شش گنج بزرگ گمشده دنيا

گنجينه هاي ارزشمندي که ديگر اثري از آنها نيست
 

چند هفته پيش ماجراي کشف گنج حيرت انگيزي در هندوستان و ارزش بي نظير آن (تقريبا 20 ميليارد دلار) تبديل به يکي از مهم ترين اخبار رسانه اي شد. به اين بهانه به سراغ مهم ترين گنج هاي گمشده تاريخ رفتيم. زيبايي و زرق و برق اين گنج ها، چشم ها را کور مي کرد، کمرها را مقابل قدرت ها خم مي کرد و آب دهان ها براي داشتن کمي از آن را راه مي انداخت! اما حالا آنها کجا هستند؟ چه اتفاقي برايشان افتاده است؟ اينها شش گنج بزرگ دنيا هستند، که ديگر اثري از آنها يافت نشد.

اتاق کهربا
 

کساني که اتاق کهربا را ديده بودند مي گفتند بايد آن را هشتمين عجايب دنيا دانست. شايد بتوان گفت اين منحصر به فردترين گنج گمشده تاريخ باشد؛ اتاقي که تمام ديوارهايش با کهربا و انواع جواهرات قيمتي و آينه هاي طلاکاري شده و چهار نوع موزاييک کاري فلورانسي تزئين شده بود. اين اتاق که 11 مترمربع بزرگي اش بود، سال 1716 ميلادي براي فردريک اول پادشاه پروس در نزديکي کاخ کاترين در سن پترزبورگ روسيه ساخته شد. اگر اين اتاق امروز وجود داشت، ارزش آن بيش از 142 ميليون دلار بود. آوازه دلربايي اين اتاق به گوش آدولف هيتلر هم رسيده بود و هنگامي که او با ارتش نازي به روسيه حمله کرد، کوشيد اين اتاق را همراه خودش به آلمان ببرد. اما با اولين تکان ها چندين تن جواهرات و تزئينات اتاق شروع به خرد شدن کردند. هرچند او تلاش کرد با چسباندن کاغذ ديواري مانع از فروريختن آن شود اما اين اقدام هم بي فايده بود. سال 1941 نازي ها بخش هاي زيادي از شهر را فتح کردند و سال 1945 بار ديگر روسيه آن را پس گرفت. اما آن روز ديگر کسي از اين اتاق اطلاعي ندارد.

ثروت هنگفت ليما
 

ليما- پايتخت کشور پرو- در سال 1820 ميلادي صحنه شورش ها و اعتراضات بزرگ مردم بود. براي همين حاکمان پرويي تصميمي گرفتند که جواهرات شهر را براي اينکه در اين هرج و مرج ها سرقت نشود به مکزيک منتقل کنند؛ گنجي عظيم که شامل چندين تن جواهرات به صورت سنگ، شمعدان هاي طلا، دو مجسمه طلايي از مريم مقدس و تعدادي زيادي ظروف سلطنتي ديگر بود. اين گنج به قيمت امروز بيش از 60 ميليون دلار ارزش داشت. آنها رياست اين کشتي ها را به کاپيتان ويليام تامپسون سپردند؛ غافل از اينکه او خود سرکرده دزدان دريايي بود! پس از سرقت، دزدها تصميم گرفتند جواهرات را به جزيره کوکاس در اقيانوس هند برده و تا آب ها از آسياب بيفتد، همان جا نگه دارند. ارتش مکزيک هم بيکار ننشست و آنها را تا جزيره تعقيب کرد. براي همين دزدها جنگل هاي انبوه جزيره را براي پنهان شدن انتخاب کردند و اين آخرين خبر از دزدان گنج بزرگ ليما بود. تاکنون 200 گروه به جست و جوي اين گنج رفته اند اما به موفقيتي دست پيدا نکرده اند.

گنجينه مونته زوما زير گل و لاي
 

اول جولاي 1520، براي مکزيک ها روز خونباري بود؛ روزي که ارتش اسپانيا با خشونت تمام تمدن کهن آزتک را از پاي درآورد. در حالي که شهر به طور کامل توسط ارتش اسپانيا محاصره شده بود «فرمانده هرناندوکورتز» و سربازانش به نبرد ادامه مي دادند تا اينکه شکست آنها تقريباً قطعي شد. براي همين سربازان مدافع شهر به دستور فرمانده جواهرات را در گوشه اي جمع کردند تا در يک زمان مناسب همراه آنها از شهر بگريزند. اما ورود اسپانيايي ها پيش از عملي شدن نقشه وارد شهر شدند و سربازها هم مجبور شدند تا بي درنگ همه جواهرات را به قعر درياچه تزنوکو بريزند. ظروف نقره و طلا و سنگ هاي گران قيمت فراواني که حاصل سال ها امپراتوري آزتک بود به درياچه ريخته شد تا اولاً به دست مهاجمان نيفتند و بعد هم اگر امکانش بود روزي به آنجا برگردند و ميراث آبا و اجدادي شان را بردارند. اما کسي زنده نماند و آنهايي هم که توانستند بگريزند ديگر هيچ گاه نتوانستند به شهر بازگردند. اکنون گفته مي شود اين گنج عظيم پس از پنج قرن هنوز دست نخورده در ميان گل و لاي درياچه پنهان شده است. در سال هاي اخير تلاش زيادي براي دستيابي به اين جواهرات صورت گرفته است. حتي يکي از رئيس جمهورهاي مکزيک دستور لايروبي درياچه را داد، اما نتيجه اي نداشت!

گنج پرنده سياه
 

بلک بِرد يا پرنده سياه، دزد دريايي مشهوري بود که تنها در طول دو سال (1716تا1718) ثروت بزرگي براي خودش دست و پا کرد. دوره، دوره چپاول طلا و نقره بود که هر کشوي طلاي بيشتري داشت، قدرت مندتر بود. اسپانيايي ها در اين مورد سرآمد ديگران بودند و با استخراج معادن در مکزيک و آمريکاي جنوبي اين جواهرات را در کشتي هاي بزرگ به اسپانيا منتقل مي کردند و اين بهترين فرصت براي پرنده سياه و دوستانش بود. آنها سرفرصت روي آب هاي اطراف اسپانيا گشت مي زدند تا سرو کله کشتي هاي اسپانيايي پيدا شود و آن وقت به غارت کشتي مي پرداختند. بعد هم شخصاً تمام جواهرات را در جايي دفن مي کرد. پرنده سياه ديگر حسابي براي خودش در شرارت نامي دست و پا کرده بود. طولي نکشيد که بالاخره در 1718 دستگير و اعدام شد. اما هيچ کس نفهميد که او آن همه گنج و ثروت را کجا مخفي کرد! تا مدت ها افراد زيادي دنبال اين گنج افسانه اي رفتند، حتي در سال 1998 کشتي غرق شده او را از زير آب بيرون آوردند، اما حتي يک نشانه هم از گنج به دست نيامد. محققان حدس مي زنند که اين گنج در جزاير کارائيب يا خليج ويرجينيا و شايد هم در غارهاي جزيره کايمان دفن شده باشد.

گنج فرعون
 

شگفتي سراسر وجود هوارد کارتر را فرا گرفته بود. کسي که سال 1922 توانست محل دفن فرعون مشهور مصر، توت آنخ آمون را پيدا کند و راه ورود به مقبره و بعد راه رسيدن به اين اتاق ها آن قدر پيچده بود که سال ها طول کشيد تا کارتر توانست نقشه آنها را بکشد. در روايات آمده بود کنار مقبره فرعون، اتاق هاي بزرگ پر از صندوق هاي مخصوص جواهرات و مجسمه هاي قيمتي بود. اما وقتي سراغ جواهرات مقبره رفتند، اثري از آنها نبود! اين شايد مرموزترين و عجيب ترين سرقت تاريخ باشد؛ چرا که مسير دستيابي به مقبره فوق العاده پيچيده بود و پيدا کردن مسير از فهم افراد عادي خارج بود. ضمن اينکه انتقال اين همه ثروت و عتيقه، بدون اينکه کسي متوجه شود امکان پذير نبود. برخي تاريخدانان معتقدند که سرقت اين جواهرات کار همان معماراني است که قرن ها قبل از ميلاد مسيح اين مقبره را طراحي کرده و احتمالاً همان نزديکي ها بار ديگر آن را مدفون کرده اند تا سر فرصت و دور از چشم خاندان سلطنتي مصر، آنها را جابه جا کنند. فرضيه ديگري هم وجود دارد. سال ها بعد، پادشاهي به نام هريهور جانشين رامسس دهم شد. در آن زمان مصر مانند گذشته شوکت و جلال نداشت براي همين عده اي معتقدند که هريهور به فرزندش دستور داد تا از جواهرات قبر فرعون براي قبر آينده او استفاده کنند و جاي دفنش را هم به کسي نگويند، اکنون هم قبر هريهور نامعلوم است.

صندوق مقدس
 

در طايفه باستاني بني اسرائيل صندوق گنج معروفي بود که به اعتقاد آنها، زمين مقدس تر از آن وجود نداشت. حاکم اصلي و مرکزي بني اسرائيل، مأمور اين صندوق کذايي بود که طبق کتاب مقدس، براي خداوند نگهداري مي شد. 112 سانتي متر طول، 66 سانتي متر عرض و 66 سانتي متر هم ارتفاع اين صندوق ساخته شده از جنس چوب اقاقيا بود. داخل و بيرون طلا اندود شده، نقش و نگارهاي زيباي طلايي و دو مجسمه طلايي فرشته در چپ و راست صندوق، آن را از هر حيث ارزشمند مي کرد. داخل صندوق دو تخته سنگ که روي آن 110 فرمان موسي حک شده بود قرار داشت. آنها معتقد بودند اين گنجينه مقدس، مردم و اموالشان را در مقابل خطرات و بلاها حفظ مي کند. 607 سال پيش از ميلاد بيت المقدس که پايتخت بني اسرائيل بود و اين صندوق در هيکل سليمان آنجا نگهداري مي شد، به وسيله بابلي ها محاصره شد. در يک جنگ خونبار، بيش از يک ميليون نفر کشته و تعداد زيادي آواره شدند.70 سال بعد، وقتي بني اسرائيل به شهرشان بازگشتند، اثري از صندوق مقدس پيدا نکردند. به راستي چه اتفاقي براي اين صندوق و محتويات داخلش افتاده که تا به حال اثري از آن يافت نشده است؟ مهم ترين فرضيه اين است که عبريان پيش از آغاز جنگ آن را جايي مخفي کردند تا به دست بابلي ها نيفتد. برخي هم معتقدند که اين صندوق گرانبها توسط بابلي ها معدوم شده است.

گنج در سرزمين جواهرات
 

شايد بيش از هر کشور ديگري، فرهنگ هندوستان آميخته با جواهرات و تزئينات و رنگ ها باشد. هندي ها هميشه به داشتن ساختمان هاي مزين به جواهرات و پوشيدن پارچه هاي رنگارنگ نفيس و داشتن مراسم مذهبي يا اجتماعي که در آنها رنگ ها و تزئينات حرف اول را مي زنند، مشهور بوده و هستند. نمونه اش هم بزرگ ترين الماس هاي جهان که پس از فتح هندوستان، پيشکشي پادشاه ايران، نادر شدند. اگرچه حالا فقط يکي شان دست ايراني هاست و ديگري نه. انگار حيف است که بين بزرگ ترين گنج هاي جهان، از کشور هندوستان و جواهراتش خبري نباشد. اما اين خبر همين اواخر در خبرگزاري بين المللي منتشر شد تا اين مقاله ما هم بدون چاشني نباشد. صحبت از گنجي است که هنوز کسي نتوانسته روي آن قيمت بگذارد. مدتي پيش يک سرداب زيرزميني مربوط به يک معبد بوداييان که تاکنون مخفي بود، پيدا شد؛ سردابي که در دل خود رازهاي زيادي پنهان کرده بود. شهر تيرووانات تاپورام هند بيش از هر وقت ديگري نامش بر سر زبان ها افتاد. گنجي از جواهرات طلا، نقره، سکه هاي قيمتي و سنگ هاي زينتي ارزشمند در يک جا جمع شده بود تا پيدا شدنش مثل بمب صدا کند. شايد مقامات هندي روزهاي اول شوکه شده بودند که ارزش آن را تنها يک ميليارد و 200 ميليون دلار تخمين زدند. چون مدتي بعد و با بررسي ها باستان شناسان مشخص شد که اين گنج حداقل 22 ميليارد دلار يا بيش از 22000000000000 تومان؟! ارزش دارد. حالا همان مقامات ديگر از اظهار نظر کردن درباره ارزش گنج خودداري مي کنند و مي گويند بايد بيشتر بررسي شود. اين سرداب زيرزميني در واقع متشکل از پنج سرداب تو در توست که ظاهراً هنوز در يکي از آنها را نتوانستند باز کنند. گفته مي شود اين سرداب از 140 سال پيش تا کنون پنهان بوده و گنجي که در آن وجود دارد، هدايا و نذورات هندي ها و حتي بودايي هاي ديگر نقاط جهان بوده که از هزاران سال پيش رفته رفته در اين سرداب انباشته شده است.
منبع: نشريه همشهري دانستنيها شماره 35