قاعدگي هاي بي قاعده


 

نويسنده:دکتر زهره سليماني




 
خيلي خانم ها از خستگي و کاهش انرژي براي انجام فعاليت هاي روزانه گله دارند و نمي دانند که گاهي دليل مشکل شان صرفاً اين است که خون، ماده ي حياتي بدن شان کم شده است چرا؟ چون مدت هاست به قاعدگي بيمار گونه و غيرطبيعي دچار شده اند، که تصور مي کنند طبيعي است! ما در اين مقاله در باب اين موضوع توضيحاتي داده ايم و شما را راهنمايي مي کنيم.

علت خون ريزي هاي غيرطبيعي زنانه چيست؟
 

-خون ريزي هاي غيرطبيعي دو نوع هستند، قبل از يائسگي و بعد از يائسگي. براي خانمي که مدت ها يائسه بوده و ناگهان دچار خون ريزي مي شود، اين مسأله بسيار جدي و اولين تشخيص پزشک سرطان است. يعني سعي مي کند دريابد آيا سرطاني در کار است يا نه؟ اما عمدتاً علت اصلي خون ريزي هاي غيرطبيعي قبل از دوران يائسگي، غيرسرطاني يا خوش خيم است. خون ريزي هاي قبل از يائسگي معمولاً به دو شکل هستند: اول، سنگين تر شدن خون ريزي هاي ماهانه و طولاني تر شدن مدت آن و دوم، خون ريزي مابين دو عادت ماهانه متوالي.

اين خونريزي ها چه عللي دارند؟
 

-سه علت در اين زمينه وجود دارد که اولين آن ناهنجاري هورموني است؛ يعني تخمدان ها تخمک رها نمي کنند. حتماً مي دانيد که به طور متوسط هر ماه يک تخمک از يک يا دو تخمدان بايد رها شود و اگر اين تخمک به موقع رها نشود، نظم به هم مي خورد و خون ريزي غيرطبيعي صورت مي گيرد. در نوجواني، علت رها نشدن تخمک، عدم بلوغ در رابطه ي مغز و تخمدان هاست. خون ريزي دختران نوجوان معمولاً نامنظم و علتش در سنين زير بيست سالگي معمولاً رابطه ي بين مغز و تخمدان هاي نابالغ است. در نزديک دوران يائسگي هم به خاطر آن که ذخيره ي تخمک ها در تخمدان ها کم شده است، خانم ها ديگر نمي توانند به طور مرتب هر ماه يک تخمک رها کنند و اين نيز از عوامل خون ريزي در اين خانم ها محسوب مي شود.

علت هاي ديگر چيست؟
 

-علت دوم، تومورها يا توده هاي سلولي خوش خيم است، مثل پوليپ يا فيبروم که در رحم يا گردن رحم پديدار مي شوند و در 25 تا 40 سالگي بسيار متداول هستند و گاهي مي توانند بدخيم باشند که در اين صورت معمولاً در گردن رحم يا ديواره ي مهبل قرار دارند. خون ريزي ناشي از تومورهاي بدخيم معمولاً به صورت خون ريزي در بين دو عادت ماهيانه ديده مي شود.
علت سوم، اختلالات التهابي و عفوني( مقاربتي يا غيرمقاربتي) است. اين را هم اضافه کنم که ورود اجسام خارجي و ضربه ها، سوء استفاده هاي جنسي و زگيل هاي تناسلي که کودک در تماس با والدينش به آن دچار مي شود نيز از علل شايع خون ريزي قبل از بلوغ است. اختلالات انعقادي در نخستين قاعدگي دختران ده تا يازده ساله نيز باعث بلوغ زودرس شده که در نتيجه سيکل هاي آن سريع تر از حالت طبيعي مي شود، اما هرقدر که اين اتفاق ديرتر رخ دهد، تکامل سيستم ديرتر اتفاق افتاده و خون ريزي هاي نامرتب و عدم تخمک گذاري در آن ها مشهودتر است.

آيا پاي علل طبيعي هم ممکن است در ميان باشد؟
 

-بله، معمولاً در دو سال اول بلوغ دختران، تخمک گذاري ناقص و طول دوره از 21 تا 40 روز متفاوت است و تا وقتي اين مدت سيکل منظم 23 تا 35 روز ادامه پيدا کند، اغلب خون ريزي هاي دوره ي شديد و حتي با افت شديد هموگلوبين خون همراه خواهد بود که البته با داروهاي هورموني قابل درمان است.

در مورد عوامل زمينه ساز خونريزي هم توضيح دهيد.
 

-علاوه بر خود خون ريزي، عامل زمينه ساز و به وجود آورنده ي آن هم مهم است؛ مثلاً خون ريزي هاي مرتبط با بارداري مي تواند باعث سقوط يا بروز بارداري خارج از رحم شود. سي درصد از زنان با مصرف قرص هاي ضدبارداري دچار لکه بيني مي شوند که يکي از علل آن، کم کاري يا پرکاري تيروييد است. خون ريزي هاي کم قاعدگي، فاصله زياد بين دو قاعدگي و افزايش تعداد دفعات قاعدگي از علايم و نشانه هاي آن است. فيبروم رحمي(افزايش توده عضلاني رحم) نيز باعث لکه بيني و خون ريزي مي شود که ميزان آن بر حسب موقعيت و جايگاهي که فيبروم قرار دارد، متفاوت است. اگر فيبروم در نزديکي عروق رحم باشد، خون ريزي هاي نامرتب ايجاد مي کند و اگر پشت مثانه باشد، باعث بروز علايم ادراري مي شود. از طرفي ده درصد سرطان هاي رحمي در سنين بالاي 35 سال با خون ريزي همراه هستند و با نمونه برداري از داخل رحم(کورتاژ تشخيصي) مي توان علتش را مشخص کرد.

درمان اين مشکل به چه صورت است؟
 

-يکي از روش هاي درمان خون ريزي هاي غيرطبيعي و بدون علت رحم، تجويز مسکن هاي ضدالتهابي همچون ايبوپروفن و مفناميک اسيد است و با مصرف شش تا هشت ساعت يک بار اين داروها مي توان خون ريزي را کنترل کرد، اما فقط زماني که تشخيص و بيماري ديگري مطرح نباشد بايد سراغ اين تجويزها رفت. مهم اين است که بدانيم سي درصد از خون ريزي هاي پس از يائسگي به علت سرطان هاي رحم است، به تازگي درمان هاي هورموني براي زنان پس از دوران يائسگي توصيه نمي شود و فقط در موارد گرگرفتگي يا پوکي استخوان شديد، براي اين دسته از بيماران هورمون درماني انجام مي شود.
منبع:7روز زندگي، شماره 121.