگي مشغول پياده سازي سيستم امنيتي جديدي به نام "آنيکست"(18)شده است که به وسيله آن از هر سرور يک کپي ايجاد مي شود.مولر مي گويد:"مثلا يک سرور در کاليفرنيا، مي تواند يک مشابه در تايوان يا خاورميانه داشته باشد.با کمي دستکاري در آدرس ياست ها، مي توان صدها کپي از اين سرورها تهيه کرد."
اکنون حملات مجازي در تعطيلي اينترنت راه به جايي نبرده اند، بعيد است که حملات سخت افزاري به زيرساخت ها موفق باشند.مولر مي گويد:"قبل از اقدام براي حمله به اينترنت، بايد براي نابود کردن کابل هاي زيردريايي در سرتاسر کره خاکي اقدام کنيد!اين يک جنگ تمام عيرا خواهد بود."
اينترنت آمده که بماند؛ پس به آن عادت کنيد.

پي نوشت ها :
 

1- Internet Corporation for Assigned Names and Numbers/2 -Marina Del Rey/3-Massimiliano Minisci/4-Milton Mueller/5-Ben Geortzel/6- Artificial General Intelligence Institute/7-Francis Heylighen/8- Free University of Brussels /9-John playfair/10-Tim Wu/11- Anshe Chung/12- Andrew Odlyzko/13-Minnesota University,Minneapolis /14-Ethan Katz-Bassett/15-Arbor Networks/16 Jonathan Koomey/17-Lawrence Berkeley National Laboratory/18-Anycast
 

منبع:نيوساينتيست، 2 مي 2009 منبع:دانشمند شماره559