اتراق در ييلاق هاي البرز

راهنماي سفر به منطقه کوهستاني طالقان
 

بهار طالقان، هميشه کمي دير مي رسد. فروردين تمام مي شود اما برف ها هنوز خاک را سفت چسبيده اند و شکوفه ها آهسته و نرم، خودشان را از پايين طالقان بالا مي شکند. شکوفه ها که از راه برسند، گردشگران طالقان هم از پشت کوه ها پيدايشان مي شود. همه روزهاي تعطيل در بهار و تابستان، جاده پرپيچ و خم کوهستاني طالقان پر از مسافراني است که دنبال سرزمين بالابند سبز مي گردند. مناظر شگفت انگيز و بي نظير اين منطقه ييلاقي که در 120 کيلومتري شمال غربي تهران قرار گرفته، ساکنين شهرهاي دور و نزديک را به خود جذب مي کند.
شهر طالقان از به هم پيوستن چهار منطقه به نام هاي «شهرک»، «گلينک»، «کولج» و «پرده سر» تشکيل شده و شهرک به عنوان هسته اصلي آن است. اگر قصد داريد طالقان را خوب بگرديد و لذت ببريد، حداقل دو روز تعطيلات آخر هفته را بايد براي اين سفر وقت بگذاريد، اما مي شود يک روز جمعه را براي سفر به طالقان برنامه ريزي کرد.

شش نقطه تماشايي طالقان
 

1.مناظر بالاي گردنه:

با آنکه تمام جاده طالقان ديدني است اما تماشاي مناظر را از بالاي گردنه طالقان از دست ندهيد. در بالاترين نقطه گردنه محوطه کوچکي وجود دارد که تقريباً به اندازه چهار خودرو جاي پارک دارد. مي توانيد بساط صبحانه را همان جا پر کنيد. درست از بالاي گردنه به شمال که نگاه کنيد يک قله بلند در ميان رشته کوه هاي پوشيده از برف مي بينيد که از همه بلندتر است؛ اين همان «شاه البرز» معروف است و با 4 هزار و 200 متر ارتفاع يکي از قله هاي بلند رشته کوه البرز؛ مسير اصلي صعود به آنجا هم از طالقان مي گذرد. اگر قبل از طلوع آفتاب به بالاي گردنه برسيد، شانس ديدن يک منظره زيبا را خواهيد داشت. از همان جا شرق را نگاه کنيد، يک قله بلند به نام «زرينه کوه» وجود دارد که محلي ها اسمش را «ماسه چال» گذاشته اند. اين قله وقت طلوع آفتاب طلايي رنگ مي شود؛ از گردنه هم که به سمت پايين سرازير شويد، مناظر تماشايي در چپ و راست جاده پيش روي تان است. مخصوصاً رودخانه و سبزي هاي اطرافش.

2.سد طالقان:

حدود يک کيلومتر بعد از شهرک به سمت پايين طالقان که برويد در مسير درياچه ماهيگيري در تمام ماه هاي سال با قلاب وجود دارد. مي توانيد با اداره محيط زيست طالقان 4723073-0262 تماس بگيريد. حاشيه جنوبي سد در چند نقطه از کنار جاده اصلي قابل دسترسي است. يکي از مسيرهاي دسترسي به درياچه سد همان راهي است که از جاده قديمي طالقان و از روستاي «زيدشت» عبور مي کند. بايد از سر جاده طالقان 33 کيلومتر رانندگي کنيد؛ بعد يک تابلوي کوچک در کنار جاده مسير روستا و سد را نشانتان مي دهد که البته آب درياچه قسمت انتهايي اين جاده را پوشانده.

3.پايين طالقان:

روستاي پايين طالقان از مناطق ديدني طالقان است و چون در مسير اصلي نيست، بکرتر هم هست. در جاده اصلي قبل از رسيدن به شهرک از کنار ايستگاه محيط باني در سمت چپ جاده عبور کرده و به يک بلوار بسيار پهن مي رسيد. اگر وارد بلوار شويد که مستقيم شما را به شهرک مي برد. اما راه ديگر، گردش به سمت چپ است. اينجا تابلويي براي راهنمايي مسافران به سمت پايين طالقان وجود ندارد و شما بايد مسير ورود به روستاي «گلينک» را دنبال کنيد. اين مسير با يک پيچ به سمت راست و عبور از يک مدخل باريک به پل روستا مي رسد. با عبور از روي پل روستاي گلينگ به سمت چپ رفته و وارد جاده پايين طالقان مي شويد. اين جاده از حاشيه شمالي درياچه سد عبور مي کند و در بعضي نقاط آن جاده هاي فرعي و خاکي شما را به کنار درياچه مي رساند. بعد از عبور از کنار تاج سد، منظره دره تغيير مي کند و جاده باريک مي شود.

4.بالا طالقان:

براي رفتن به سمت بالا طالقان بايد به شهرک طالقان برويد. شهرک، دو ميدان اصلي دارد، ميدان سرلشکر فلاحي و ميدان جلال آل احمد. در اينجا بايد وارد بلوار آيت الله طالقاني شويد و مسير بلوار اصلي را ادامه دهيد. با تمام شدن بلوار شما وارد جاده «بالا طالقان» مي شويد. بيشتر محل هاي ديدني و تاريخي منطقه طالقان در مسير اين جاده قرار دارد، مثل آبشار کر کبود و زادگاه آيت الله طالقاني.

5.آبشار کر کبود:

براي ديدن اين آبشار بايد براي حدود يک ساعت پياده روي آمادگي داشته باشيد. هفت کيلومتر که از شهرک در مسير جاده بالاطالقان رانندگي کنيد به يک تابلوي کوچک مي رسيد که ابتداي جاده روستاي کر کبود نصب شده. اين جاده فرعي هشت کيلومتري به روستاي کر کبود مي رسد. خودروتان را همين جا پارک کنيد و پياده به طرف آبشار برويد. راستي در اينجا خبري از آنتن تلفن همراه هم نيست.

6.زادگاه آيت الله طالقاني:

براي ديدن خانه گِلي آيت الله طالقاني بايد هشت کيلومتر در مسير سمت راست، جاده اي فرعي وجود دارد که شما را به روستاي «سفج خاني» مي رساند. در ميان اين روستا تابلويي مسافران را به سمت روستاي «گليرد»، زادگاه آيت الله طالقاني هدايت مي کند. اين تابلو درست در ابتداي يک پل و بر سر يک دوراهي در ميان روستا قرار دارد. بعد از پنج کيلومتر از سر جاده فرعي، به روستا مي رسيد. در اينجا بايد خودروتان را در پارکينگ پارک کنيد و وارد کوچه باغ «سيدآقا» شويد. اين کوچه شما را يک راست به سمت خانه آيت الله طالقاني مي برد. خانه اي که 150 سال قدمت دارد و سه نسل در آن زندگي کرده اند. غير از معماري زيباي اين خانه نمايشگاه عکس هاي آيت الله طالقاني و اشيايي مثل نعلين عبا و جانماز آيت الله طالقاني براي تماشا وجود دارند. راستي براي بازديد از اين موزه نيازي به خريد بليت نيست.

مهمان طبيعت طالقان
 

اگر براي يک سفر يک روزه براي گردش در طالقان برنامه ريزي کرده ايد، براي استراحت يا خوردن غذا مي توانيد هر جايي در کنار درياچه سد و يا زير سايه درختان کنار جاده بمانيد. اما اگر قصد شبماني داريد مي توانيد چادر بزنيد. توصيه ما اين است که در نزديکي درياچه يا بلوار اصلي شهرک چادر بزنيد. اگر هم چادر نداريد يک کلبه قديمي در نزديکي هي درياچه هست که بين محلي ها به کلبه تقي معروف است. «تقي رجبي» چند آلاچيق در باغ هاي نزديک سد و چند خانه روستايي هم دارد که به مسافران اجاره مي دهد. قيمت اجاره آلاچيق ها براي هر شب حدود 5 هزار تومان و خانه هاي روستايي هم براي هر شب حدود 20 هزار تومان است.
توقف و شبماني در آنها وجود دارد. مجتمع اقامتي و پذيرايي چشمکان هم در جاده طالقان گزينه خوبي است. اين مجتمع حدود 37 کيلومتر از ورودي طالقان فاصله دارد.

بهترين راه خودروي شخصي
 

براي رفتن به طالقان از پايتخت چندين روش وجود دارد که راحت ترين آن استفاده از خودروي شخصي است

خودروي شخصي:

از شهر کرج تا ابتداي جاده طالقان حدود 65 کيلومتر راه است. مهم ترين نشاني براي پيدا کردن ابتداي جاده طالقان، کارخانه سيمان آبيک است. بعد از حدود 50 کيلومتر رانندگي از پل فرديس سازه هاي بدقيافه کارخانه سيمان را خواهيد ديد؛ 14 کيلومتر هم که از اين کارخانه بگذريد، سمت راست تابلوي سبز جاده طالقان قرار دارد. براي ورود به جاده طالقان دو بار بايد از روي اتوبان عبور کنيد. ابتدا از روي پل دوم به سمت جنوب اتوبان رفته و بعد، از روي پل اول از روي اتوبان عبور کرده، به سمت شمال برگرديد و وارد جاده طالقان شويد از اينجا تا شهرک (مرکز طالقان) حدود 14 کيلومتر راه داريد.

سوغات طالقان
 

در ابتداي بلوار طالقاني يک مغازه عسل فروشي به نام عسل ماني وجود دارد که عسل هاي خوبي دارد. بهتر است سراغ عسل هاي رنگي برويد که هر کيلوي آن در اين فصل حدود 16 هزار تومان قيمت دارند. توصيه ويژه ما عسل مرکبات است که بيشتر روشن تر و رنگي است و قيمتش هم کمي بالاتر است.
لبنيات را هم بيشتر در بقالي هاي بلوار شهرک يا همان آيت الله طالقاني مي توانيد پيدا کنيد. نان طالقان هم معروف است، ناني شبيه نان شيرمال که به آن «کُلاس» مي گويند. يک نانوايي هم کمي بالاتر از ميدان جلال آل احمد وجود دارد که نان محلي مي پزد. اگر نانوايي بسته بود، سراغ بقالي ها برويد. بعضي از بقالي ها نان محلي بسته بندي مي فروشند.

آش با سبزي کوهستان
 

اگر به غذاخوري هاي طالقان مي رويد از غذاهاي محلي خبري نيست
در طالقان چند غذاي محلي مثل آش ترش، بلغور برنج، آش ارزن و آش تلي پخته مي شوند. اما اين غذاهاي محلي را در هيچ رستوراني نمي توانيد پيدا کنيد. در رستوران ها بيشتر بايد انتظار غذاهايي را داشته باشيد که طعم آنها برايتان آشناست. اگر با خودتان غذايي نياورده ايد در همان رستوران هاي ميان راه غذاهاي خوشمزه اي براي خوردن هست. البته در مجتمع اقامتي و پذيرايي چشمکان هم مي توانيد غذا بخوريد، البته قيمت غذاهايش کمي گران است. مي توانيد به رستوران صدف هم در بلوار شهيد مطهري برويد، با اينکه غذاهاي با کيفيتي دارد اما کمي گران است. البته غذاخوري، رستوران و بقالي هاي زيادي در طالقان هست که مي توانيد از آنجا غذاي سرد بخريد و نگران گرسنه ماندن هم نباشيد.

مراقب محيط زيست باشيد
 

-به هيچ وجه وارد باغ هاي شخصي نشويد.
-در کنار رودخانه يا مناطق پرت و دور از دسترس چادر نزنيد.
-بهتر است براي گردش در طالقان خودرو شخصي داشته باشيد چون براي بعضي مسيرها هيچ تاکسي و يا اتوبوسي وجود ندارد.
-محيط زيست طالقان در سال هاي اخير به شدت تخريب شده است. از اين جهت توصيه مي شود حتماً زباله هاي خود را برگردانيد.
-از روشن کردن آتش در زير درختان خودداري کنيد و چوب هاي خشک را براي روشن کردن آتش انتخاب کنيد. يادتان باشد حتماً آتش را کاملاً خاموش کنيد.
-هنگام رانندگي در جاده مراقب شغال ها يا روباه هايي که از عرض جاده عبور مي کنند باشيد و آنها را زير نگيريد.
-هنگام تردد در کوچه هاي روستاها مزاحم ساکنين محلي نشويد.
-اگر از کنار گله حيوانات اهلي عبور مي کنيد آنها را رم ندهيد و از سگ هاي گله هم دوري کنيد.
-از آنجا که درياچه سد طالقان لايروبي نشده به هيچ وجه وارد آب درياچه نشويد و به تابلوهاي اخطار توجه کنيد.
منبع: ماهنامه ايران شناسي و ايران گردي همشهري- سرزمين من- شماره ي 2