حقايقي درباره دستگاه گوارش

متخصصان معتقدند که افراد اطلاعات بسيار اندکي درباره ساختار و عملکرد دستگاه گوارش دارند. سوء تفاهمات زيادي درباره سلامت شکم و دستگاه گوارش در بين مردم رواج دارد و همين گمراهي باعث مي شود که افراد نتوانند به راستي با مشکلات گوارشي مقابله کنند، بعضي مواقع آنچه به نظر پيچيده، مشکل و ترسناک مي آيد راه حل کاملا ساده اي دارد و اين وابسته به جداکردن حقايق از شايعات است. سعي کنيد هر آنچه در مورد دستگاه گوارش مي دانيد را به دو دسته حقايق و شايعات تقسيم بندي کنيد تا بهتر بتوانيد سلامت اين ارگان، پرنقش را تضمين کنيد.

1- صحيح يا غلط: گوارش اساسي در معده صورت مي گيرد. پاسخ: غلط
 

بخش اعظمي از عمل گوارش در روده کوچک انجام مي شود. غذا بعد از ورود به معده به قطعات ريزي تبديل مي شود که به آن کيموس مي گويند. سپس اين کيموس به صورت دسته دسته وارد روده کوچک شده و سپس در آنجا عمل هضم صورت مي گيرد. بر خلاف تصور عمومي، غذاها به ترتيب خوردن هضم نمي شوند. بلکه يکباره در معده وارد شده و مخلوط مي گردد و زير و زبر شده و سپس همگي به صورت متوالي وارد روده کوچک مي شود.

2- صحيح يا غلط: اگر مقداري مصرف غذا را کم کنيد، معده کوچک شده و مثل قبل زياد احساس گرسنگي نمي کنيد.
 

پاسخ: غلط
هر چه به سن بزرگسالي نزديک مي شويم اندازه شکم همان قدر باقي مي ماند، مگر اينکه به کمک عمل جراحي آن را کوچک کنيم.
کم خوردن باعث جمع شدن معده نمي شود، اما باعث تنظيم مجدد ترموستات اشتها مي شود. بنابراين کمتر احساس گرسنگي مي کنيد و الگوي رژيم غذايي شما حفظ مي شود.

3- صحيح يا غلط: افراد لاغر با طور طبيعي معده کوچک تري در مقايسه با افراد چاق دارند.
 

پاسخ: غلط
اندازه معده با وزن و کنترل آن هيچ ارتباطي ندارد. افرادي که لاغر هستند ممکن است شکمي با همان اندازه و يا حتي بيشتر از افراد چاق داشته باشند. وزن در ارتباط با اندازه معده کاري نمي تواند انجام دهد.

4- صحيح يا غلط: تمريناتي مثل دراز نشست باعث کوچک شدن اندازه معده مي شود.
 

پاسخ: غلط
هيچ ورزشي نمي تواند باعث کاهش اندازه ارگان هاي داخلي بدن شود. اما مي تواند چربي که سطح بيروني ارگان را فراگرفته را بسوزاند. به علاوه باعث فشرده شدن و محکم شدن ماهيچه هاي شکم مي شود. جالب است بدانيد که آنچه به نام چربي شکم آزار دهنده است، در بخشي است که ديده نمي شود. اين بافت در چادرينه جاي دارد. چادرينه صفحه اي داخلي است که دور تا دور ارگان هاي داخلي را فراگرفته است. افرادي که بسيار چاق هستند، چربي فراواني بين ارگان هاي داخلي دارند. به عنوان مثال زماني که کبد با چربي فراواني پوشيده شود باعث بروز هپاتيت مي شود و در موارد بسيار شديد، عملکرد ارگان مختل خواهد شد. داشتن يک رژيم غذايي مناسب بهترين روش براي سوزاندن چربي است.

5- صحيح يا غلط: يکي از راه هاي کاهش واکنش اسيدي اين است که وزن کم کنيد.
 

پاسخ: صحيح.
کاهش وزن از ناحيه شکم باعث مي شود که اسيد کمتري به مري بازگشت کند و به اصطلاح کمتر ترش کنيد. بهترين مثال اين، بروز حالت حاملگي است. به موازات بزرگ شدن جنين و فشار او به ارگان هاي داخلي، سوزش معده افزايش مي يابد. اما زماني که نوزاد متولد مي شود و فشار رفع مي گردد، سوزش معده نيز از بين مي رود. بنابراين کاهش جزئي چربي شکمي نيز همين نتيجه را در پي خواهد داشت. گفته مي شود که کاهش وزن ابتدا از ناحيه شکم صورت مي گيرد، بنابراين اگر برنامه رژيمي خاصي را شروع کرده ايد اولين تاثيري که ملاحظه خواهيد کرد، کاهش ابتلا به سوزش معده است.

6- صحيح يا غلط: اگر درست پيش از خوابيدن غذا بخوريد سريع تر از زماني که همان ميزان غذا را در طول روز مي خوريد، دچار اضافه وزن خواهيد شد.
 

پاسخ: غلط
بيشتر متخصصان معتقدند که هر چه قدر کالري بيشتري علاوه بر مازاد بدن و ميزان فعاليت بدني مصرف کنيد، دچار اضافه وزن و چاقي خواهيد شد. مسلم است که خوردن غذا در ساعت هاي فعاليت باعث مصرف کالري مي شود و بنابراين بهتر از زماني که بلافاصله بعد از خوردن به بستر مي رويد. البته افزايش وزن بر اساس 24 ساعت شبانه روز نيست. يعني هيچ مطالعه اي ثابت نکرده که خوردن غذا در ساعت خاصي از شبانه روز باعث افزايش يا کاهش وزن مي شود. مهم هماهنگي بين ميزان کالري دريافتي و ميزان فعاليت بدني است. البته به خاطر داشته باشيد که زماني که خسته و مضطرب هستيد و درست قبل از خواب غذا مي خوريد، عمل هضم به سختي رخ مي دهد و نفخ و سوزش معده را به همراه خواهد داشت.

7- صحيح يا غلط: 200 کالري حاصل از کرده بادام زميني و نان خشک بيشتر از خوردن فقط 200 کالري نان خشک اشتها را کنترل مي کند.
 

چربي ها ديرتر از کربوهيدرات ها هضم مي شوند و مدت زمان طولاني تري در معده مي مانند يعني زمان طولاني تري شما احساس سيري خواهيد کرد. به علاوه کربوهيدرات هاي ساده مثل نان يا کلوچه باعث افزايش سريع قند خون وانسولين شده و به همان سرعت نيز افت خواهد کرد و در نتيجه تاثير بارزي بر خلق و خو و اشتها مي گذارد. بنابراين احساس گرسنگي و بدخلقي خواهيد کرد.

8- صحيح يا غلط: لوبيا باعث توليد گاز فوق العاده مي شود و در اين رابطه کاري نمي توان انجام داد.
 

پاسخ: اشتباه. به شرط آنکه لوبيا حاوي نوعي خاص قند است که براي هضم شدن نياز به آنزيم خاصي دارد. بعضي از افراد مقدار بيشتري از اين آنزيم را دارند و بعضي کمتر. هر چقدر ميزان آنزيم کمتر باشد، گاز بيشتري در اثر هضم توليد خواهد شد. البته بعضي از محصولات حاوي لوبيا داراي همين آنزيم است که به هضم کمک مي کند. مصرف سيمتيکون نيز مي تواند موثر باشد و گاز توليد شده را از بين ببرد.

عادت هاي سالم براي حفظ سلامت
 

بد نيست ميان تمام عادت هاي خود عادت هايي را نيز که هم ساده اند و هم به حفظ سلامت ما کمک مي کنند بگنجانيم. در اينجا ما به شما چند عادت سالم را معرفي مي کنيم. اين عادت ها بسيار ساده اند و به راحتي مي توانيد خود را به آن ها عادت بدهيد و بعد از مدتي اثر بالاي آن ها را در حفظ سلامت خود ببينيد.

برخي از اين عادات عبارتند از:
 

1- صبح خود را با يک نوشيدني لذت بخش و دلخواه مثل شيرگرم، چاي و يا تنها آب جوش شروع کنيد.
2- خوردن يک صبحانه رژيمي حاوي فيبر و پروتئين کافي مي تواند بهترين منبع انرژي زا براي ادامه فعاليت هاي روزانه باشد.
3- پيش از ظهر و بعد از ظهر از خوراکي سبک استفاده کنيد. بهتر است که در اين وعده ها بيشتر از ميوه ها و سبزيجات تازه بخوريد.
4- در وعده غذايي ناهار مواد سرشار از فيبر، غذاهاي آبکي و کم پروتئين استفاده کنيد. خوردن سالاد در هر روز عادت بسيار صحيح و مفيدي است که به حفظ جواني و نشاط کمک مي کند.
5- حتما در برنامه غذايي هفتگي، خوردن يک نوع غذاي دريايي به خصوص ماهي را در نظر بگيريد.
6- بيشتر سعي کنيد غذاي مصرفي را خودتان طبخ کنيد. با اين کار هم از کيفيت ترکيبات غذا مطمئن خواهيد بود و هم با توجه به نياز بدن مي توانيد مواد مختلف را استفاده کنيد.
7-9-7 ساعت خواب را هر شب براي خود تنظيم کنيد. شايد باور نکنيد ولي خواب کافي يکي از عوامل اصلي کاهش وزن است.
8- هر روز به مدت 30 دقيقه پياده روي کنيد و 5-4 مرتبه در هفته به مدت 20 دقيقه ورزش پرتحرکي انجام دهيد.
9- همراه وعده هاي غذايي و در طول روز آب بنوشيد.
منبع:مجله راه کمال شماره 27