مزه عجيب اين سياره
مزه عجيب اين سياره
مزه عجيب اين سياره
نويسنده: ويتني کلاوين
ترجمه: الهام شعباني
ترجمه: الهام شعباني
تلسکوپ فضايي اسپيتزر ناسا چيز عجيبي درباره سياره اي دور افتاده کشف کرده است. اين سياره متان ندارد در حالي که متان عنصر فراواني در بسياري از سيارات منظومه ي شمسي ماست. به گفته ي کوين استيونسون، فارغ التحصيل رشته ي علوم سياره اي از دانشگاه فلوريداي مرکزي: «اين معماي بزرگي است. مدل ها حاکي از آن است که کربن در اين سياره بايد به شکل متان باشد. نظريه پردازان کاملاً سرگرم حل اين معما هستند».
اين کشف اخترشناسان را يک گام به کاوش جوّ سيارات دوردست زمين مانند نزديک تر مي کند. اين سياره ي بي متان، که GJ436b نام دارد، تقريباً به اندازه نپتون و بنابراين کوچک ترين سياره دوردستي است که تلسکوپي توانسته با موفقيت آن را «مزه مزه» يا بررسي کند. در نهايت، تلکسکوپي بزرگ تر در فضا مي تواند با استفاده از همين روش به جست و جوي متان و ديگر نشانه هاي شيميايي حيات مانند آب، اکسيژن و دي اکسيدکربن در سيارات زمين مانند کوچک تر بپردازد.
استيونسون مي گويد: «در نهايت، مي خواهيم نشانه هاي زيستي را روي سياره اي کوچک و سنگي بيابيم. اکسيژن، به ويژه به همراه حتي مقدار کمي متان، حاکي از آن است که امکان ندارد ما انسان ها در اين جهان تنها باشيم».
جوزف هرينگتون، محقق مدير اين پژوهش از دانشگاه فلوريداي مرکزي، مي گويد: «در اين مورد، اميدواريم متان را نه به سبب وجود حيات، بلکه به علت ترکيبات شيميايي خود سياره بيابيم. اين نوع سياره بايد متان را در خود توليد کند».
متان در سياره ميزبان حيات ما وجود دارد. اين عنصر بيشتر از طريق ميکروب هاي زنده در بدن گاوها و در شاليزارهاي غرق در آب برنج توليد مي شود. همچنين، تمام سيارات غول پيکر منظومه شمسي ما متان دارند با اين که گاو ندارند! نپتون به سبب وجود همين ماده شيميايي آبي است، زيرا متان نور قرمز را جذب مي کند. متان يکي از اجزاي اصلي تشکيل دهنده ي اجرام نسبتاً سرد است؛ از جمله ستارگان «نارس» که کوتوله هاي قهوه اي خوانده مي شود.
در حقيقت، پيش بيني مي شود که هر سياره اي با ترکيب جوي هيدروژن، کربن و اکسيژن و دمايي تا 1000 کلوين (حدود 727 درجه سانتي گراد) مقدار قابل توجهي متان و مقدار کمي منواکسيد کربن در خود داشته باشد. در اين دما کربن بايد به شکل متان باشد.
سياره ي GJ436b نيز بايد در دماي 800 کلوين (يا 527 درجه سانتي گراد) داراي مقدار قابل توجهي متان و مقدار کمي منواکسيد کربن باشد. اما رصدهاي اسپيتزر برعکس اين را نشان مي دهد. اين تلسکوپ فضايي، نور اين سياره را در شش طول موج فرو سرخ ثبت کرد و شواهدي مبني بر وجود منواکسيد کربن اما نه متان به دست آورد.
هرينگتون مي گويد: «ما سخت در حال فکر کردنيم. اين امر نشان مي دهد که مدل هاي ما بايد اصلاح شوند و بهبود يابند. اکنون ما اطلاعاتي واقعي بر روي سياره اي دور افتاده داريم که نشان مي دهد در واقع چه اتفاقي در جو اين سيارات مي افتد».
سياره GJ436b در صورت فلکي اسد و در فاصله 33 سال نوري از ما قرار گرفته است. اين سياره در مدت 64/2 روز به دور ستاره کوچک خود مي گردد. ستاره ميزبان، کوتوله اي از رده M و بسيار سردتر از خورشيد ماست. آن طور که از زمين ديده مي شود اين سياره از مقابل قرص ستاره مادر خود عبور مي کند.
اين تحقيق پيش از اتمام مايع خنک کننده تلکسوپ اسپيتزر و آغاز مأموريت «گرم» آن، در ارديبهشت 1388/مي 2009، انجام شد.
منبع: ماهنامه نجوم، شماره 196
اين کشف اخترشناسان را يک گام به کاوش جوّ سيارات دوردست زمين مانند نزديک تر مي کند. اين سياره ي بي متان، که GJ436b نام دارد، تقريباً به اندازه نپتون و بنابراين کوچک ترين سياره دوردستي است که تلسکوپي توانسته با موفقيت آن را «مزه مزه» يا بررسي کند. در نهايت، تلکسکوپي بزرگ تر در فضا مي تواند با استفاده از همين روش به جست و جوي متان و ديگر نشانه هاي شيميايي حيات مانند آب، اکسيژن و دي اکسيدکربن در سيارات زمين مانند کوچک تر بپردازد.
استيونسون مي گويد: «در نهايت، مي خواهيم نشانه هاي زيستي را روي سياره اي کوچک و سنگي بيابيم. اکسيژن، به ويژه به همراه حتي مقدار کمي متان، حاکي از آن است که امکان ندارد ما انسان ها در اين جهان تنها باشيم».
جوزف هرينگتون، محقق مدير اين پژوهش از دانشگاه فلوريداي مرکزي، مي گويد: «در اين مورد، اميدواريم متان را نه به سبب وجود حيات، بلکه به علت ترکيبات شيميايي خود سياره بيابيم. اين نوع سياره بايد متان را در خود توليد کند».
متان در سياره ميزبان حيات ما وجود دارد. اين عنصر بيشتر از طريق ميکروب هاي زنده در بدن گاوها و در شاليزارهاي غرق در آب برنج توليد مي شود. همچنين، تمام سيارات غول پيکر منظومه شمسي ما متان دارند با اين که گاو ندارند! نپتون به سبب وجود همين ماده شيميايي آبي است، زيرا متان نور قرمز را جذب مي کند. متان يکي از اجزاي اصلي تشکيل دهنده ي اجرام نسبتاً سرد است؛ از جمله ستارگان «نارس» که کوتوله هاي قهوه اي خوانده مي شود.
در حقيقت، پيش بيني مي شود که هر سياره اي با ترکيب جوي هيدروژن، کربن و اکسيژن و دمايي تا 1000 کلوين (حدود 727 درجه سانتي گراد) مقدار قابل توجهي متان و مقدار کمي منواکسيد کربن در خود داشته باشد. در اين دما کربن بايد به شکل متان باشد.
سياره ي GJ436b نيز بايد در دماي 800 کلوين (يا 527 درجه سانتي گراد) داراي مقدار قابل توجهي متان و مقدار کمي منواکسيد کربن باشد. اما رصدهاي اسپيتزر برعکس اين را نشان مي دهد. اين تلسکوپ فضايي، نور اين سياره را در شش طول موج فرو سرخ ثبت کرد و شواهدي مبني بر وجود منواکسيد کربن اما نه متان به دست آورد.
هرينگتون مي گويد: «ما سخت در حال فکر کردنيم. اين امر نشان مي دهد که مدل هاي ما بايد اصلاح شوند و بهبود يابند. اکنون ما اطلاعاتي واقعي بر روي سياره اي دور افتاده داريم که نشان مي دهد در واقع چه اتفاقي در جو اين سيارات مي افتد».
سياره GJ436b در صورت فلکي اسد و در فاصله 33 سال نوري از ما قرار گرفته است. اين سياره در مدت 64/2 روز به دور ستاره کوچک خود مي گردد. ستاره ميزبان، کوتوله اي از رده M و بسيار سردتر از خورشيد ماست. آن طور که از زمين ديده مي شود اين سياره از مقابل قرص ستاره مادر خود عبور مي کند.
اين تحقيق پيش از اتمام مايع خنک کننده تلکسوپ اسپيتزر و آغاز مأموريت «گرم» آن، در ارديبهشت 1388/مي 2009، انجام شد.
منبع: ماهنامه نجوم، شماره 196
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}