با جوانه ها جوان بمانيد!


 

نويسنده: زهرا فرهناک
کارشناس ارشد تغذيه



 
پرورش جوانه ها، يک راه آسان براي دسترسي به مواد مغذي از طريق باغچه خانگي است. شما مي توانيد بدون نياز به فضاي خيلي بزرگ در خانه و به کمک يک سيني به پرورش جوانه ها بپردازيد و اين ماده غذايي با ارزش را در سبد غذايي خود بگنجانيد و از خواص مفيد آن بهره مند شويد.

فوايد جوانه ها
 

تغييرات شيميايي که در دانه ها در حين جوانه زدن رخ مي دهد، باعث افزايش ويتامين ها، مواد معدني و پروتئين آنها مي شود، در حالي که ميزان کالري آنها به دليل تجزيه کربوهيدرات کاهش مي يابد، بنابراين جوانه ها براي کساني که مي خواهند کالري کمتري دريافت کنند و بر روي رژيم کاهش وزن هستند، بسيار مفيد است. همچنين جوانه ها سرشار از آنتي اکسيدان ها (به خصوص ويتامين هاي E و C ) هستند و سبب پيشگيري از ابتلا به بيماري هاي قلبي و برخي سرطان ها مي شوند.
جوانه ها داراي آب و فيبر زيادي هستند که مصرف منظم آنها مانع بروز يبوست مي شود. مصرف جوانه ها مي تواند يک عادت غذايي سالم و مطلوب در برنامه غذايي افراد باشد.
واقعيت اين است که جوانه ها راحت تر هضم مي شوند و مواد مغذي آنها هم بيشتر است. همچنين کالري کمتري نيز دارند. از جوانه ها مي توان به عنوان کپسول هاي طبيعي مولتي ويتامين و مينرال نام برد که مصرف مرتب آنها قسمت عمده اي از نيازهاي بدن به ويتامين هاي مختلف خصوصا ويتامين هاي گروه B، املاح معدني و آنزيم ها را تأمين مي کند و باعث حفظ سلامت فرد مي گردد.
در اين مقاله بر آنيم که شما را با چند جوانه خوشمزه و خواص غذايي آنها آشنا کنيم.

جوانه لوبيا
 

بيشتر در آسيا و غذاهاي شرقي و غذاهاي تايلندي استفاده مي شود. اين جوانه از منابع ويتامين هاي A, B, C و E و همچنين کلسيم و آهن است. ميزان کالري آن در يک فنجان، 30 کيلوکالري مي باشد.

روش هاي استفاده از جوانه ها
 

- از جوانه مي توانيد داخل ماست، همراه نعناع و شويد و همچنين در انواع و اقسام سالاد، پاستا، ساندويچ ها و برگرها استفاده کنيد.
- جوانه ها نيز مانند سبزي ها بهتر است به صورت خام مصرف شوند و از پختن طولاني، حرارت دادن زياد و سرخ کردن آنها پرهيز شود.

جوانه عدس
 

جوانه عدس داراي هشت اسيد آمينه ضروري مورد نياز بدن است. جوانه عدس داراي ويتامين هاي C, B2, A اسيد فوليک و همچنين مواد معدني مانند کلسيم، مس، آهن، منيزيم، فسفر، پتاسيم، سلنيوم، سديم، گوگرد و اسيدهاي چربي مانند اسيد لينولئيک و اسيد اولئيک است.

جوانه گندم
 

جوانه گندم سرشار از ويتامين ها و املاح معدني ضروري براي بدن مانند ويتامين هاي A, B1 و E است. ويتامين A موجود در جوانه گندم باعث تقويت سيستم بينايي و شادابي پوست مي شود. ويتامين B1 موجود در جوانه گندم نيز براي تعادل سيستم عصبي ضروري است. جوانه گندم حاوي ويتامين E نيز هست که از آنتي اکسيدان هاي مهم بدن به حساب مي آيد.

جوانه بروکلي
 

جوانه برو کلي سرشار از آنتي اکسيدان است. همچنين حاوي آنزيمي به نام سولفورافان مي باشد. اين جوانه به دليل خواص ضد سرطاني بسيار مورد توجه است. مزه آن شبيه تربچه مي باشد و در انواع و اقسام ساندويچ ها مي توان از اين جوانه استفاده نمود. ميزان کالري آن در يک فنجان، 35 کيلوکالري مي باشد.

جوانه يونجه
 

اين جوانه حاوي ويتامين هاي A, B, C و K است. همچنين داراي فيتواستروژن و آنتي اکسيدان هم مي باشد. طعم مطبوع و ملايمي دارد و استفاده از آن در ساندويچ، طعم آن را بسيار دلپذير مي کند. ميزان کالري آن در يک فنجان، 25 کيلوکالري مي باشد.

جوانه نخود فرنگي
 

جوانه نخود فرنگي از نظر طعم بسيار شبيه خود نخود فرنگي است و در سالاد و ساندويچ ها مي شود از آن استفاده کرد. اين جوانه منبع خوب ويتامين هاي A, C و اسيد فوليک است. ميزان کالري آن در يک فنجان، 40 کيلوکالري مي باشد.

جوانه آفتابگردان
 

به اين دليل که دانه هاي آفتابگردان درشت هستند، جوانه هايي هم که توليد مي شود، بزرگ است. اين جوانه ها حاوي ويتامين هاي A, B, C و E هستند.
همچنين مينرال هايي مثل کلسيم و پتاسيم و برخي اسيدهاي آمينه را نيز در بر دارد. اين جوانه مزه و طعم مغزها و آجيل را دارد که استفاده از آن در تهيه سالاد طعم بسيار مطبوعي به سالاد مي دهد. همچنين در تهيه انواع پاستا هم مي شود از اين جوانه استفاده نمود، ميزان کالري آن در يک فنجان، 45 کيلوکالري مي باشد.

چگونه جوانه را در خانه پرورش دهيم؟
 

گام اول انتخاب جوانه يا در واقع دانه مورد نظر است که بايد سالم باشد. در مرحله بعد دانه ها بايد به مدت 8 ساعت يا يک شبانه روز در آب خيسانده شوند. مرحله آخر نيز انتخاب روش کوزه يا سيني براي پرورش جوانه ها است. به اين ترتيب، شما در خانه و با صرف هزينه ناچيز توانسته ايد خودتان جوانه هايي سالم و خوشمزه پرورش دهيد.

روش کوزه
 

کوزه را پر آب کنيد. به اين ترتيب جدار کوزه نيز خيس مي شود. سپس يک جوراب نايلوني روي کوزه بکشيد و دانه هاي از قبل خيس خورده را که حالت ژله اي پيدا کرده اند، روي کوزه بکشيد، در اين روش، دانه ها بر روي کوزه ها جا مي گيرند. دانه ها بايد 4 دفعه در روز خيسانده شوند.

روش سيني
 

در اين روش دانه هاي خيسانده شده از قبل را در سيني پهن کنيد و روي آن يک پارچه نمدار بکشيد. روزي چند بار با آبپاش آن را خيس نماييد، ولي دانه ها نبايد در آب غوطه ور شوند، چون باعث پوسيدگي مي گردد.
هيچ يک از اين دو روش نيازي به نور مستقيم خورشيد ندارند. در واقع جوانه ها با نور غير مستقيم بهتر رشد مي کنند. اگر شما مي خواهيد جوانه ها سبز رنگ باشند، مي توانيد در روز آخر رشدشان آنها را در مقابل نور آفتاب قرار دهيد. بسته به نوع دانه اي که انتخاب مي کنيد و اينکه مي خواهيد تا چه حد بزرگ شوند، به زمان حداقل 3 روز تا يک هفته نياز داريد.
همچنين براي رشد جوانه ها مي توانيد از کودکان کمک بگيريد که از انجام اين کار بسيار لذت مي برند و تجربه خوبي برايشان است و با اين ماده غذايي نيز آشنا مي شوند.
در کنار تهيه سبزه عيد مي توانيد از جوانه ها نيز براي سفره هاي غذايي خود استفاده کنيد.
منبع: دنياي تغذيه شماره 106