خربزه


 

نويسنده: محبوبه بهران مصيري




 
خربزه ميوه اي است شيرين، لذيذ و گوارا كه انواع گوناگوني دارد و بهترين آن خربزه خراسان است.

«خواص غذايي- دارويي خربزه»
 

- طبيعت خربزه گرم و تر است.
- پيامبر گرامي اسلام(ص): خربزه از زينتهاي زمين است، آب آن از رحمت الهي و شيريني آن از بهشت است. (بحارالانوار ج14)
- خربزه مثانه را مي شويد، ادرار را زياد مي كند و سنگ مثانه را آب مي كند.
- در خربزه بيش از 90 درصد آب هست كه اين آب به خاطر توأم بودن با موادقندي فوراً جذب بدن شده و انرژي توليد مي كند.
- محلول آب و قند به همراه املاح معدني موجود در خربزه، شربتي گوارا و مطبوع مي باشد كه سلولهاي بدن را شسته و سموم آنها را مي گيرد و از راه ادرار و عرق دفع مي نمايد. لذا پس از خوردن خربزه، خنكي و شادابي و طراوت مخصوصي در بدن ايجاد مي شود.
- خربزه داراي ويتامين (آ- A) است، از اين رو در ترميم و تجديد سلولهاي بدن، پيشگيري از بيماريهاي چشمي و جلوگيري از بيماريهاي عفوني مؤثر است.
- به علت دارا بودن ويتامين (ث- C) در طراوت و شادابي پوست و جلوگيري از بيماري هاي لثه مؤثر است.
- سلولز موجود در خربزه، ماده اي است بيرنگ، شفاف و جامد كه خاصيتش بعد از جذب در بدن به اين صورت است كه حجم مدفوع را افزايش داده و تعداد دفعات اجابت مزاج را زياد مي كند. لذا خربزه مليّن خوبي بوده و يبوست را برطرف مي كند. همچنين از راه دفع مدفوع مقداري از سموم بدن را خارج مي نمايد.
- خربزه فعاليت سلولها را افزايش داده(به دليل وجود ويتامين A) و به خاطر دفع سموم خون و اسيد اوريك و مواد زايد و سمّي از بدن باعث فعاليت كليه ها مي شود.
- وجود فسفر و كلسيم در اين ميوه در تقويت اعصاب و سلولهاي مغزي، عضلات و تكميل استخوان بندي به ويژه در سنين كودكي مؤثر است.
- ميزان پتاسيم موجود در خربزه براي بيماران مبتلا به بيماري قلبي- عروقي بسيار مؤثر است و مصرف اين ماده غذايي نقش بسزايي در پيشگيري از بيماريهاي قلبي و عروقي دارد.
- خربزه به علت دارا بودن مواد قندي، در درمان كم خوني هاي مختلف مؤثر است.
- در درمان بيماري هاي روماتيسم مزمن، نقرس و نارسايي كبد بسيار مفيد است.
- مادران شيرده توجه داشته باشند كه مصرف اين ميوه خوش طعم، باعث افزايش شير آنها مي شود.
- خوردن خربزه اشتها را زياد مي كند و در كودكان سبب فعاليت سلولهاي بدن شده و در رشد آنها بسيار مؤثر است.
- اين ميوه لذيذ در سالمندان نيز فعاليت سلولهاي دستگاه گوارش را زياد مي كند و در نتيجه نقاهت، سستي و بي حالي را از آنها دور مي كند.
- ضماد گوشت خربزه براي تسكين درد و تورم چشم به كار مي رود.
- استفاده از ماسك خربزه در شفافيت و جلاي پوست مؤثر است.
- همچنين براي رفع كك و مك كه در صورت انسان به شكل لكه هاي قهوه اي رنگ ريزي پديدار مي شود بسيار مؤثر است. براي اين منظور بايد تخم خشك خربزه را بدون پوست گرفتن مجموعاً كوبيده و با آب خمير كنيد سپس به شكل ضماد بر روي پوست قرار دهيد و اين عمل را تا رفع لكه ها لااقل روزي يك مرتبه تكرار نماييد.
- اگر گوشت خربزه، را له كنيد و به صورت مرهم روي سوختگي هاي سطحي پوست بدن بگذاريد، آن را معالجه خواهد كرد.
- طعم و اسانس خربزه، محرك قوي و خوبي براي دستگاه گوارش بوده و به هضم غذا كمك مي كند، همچنين رودل را رفع مي نمايد.
- خوردن آن براي اشخاص مبتلا به سل ريوي، كم خوني و يرقان مفيد بوده و در درمان بيماريهاي سنگ كليه و مثانه بسيار مؤثر است(بايد توجه داشت كه در اين وقت نمك و فلفل بايد كمتر خورده شود).
- خربزه، رنگ چهره را روشن مي كند و بيماري استسقاء (احساس تشنگي دائمي) را درمان مي كند.
- مغز تخم خربزه بو داده، يك ماده غذايي مفيد است كه طبيعت گرم دارد.
- نوشيدن دم كرده پوست خشك كرده خربزه (به مقدار 8 گرم) سنگ مثانه و سنگريزه هاي مجاري ادرار را دفع مي كند.
- انداختن مقداري پوست تميز خربزه در ديگ، باعث زود پختن گوشت و حبوبات مي شود.

«تذكر»
 

1- بهترين نوع خربزه آن است كه شيرين، كم آب، نازك، لطيف، سنگين و پوست آن زبر باشد و اگر قسمت سر آن را با انگشت شست فشار دهيم مختصري فرو برود.
2- بهترين زمان خوردن خربزه، در فاصله دو وعده غذا مي باشد يعني حدود ساعت 10 صبح و 5 بعدازظهر.
3- چنانچه خربزه سريعاً بعد از غذا و يا صبح ناشتا مصرف شود موجب سوءهاضمه، حرارت كبد و كليه شده و گاهي ايجاد تب مي نمايد و يا ادرار را خون آلود مي سازد. (البته بيشتر در افراد گرم مزاج).
4- خوردن خربزه رسيده قبل از غذا موجب ورم روده و اسهال مي شود.
5- خوردن خربزه كال در كساني كه معده ضعيف دارند، توليد اسهال مي كند، همچنين خلط را مي افزايد.
6- مبتلايان به مرض قند(ديابت) بهتر است از خوردن آن پرهيز كنند، زيرا خربزه داراي مقداري قند است و چون فوراً جذب خون مي شود سبب بالا رفتن قند مي گردد.
7- زياده روي در خوردن خربزه موجب نفخ معده و روده مي شود، در ضمن مبتلايان به سوءهاضمه بايد خوب آن را بجوند.
8- خوردن آن براي سينه درد و سرماخوردگي مضّر است.
9- از خوردن خربزه و عسل به طور همزمان خودداري كنيد.
منبع: نشريه روزهاي زندگي-ش332.