لزوم ایجاد شفافیت در هزینه تبلیغات انتخاباتی


 





 
حجم و مبلغ هزینه های تبلیغات انتخاباتی از جمله موضوعاتی است كه در هر انتخاباتی توسط نامزدها و گروه های رقیب مطرح می شود اما هیچگاه پاسخ درستی نیافته است. دوستی پرسید چرا داوطلب نمی شوی هم با سوادی هم طایفه ات بزرگه ؟ و او پاسخ داد: می دونی چقدر پول برای تبلیغات لازمه؟ از كجا بیارم؟ سفره های چلوكباب، كارت های هدیه، لباس های ورزشی، توزیع بسته های فرهنگی ،پخش انبوهی از پوستر و برگه های تبلیغاتی و پذیرایی در میتینگ های بزرگ سخنرانی از مواردی است كه چند ماه مانده به انتخابات مجلس از سوی داوطلبان نمایندگی مجلس دیده می شود. آیا داوطلب از این همه ثروت برخوردار است یا در محفل های نه چندان آشكار كه با بزرگان قوم و ثروتمندان مدت ها پیش از اعلام داوطلبی برپا می كنند، مبادلاتی می شود؟ در شهرهای كوچك و روستاها می شود بسیاری از مردم را نمك گیر یك وعده غذا كرد تا عذاب وجدان، آنها را وادار به رای دادن به صاحب غذا كند.
*نامزدهای پرهزینه، نماینده حامیان مالی خود خواهند شد یكی از نمایندگان مجلس هشتم از حوزه انتخابیه یك شهرستان معتقد است، داوطلبانی كه هزینه‌های هنگفتی برای ورود به مجلس صرف می‌كنند، هدف و دغدغه‌شان خدمت به مردم نیست، زیرا در صورت ورود به مجلس وامدار افرادی هستند كه از آنان حمایت مالی كرده‌اند و خود را موظف می‌دانند از منافع آن افراد حمایت كنند، نه منافع عموم جامعه. وی كه داوطلب حضور در مجلس نهم نیز هست با دعوت نامزدها به رعایت اخلاق انتخاباتی، گفته است: همه باید كمك كنیم در فضایی آرام و بدون تنش، مردم، اصلح‌ را انتخاب كنند تا مجلسی داشته باشیم كه به توسعه كشور كمك كند. البته مصادیقی از هزینه های انتخاباتی كه یاد شد در شهرهای بزرگ نیز انجام می شود اما در این شهرها برای جذب آرا، از راه های دیگری هم استفاده می شود، مثل توزیع عكس و پوستر به میزان زیاد در حد بی نهایت كه در هر كوی و برزن و مكان خصوصی و عمومی جلو چشم باشد. افزایش هزینه های تبلیغاتی برای كسب آرا تنها در شهرهای كوچك نتیجه بخش است و در كلان شهرها همچون تهران میزان هزینه های صرف شده از سوی نامزدهای منفرد تاثیر تعیین كننده در انتخاب آنها ندارد. در این محیط ها نامزدهایی كه در فهرست گرو های سیاسی حضور دارند شانس بیشتری برای انتخاب شدن دارند و نامزدهای منفرد و مستقل از گروها هر چند مشهور باشند نیز شانس چندانی برای انتخاب شدن ندارند. البته در اینجا باید مقدار و منبع كسب هزینه های صرف شده از سوی گروه یا حزب حامی نامزدها شفاف سازی شود.
*یك نماینده از تهران: نامزدها گمان نكنند با صرف هزینه های زیاد می توانند رای بیاورند. تبلیغات در حد متعارف با یك امكانات اولیه‌ای باید صورت گیرد و جمع كردن رای با پوسترها، هزینه‌های مهمانی و یا دادن امتیازات آنچنانی به افراد نادرست است. وی كه داوطلب نمایندگی مجلس نهم و نیز در فهرست یكی از گروه های سیاسی برای انتخابات پیش رو قرار دارد در مورد خصوصیات تبلیغات سالم انتخاباتی،گفت: شركت‌كنندگان در انتخابات نباید فكر كنند كه با تبلیغات گسترده و با استفاده از هر وسیله‌ای می‌توانند به نتیجه مطلوب برسند. وی در پاسخ به این پرسش كه به لحاظ مصداقی چه تبلیغاتی را متعارف می‌دانید، گفت: تبلیغات در حد متعارف با یك امكانات اولیه‌ای باید صورت گیرد و جمع كردن رای با پوسترها، هزینه‌های مهمانی و یا دادن امتیازات آنچنانی به افراد، نادرست است.
*مخالفت نمایندگان مجلس با طرح شفاف سازی هزینه های تبلیغات اینك در آستانه برگزاری انتخابات نهمین دوره مجلس رسانه ها و فعالان سیاسی، یك بار دیگر موضوع شفافیت ها و تعیین سقف هزینه ها را مورد نقد و بررسی قرار می دهند و نكته جالب اینكه نمایندگان مجلس بیكار ننشسته و طرح دو فوریتی را با 100 امضا به هیات رییسه مجلس شورای اسلامی تقدیم كردند اما این طرح به رغم 100 امضا تنها توانست رای 56 نماینده را بدست آورد و به این ترتیب این طرح نیز رد شد و شاید نمایندگان در آستانه انتخابات بعدی به فكر این موضوع بیافتند. ضرورت نظارت قانونی برهزینه های تبلیغاتی و مسائل مالی انتخابات موجب شد تا اوائل بهمن ماه جاری طرح دو فرویتی شفاف‌سازی هزینه‌های تبلیغات انتخاباتی در مجلس هشتم مطرح شود طرحی كه با شگفتی زیاد با مخالفت نمایندگان مجلس شورای اسلامی روبرو شد. نمایندگان مجلس در جلسه علنی 27 دی سالجاری با دو فوریت طرحی مخالفت كردند كه در صورت تصویب نهایی آن، هزینه‌های تبلیغات داوطلبان انتخابات مجلس شفاف‌ و هزینه‌های غیر متعارف به سلب صلاحیت كاندیدا منجر می‌شد. بر اساس این طرح دو فوریتی كه با عنوان اصلاح موادی از قانون انتخابات 27 دی ماه سال جاری در دستور كار نمایندگان قرار گرفت، داوطلبان انتخابات باید همراه فرم ثبت‌نام، فهرست تمامی دارایی‌های منقول و غیرمنقول خود و همسر و فرزندان خود را اعلام كنند و حداكثر 24 ساعت پس از پایان زمان قانونی تبلیغات نیز گزارش مكتوب عملكرد و هزینه‌های انتخاباتی خود و منابع تأمین آنها را به هیأت‌های اجرایی و نظارت تحویل دهند. طراحان همچنین ارتكاب تخلفاتی از جمله تبلیغات و هزینه‌های غیرمتعارف، تبلیغات انتخاباتی پیش از موعد، دادن وعده‌های بیش از حد اختیارات قانونی، اقدام های ضد امنیت ملی در تبلیغات انتخاباتی از قبیل ایجاد اختلافات قومی و قبیله‌ای، زیر سؤال بردن سلامت انتخابات، هتك حرمت و حیثیت نامزدهای انتخاباتی و زیر سؤال بردن سلامت نظام اسلامی و عملكرد مسئولان نظام را موجب سلب صلاحیت كاندیدا حتی تا تأیید نتایج نهایی تعیین كرده بودند. با این همه واضحات در برابر دید مردم و مسوولان، سوال مهمی كه ذهن توده، نخبگان و فعالان سیاسی و ارباب رسانه ها را به خود مشغول كرده این است كه چرا اقدامی برای شفاف شدن هزینه های تبلیغات انتخاباتی صورت نمی گیرد. واقعا مشكل چیست؟ عدم اجرای قانون یا خلاء قانونی در ارتباط با حجم و مبلغ هزینه تبلیغات انتخاباتی؟
* قانون در خصوص هزینه های انتخاباتی سكوت كرده است قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی برای تنظیم تبلیغات انتخاباتی، مقرراتی را تعیین كرده است، مطابق قانون یاد شده، استفاده از هرگونه پلاكارد، پوستر، دیوار نویسی و كاروان های تبلیغاتی و استفاده از بلندگوهای سیار در خارج از محیط سخنرانی و امثال آن به استثنای‌ عكس برای تراكت و زندگینامه و جزوه و همچنین سخنرانی و پرسش و پاسخ از طرف نامزدهای انتخاباتی و طرفداران آنان ممنوع است. متخلفان از این ماده به سه تا سی روز زندان محكوم می‌گردند. بر اساس ماده 48 آیین نامه اجرایی قانون انتخابات، نصب و استفاده از بلندگو صرفاَ در محل ستاد تبلیغاتی نامزدها و محل سخنرانی ایشان مجاز است. استفاده از بلندگو در خارج از محیط سخنرانی و ستاد تبلیغاتی ممنوع است . همچنین براساس این قانون، فعالیت تبلیغاتی از طریق وسایل عمومی و دولتی ممنوع است. براین اساس نشریات و مطبوعات متعلق به سازمان ها، وزارتخانه ها، ادارات، نهادها و موسسات یاد شده در متن این ماده (ماده 59) حق تبلیغ برای نامزدهای انتخاباتی را ولو به صورت درج آگهی ندارند. در تبصره یك و دو این ماده فعالیت تبیلغاتی مؤسسات و نهادها و نشریات متعلق به این موسسات و نهادها كه دارایی آنان از اموال عمومی است ممنوع شده است. اما درباره حجم (مبلغ) و منبع هزینه تبلیغات انتخاباتی، مقرراتی وضع نشده است و قانون در این باره كاملا ساكت است. سكوت قانون درباره مبلغ و منبع هزینه های تبلغاتی سبب می‌شود، هر نامزد به تناسب امكانات مالی مبالغی را به امر تبلیغات انتخاباتی اختصاص دهد. نبود شفافیت در هزینه تبلیغات انتخاباتی حرف و حدیث های فراوانی را پس از برگزاری هرانتخابات در ایران به دنبال دارد و همواره گروه های رقیب همدیگر را به زیاده روی در تبلیغات انتخاباتی و اختصاص مبالغ گزاف متهم می كنند. ابهام در محل تامین منابع مالی نیز از جمله موضوعاتی است كه همواره مورد بحث و گفت و گو بین مردم، احزاب، گروه های سیاسی و رسانه‌ها قرار می گیرد. موضوعی كه به رغم رسانه ای شدن هیچگاه به اثبات نمی رسد و پس از مدتی نیز به فراموشی سپرده می شود.
* رییس ستاد انتخابات كشور: هزینه های غیرمتعارف خلاف مقررات است درحالیكه كه قانون انتخابات تعریفی از 'متعارف' و ' غیر متعارف' ارایه نداده است و درباره مقدار و منبع هزینه های انتخاباتی داوطلبان سكوت كرده است، رییس ستاد انتخابات كشور گفته است: هزینه های غیر متعارف تبلیغاتی خلاف مقررات است. سید صولت مرتضوی افزوده است: در صورت مشاهده تبلیغات خارج از حد متعارف قطعا با آنها برخورد خواهد شد. مرتضوی ادامه می دهد: هزینه های سنگین تبلیغات انتخاباتی و تبلیغات زودهنگام در بررسی صلاحیت داوطلبان دوره نهم مجلس شورای اسلامی تاثیرگذار خواهد بود.
منبع:ایرنا
ارسال توسط کاربر محترم سایت :hamed314