ارتقای تولید ملی مستلزم نگرش جامع و عزم ملی(4)
نویسنده: علیرضا علی احمدی




 

5-7- توسعه شمول سیاست‌های حمایتی دولت از تولیدات ملی
 

بدیهی است که بخشی از رشد صنایع داخلی و تولیدات ملی کشور در سالیان گذشته مرهون اعمال سیاست‌های حمایتی دولت و پشتیبانی‌های به‌عمل آمده از صنایع داخلی است. لیکن جا دارد که با مطالعات تطبیقی بیشتری روی تجارب سایر کشورها از جمله بهره‌گیری از تجارب موفق دنیا در کشورهایی نظیر چین، هند، کره و... و رعایت مقتضیات ملی کشور، شمول سیاست‌های حمایتی دولت از تولید افزایش یابد و کیفیت اجرای این سیاست‌ها نیز به گونه‌ای اثرگذارتر باشد.
‌ـ اعمال تعرفه‌های مناسب وارداتی و صادراتی، تخصیص ارز به نرخ مرجع، حمایت مالی از پروژه‌های تحقیق و توسعه چاره‌جویی برای صنایع آسیب‌پذیر، اعمال معافیت‌های مالیاتی، پشتیبانی از اجرای فعالیت‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی، آموزش تخصصی، مطالعات بهره‌وری، مطالعات امکان‌پذیری طرح‌ها و... فقط بخشی از سیاست‌های حمایتی دولت در این راستا است.
‌ـ خوب است شمول سیاست‌های حمایتی دولت برای کاهش قیمت تمام‌شده، ارتقای کیفیت و نوآوری محصولات و خدمات تولیدی، بازاریابی و تحقیقات بازار توسعه یابد.

5-8- مدیریت اثربخش بر شبکه تامین تولید، توزیع و فروش خدمات بعد از فروش.
 

مدیریت اثربخش شبکه تامین به مفهوم جامع آن یکی از مجموعه عوامل موثر بر رونق یا عدم رونق فعالیت‌های تولیدی و اقتصادی است و مستلزم چاره‌اندیشی مناسب بر زنجیره و شبکه تامین است. تولید موفق ملی مستلزم زیرساخت‌های فراوانی از جاده‌ها، بنادر، سردخانه‌ها و انبار‌ها، نیرو‌گاه‌ها و مخازن نگهداری آب، سوخت و... است که الحمدلله در 33 سال گذشته گسترش خوبی در زیرساخت‌های فوق در کشور ایجاد شده است. لیکن از حیث نحوه مدیریت بر شبکه تامین، نیازمند تلاش‌های وافری هستیم که باید به مرور فرهنگ‌سازی و اجرایی شود.

5-9- فضای ملی کسب و کار باید موجد رونق کسب و کار باشد.
 

در فضای ملی کسب و کار عوامل متعددی موثرند که از جمله آنها عوامل زیر بر رونق یا عدم رونق تولید ملی موثرند و فضای ملی باید توسط دستگاه‌های ذی‌ربط طوری سیاستگذاری و جهت‌دهی شود که تا سرحد امکان موجب رونق فعالیت‌های اقتصادی و اعتلای تولید ملی شود.

5-9-1- سیاست‌های پولی و ارزی
 

سیاست‌های پولی و ارزی از جمله عوامل بسیار موثر در تولید ملی هستند به گونه‌ای که نرخ سود بانکی و نرخ تسعیر ارز هرچه بالاتر باشد، تامین نقدینگی و سرمایه در گردش، مشکل‌تر و هزینه‌برتر خواهد بود و هرچه هزینه سرمایه‌گذاری و تامین نقدینگی افزایش یابد، قیمت تمام‌شده کالا و خدمات تولیدی بالا رفته و شرایط رقابت را سخت‌تر و تولید را کم‌سود‌تر و حتی زیان‌آور خواهد کرد. البته نرخ تسعیر بالای ارز موجب رونق صادرات و مانع واردات بی‌رویه خواهد شد و به رونق تولید ملی کمک می‌کند، مگر آنکه تولید وابسته به واردات مواد اولیه و تجهیزات خارجی باشد که جریان سرمایه‌گذاری و تامین مواد اولیه را گران‌تر خواهد کرد.

5-9-2- سیاست‌های تنظیم بازار
 

یکی از عواملی که در گذشته تاثیر بیشتری بر رونق یا عدم رونق اقتصادی و فضای کسب و کار داشت، همانا سیاست‌های سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان بود. اکنون در شرایطی هستیم که بعضی از کالاهایی که سابقه کنترل قیمت دارند، با آنکه قیمت تهیه خوراک و مواد اولیه آنها آزاد است و سرسام‌آور رشد کرده است، لکن سیاست‌های تنظیم بازار اجاره افزایش قیمت تولیدات کارخانجات داخلی را به صورت عادلانه اجازه نمی‌دهد و در نتیجه حاشیه سود این قبیل واحد‌ها کاهش می‌یابد و در بازار کنونی اگر تولید صادراتی قابل‌توجهی نداشته باشند، فروش داخلی ممکن است با زیان همراه باشد.
در شرایطی که وزارت بازرگانی در وزارت صنایع و معادن ادغام شده است، انتظار آن است که سیاست‌های قیمت‌گذاری با سیاست‌های تولیدی هماهنگ‌تر شود.

5-9-3- سیاست‌های تامین اجتماعی و مقررات کار
 

مقررات کار و تامین اجتماعی در کشور در شرایط اولیه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تدوین شده و برای مقابله با فرهنگ استثماری حاکم بر فضای کسب و کار‌های باقیمانده از زمان طاغوت مناسب‌تر بوده است تا فضای کسب و کاری که انتظار اشتغالزایی به صورت پایدار از آن داریم. به هر حال الزام واحد‌ها به بیمه کردن کارگران و پرداخت مزایای ناشی از ضوابط موجود قانون کار و تامین اجتماعی باعث عدم تمایل کسبه و تولید‌کنندگان جزء شده است به گونه‌ای که یا نیرو جذب نمی‌کنند یا ممکن است برخلاف ضوابط موجود عمل ‌کنند.

5-9-4- ارزیابی مستمر تعرفه‌های واردات و صادرات لازمه حمایت از تولید ملی است
 

اعمال سیاست‌های تعرفه‌ای یکی از معمول‌ترین سیاست‌هاست که شرایط تولید و تجارت داخلی را با تجارت خارجی هماهنگ می‌کند. در حال حاضر در کشور ما نیز از سیاست‌های تعرفه‌ای بهره می‌گیریم. لیکن مهم آن است که موضوع قیمت‌ها در سطح جهانی با توجه به بحران اقتصادی ایجاد شده در غرب و نوسانات قیمتی که برای کالاها ایجاد می‌شود و همچنین در نظر گرفتن نوسانات نرخ تسعیر ارز مرتب رصد شود و ضمن توجه به ثبات سیاست‌های تعرفه‌ای عنداللزوم تعدیلات لازم بموقع به عمل آیند. با توجه به تشکیل وزارت صنعت، معدن و تجارت انتظار آن است که بموقع تعرفه‌ها به‌نفع تولیدکننده داخلی و مصرف‌کننده توامان تغییر کند.

5-9-5- تورم و رشد قیمت‌ها بر رونق یا عدم رونق تولید ملی موثر است
 

تورم و افزایش عمومی سطح قیمت‌ها بر عملکرد واحد‌های مختلف تولیدی و خدماتی موثر است. افزایش سطح عمومی قیمت‌ها از یک‌سو نیاز به حجم نقدینگی توسط واحد‌ها را افزایش می‌دهد و از سوی دیگر قدرت خرید مردم را کاهش می‌دهد، در نتیجه تولیداتی که با مواد اولیه ارزان‌تر قبل از افزایش سطح عمومی قیمت‌ها تولید شده‌اند، موجب افزایش سودآوری تولید‌کننده می‌شود، لیکن استمرار تولید نیاز به نقدینگی را افزایش می‌دهد که هزینه‌های تامین مالی واحد‌های تولیدی را افزایش می‌دهد. در مجموع ثبات در سطح عمومی قیمت‌ها به نفع رونق کسب و کار و تولید ملی است ضمن آنکه در شرایط تورمی، افزایش سطح عمومی قیمت‌ها موجب شرایط رکود تورمی می‌شود.

5-9-6- بهره‌وری در تولید ملی مستلزم وجدان کاری و فرهنگ پویای کار و تلاش است
 

فرهنگ کار در کشور ما نیازمند اعتلا و بهبود است. چراکه بهره‌وری نیروی کار در اغلب موارد از حد مورد انتظار کمتر است و نیازمند فرهنگ‌سازی و بهبود کارآیی است. رسانه ملی و رسانه‌های عمومی می‌توانند در اصلاح فرهنگ کار موثر باشند. تقویم تعطیلات سالانه کشور قابل اصلاح است. اصلاح قانون کار با توجه به فرهنگ کاری در کشور ما نیازمند اصلاحات اساسی است تا ضمن حفظ حقوق نیروی کار،‌ جلوی کم‌کاری و زیرکار درروی عده‌ای گرفته شود.

6- راهبرد‌های اعتلای تولید در سطح ملی
 

در این بخش پاره‌ای از راهبردهای اعتلای تولید ملی مطرح می‌شود.
6-1- مطالعات و بررسی‌های تطبیقی برای استفاده از تجارب برتر سایر کشور‌ها در حوزه تولید
6-2- حذف یا کاهش هزینه‌های تامین منابع مالی برای بهره‌برداری از سرمایه‌گذاری‌های موجود و تامین نقدینگی ارزان‌قیمت
6-3- طراحی و پیاده‌سازی سیاست‌های ارتقای بهره‌وری و کارآیی هریک از عوامل تولید و پیاده‌سازی تکنیک‌های جدید مدیریتی در بنگاه‌ها
6-4- کارآفرینی و اشتغال‌آفرینی با اولویت نیرو‌های تخصصی و به صورت خاص نیرو‌های دانش‌‌بنیان
6-5- مطالعه زنجیره تامین، تولید و توزیع و اعمال سیاست‌های بهبودی برای کاهش قیمت تمام‌ شده و ارتقای سطح استاندارد‌ها و افزایش بهره‌وری
6-6- ترمیم ارتباطات بین اجزای نظام ملی نوآوری و یادگیری تکنولوژیک در سطح ملی تا سطح بنگاه‌ها
6-7- توسعه صنایع دانش‌بنیان خانگی، خوشه‌های صنعتی، صنایع دستی، صنایع ‌با فناوری‌ سطح بالا، صنایع اقتدار‌آفرین و صنایع فرهنگی
6-8- توسعه صادرات صنعتی در کشور‌های منطقه، اسلامی، آسیای میانه، آفریقایی و ... مبتنی بر بازاریابی و تعاملات طرفینی.
6-9- تقویت شبکه‌های بانک، صرافی و بیمه برای جابه‌جایی پول در خارج از کشور
6-10- اعمال سیاست‌های حمایتی دولت برای پیاده‌سازی استاندارد‌ها، تحقیق و توسعه و مراکز، بهره‌وری، HSE، حذف یارانه‌ها و...
6-11- اعمال تعرفه‌های گمرکی و اتخاذ سیاست‌های تشویقی- صادراتی، اتخاذ سیاست‌هایی که هزینه‌های تولید را کاهش دهد و تولید را مقرون به صرفه‌تر کند.
6-12- اعتلای فرهنگ مصرف کالای ایرانی همراه با ارتقای سطح استاندارد‌های تولیدی، بیمه و گارانتی کالا‌های تولید داخل و...
6-13- تدوین و ترویج سبک زندگی اقشار مختلف مردم در این اسلامی و جلوگیری از ترویج سبک زندگی و فرهنگ مصرف غربی
6-14- حمایت از اجرای نهضت کاهش قیمت تمام شده
منبع:farsnews.com
ادامه دارد