نويسنده: سمانه رحيمي




 
پرورش آلوئه ورا براي مراقبت از پوست اين روزها يک کسب و کار به روز و پر سود است.
اين روزها «پوست» و «مراقبت هاي پوستي» وقت زيادي از همه ما مي گيرند. اگر به ويترين داروخانه ها و مغازه هاي آرايشي و بهداشتي نگاه بيندازيد اهميت قضيه دستتان مي آيد. پر شده اند از انواع محلول ها و کرم هاي روز و شب و ماسک و محصولاتي که هر ماه خيلي از ما پول هاي چشمگيري بابتشان پرداخت مي کنيم. استفاده طبيعي از پوست ميوه ها گياه ها هم خيلي وقت است از مد افتاده اند و ديگر کسي مثلاً به اثر گلاب يا حنا روي پوست توجهي ندارد. همه ترجيح مي دهند يک کرم با عصاره يک ميوه بگيرند و خودشان را راحت کنند. اما يکي دو سالي است که عصاره يک گياه جديد به شدت جاي خودش را بين مردم «پوست دوست» و توي نسخه هاي بيشمار متخصص هاي پوست باز کرده؛ آلوئه ورا (صبر زرد) و ژل معروفش خيلي وقت است که پاي ثابت عطاري ها و داروخانه ها شده اند. همه جور محصولي هم وارد بازار کرده است. از کرم و پماد و نوشيدني گرفته تا اين روزها که چيپسش را هم مي توان نوش جان کرد. توليد ماده اوليه اش که همان برگ آلوئه ورا است اما هنوز در کشور ما ناشناخته و مهجور مانده است. محصولي که هر سليقه سنتي و مدرني آن را مي پسندد و کسب و کارش هم مي تواند به شدت پر سود باشد.

از کجا شروع کنيم؟
سرمايه اول: 5 ميليون تومان
 

اگر در استان هاي گرم و جنوبي کشور مثل هرمزگان و بوشهر قصد سرمايه گذاري داريد مي توانيد در هواي باز هم آلوئه ورا را پرورش بدهيد اما در ديگر مناطق کشور به خاطر مسائل آب و هوايي بايد به فکر جور کردن يک گلخانه مناسب باشيد. هزينه اجاره کردن زمين و گلخانه هم متفاوت است؛ مثلاً در استان بوشهر با توجه به متراژ زمين، کرايه ها از دو ميليون تومان در سال شروع مي شوند. براي شروع کار بهتر است يک کارگر دم دستتان باشد تا کارهاي کاشت را با هم انجام بدهيد. حقوق ماهانه هر کارگر حدود 400 هزار تومان است. علاوه بر اين بايد حواستان به هزينه خاک و کود هم باشد.
براي خريد پاجوش ها هم حدود 2 ميليون بايد کنار بگذاريد. قيمت هر پاجوش 1500 هزار تومان است. بعد از يک دوره برداشت تعداد پاجوش هاي شما به پنج برابر مي رسد و مي توانيد مقدار اضافه اش را بفروشيد. هر برگ آلوئه ورا را هم حدود 300 تومان از شما مي خرند. براي فروش محصولات، هم مي توانيد به صورت مستقيم با عطاري ها همکاري کنيد و هم با شرکت هاي دارويي. ( اعداد مربوط به سال 1390 می باشد. )

کلاس آموزشي
 

اگر به اين شغل علاقمند شديد و خواستيد آموزش هاي بيشتري ببينيد، شرکت هايي هستند که پرورش آلوئه ورا را بهتان ياد مي دهند مثل شرکت مهندسي آتي نگر مهر که در پارک علم و فناوري دانشگاه تهران مستقر است، دوره هاي آموزشي معمولاً کوتاه مدت (مثلاً دو روزه) است و در پايان هر دوره هم مدرک معتبري به شما مي دهند. هزينه اين دوره هاي دو روزه 120 هزار تومان است. در اين دوره ها به صورت تئوري و عملي با شرايط کار آشنا مي شويد.

چطور شروع کنيم؟
گلخانه را به پا کن
 

قبل از اينکه گلخانه تان را راه بيندازيد، بايد از جهاد کشاورزي منطقه تان مجوز بگيريد. در ضمن آلوئه ورا را براي مصرف شخصي در خانه هم مي توان پرورش داد اما مسلماً براي توليد انبوه بايد يک گلخانه راه بيندازيد.

کاشت
 

1. اول بايد زمين مورد نظر را براي کاشت شخم بزنيد و آن را مسطح کنيد. حواستان باشد که بايد 50 درصد خاک مورد نظر را شن و ماسه تشکيل بدهد.
2. زهکشي خوب پاجوش ها باعث سلامتي ريشه هاي گياه تان مي شود. اگر زهکشي مناسبي نداشته باشيد، بوته ها دچار بيماري هاي قارچي و پوسيدگي مي شوند.
3. فاصله بوته ها در گلخانه بايد حدود 30 سانتي متر باشد تا توان رشد هوايي کافي را داشته باشند و عمليات زراعي هم به خوبي انجام بگيرد.
4. بهتر است در کاشت بوته ها از پشته هاي کوچک استفاده کنيد.

داشت
 

بعد از اينکه بوته ها را در زمين کاشتيد بايد مراقبت هاي ويژه آن را هم بدانيد تا بتوانيد يک گياه خوب و باکيفيت عمل بياوريد. 1. آبياري: به خاطر گوشتي و آبدار بودن برگ هاي گياه و داشتن ريشه هاي سطحي، ميزان آب مصرفي آنها مثل کاکتوس ها کم است و آبياري زياد باعث پوسيدگي ريشه ها مي شود. ميزان آبياري بايد با توجه به فصلي که در آن هستيم صورت بگيرد. در تابستان هر هفته دو تا سه بار، در پاييز و بهار هر 15 روز يک بار و در زمستان در هر يک ماه يک بار آبياري شوند.
2. نور: درست است که آلوئه ورا براي رشد به نور زيادي احتياج دارد اما نور مستقيم خورشيد باعث آسيب ديدن گياه مي شود. بهتر است براي جلوگيري از تابش مستقيم نور در فصل تابستان، از سايه انداز يا مواد کدر کننده روي سقف گلخانه استفاده شود.
3. دما: دماي مناسب براي رشد بوته ها، 25 تا 30 درجه سانتي گراد است. بوته ها در دماي سه درجه، کيفيت خود را از دست مي دهند و در صفر درجه يخ مي زنند و از بين مي روند.
4. آفات: در اثر آبياري زياد يا عدم زهکشي مناسب، ممکن است ريشه ها دچار بيماري قارچي بشوند. در اين صورت بايد از قارچ کش هايي مثل بنوميل، متالاکسين و مانکوزب استفاده کرد.
براي حذف علف هاي هرز هم بهتر است از روش هاي مکانيکي استفاده کرد چون روش هاي شيميايي ممکن است براي مصرف کننده مضر باشد و علاوه بر اين روي ژل گياه هم تأثير منفي داشته باشد. منظور از روش مکانيکي هم همان جدا کردن دانه دانه علف ها با دست مبارک است!
درضمن اگر برگ ها نازک شدند يا شروع به پيچيدن کردن، احتمالاً آبياري با دقت انجام نمي گيرد. اگر تغيير رنگ دادند در معرض تابش مستقيم نور آفتاب هستند و اگر با کاهش رشد مواجه بوديد، نوع کود و شوري آب و خاک و دما را بررسي کنيد.

چه محصولاتي دارد؟
 

شامپو: توليد کنندگان شامپو مدعي هستند که اسيديته معادل 4/5 اين گياه آن را براي ساخت انواع شامپو و نرم کننده ايده آل کرده است.
ژل، کپسول و پودر: متخصصان تغذيه مصرف خوراکي آلوئه ورا را به اندازه مصارف خارجي آن مفيد و متعدد مي دانند و آن را به شکل هاي مختلف از جمله عصاره، ژل، کپسول و پودر عرضه مي کنند.
و باقي قضايا: در حال حاضر اين گياه دارويي در صنايع مختلف غذايي مثل انواع نوشابه ها، کمپوت و دوغ استفاده مي شود. در لوازم آرايشي و بهداشتي هم مثل انواع کرم ها، لوسيون ها، شامپو ها، صابون ها، شوينده ها و در داروها و کپسول هايي مثل قرص هاي جوشان مورد استفاده قرار مي گيرد.

چطور بفروشيم؟
 

مشتري پاجوش است!
دو نوع محصول را مي توانيد از گلخانه تان برداشت کنيد. برگ گياه به خاطر ژلي که داخل برگ هاي آن وجود دارد و بوته هاي تازه براي کاشت مستقيم در زمين هاي اصلي.

برگ
 

برگ ها بايد زماني براي عرضه به بازار از گياه جدا شوند که نه ماه از عمر بوته هاي کاشته شده گذشته باشد. قبل از نه ماهگي، عمل برداشت نبايد صورت بگيرد چون ژل مؤثر گياه هنوز دوره تکامل خودش را طي نکرده است. علاوه بر اين بهترين زمان براي برداشت برگ ها بعد از نه ماهگي، وقتي است که اندازه آنها به 40 تا 50 سانتي متر رسيده باشد.
- بهتر است برداشت را از برگ هاي کناري که بزرگ تر هستند و ماده ژلي آنها بيشتر است شروع کنيد. با يک چاقو تيز از انتهاي نزديک به طوقه گياه برگ ها را جدا مي کنيد.
- ميزان ماندگاري برگ ها بعد از جدا شدن از بوته ها، در صورتي که هواي نگهداري شان خنک (بين سه تا چهار درجه) باشد، بين يک تا دو ماه است.

پاجوش
 

- وقتي پاجوش ها توانايي رشد مستقل را داشته باشند از گياه جدا مي شوند. معمولاً پاجوش هايي که سه تا چهار برگ را داشته باشند، مي توان برداشت کرد.
- بعد از برداشت پاجوش ها، فقط چهار روز وقت داريد تا آنها را در محل بعدي بکاريد. بعد از اين چهار روز، پاجوش ها از بين مي روند.
- نور کم، دماي زياد و رطوبت بالا باعث علفي شدن گياه مي شود. کوددهي مناسب و قطع کردن برگ ها که باعث رشد بوته مي شود، باعث افرايش پاجوش مي شود.
منبع: هفته نامه فرهنگي- اجتماعي جوانان همشهري جوان ش- 306